
جريانهاي نقدي (مدیریت نقدینگی، توانایی واریز بدهیها و انعطافپذیری مالي)16
2-1-6) طبقهبندي داراييهاي جاري و جريانهاي نقدي 17
2-1-7) حرکت به سوی جریانهای نقدی 17
2-1-8) جریانهای نقدی جاري و جریانهای نقدی موردانظار سرمایهگذاران 18
2-1-9) جريانهاي نقدي و سود خالص 19
2-1-10) انواع جریانهای نقدی 20
2-1-10-1) جریان نقدی حقوق صاحبان سهام 20
2-1-10-2) جریان نقدی سرمایهای 21
2-1-10-3) جریان نقدی آزاد 21
2-1-11) تفاوت بین جریانهای وجوه نقد 22
2-1-12) ماهيت و مفهوم جريان نقد آزاد 23
2-1-13) صورت جريان وجوه نقد 24
2-1-13-1) تاریخچه صورت وجه نقد 25
2-1-13-2) طبقهبندی جریانهای نقدی و نحوه ارائه صورت جریان وجوه نقد طبق استاندارد حسابداري ايران 27
2-1-13-3) مفهوم جريانهاي نقدي ناشي از فعاليتهاي عملياتي 28
2-1-14) ارائه اطلاعات مربوط به جريان نقدي و پيشبيني آن 29
2-1-15) جريانهاي نقدي عملياتي و سياستهاي تقسيم سود 30
2-2) عوامل تاثيرگذار بر پيش بيني جريانهاي نقدي 30
2-2-1) حساسیت جریان نقدی وجه نقد 30
2-2-2) عدم تقارن در حساسيت جريانهاي نقدي ناشي از وجوه نقد 31
2-2-3) محدوديتهاي مالي و حساسيت جريانهاي نقدي 32
2-2-3-1) محدوديتهاي مالي و حساسيت جريانهاي نقدي ناشي از سرمايهگذاري 32
2-2-3-2) محدوديتهاي مالي و حساسيت جريانهاي نقدي ناشي از وجوه نقد 33
2-3) نگهداشت وجوه نقد و جريانهاي نقدي 35
2-3-1) نسبت موجوديهاي نقدي بر داراييهاي شركتها 35
2-3-2) ارتباط وجه نقد با سود 36
2-3-3) گردش وجوه نقد و سود به عنوان وسیلهای برای پیشبینی 37
2-3-4) مدیریت داراييهاي نقدي و تبديل آنها به جريانهاي نقدي 37
2-3-5) انگیزههاي نگهداری وجه نقد 38
2-3-5-1) انگیزه معاملاتی 38
2-3-5-2) انگیزه احتیاطی 39
2-3-5-3) انگیزه سفته بازی 40
2-3-6) ارتباط بین اهداف حسابداری و جريانهاي نقدي 40
2-3-7) وجه نقد، جريانهاي نقدي و چارچوب نظری 41
2-3-8) چرخش وجه نقد و جريانهاي نقدي 42
2-3-9) دلايل نگهداري وجوه نقد و نظريههاي مرتبط با سطح نگهداشت وجوه نقد و جريانهاي نقدي 45
2-3-9-1) نظريه عدم تقارن اطلاعاتي 45
2-3-9-2) نظريه نمايندگي 45
2-3-9-3) نظريه موازنه 46
2-3-9-3-1) عوامل تعيين كننده وجه نقد از ديدگاه نظريه موازنه 47
2-3-9-3-1-1) فرصتهاي سرمايهگذاري 47
2-3-9-3-1-2) ميزان نقدشوندگي داراييهاي جاري 47
2-3-9-3-1-3) اهرم مالي 47
2-3-9-3-1-4) اندازه 48
2-3-9-3-1-5) جريان نقدي 48
2-3-9-3-1-6) عدم اطمينان جريان نقدي 48
2-3-9-3-1-7) سررسيد بدهي 48
2-3-9-3-1-8) پرداخت سود سهام 49
2-3-9-4) نظريه سلسله مراتب تأمين مالي 49
2-3-9-4-1) عوامل تعيينكننده وجه نقد از ديدگاه سلسله مراتبي 50
2-3-9-4-1-1) فرصتهاي سرمايهگذاري 50
2-3-9-4-1-2) اهرم مالي 50
2-3-9-4-1-3) جريان نقدي 50
2-3-9-4-1-4) اندازه 50
2-3-9-5) نظريه جريان وجه نقد آزاد 51
2-3-9-5-1) عوامل تعيين كننده وجه نقد از ديدگاه نظريه جريان نقدي آزاد 52
2-3-9-5-1-1) اهرم مالي 52
2-3-9-5-1-2) فرصتهاي سرمايهگذاري 52
2-3-9-5-1-3) اندازه 52
2-3-9-5-1-4) روابط بانكي 53
2-3-10) سرمایهگذاریهای کوتاهمدت و قابلیت تبدیل شدن به جريانهاي نقدي 53
2-3-11) سطح نقدينگي و سرمایهگذاریهای کوتاهمدت قابل تبدیل به وجوه نقد 54
2-3-12) سطح بهینه و مطلوب وجه نقد 54
2-3-12-1) مدل بامول 54
2-3-12-2) مدل میلر-اور 55
2-3-12-3) مدل برانک 56
2-3-12-4) مدلهای جدید صندوق 56
2-3-13) اهداف استراتژیک مدیریت نگهداشت وجوه نقد 57
2-3-14) مزايا و معايب نگهداري داراييهاي نقدي 57
2-4) پیشینه پژوهش 57
2-4-1) تحقيقات انجام شده در خارج از كشور 58
2-4-2) تحقيقات انجام شده در داخل كشور 62
2-4-3) خلاصه تحقیقات انجام شده خارجی و داخلی 64
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1) مقدمه 68
3-2( جامعه آماري پژوهش 68
3-3) تعیین حجم نمونه پژوهش 68
3-4) اهداف مشخص تحقیق 70
3-4-1) هدف اصلی 71
3-4-2) اهداف فرعی 71
3-5) سوالهاي پژوهش 71
3-6) فرضيههاي پژوهش 71
3-7) روش پژوهش 71
3-7-1) روش پژوهش از نظر ماهيت و محتوايي 71
3-7-2) روش پژوهش از نظر هدف 72
3-7-3) روش انجام پژوهش 72
3-8) روش و ابزار جمعآوري اطلاعات 72
3-9) تعریف متغيرها و نحوه محاسبه آن ها 72
3-9-1) نسبت تغییرات در سطح نگهداشت وجوه نقد شركتها () 73
3-9-2) ميزان تغيير حساسیت جریانهای نقدی () 74
3-9-3) میزان عدم تقارن حساسیت جریان نقدی () 74
3-9-10) اندازه شرکت () 78
3-9-11) نسبت مخارج سرمايهاي () 78
3-9-12) تحصيل سهام () 79
3-9-13) نسبت خالص سرمایه در گردش غير نقدي () 79
3-9-14) نسبت بدهيهاي كوتاهمدت ابتدای دوره () 80
3-10) مدلهای پژوهش 81
3-11) اعتبار درونی و برونی پژوهش 82
3-12) روش واکاوی مدلها و آزمون فرضیات 82
3-13) روش دادههای پانل 83
3-14) روش اثراث ثابت 84
3-15) آزمون چاو یا F مقید 85
3-16) آزمون هاسمن 86
3-18) آزمون معنی دار بودن ضرایب 87
3-19) آزمون مربوط به بررسي نرمال بودن توزيع متغيرها 87
3-20) آزمونهای مربوط به مفروضات مدل رگرسیون خطی 88
3-21) فرض نرمال بودن باقیماندهها 88
3-22) فرض عدم وجود همخطي بين متغيرهاي مستقل 88
3-23) فرض مستقل بودن باقیماندهها 89
3-24) فرض عدم وجود ناهمسانی واریانس ها میان باقیماندهها 90
3- 25) فرض عدم وجود خطای تصریح مدل و خطی بودن مدل 90
فصل چهارم: تجزيه و تحليل دادهها
4-1) مقدمه 93
4-2) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق 93
4-3) آزمون نرمال بودن توزيع متغير وابسته تحقیق 95
4-4) بررسي همبستگي ميان متغيرهاي تحقيق 98
4-5) بررسی همخطی میان متغیرهای تحقیق 100
4-6) نتايج حاصل از آزمون فرضيههاي تحقيق 101
4-6-1) نتایج آزمون فرضیه اول تحقیق 101
4-6-2) نتایج آزمون فرضیه دوم تحقیق 105
4-7) خلاصه فصل 108
فصل پنجم: نتيجهگيري و پيشنهادات
5-1) مقدمه 111
5-2) خلاصه پژوهش 111
5-3) نتایج آزمون فرضیه 114
5-3-1) نتایج آزمون فرضیه اول تحقیق 114
5-3-2) نتایج آزمون فرضیه دوم تحقیق 114
5-4) محدودیتهای تحقیق 115
5-5) پیشنهادهایی مبتنی بر نتایج تحقیق 116
5-6) پیشنهادیی برای پژوهشهای آینده 116
5-7) خلاصه فصل 117
منابع و ماخذ
منابع فارسي: 119
منابع لاتین: 122
منابع اینترنتی: 129
پیوست ها 130
Abstract 158
فهرست جداول
عنوان صفحه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
جدول 2-1 محاسبه جریانهای نقدی حقوق صاحبان سهام 21
جدول 2-2 محاسبه جریان نقدی آزاد 22
جدول 2- 1) خلاصه تحقیقات خارجی 65
جدول 2-2) خلاصه تحقیقات داخلی 66
جدول 3- 1 روند انتخاب نمونه آماري پژوهش 69
جدول 3-2 فراواني اعضاي نمونه به تفكيك نوع صنعت 70
جدول 4-1، آمار توصيفي متغیرهای تحقیق 94
جدول 4-2 نتايج آزمون نرمال بودن متغیر وابسته تحقیق 95
جدول 4-3، نتايج آزمون نرمال بودن متغیر وابسته تحقیق بعد از فرآیند نرمال سازی 97
جدول 4-4 ماتریس ضرایب همبستگی پیرسون بین متغیرهای تحقيق 99
جدول 4-5 نتایج آزمون چاو و هاسمن براي مدل (1) 102
جدول 4-6 نتایج آزمونهای مربوط به مفروضات آماري مدل (1) 103
جدول 4-7 نتایج آزمون فرضيه اول تحقیق با استفاده از روش اثرات ثابت 104
جدول 4-8 نتایج آزمون چاو و هاسمن براي مدل (2) 105
جدول 4-9 نتایج آزمونهای مربوط به مفروضات آماري مدل (2) 106
جدول 4-10 نتایج آزمون فرضيه دوم تحقیق با استفاده از روش اثرات ثابت 107
فهرست نمودار
عنوان صفحه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نمودار2-1 تفاوت بین جریانهای وجوه نقد 23
نمودار 2-2 ساختار داراییها در طول زمان 44
نمودار 2-3 ساختار سرمایه در طول زمان 44
نمودار 4-2، نمایش عدم نرمال بودن توزیع متغیر نسبت تغییرات در سطح نگهداشت وجوه نقد شركتها
نمودار (Q-Q plot)، نمایش عدم نرمال بودن توزیع متغیر وابسته 96
نمودار (Q-Q plot)، نمایش نرمال بودن توزیع متغیر وابسته 97
نمودار 4-3 نمایش نرمال بو دن توزیع متغیر نسبت تغییرات در سطح نگهداشت وجوه نقد شركتها بعد از فرآیند نرمال سازی 97
چكيده:
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین حساسیت جریان نقدی نامتقارن و نگهداشت وجوه نقد در شرکتها، با تاکید بر محدودیتهای مالی است. این پژوهش از نوع مطالعه کتابخانهای و تحلیلی- علی بوده و مبتنی بر تحلیل دادههای تابلویی (پانل دیتا) است. در این پژوهش اطلاعات مالی 112 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1387 تا 1390 بررسی شده است (448 شرکت – سال). برای تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمدهی پژوهش از نرمافزارهای 20 Spss، 7 Eviews و 16 Minitab استفاده شده است. با توجه به تجزيه و تحليلهاي صورت گرفته در ارتباط با تاييد فرضيه اول پژوهش به اين نتيجه رسيديم كه بین حساسیت جریان وجه نقد با نگهداری وجه نقد رابطه معنیدار و مستقيمي وجود دارد يعني با افزايش جريانهاي نقدي در جهت مثبت به يك نسبت مشخصي نيز ميزان سطح نگهداشت وجوه نقد شركتها افزايش خواهد يافت. همچنين نتايج پژوهش در ارتباط با تاييد فرضيه دوم حاكي از اين بود كه بین میزان عدم تقارن حساسیت جریان نقدی با نگهداری وجه نقد رابطه معنیدار و معكوسي وجود دارد يعني هر چه قدر عدم تقارن در حساسيت جريانهاي نقدي و مثبت بيشتر باشد با يك نسبت مشخصي سطح نگهداشت وجوه نقد شركتها كاهش خواهد يافت.
واژه های کلیدی:
حساسیت جریانهای نقدی، نگهداشت وجوه نقد شركتها، محدوديتهاي مالي، عدم تقارن، پانل دیتا.
فصل اول
كليات تحقيق
مقدمه
وجوه نقد از جمله منابع مهم و حياتي هر واحد اقتصادي است و در بسياري از تصميمات مالي و مدلهاي ارزيابي طرحهاي سرمايهگذاري و برخي تجزيه و تحليلهاي سنتي و جديد مديريت مالي نقش اساسي را ايفا مينمايد بررسي ادبيات حسابداري نيز نشانگر آن است كه درباره اهميت جريانهاي نقدي توافق عمومي وجود دارد . در چارچوب نظري حسابداري و مالي كشورهاي مختلف (كه تعيينكننده هدف، وظيفه و محدوديتهاي حسابداري و گزارشگري مالي است)، توجه خاصي به جريانهاي نقدي مبذول شده است. توجه خاص به جريانهاي نقدي به حدي بوده است كه در اكثر كشورها از جمله ايران اين مهم به عنوان يكي از اهداف حسابداري و گزارشگري مالي بيان شده است، زيرا جريان نقد از نظر تئوريكي در زمينه تصميمگيري نظير ارزيابي ريسك مربوط به مقدار و زمان وام و پيشبيني ميزان اعتبار و ارزشگذاري شركت و فراهم آوردن اطلاعات اضافي براي بازار سهام و ….. ميتواند مفيد واقع شود.
1-2) بيان مسئله
اغلب مطالعات پیشین به این امر پرداختهاند که چرا شرکتها اقدام به نگهداشتن وجوه نقد مینمایند و در این راستا به نتایجی هم رسیدهاند (پينكوتز و همكاران1، 2006؛ كالكوا و لينس2، 2007؛ فلوي و همكاران3، 2007؛ هارفورد و همكاران4، 2008؛ براو5، 2009؛ تنگ6، 2009؛ دروبتز و همكاران7، 2010؛ پال و فرندو8، 2010). انگیزههای محتاطانه و محافظهكارانه نشان از آن دارد که شرکتها در زمانی که انتظار یک شوک جریان نقدي معکوس را دارند، به منظور تامین مالی براي سرمایهگذاریهای جدید و یا حصول به تعهدات کوتاهمدت از داراییهای نقدی بهره میگیرند (فالكندر و ونگ9، 2006؛ ميلو و همكاران10، 2008). نگهداشتن داراییهاي نقدي ماهیتاً موجب میشود تا در هنگام وقوع کسر نقدینگی از تامین مالی خارجی که هزینههای گزافی را به همراه دارند پیشگیری شود (لمونت و همكاران11، 2001؛ كالكيوا و لينس12، 2007؛ بائو و همكاران، 2012). به عنوان مثال باتس و همكاران (2009)13موفق به ایجاد رابطهای میان افزایش رشد نقدینگی و تقاضای سیالیّت فزاینده برای تعدیل شوک جریانهاي
