3-6 سنجش روایی ابزار 62
3-7 سنجش پایایی ابزار 62
3-8 روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها 64
فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل داده‌ها 66
4-1 مقدمه 66
4-2-1 تجزیه‌وتحلیل داده‌های مربوط به مؤلفه‌های کارآفرینی 66
4-2-1-1 بررسی میزان توجه به مؤلفه‌های اقتصادی 67
4-2-1-2 بررسی میزان توجه به مؤلفه‌های اجتماعی 74
4-2-1-3 بررسی میزان توجه به مؤلفه‌های عاطفی 79
4-2-1-4 بررسی میزان مؤلفه‌های عقلانی 88
4-2-1-5. بررسی میزان مؤلفه‌های سازمانی 102
4-2-2 تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی از نظر ویلیام رومی 113
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری 118
۵-۱ مقدمه 118
۵-۲ نتایج تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی از نظر میزان توجه به مؤلفه‌های کارآفرینی 118
۵-۲-۱ تحلیل محتوای کتاب‌های مطالعات اجتماعی ازنظر میزان توجه به مؤلفه‌های اقتصادی 118
۵-۲-2 تحلیل محتوای کتاب‌های مطالعات اجتماعی ازنظر میزان توجه به مؤلفه‌های اجتماعی 119
۵-۲-3 تحلیل محتوای کتاب‌های مطالعات اجتماعی ازنظر میزان توجه به مؤلفه‌های عاطفی 120
۵-۲-4 تحلیل محتوای کتاب‌های مطالعات اجتماعی ازنظر میزان توجه به مؤلفه‌های عقلانی 120
۵-۲-5 تحلیل محتوای کتاب‌های مطالعات اجتماعی ازنظر میزان توجه به مؤلفه‌های سازمانی 121
۵-3 تحلیل محتوای کل کتاب‌های اجتماعی مقطع ابتدایی درزمینه کارآفرینی 122
۵-4 نتایج تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی با استفاده از تکنیک ویلیام رومی 124
۵-5 پیشنهادها 126
5-6 محدودیت‌های پژوهش 129
منابع و مآخذ 131
پیوست‌ها 142
فهرست جدول ها
جدول (۲-1). طبقه‌بندی اهداف، محتوا و روش‌های تدریس در مقاطع تحصیلی 28
جدول2-2 پژوهش های صورت گرفته خارجی 46
جدول 2-3 پژوهش های صورت گرفته داخلی 49
جدول 3-1 .اطلاعات کتاب های مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی 56
جدول 3-2.واحد های تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی 57
جدول3-3. اطلاعات نمونه انتخابی کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی برای سنجش هر مؤلفه 57
جدول شماره 3-4 میزان پایایی مؤلفه‌های اقتصادی 62
جدول شماره 3- 5 میزان پایایی مؤلفه‌های اجتماعی 63
جدول شماره 3- 6 میزان پایایی مؤلفه‌های عاطفی 63
جدول شماره 3- 7 میزان پایایی مؤلفه‌های عقلانی 63
جدول شماره 3- 8 میزان پایایی مؤلفه‌های سازمانی 64
جدول شماره 4-1 میزان توجه به مؤلفه ثروت گرایی 67
جدول شماره 4-2. میزان توجه به مؤلفه سودگرایی 67
جدول شماره 4-3. میزان توجه به مؤلفه افزایش درآمد 68
جدول شماره 4-4. میزان توجه به مؤلفه توزیع ثروت 69
جدول شماره 4-5. میزان توجه به مؤلفه اهل کار و عمل بودن 69
جدول شماره 4-6. میزان توجه به مؤلفه فرصت‌جویی 70
جدول شماره 4-7. میزان توجه به مؤلفه انرژی و پشتکار 70
جدول شماره 4-8. میزان توجه به مؤلفه تلاش و کوشش 71
جدول شماره 4-9. میزان توجه به مؤلفه پیشرفت گرایی 71
جدول شماره 4-10. میزان توجه به مؤلفه رشد گرایی 72
جدول شماره 4-11. میزان توجه به مؤلفه پیش‌قدم بودن 72
جدول شماره 4-12. میزان توجه به مؤلفه تحمل ابهام 73
جدول شماره 4-13. میزان توجه به مؤلفه نتیجه‌گیری 73
جدول شماره 4-14. میزان توجه به مؤلفه حساسیت نسبت به دیگران 74
جدول شماره 4-15. میزان توجه به مؤلفه قدرت‌طلبی 74
جدول شماره 4-16. میزان توجه به مؤلفه همکاری 75
جدول شماره 4-17. میزان توجه به مؤلفه انعطاف‌پذیری 76
جدول شماره 4-18. میزان توجه به مؤلفه سازگاری با دیگران 76
جدول شماره 4-19. میزان توجه به مؤلفه رهبری و پویایی 77
جدول شماره 4-20. میزان توجه به مؤلفه توانایی نفوذ بر دیگران 77
جدول شماره 4-21. میزان توجه به مؤلفه پاسخ به پیشنهادها و انتقادات 78
جدول شماره 4-22. میزان توجه به مؤلفه بلوغ و تعادل 78
جدول شماره 4-23. میزان توجه به مؤلفه رؤیا 79
جدول شماره 4-24. میزان توجه به مؤلفه عشق 80
جدول شماره 4-25. میزان توجه به مؤلفه وقف 80
جدول شماره 4-26. میزان توجه به مؤلفه خوش‌بینی 81
جدول شماره 4-27. میزان توجه به مؤلفه صداقت 81
جدول شماره 4-28. میزان توجه به مؤلفه آرزومندی 82
جدول شماره 4-29. میزان توجه به مؤلفه مرکز کنترل درونی 82
جدول شماره 4-30. میزان توجه به مؤلفه پافشاری 83
جدول شماره 4-31. میزان توجه به مؤلفه اعتمادبه‌نفس 83
جدول شماره 4-32. میزان توجه به مؤلفه عزم و اراده 84
جدول شماره 4-33. میزان توجه به مؤلفه خودمحوری 84
جدول شماره 4-34. میزان توجه به مؤلفه آرمان‌گرایی 85
جدول شماره 4-35. میزان توجه به مؤلفه همدلی 85
جدول شماره 4-36. میزان توجه به مؤلفه توفیق طلبی 86
جدول شماره 4-37. میزان توجه به مؤلفه جرات ورزی 86
جدول شماره 4-38. میزان توجه به مؤلفه خودمختاری 87
جدول شماره 4-39. میزان توجه به مؤلفه تحمل شکست 87
جدول شماره 4-40. میزان توجه به مؤلفه خلاقیت 88
جدول شماره 4-41. میزان توجه به مؤلفه بصیرت 89
جدول شماره 4-42. میزان توجه به مؤلفه توجه به جزئیات 89
جدول شماره 4-43. میزان توجه به مؤلفه آینده‌نگری 90
جدول شماره 4-44. میزان توجه به مؤلفه استعداد 90
جدول شماره 4-45. میزان توجه به مؤلفه هوش هیجانی 91
جدول شماره 4-46. میزان توجه به مؤلفه ابداع 91
جدول شماره 4-47. میزان توجه به مؤلفه قدرت تخیل 92
جدول شماره 4-48. میزان توجه به مؤلفه دوراندیشی 92
جدول شماره 4-49. میزان توجه به مؤلفه دقت و کمال‌جویی 93
جدول شماره 4-50. میزان توجه به مؤلفه کنترل سرنوشت 93
جدول شماره 4-51. میزان توجه به مؤلفه استقلال‌طلبی 94
جدول شماره 4-52. میزان توجه به مؤلفه هدف‌گرایی 94
جدول شماره 4-53. میزان توجه به مؤلفه عمل‌گرایی 95
جدول شماره 4-54. میزان توجه به مؤلفه قاطعیت 95
جدول شماره 4-55. میزان توجه به مؤلفه ابتکار و نوآوری 96
جدول شماره 4-56. میزان توجه به مؤلفه دانش 96
جدول شماره 4-57. میزان توجه به مؤلفه توانایی تصمیم‌گیری 97
جدول شماره 4-58. میزان توجه به مؤلفه مدیریت زمان 97
جدول شماره 4-59. میزان توجه به مؤلفه نظم جویی 98
جدول شماره 4-60. میزان توجه به مؤلفه حل مسئله 98
جدول شماره 4-61. میزان توجه به مؤلفه واقع‌گرایی 99
جدول شماره 4-62. میزان توجه به مؤلفه کنجکاوی 99
جدول شماره 4-63. میزان توجه به مؤلفه تفکر واگرا 100
جدول شماره 4-64. میزان توجه به مؤلفه انگیزش 101
جدول شماره 4-65. میزان توجه به عکس‌العمل مثبت نسبت به مشکلات 101
جدول شماره 4-66. میزان توجه به مؤلفه نیاز به موفقیت 102
جدول شماره 4-67. میزان توجه به مؤلفه ریسک‌پذیری 102
جدول شماره 4-68. میزان توجه به مؤلفه تعهد و مسئولیت‌پذیری 103
جدول شماره 4-69. میزان توجه به مؤلفه کارآمد بودن 104
جدول شماره 4-70. میزان توجه به مؤلفه مخاطره پذیری 104
جدول شماره 4-71. میزان توجه به مؤلفه سیاست 105
جدول شماره 4-72. میزان توجه به مؤلفه تعرض و تهاجمی بودن 105
جدول شماره 4-73. میزان توجه به مؤلفه دانش فنی 106
جدول شماره 4-74. میزان توجه به مؤلفه مهارت طلب 106
جدول شماره 4-75. میزان توجه به مؤلفه تازگی 107
جدول 4-76 میانگین توجه به زیر مؤلفه‌های اقتصادی در زمینه کارآفرینی 108
جدول 4-77 میانگین توجه به زیر مؤلفه‌های اجتماعی در زمینه کارآفرینی 108
جدول 4-78 میانگین توجه به زیر مؤلفه‌های عاطفی در زمینه کارآفرینی 109
جدول 4-79 میانگین توجه به زیر مؤلفه‌های عقلانی در زمینه کارآفرینی 110
جدول 4-80 میانگین توجه به زیر مؤلفه‌های سازمانی در زمینه کارآفرینی 110
جدول 4-81 میانگین میزان توجه به مؤلفه‌های کارآفرینی 111
جدول شماره 4-82 میانگین کل میزان توجه به مؤلفه‌های کارآفرینی در متن ،فعالیت‌ها و تصاویر 112
جدول 4-83 میانگین (متن ،فعالیت، تصاویر) در مؤلفه‌های کارآفرینی 112
جدول شماره 4-84 جدول میزان توجه به مؤلفه‌های کارآفرینی در متن ،تصویر و فعالیت 113
جدول 4-85 میزان درگیری دانش‌آموزان در متن، تصویر و فعالیت‌های ازنظر ویلیام رومی 114
چکیده
این پژوهش باهدف بررسی میزان توجه به آموزش کارآفرینی در مجموعه کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی (کتب جدید تألیف چاپ 1391 تا 1394) انجام‌گرفته است و در آن با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا، میزان توجه به آموزش مؤلفه‌های کارآفرینی در پنج بعد اقتصادی، اجتماعی، عاطفی، عقلانی و سازمانی کارآفرینی شامل 75 زیر مؤلفه مورد مطالعه قرار گرفت واحد تحلیل در این مطالعه شامل متن، تصاویر و فعالیت‌های کتاب‌های درسی بوده که سه داور متخصص در حوزه‌های علوم تربیتی در خصوص توجه یا عدم توجه به مؤلفه‌های کارآفرینی قضاوت و اظهار نظر نمودند ضریب توافق بین نظر داوران با استفاده از روش w کندال برای پایایی مؤلفه‌های اقتصادی 0.912، مؤلفه‌های اجتماعی 0.907، مؤلفه‌های عاطفی 0.876، مؤلفه‌های عقلانی 0.923 و مؤلفه‌های سازمانی 0.898 می‌باشد که قابل‌قبول برآورد گردید نتایج نشان می‌دهد که در کل به مؤلفه‌های کارآفرینی در حد کم و خیلی کم توجه شده است و بیشترین میزان توجه به مؤلفه‌های کارآفرینی در کتب مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی، مؤلفه‌های عقلانی بوده است و به مؤلفه‌های اقتصادی و اجتماعی در حد متوسط و به مؤلفه سازمانی در حد کم و به مؤلفه عاطفی در حد خیلی کم توجه شده است و نتایج تحلیل به روش ویلیام رومی نشان داد که در مجموع کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم غیرفعال می‌باشد و کتاب پایه ششم نیز به خاطر تأکید بیش‌ازحد به فعالیت‌ها و تفکر نامطلوب تلقی می‌گردد و ارائه سایر کتاب‌ها در مجموع مناسب می‌باشد و در پایان بازنگری در هدف‌ها و محتوای مجموعه کتب مطالعات اجتماعی درزمینه کارآفرینی پیشنهاد می‌گردد.
کلید واژه‌ها: تحلیل محتوا، کارآفرینی، کتب درسی، مطالعات اجتماعی، مقطع ابتدایی.
فصل اول
کلیات پژوهش
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1 مقدمه
موضوع کار و اشتغال به‌ویژه کارآفرینی از اصول اساسی و مهم زندگی هر فرد و اجتماعی است که در تمام ادوار و اجتماعات بشری نقش مهمی دارد کارآفرینی چرخ زندگی بشر را در این دنیا متحول و دگرگون می‌سازد بر اساس کار و تلاش تولید و بالندگی، منابع انسانی را به حرکت در می‌آورد (رجایی،1382 به نقل از یعقوبی نجف‌آبادی،1389). کارآفرینی اگرچه یک شغل نیست، اما ترویج فرهنگ آن در جامعه نه‌تنها بیکاری پنهان را آشکار و درمان می‌کند، بلکه باعث پیشگیری از آن نیز می‌شود (احمدی، درویش،1386).
لذا ایجاد فرهنگ کار در افراد و آموزش افراد درزمینه کارآفرینی می‌تواند در ریشه‌کن کردن بیکاری مؤثر واقع شود و موضوع اصلی در زمینه آموزش کارآفرینی این است که آموزش این مقوله با آموزش دیگر مقوله‌ها مثل اشتغال تفاوت دارد و آموزش کارآفرینی باید به ماهیت برابر یک فرصت شغلی اشاره کند و دستیابی به این مهم درگرو ارائه برنامه درسی است که مهارت‌های دانش‌آموزان و دانشجویان را در زمینه برقراری ارتباط مدیریت تولید فراورده‌های جدید، داشتن فکر خلاق و دسترسی به نوآوری فناورانه تقویت کند.(علیمیری،1387) و از طرفی انتقال علم و دانش به دانش‌آموزان و بارور کردن استعدادهای ذهنی آنان و مهم‌تر از آن کمک به جامعه‌پذیری آن‌ها از وظایف غیرقابل‌انکار آموزش‌وپرورش است تربیت اجتماعی، ایجاد نگرش‌ها و باورهای مثبت در جهت جامعه‌پذیری و سازگاری با جامعه مضمون بسیاری از کتاب‌های درسی است. آموزش‌وپرورش به‌موازات وظایف تخصصی خود، آموزش مهارت‌های زندگی به دانش‌آموزان را در راستای کار خود قرار داده است. ازجمله موارد مهم که باید به آن توجه جدی داشت موضوع اشتغال است که به‌طوری‌که از کودکی آینده‌نگری شغلی و کسب‌وکار باید در ذهن فراگیران ایجاد گردد چرا که آرزوهای دوران کودکی معمولاً به تحقق می‌پیوندد (یعقوبی نجف‌آبادی، 1389) لذا تدوین یک برنامه کامل و منسجم در زمینه آموزش مهارت‌های کارآفرینی در برنامه درسی دانش‌آموزان امری ضروری و مهم است که می‌تواند در آینده به ایجاد فرصت‌ها شغلی
