ی…………………………………………………………………………………………………117
2.تاثیرپذیری از تفکر انتقادی………………………………………………………………………………………………………………………120
3.تاثیرپذیری از جنبشهای اجتماعی ………………………………………………………………………………………………………..122
4.پدیدهی فردید…………………………………………………………………………………………………………………………………………..123
بخش دوم)مبانی فکری زرینکوب…………………………………………………………………………………….125
1.علاقهی زرینکوب به فرهنگ ایران باستان………………………………………………………………………………………………126
2.تأثیرپذیری از فلسفهی نظری تاریخ و تاریخ مؤثر…………………………………………………………………………………….128
3.مقابله با جریان چپگرا و رادیکال………………………………………………………………………………………………………………130
فصل چهارم: زندگینامه و آثار
الف) زندگی و آثار داریوش شایگان
1.زندگینامه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….42
2.آثار و مکتوبات…………………………………………………………………………………………………………………………………………….44
ب) زندگی و آثار عبدالحسین زرینکوب
1.زندگینامه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………49
2.آثار و مکتوبات…………………………………………………………………………………………………………………………………………….52
خلاصهی فصل……………………………………………………………………………………………………………………………………………….56
فصل چهارم: ایرانیت و هویت
بخش اول) فرهنگ قومی ایران در اندیشه داریوش شایگان
1.تفکر ایرانی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..61
2.هنر ایران………………………………………………………………………………………………………………………………………………………64
3.جایگاه شعر در شکلدهی به هویت ایرانی…………………………………………………………………………………………………..66
بخش دوم) فرهنگ قومی ایران در اندیشه عبدالحسین زرینکوب
1.استمرار فرهنگ ایرانی و ابدیت ایران…………………………………………………………………………………………………………71
2.آسانگیری در عقاید و عدالتجویی…………………………………………………………………………………………………………..72
3.فرهنگ تلفیقی و تکثرگرایی………………………………………………………………………………………………………………………73
4.فرصتجویی و اغتنام وقت………………………………………………………………………………………………………………………….75
5.اعتقاد به آزادی اراده…………………………………………………………………………………………………………………………………..76
خلاصه فصل
فصل پنجم: اسلام و هویت
بخش اول) اسلامیت در اندیشه شایگان
1.هویت اسلامی………………………………………………………………………………………………………………………………………………79
2.اسلام به مثابه سنت، اسلام به مثابه ایدئولوژی…………………………………………………………………………………………..81
بخش دوم) اسلامیت در اندیشه زرینکوب
1.اسلام در ایران……………………………………………………………………………………………………………………………………………..84
2.جایگاه اسلام در فرهنگ ایران…………………………………………………………………………………………………………………….87
اهمیت ادبیات در اندیشه زرینکوب……………………………………………………………………………………………………………….90
1.ادبیات سنتی و عرفانی………………………………………………………………………………………………………………………………..91
2.ملزومات ادبیات جدید…………………………………………………………………………………………………………………………………96
خلاصهی فصل………………………………………………………………………………………………………………………………………………..97
فصل ششم: هویت ایرانی و غرب
بخش اول)غرب در اندیشه زرینکوب…………………………………………………………………………………101
مراحل تحول فکری شایگان از غربستیزی تا مدرنیته جهانشمول………………………………………………………….101
1.شایگان متقدم و غرب……………………………………………………………………………………………………………………………….102
2.شایگان متأخر و مسئلهی غرب…………………………………………………………………………………………………………………103
بخش دوم)غرب در اندیشه زرینکوب
مراحل تحول فکری زرینکوب از رویکردی انتقادی تا پذیرش نوگرایی……………………………………………………..108
1.رویکردی انتقادی به غرب و استعمار غربی………………………………………………………………………………………………108
2.نوگرایی در اندیشه زرینکوب……………………………………………………………………………………………………………………109
3. جایگاه غرب در فرهنگ ایران………………………………………………………………………………………………………………….112
خلاصهی فصل……………………………………………………………………………………………………………………………………………..115
فصل هفتم: مبانی نظری اندیشه داریوش شایگان و زرینکوب
بخش اول)مبانی فکری شایگان………………………………………………………………………………………….116
1.علقهی شایگان به شرق و معنویت شرقی…………………………………………………………………………………………………117
2.تاثیرپذیری از تفکر انتقادی………………………………………………………………………………………………………………………120
3.تاثیرپذیری از جنبشهای اجتماعی و ضد فرهنگ…………………………………………………………………………………..122
4.پدیدهی فردید…………………………………………………………………………………………………………………………………………..123
بخش دوم)مبانی فکری زرینکوب…………………………………………………………………………………….125
1.علاقهی زرینکوب به فرهنگ ایران باستان……………………………………………………………………………………………..126
2.تأثیرپذیری از فلسفهی نظری تاریخ و تاریخ مؤثر…………………………………………………………………………………..128
3.مقابله با جریان چپگرا و رادیکال…………………………………………………………………………………………………………….130
فصل هشتم: نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………..136
منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………….142
فصل اول
کلیات
1- بيان مسأله:
هویت و کیستی اساساً معقوله‌ای است که با طرح دولت مدرن بوجود آمد، در همین راستا بسیاری از ایدئولوژی‌های قرن بیستمی چون سوسیالیسم، ناسیونالیسم، فاشیسم و … می‌کوشیدند به زندگی مردمان تحت سیطره خود معنا و شکل ببخشند، اما دگرگونی‌های گسترده‌ی سیاسی و اقتصادی در سال‌های دهه 1980 همراه با شتاب گرفتن فرایند جهانی، در دهه‌های پایانی قرن بیستم و گسترش چشمگیر فن‌آوری‌های اطلاع‌رسانی و دسترسی آسان به اطلاعات و جابجایی گسترده در سطح جهان به طرح مسئله هویت و هویت ملی شدت بخشید.
هویت در ایران از خلال مواجهه با غرب و درگیری با تجدد تبدیل به مسئله شد. رویارویی با غرب و تجدد بلافاصله سؤال از کیستی و چیستی خود و ماهیت غیر را موجب شد زیرا این مواجهه تحت شرایطی صورت می‌گرفت که فراتر از امکانات تاریخی بالفعل ایران برای پاسخگویی بود. در حقیقت باید گفت که مسئله ایران در تاریخ معاصر آن، چیزی جز مسئلهی هویت و متفرعات آن نیست و در این میان روشنفکران از اولین کسانی بودند که به واسطه پیوندشان با تجدد غرب دچار مشکله‌ی هویت شدند، کما‌اینکه از اولین کسانی بودند که نخستین پاسخ‌های جدید را به این مسئله دادند (کچویان،65:1384).
همپای اکثر تحلیل‌گرانِ جریان‌های فکری ایران معاصر در خصوص چگونگی مواجهه یا رویارویی با مدرنیته چند گفتمان عمده قابل شناسایی است: نسل اول، که محصول شکست ایران از روسیه و نتیجه فکری روشنفکرانی بود که بعضاً آگاه به ریشه‌های عقب ماندگی تاریخی ایران و منتقد نظام خودکامه قاجاری بودند، می‌باشد. بدون شک، شکل‌گيري ايده‌هاي فکري به منزله پديده‌اي نوظهور، مستقيم يا غيرمستقيم، متأثر از شرايط اجتماعي و تحولات جامعه بوده و خواهد بود و اين امر حتي درباره ايده‌هاي
