
د. بیشترین کارکرد این زبان تصویر را در شاخه های مختلف گرافیک تلویزیونی شاهد آن هستیم.
این رساله بر آن است تا با بازنگری نسبت عناصر ظاهری و باطنی موثر در تصویر متحرک و گسترش آن در مبحث زیباییشناسی در گرافیک متحرک به نقش ساختاری گرافیک متحرک در رساندن پیام از طریق رسانههای تصویر علی الخصوص تلویزیون بپردازد. در انتها به بررسی یکی از آثار موفق تیزر تبلیغاتی شرکت اچ پی و چگونگی استفاده صحیح و درست از تکنیکها و عوامل موثر در صحنه خواهیم پرداخت.
کلمات کلیدی: زیباییشناسی، عناصر بصری، گرافیک متحرک، تلویزیون، رسانههای تصویری، زبان تصویر
فهرست
مقدمه: 10
فصل اول 12
کلیات پژوهش 12
۱-1: بیان مسئله 12
۱-۲: پرسشهای پژوهش 13
1-3: فرضیات پژوهش 14
۱-4: اهداف پژوهش 14
۱-5: پیشینه تحقیق 15
1-6: روش پژوهش 16
فصل دوم 17
هستی زیباییشناسی تصویر 17
2-1 مقدمه 17
2-2 تعریف زیبایی 18
تعریف واژه زیباییشناسی 19
2-4 زیباییشناسی در رسانههای تصویری 20
2-۴-1 عناصر اولیهی رسانههای تصویری 20
2-۵ مفاهیم زیباییشناسی 21
2-۶ زیباییشناسی در تصویر متحرک 22
2-۶-1 عناصر غیرداستانی فیلم 23
2-۷ زیباییشناسی در رسانههای تصویری 26
2-7-1 جوهر تلویزیون و سینما 28
2-8 زیباییشناسی در سینما و تلویزیون 33
2-8-1 دیدگاههای ابزاری و زیباییشناسانه در تلویزیون 34
2-8-2 ستیز با نخبهسالاری زیباییشناسانه 36
2-8-3 محتوا در مقابل فرم 37
2-9 بررسی نظریه روان شناسی گشتالت در تصویر متحرک 42
2-9-1 زمينه پيدايش روانشناسي گشتالت 42
2-9-2 مفهوم گشتالت 43
2-9-3 آشنايي هنر با نظریه گشتالت 43
2-9-4 اصول گشتالت 44
2-10 عصر رسانه های نوظهور 49
۲-10-۱ تفکر طراحی و رسانه 51
نتیجهگیری 52
فصل سوم 54
شاخه های اصلی طراحی گرافیگ 54
3-1 مقدمه 54
3-2 تاریخ هنر گرافیک 55
3-3 تعریف گرافیک 55
3-4 گرافیک دیزاین در ایران 58
3-5 گرافیک چاپی 61
3-6 گرافیک محیطی 63
3-7 گرافیک رایانه ای 64
3-7-1 تاریخچه مختصر از علوم رایانه 64
3-7-2 نرمافزارهای گرافیکی 65
3-8 گرافیک متحرک (Motion graphic) 66
3-8-1 گرافیک متحرک در فضای وب (Motion Over the Web) 68
3-8-2 گرافیک متحرک در عنوانبندی سینما و تلویزیون 69
3-8-3 اهمیت و جایگاه طراحی عنوانبندی سینمای امروز 80
3-9 گرافیک تلویزیونی 83
3-9-1 طراحی گرافیک در تلویزیون 83
3-9-2 ارتباط گرافیک با تلویزیون 84
3-9-3 ابعاد گرافیک تلویزیونی 85
3-9-4 کادر تلویزیون و انواع آن 86
3-9-5 برندسازی برای شبکه Network Branding 89
3-9-6 هویت شبکهای (Station Ids) 90
3-9-7 آغازگر نمایش opening titles 93
3-9-8 میاننهاده-بینابینیها (Interstitials) 94
3-9-9 بامپر Bumper 95
3-9-10 گرافیک در اخبار تلویزیونی 96
3-9-11 زیرنویس (Low Thirds) 101
3-9-12 مورتیسها (Mortises) 103
3-9-۱۳ فهرست برنامههای تلویزیونی (Lineups and upfronts) 104
3-9-۱۴ تگها (Tag) 105
3-9-۱۵ بسته شبکه (network packages ) 106
3-9-۱۶ کمپینهای تبلیغاتی (Promotional campaigns ) 107
3-10 گرافیک متحرک و تبلیغات 108
3-10-1 معناشناسی تبلیغات 108
3-10-2 فیلمهای تبلیغاتی (Commercials) 110
نتیجهگیری 110
فصل چهارم 113
زبان تصویر 113
4-2 گرافیک رسانه ای چیست؟ 114
4-3 عناصر گرافیک رسانهای 116
4-4 ترکیب تصویری 140
4-5 عوامل موثر در تصویر متحرک 145
4-6 ویژگی های یک تصویر خوب 156
4-7 پندارهای دیداری 161
4-7-1 چشم آدمی چگونه کار میکند؟ 161
4-7-2 پندارهای دیداری Visual Illuosion 162
4-7-3 پندارماه 163
4-7-4 پندارساندر 164
4-7-5 پندار راستایی کرانی 164
4-7-6 پندارهای دیداری جنبنده 164
4-8 ساختار موشن گرافیک ( با تاکید بر تیتراژ در سینما) 165
4-8-1 ساختارهای دیداری و شنیداری در موشن گرافیک 168
4-8-2 تفاوت چاپ و موشن گرافیک: 168
4-8-3 عوامل موثر بر صحنه موشن گرافیک: 169
نتیجهگیری 171
ضمیمه 173
خدمت فرم به محتوا (گفتوگو با عبدالحمید قدیریان) 173
فصل پنجم 179
مطالعه موردی فیلم تبلیغاتی شرکت اچ پی 179
5-1 تاریخچه شرکت اچ پی 179
5-2 اهداف و روشها 180
5-3: تجزیه و تحلیل تبلیغ محصولات اچ پی 183
گزارش کار عملی: 190
منابع کتابها: 200
مقدمه:
طى دههی ۱۹۶۰، طراحى گرافيک به عنوان شيوهاى براى حل مشکلات ارتباطى و اطلاعرسانى مطرح شد و به همين ترتيب در رسانههاى همگانى نيز به عنوان مُد مطرح شد. چيزى که با سليقهی به روز بودن و حتى پيشرفت مرتبط بود. اما تغيير در سبک آن حاصل چندمين عامل مؤثر مانند پيشرفتهاى فناورى در حوزهی رسانه و نيز تحولات رايج در جامعه بود. و از آنجائى که تنها هنر بصرى نبود و کلام نيز در آن نقش مؤثرى داشت مىتوانست مورد توجه کارشناسان و صاحبنظرانى که نسبت به اهميت اجتماعى ارتباطات آگاه شده بودند، قرار بگيرد.
طراحى گرافيک علاوه بر حوزههايى که پيش از آن در اختيار سنتهاى صنعتگرى بود، مانند طراحى روزنامه، به رسانهی تلويزيون و ويدئو هم گسترش يافت و نقش طراحى گرافيک در خدمات عمومى و تبليغات فرهنگى نيز افزايش پيدا کرد.
در دههی ۱۹۷۰، طراحى گرافيک به بخشى از تجارت پول بدل شد و عمدتاً از آن براى ارائه نوعى هويت بصرى قابل تشخيص براى شرکتها بهرهبردارى شد. تمام سازمانها و مؤسسات، هرچند کوچک، ضرورت استفاده از يک نوع نماد يا نشانه را حس کردند. به تدريج طراحان جهت بازاريابى محصولات و خدمات و خلق تصاوير که بتواند يک محصول يا شرکت را مشخص سازد، به کار فراخوانده شدند. با این حال هنوز که گرافیک متحرک در جمله مواردی است که بسیار جای کار و تحقیق دارد.
طراحى گرافيک در برگيرندهی نوعى زبان است که با در حال گسترش است. ما تنها زمانى میتوانیم يک اثر گرافيکى را به درستى درک مىکنيم که زبان آن را بفهميم. اینجاست که زبان تصویر متحرک از اهمیت والایی برخوردار است. در این رساله سعی بر آن شد که در ابتدا به بررسی دقیقتر عناصر بصری مرتبط با گرافیک متحرک و نقش و تعامل آنها با یکدیگر بپردازیم.
در انتهای کار با مشاوره استاد راهنما، دست به مطالعه موردی بر روی یکی از فیلمهای شاخص تبلیغاتی زدم. در ابتدا به جستجو آثار موشنگرافیک بیش از چند صد مورد از فیلمهای تبلیغاتی شرکتهای معتبر جهان پرداختم که در نهایت امر به یک مورد بسیار مطلوب از فیلمهای تبلیغاتی شرکتHP رسیدم.
علت این انتخاب داشتن داستان و سناریو عالی، استفاده مطلوب از بیشتر عوامل مهم صحنه از جمله تصویربرداری خوب، گرافیک مطلوب، انتخاب شاتهای عالی، ترکیب رنگی زیبا و دیگر عوامل بصری در کار بود.
فصل اول
کلیات پژوهش
۱-1: بیان مسئله
در جهان امروز وسايل ارتباط جمعي، روزنامه، راديو، تلويزيون و سينما با انتقال اطلاعات و معلومات جديد و مبادله افکار و عقايد عمومي، در راه پيشرفت فرهنگ و تمدن بشري نقش بزرگي را بر عهده گرفتهاند به طوري که بسياري از دانشمندان، عصر کنوني را «عصر ارتباطات» ناميدهاند. فراواني جمعيت، تمرکز گروههاي وسيع انساني در شهرهاي بزرگ، شرايط خاص تمدن صنعتي و پيچيدگي وضع زندگي اجتماعي، وابستگيها و همبستگيهاي ملي و بينالمللي، ناامني و بحرانها، تحول نظامهاي سياسي و اجتماعي، دگرگوني مباني فرهنگي، ترک سنتهاي قديمي و مخصوصاً بيداري وجدان اجتماعي همه از جمله عواملي هستند که روز به روز نياز انسان را به آگاهي از تمام حوادث و وقايع جاري محيط زندگي بيشتر ميکند. در اين جوامع افراد کوشش ميکنند هميشه در جريان همه امور و مسائل اجتماعي قرار داشته باشند تا بتوانند به طور مستقيم يا غيرمستقيم نقش خاص خويش را در زندگي گروهي ايفا کنند. به همين جهت آگاهي اجتماعي از مهمترين ويژگيهاي زمان معاصر به شمار ميرود.
با نگاهي به اوضاع و احوال جوامع امروزي و تأثيراتي که رسانههاي نوين در شکلگيري فرهنگ و آداب يک جامعه دارند به اين مسئله پي خواهيم برد که استفاده از ابزار در رساندن يک پيام نقش بسزايي را ايفا ميکند.
با پيشرفت تکنولوژي در صنعت سينما شاهد تحولات عظيم در تکنيکهاي فيلمسازي هستيم. توجه به اين امر مرا به اين مسئله واداشت که سير تحولات اين صنعت نوين را در زمينه جلوههاي ويژه کامپيوتري در حد وسع خويش بررسي نمايم. طراحي گرافيک و سينما هر دو زادهي يک تفکر حاکم در جوامع مدرن و امروزي ميباشند. اين رسانههاي ارتباطي همواره به عنوان مؤلفههاي جدانشدني زندگي بشري مطرح بوده و هستند. اما آنچه مهم تلقی میشود، بررسی موشکافانه زیباییشناسی در تصویر متحرک است، اینکه چطور میتوان قابلیتهای زیباییشناختی را از درون این گرافیک متحرک که به نوعی همان تصویر متحرک محسوب میشود بیرون آورد، و برای انتقال پیام درست و صحیح به مخاطب عرضه داشت.
اما آنچه عامل پيوند اين دو بوده تاثير گرافيک بر جنبههاي مختلف سينما است. از جمله عنوانبندي فيلم که در جهت اطلاعرساني عناوين فيلم، افکتهاي تصويري بر روي شاتها، تکنيکهاي گرافيک در تدوين، قاببندي نماها توسط تصويربردار و… ميباشد.
۱-۲: پرسشهای پژوهش
ما براي انتقال مفاهيم و برقراری ارتباط و جهان خویش ناچاريم به ابزارهاي امروزي رجوع کنيم، همانطور که تاريخ و تجربه غرب در اين ابزارها نشان از بهترين استفاده ممکن را داشتند و دارند. حال این پرسشها مطرح است که:
۱- آيا تکنولوژي و ابزارهاي مدرن ميتواند در جهت بهبود سلامت گرافيک متحرک و پويا نقش ايفا کند؟
۲- چطور ميتوان در جهت ارتقاء سطح کيفي تصویر متحرک، از ظرفيتهاي گرافيکی عناصر بصری که در اختيار ما قرار ميدهد، بهره برد؟
۳- علل مهم کمتوجهي به نگاه زیباییشناسانه در رسانههای متحرک از سوی جامعه هنري معاصر ايران چيست؟
۴- راز جاذبههاي پنهان تصاوير متحرک در میان رسانههای مدرن امروزی همچون سینما، تلویزیون، وب، اپلیکیشن، تلفن همراه، ویدئو وال و… در چيست؟
۵- نگاه زیباییشناختی در تصویر متحرک چیست؟ و عدم توجه کافی به این مقوله در بین حرفهگران این کار چه میتواند باشد؟
1-3: فرضیات پژوهش
در عالم هنر و کاربرد آن در ارتباطات جمعی، بحث زیباییشناسی و چگونگی استفاده از آن در صحنه عمل همیشه یکی از دغدغههای اصلی بشر بوده است. گرافیک متحرک از جمله رشتههای نوظهور در عالم هنر محسوب میشود، چرا که خیلی از زوایای پنهان در تصویر متحرک وجود دارد که هنوز کشف نشده است. مخصوصا در کشور ما که علم و آگاهی کمی نسبت به کاربرد گرافیک در جامعه و علیالخصوص گرافیک متحرک دیده میشود. در این مسیر شناخت چند عامل مهم و اساسی به شمار میرود: ۱- شناخت صحیح عناصر بصری ۲- شناخت تاثیرات عناصر بصری و انواع ترکیبات آن ۳- انواع کادربندی تلویزیونی ۴- اصول روانشناسی زبان تصویر ۵- خلاقیت صدا و تصویر و مهمتر از همه این موارد آگاهی درست کلیه عوامل سازنده یک فیلم که در جای خود به نسبت باید اطلاعاتی از این دست، مرتبط با موضوع خویش داشته باشند.
۱-4: اهداف پژوهش
هدف کلي تحقيق را در سه بخش به طور خلاصه ميتوان شرح داد:
1- امروز توسعه فنآوري ديجيتال به عنوان چالشي مهم در طراحي گرافيک و جلوههاي بصري متحرک مطرح شده است. به نحوي که سرعت پيشرفت تکنولوژي و تعدد امکاناتي که در اختيار طراحان و هنرمندان قرار ميگيرد، فرصت تفکر و خلاقيت را از ميان برداشته است. اين پژوهش بر آن است که به زعم خود به بررسي ظرفيتهاي گرافيکي در جلوههاي ويژه بصري علیالخصوص در رسانه هنر هفتم يعني سينما بپردازد. يعني در قالب تکنيکها و ابزارهاي مدرن و نحوه ارائه آن که نهايتاً در محصول ميبينيم.
2- ارتقاء دانش توليد فيلم براي دستاندرکاران فيلمساز و ارتقاء سطح کيفي فيلم که در جهت جذب مخاطب تأثيرگذار خواهد بود.
3-گسترش رابطة گرافيک و سينما و نقش بسزايي که گرافيک ميتواند در توليد يک فيلم داشته باشد.
۱-5: پیشینه تحقیق
اجتماع و فرهنگ دو مفهوم جداناپذير از هم هستند و هنر به عنوان مفهومي که در
