
35
2-13-1-4 جابهجایی و گردش کارکنان حسابرسی 35
2-13-1-5 میانگین سوابق کاری و ترکیب گروهها 35
2-13-1-6 ورزیدگی و تجربهی صنعت 36
2-13-1-7 میزان آموزش حسابرسان حرفهای 36
2-13-1-8 مشورتهای حسابداری و حسابرسی 36
2-13-1-9 برون سپاری کارها به مراکز خدمات 36
2-13-1-10 میزان استفاده از منابع خدمات فنی 36
2-13-1-11 استفاده از خدمات کارشناسان (متخصصان سایر رشته های غیر از حسابرسی) 37
2-13-1-12 حضور شرکا و مدیران در محل حسابرسی 37
2-13-1-13 زمان بندی ساعات کار شرکا و مدیران و بازبینیهای کیفی به نسبت کل کار حسابرسی 37
2-13-2 فرایندها ی عملیات حسابرسی 37
2-13-2-1شمارو محتوای اظهارات مدیران مؤسسه در خصوص کیفیت حسابرسی و حقوق سرمایهگذاران 37
2-13-2-2 تحقیقات افراد گمنام از کارکنان یک مؤسسه در خصوص فضای اخلاقی رأس مؤسسه 37
2-13-2-3 شاخصهای مرتبط با آزمون استقلال و انطباق پذیری 38
2-13-2-4 ماهیت و کمیتّ طرحها و روشهای بازاریابی با توجه به کیفیت حسابرسی و استقلال مؤسسه 38
2-13-2-5 شمار و ماهیت یافتههای حاصل از بررسیهای کیفیت داخلی 38
2-13-2-6 ماهیت و شماریافتههای حاصل از بازرسیهای هیأت نطارت بر حسابداری شرکتهای عمومی 38
2-13-2-7 میانگین پاداشهای جبرانی در سطح شرکا و مدیران 38
2-13-2-8 روند جایگزینی شرکای منتقل شده 38
2-13-2-9 صلاحیت کارکنان تازه به کارگرفته شده، مدارک دانشگاهی، سطوح جایگزینی کارکنان 39
2-13-2-10 آزمون شایستگیهای فنی 39
2-13-2-11 نسبت شمار کارکنان حسابرسی به شرکا 39
2-13-2-12 شمار و دلایل کنارهگیری حسابرسان 39
2-13-2-13 درصد مشتریان ارزیابی شده به عنوان مشتریان پرریسک 39
2-13-2-14 سطح سرمایهگذاری مؤسسه در زیر ساخت های پشتیبانی کننده از حسابرسی کیفی 40
2-13-3 نتایج عملیات حسابرسی (پیامدها) 40
2-13-3-1 بازنشر صورتهای مالی و تأثیر بازار 40
2-13-3-2 شمار و درصد اظهارنظرهای مقبول نسبت به کنترلهای داخلی دارایی اشتباهات مهم 40
2-13-3-3 شمار ضعفهای اساسی شناسایی شده در پیوند با اشتباهات اساسی 40
2-13-3-4 شمار گزارشهای حسابرسی شامل اظهارنظر در خصوص تداوم فعالیت که یک ورشکستگی در پی نداشته است 41
2-13-3-5 شمار گزارشهای حسابرسی فاقد اظهار نظر در خصوص تداوم فعالیت واحد مورد رسیدگی که ورشکستگی در پی داشته است 41
2-13-3-6 تحقیقات کمیتههای حسابرسی دربارهی گزارشهای منتشرشدهی حسابرس 41
2-13-3-7 روند هزینههای دفاع از عملکرد 41
2-13-3-8 روند شمار، حجم و نتایج حاصل از دعاوی قضایی علیه حسابرسان 42
2-13-3-9 شمار و ماهیت تقلبهای گزارش شده و تأثیر آنها 42
2-13-3-10 شمار و ماهیت یافته های حاصل از بررسی کیفیت داخلی 42
2-13-3-11 شمار و ماهیت یافتههای حاصل از بازرسی هیأت نظارت بر حسابداری شرکتهای عمومی 42
2-13-3-12 دستورهای اجباری کمیسیون بورس و اوراق بهادار و هیأت نظارت 42
2-14 پیشینه حسابرسی در ایران 43
2-14-1 پیشینه حسابداران رسمی در ایران 44
2-15 پيشينه حسابداري مستقل در ايران 47
2-15-1انجمنهاي حرفهاي 47
2-15-1-1انجمن محاسبين قسم خورده 47
2-15-1-2 كانون حسابداران رسمي ايران 48
2-15-1-4 ساير انجمنها 48
2-15-2 موسسات حسابرسي بخش خصوصي 48
2-16 مشکلات حرفه حسابرسی در ایران 49
2-16-1 ناآگاهی استفادهکنندگان از اطلاعات مالی 49
2-16-2 ساختار اقتصادی 50
2-16-3 پایین بودن حقالزحمه حسابرسان 51
2-16-4 بازاریابی در حرفه حسابرسی 51
2-16-5 پیدایش روزافزون موسسههای حسابرسی در ایران 52
2-16-6 ارتقای سیستم حسابرسی در ایران 52
2-17 ارزش گذاری بیش از حد یا سهام بسیار با ارزش 52
2-18 پیشینه پژوهش 53
پیشینه پژوهش در این تحقیق شامل موارد زیر میباشد: 53
2-18-1 تحقیقات داخلی 53
2-18-2 تحقیقات خارجی 55
3-1 مقدمه 58
3- 2 جامعه آماری 59
3-3 نمونه آماری 59
3-4 قلمرو تحقیق 60
3-4-1 قلمرو موضوعی تحقیق 60
3-4-2 قلمرو مکانی تحقیق 60
3-4-3 قلمرو زمانی تحقیق 60
3-5 نوع تحقیق 60
3-5-1 نوع تحقیق بر مبنای هدف 60
3-5-2 نوع تحقیق بر مبنای روش 61
3-6 جمعآوری و طبقهبندی دادهها 61
3-7 روش تحقیق 62
3-8 فرضیه تحقیق 62
3-8-1 الگوی تحقیق 62
3-9 متغیرهای تحقیق 62
3-9-1 متغییر وابسته 63
3-9-2 متغییرهای مستقل 64
3-9-3 متغییرهای کنترل 64
3-10مسائل مورد توجه در براورد مدل 64
3-10-1نرمال بودن 65
3-10-2ناهمسانی واریانس 65
3-10-3خود همبستگی 66
3-10-4 همخطی 67
3-10-5 مانایی متغیرها 67
3-11 روش تجزیه و تحلیل دادهها 69
3-12 مزایای استفاده از دادههای تابلویی 69
3-13 تخمین مدل رگرسیون با دادههای تابلویی 70
3-13-1 نحوه عملکرد جملهAR 71
3-13-2 انتخاب مدل مناسب در دادههای تلفیقی 72
3-14 خلاصه فصل 75
4-1 مقدمه 77
4-2 مطالعهی توصیفی دادههای تحقیق 77
4-3 آزمون نرمال بودن متغیر وابسته و جمله خطا 80
4-4 نتایج آزمونها و تخمینهای انجام شده 82
4-4-1 آزمون چاو یا آزمون تغییرات ساختاری مربوط به فرضیهها 83
4-4-2 آزمون هاسمن مربوط به فرضیهها 83
4-5 ناهمسانی واریانس 84
4-5-1 روشهای شناسایی ناهمسانی واریانس 84
4-5-2 روشهای رفع ناهمسانی واریانس 85
4-6 بررسی وجود هم خطی 85
4-6-1 راههای تشخیص هم خطی 86
4-7 آزمون مانایی متغیرهای تحقیق 87
4-9 خلاصه فصل 88
5-1 مقدمه 91
5-2 فرضیات و نتایج آزمونها 91
5-3 تحلیل نتایج 91
5-4 محدودیتهای تحقیق 92
5-5 پیشنهادهای مبتنی بر نتایج تحقیق 93
5-6 پیشنهادهایی در ارتباط با تحقیقات آتی 93
منابع و مآخذ 94
پیوست 101
فهرست جدول ها
جدول (4- 1) معرفی و تفکیک نمادهاي استفاده شده براي متغیرهاي مدل 78
جدول (4- 2) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق قبل از نرمال کردن 79
جدول( 4-3 ) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق بعد از نرمال کردن 82
جدول(4-4) نتایج آزمون چاو مربوط به الگوی تحقیق 83
جدول(4-5) نتایج آزمون هاسمن مربوط به الگوی تحقیق 83
جدول(4-6) شناسایی ناهمسانی واریانس در الگوی تحقیق 84
جدول(4-7) آزمون هم خطی متغیرهای تحقیق 86
جدول (4-9) نتایج بدست آمده از تخمین فرضیه ها 88
جدول(5-1) نتایج آزمون فرضیه تحقیق 91
فهرست شکلها و نمودارها
نمودار (4-1) آزمون نرمال کردن تبدیل جانسون برای متغیر وابسته DACC 81
چكيده
مدیران تحت فشار روزافزون از طرف سهامداران، مایل به فراهم نمودن کل تمایلات سرمایهگذاران می باشند. یکی از این روشها برای جلب رضایت سرمایهگذاران ، نشان دادن سطوح بالایی از درآمد است. مدیران میتوانند برای رسیدن به هدف خود، درآمد را مدیریت کنند. یک ساز و کار مهم مقابله با روشهای مدیریت سود و مانند این، حسابرسی با کیفیت بالا است، اما از سوی دیگر ارزشگذاری بیش از حد اثرات بدی بر کیفیت حسابرسی دارد. هدف این تحقیق بررسی رابطه بین کیفیت حسابرسی و ارزشگذاری بالای حقوق صاحبان سهام است. برای رسیدن به هدف، شرکتهای فهرست شده در بورس اوراق بهادار تهران در طول سالهای 1387تا1392 به عنوان نمونه انتخاب گردید و اثرات ارزشگذاری بالای سهام بر رابطه بین کیفیت حسابرسی و موارد اقلام تعهدی بررسی شد تا مشخص شود که آیا در شرکتهای با قیمت سهام بالا، بین اقلام تعهدی اختیاری شرکتهایی که توسط سازمان حسابرسی، حسابرسی شدهاند و سایر شرکتها تفاوت معناداری وجود دارد و همچنین آیا در شرکتهای با قیمت سهام بالا، بین اقلام تعهدی اختیاری شرکتهایی که دارای دوره تغییر حسابرسی طولانی می باشند و سایر شرکتها تفاوت معناداری وجود دارد. با توجه به نتایج بدست آمده در شرکتهای با قیمت سهام بالا، بین اقلام تعهدی اختیاری شرکتهایی که توسط سازمان حسابرسی، حسابرسی شده اند و سایر شرکتها رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین در شرکتهای با قیمت سهام بالا، بین اقلام تعهدی اختیاری شرکتهایی که دارای دوره تغییر حسابرسی طولانی می باشند و سایر شرکتها رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. اين يافته با اين ادعا سازگار است كه حسابرساني كه روابط طولانيتري با صاحبكاران دارند به احتمال زياد، آزادي عمل بيشتري براي صاحبكاران آنها در استفاده از اقلام تعهدي اختياري به منظور مديريت سود، وجود دارد.
کلمات کلیدی: کیفیت حسابرسی، اقلام تعهدی، ارزشگذاری بیش از حد
1- 1 مقدمه
با توجه به مقولهي جدايي مالكيت از مديريت، بحث حاكميت شركتي و همچنين نظریههای مطرح شده مرتبط با آن از قبيل تئوري نمايندگي، تئوري ذينفعان و ديگر تئوريها، نياز به رسيدگي و حسابرسي صورتهايمالي شركتها كاملاً ضروري است. حسابرسی براي صورتهايمالي گزارش شده ارزش افزوده (مضاعف) فراهم مي كند، زيرا نتايج بررسي مربوط بودن و قابليت اتكاي محتواي صورتهايمالي را گزارش ميدهد. يك مؤسسه حسابرسي مستقل و با مهارت، قادر به شناخت ارايه نادرست اقلام صورتهاي مالي مورد رسيدگي بوده و میتواند نسبت به ارايه صحيح آن بر صاحبكارخود تأثيرگذار باشد تا درنتيجه آن، اطلاعات مالي قابل اتكايي گزارش شود. رسيدن به اين هدف مطلوب، به خصوصيات مؤسسات حسابرسي كاملاً وابسته بوده و اين خصوصيات ميتواند به شكل مثبت يا منفي با كيفيت حسابرس در ارتباط باشد. با توجه به تعاريف مختلف موجود در مورد كيفيت حسابرس، چارچوب آن را ميتوان به اين صورت بيان كرد: كيفيت حسابرس عبارت است از حسن شهرت و مراقبت حرفهاي حسابرس، كه درنتيجه حسن شهرت حسابرس، اعتبار اطلاعات صورتهاي مالي افزايش يافته و بر اثر نظارت و مراقبت حرفهاي حسابرس،کیفیت اطلاعات صورتهاي مالي افزايش خواهد يافت.
دي آنجلو(1981) كيفيت حسابرسي را با واژه اعتبار حسابرس تعريف كرده و اظهار ميدارد كه ذينفعان ميتوانند از اندازه مؤسسه حسابرسي به عنوان جانشين حسن شهرت حسابرس استفاده نمايند. يكي ازشاخصهاي اندازهگيري مراقبت حرفهاي حسابرس و توانايي نظارت آن، دوره تصدي حسابرس است. هرچه دوره تصدي حسابرس بيشتر باشد، شناخت او از صاحبكار وتخصص او در آن صنعت خاص بالا رفته و موجب افزايش كيفيت حسابرس خواهد شد. در دنياي واقعي، دريافتها و پرداختهاي نقدي در دورههايي اتفاق مي افتد كه معمولاً با زمان وقوع معاملات ورويدادهاي ايجاد كننده آنها متفاوت است و همين امر باعث ميشود تا استفاده از اقلام تعهدي (فرض تعهدي) براي اندازهگيري نتايج عملكرد واحد تجاري، بهتر از اندازهگيري خالص دريافتهاي نقدي شود. اما مسئله اين است كه اقلام تعهدي برخلاف اقلام نقدي با درجهاي از ابهام همراه هستند كه باعث كاهش قابليت اتكاي آنها ميشود.
تئوری نمایندگی کلاسیک تأکید میکند که سازگاری منافع مدیریت-سهامداران تمایل برای ایجاد ارزش جنسن1 ومکلینگ(1976)را افزایش می دهد. جنسن( 2005) استدلال می کند هنگامی که یک شرکت دارای ارزش بالامیشود، یعنی قیمت شرکت بیشتر از ارزش اقتصادی اساسی آن می شود، مدیران تمایل به تداوم ارزشگذاری بالا دارند. از آنجایی که یک شرکت دارای ارزش بالا، طبق تعریف، فاقد تواناییهای عملیاتی برای رسیدن به سطح عملکرد منعکس شده در ارزش آن است، مدیران دارای انگیزه می شوند تا از سیاستهای حسابداری تهاجمی به حداکثر رساندن درآمد آن استفاده کنند. اگرچه جایگزینهای متعدد گزارشها برای رسیدن به اهداف مدیریت سود در دسترس هستند، اقلام تعهدی یک انتخاب به خصوص جذاب می باشند زیرا آنها یک بخش طبیعی از روند گزارشگری مالی هستند و مقادیرآنها مستلزم پیشبرد برآوردها بیش از برآوردی است که مدیران اختیار قابل توجه بر آن دارند.
در یک پژوهش، هومز و همکاران ( 2013) اثرات ارزشگذاری بالا بر رابطه بین کیفیت حسابرسی و اقلام تعهدی اختیاری را بررسی کردند و نتیجه گرفتند که ارزشگذاری بالای حقوق صاحبان سهام رابطه معکوس بین عوامل کیفیت حسابرسی و اقلام تعهدی اختیاری را کاهش میدهد. مدیران آگاه از شرکتهای بسیار
