مقاله درمورد آموزش و پرورش، طرح پژوهش، روش پژوهش

** تقدير و سپاس از اساتيد **

سپاس خداي را که سخنوران، در ستودن او بمانند و شمارندگان، شمردن نعمت‏هاي او ندانند و کوشندگان، حق او را گزاردن نتوانند. نهال را “باران” بايد، تا سيرابش کند از آب حيات و “آفتاب” بايد تا بتاباند نيرو را و محکم کند شاخههاي تازه روييده را؛ ازآنجايي‌که تجليل از معلم، سپاس از انساني است که هدف و غايت آفرينش را تأمين مي‏کند و سلامت امانتهايي را که به دستش سپردهاند، تضمين؛ بسي شايسته است برحسب وظيفه؛
از استاد فرهيخته و باکمالات و فرزانه؛ جناب آقاي دکتر مهران فرهادي که در کمال سعهصدر، با حسن خلق و فروتني، از هيچ کمکي در اين عرصه بر من دريغ ننمودند و زحمت راهنمايي اين رساله را بر عهده گرفتند؛
از استاد صبور و ارجمند، جناب آقاي دکتر رسول کردنوقابي که زحمت مشاوره اين رساله را قبول زحمت فرمودند و بدون مساعدت ايشان، اين پروژه به نتيجه مطلوب نميرسيد؛
و از هيئت محترم داوران؛ جناب آقاي دکتريعقوبي وجناب آقاي دکتر‏نوروزي که زحمت داوري اين رساله را متقبل شدند؛ کمال تشکر و قدرداني را دارم،
باشد که اين خردترين، بخشي از زحمات آنان را سپاس گويد…

*تقدير و سپاس*

اكنون كه فرصتي دست داد از تمامي عزيزاني که در نگارش اين پاياننامه مرا ياري نمودند قدرداني مينمايم:
با تقدير و درود فراوان خدمت خانوادهي مهربانم که همواره چراغ وجودشان روشنگر راه من در سختيها و مشکلات بوده است.
و با تشکر خالصانه خدمت دوست و برادر عزيزم جناب آقاي حمزه سورينژاد و همه دوستاني که به نوعي مرا در به انجام رساندن اين مهم
ياري نمودهاند و در اين رهگذر مجال ذكر نام آن‌ها نميباشد.

دانشگاه بوعلي سينا
مشخصات رساله/پايان نامه تحصيلي
عنوان:
تبيين اهمالکاري تحصيلي دانشآموزان دبيرستاني بر اساس ويژگيهاي شخصيتي و سبک‌هاي فرزندپروري
نام نويسنده: محسن سوري نژاد
نام استاد/اساتيد راهنما: دکتر مهران فرهادي
نام استاد/اساتيدمشاور:دكتر رسول کردنوقابي
دانشکده: اقتصاد و علوم اجتماعي
گروه آموزشي: روانشناسي
رشته تحصيلي: روانشناسي تربيتي
گرايش تحصيلي: رواشناسي تربيتي
مقطع تحصيلي: كارشناسي ارشد
تاريخ تصويب پروپوزال:15/07/1392
تاريخ دفاع: 24/6/1393
تعداد صفحات: 141

چكيده:
هدف از انجام اين پژوهش تبيين اهمالکاري تحصيلي دانشآموزان بر اساس ويژگيهاي شخصيتي و سبک‌هاي فرزندپروري بود. طرح پژوهشي از نوع همبستگي و جامعه آماري شامل دانش‏آموزان دبيرستاني دختر و پسر (سال اول، سال دوم، سال سوم و سال چهارم) مدارس دولتي شهر کوهدشت در سال تحصيلي 93-92 که بر اساس گزارش اداره آموزش و پرورش شهر کوهدشت 4801 نفر مي‏باشند. ازاين تعداد 280 نفر به روش نمونه‌گيري خوشهايي چند مرحلهايي با استفاده از فرمول تعيين حجم نمونه انتخاب شدند. در اين پژوهش از پرسشنامههاي اهمالکاري تحصيلي، شخصيت گلدبرگ و شيوه‌هاي فرزندپروري والدين استفاده و تحليل دادهها در دو سطح آمار توصيفي و استنباطي(تي مستقل، تحليل واريانس يکراهه، همبستگي پيرسون و رگرسيون چندگانه به روش همزمان) صورت گرفت. نتايج پژوهش نشان داد که ويژگيهاي شخصيتي و سبکهاي فرزندپروري مي‏توانند تغييرات اهمالکاري تحصيلي را در دانش‏آموزان تبيين کنند. بين روانرنجوري با اهمالکاري تحصيلي رابطه مثبت معناداري وجود دارد. از سوي ديگر بين وظيفهشناسي و گشودگي با اهمال‏کاري تحصيلي در دانش‏آموزان همبستگي منفي وجود دارد. اما بين ويژگيهاي شخصيتي برونگرايي و مقبوليت با اهمالکاري تحصيلي در دانشآموزان همبستگي معنيداري وجود ندارد. در رابطه با سبکهاي فرزندپروري نيز بين سبک فرزندپروري مسامحهکار و اهمالکاري تحصيلي در دانش‏آموزان همبستگي مثبت وجود دارد. از سوي ديگر بين سبک فرزندپروري مقتدرانه و اهمالکاري تحصيلي در دانشآموزان همبستگي منفي وجود دارد. اما بين سبک فرزندپروري سخت‏گيرانه و آسانگير با اهمالکاري تحصيلي در دانش‏آموزان همبستگي وجود ندارد. همچنين بين اهمالکاري تحصيلي دانش‏آموزان دختر و پسر تفاوت معني‏داري مشاهده شد.
واژه‌هاي كليدي :اهمالکاري تحصيلي، ويژگيهاي شخصيتي، سبکهاي فرزندپروري، دانشآموزان دبيرستاني

فهرست مطالب
فصل اول: کليات پژوهش
1-1) مقدمه 3
2-1) بيان مسأله 4
3-1) اهميت و ضرورت انجام پژوهش 6
4-1) اهداف پژوهش 8
1-4-1) اهداف اصلي 8
2-4-1) اهداف فرعي 8
5-1) فرضيه‌هاي پژوهش 8
1-5-1) فرضيه‌هاي اصلي 8
2-5-1) فرضيه‌هاي فرعي 8
6-1) متغيرهاي پژوهش 9
7-1) تعاريف متغيرها 9
1-7-1) تعاريف مفهومي 9
2-7-1) تعاريف عملياتي 10
فصل دوم: مباني نظري و پيشينه پژوهش
1-2) مقدمه 13
2-2) بخش اول: اهمالکاري تحصيلي (متغير ملاک پژوهش) 13
1-2-2) اهمالکاري تحصيلي 13
2-2-2) نظريه‌هاي اهمالکاري 16
1-2-2-2) نظريه روان تحليلگري اهمالکاري 17
2-2-2-2) نظريه کمال‌گرايي، ترس از شکست و دوري از اضطراب 17
3-2-2-2) نظريه خود ناتوان‌سازي و اهمالکاري 19
3-2-2) شيوع اهمالکاري تحصيلي بر اساس تحقيقات قبلي 21
4-2-2) چهار سبک اهمال‌کاري از ديدگاه واکر 22
1-4-2-2) اهمال‌کاران کمال‌گرا 22
2-4-2-2) اهمال‌کاران تعويقگرا 22
3-4-2-2) اهمال‌کاران سياستگرا 23
4-4-2-2) اهمال‌کاران تنبيهگرا 23
5-2-2) عوامل مؤثر بر اهمالکاري تحصيلي 23
6-2-2) ديدگاه‌هاي مختلف در مورد اهمال‌کاري 24
1-6-2-2) اهمالکاري به‌عنوان مشکل رفتاري 24
2-6-2-2) اهمال‌کاري به‌عنوان مشکل شناختي و انگيزشي 25
3-6-2-2) اهمال‌کاري به‌عنوان يک عادت و خصيصه شخصيتي 26
7-2-2) عوامل مؤثر بر اهمال‌کاري تحصيلي 27
1-7-2-2) تفاوت‌هاي فردي 27
2-7-2-2) ويژگي‌هاي تکليف 28
3-7-2-2) ويژگي‌هاي جمعيت‌شناسي 28
3-2) بخش دوم) پنج عامل بزرگ شخصيت 29
1-3-2) تعريف شخصيت 29
2-3-2) پنج عامل بزرگ شخصيت 32
1-2-3-2) عامل روان رنجورخويي (عصبيت يا شاخص هيجان) 32
2-2-3-2) برونگرايي در مقابل درونگرايي 33
3-2-3-2) تجربهپذيري در مقابل بسته بودن در تجربه 34
4-2-3-2) همسازي (توافق پذيري) در مقابل دگرستيزي 36
5-2-3-2) وظيفهشناسي در مقابل فقدان جهت يا مسامحهکاري 37
4-2) بخش سوم: سبک‌هاي فرزندپروري 38
1-4-2) سبکهاي تربيتي 38
2-4-2) ابعاد فرزندپروري از ديدگاه شيفر 41
1-2-4-2) والدين گرم و آزاد گذارنده 42
2-2-4-2) والدين گرم و کنترل‌کننده (مقتدر) 43
3-2-4-2) والدين سرد و کنترل‌کننده (سختگير) 44
4-2-4-2) والدين سرد و آزاد گذارنده (مسامحه‌کار) 45
3-4-2) الگوهاي فرزندپروري مککوبي و مارتين 46
1-3-4-2) فرزندپروري سلطه طلبانه 47
2-3-4-2) فرزندپروري مقتدرانه 47
3-3-4-2) فرزندپروري سهلگير 48
4-3-4-2) فرزندپروري بيتوجه 49
4-4-2) الگوها و سبک فرزندپروري از ديدگاه يانگ 50
5-4-2) سنخشناسي فرزندپروري خانواده 53
6-4-2) تنيدگي والدين 54
7-4-2) رابطه بين شيوه‌هاي فرزندپروري و شکل‌گيري هويت 55
8-4-2) مروري بر تحقيقات انجام انجام شده داخل و خارج کشور 57
1-8-4-2) تحقيقات مرتبط خارجي 57
2-8-4-2) تحقيقات مرتبط داخلي 61
جمع بندي پژوهشهاي انجام شده پيشين 65
فصل سوم: روش پژوهش
1-3) مقدمه 69
2-3) طرح تحقيق 69
3-3) جامعه آماري 70
4-3) نمونه و روش نمونهگيري 70
5-3) ابزارهاي پژوهش 71
1-5-3) پرسشنامه اهمال‌کاري تحصيلي 71
2-5-3) پرسشنامه شخصيت گلدبرگ 72
3-5-3) سبک‌هاي فرزندپروري والدين 73
6-3) روش اجرا 74
7-3) روش تجزيه و تحليل 75
فصل چهارم: تجزيه و تحليل دادهها
1-4) غربالگري دادها 79
2-4) توصيف دادهها 79
1-2-4) توزيع فراواني افراد نمونه برحسب جنسيت 80
3-2-4) توزيع فراواني افراد نمونه بر حسب شغل پدر 82
4-2-4) توزيع فراواني افراد نمونه بر اساس تحصيلات پدر 83
5-2-4) توزيع فراواني افراد نمونه بر اساس تحصيلات مادر 84
3-4) تحليل دادهها 85
4-4) بررسي پيش فرضها 85
1-4-4) بررسي استقلال دادهها 85
2-4-4) نرمال بودن دادهها 85
3-4-4) آزمون هم خطي بودن 88
5-4) بررسي فرضيههاي پژوهش 90
فصل پنجم: بحث و نتيجهگيري
1-5) مقدمه 103
2-5) جمع بندي 112
3-5) محدوديتهاي تحقيق 112
4-5) پيشنهادهاي پژوهشي 112
5-5) پيشنهادهاي کاربردي 113
منابع فارسي 117
منابع انگليسي 124

فهرست جداول
جدول 1-2: ترکيب پذيرش و کنترل در ايجاد سبک فرزندپروري 42
جدول 2-2: الگوي چهارگانه فرزندپروري مککوبي و مارتين (1983؛ به نقل از سيگلمن، 1999). 46
جدول )1- 4(: توزيع فرواني افراد نمونه بر حسب جنسيت 80
جدول )2- 4(: توزيع فرواني افراد نمونه بر حسب رشته تحصيلي 81
جدول )3-4(: توزيع فراواني افراد نمونه بر اساس شغل پدر 82
جدول )4-4(: توزيع فراواني افراد نمونه بر اساس تحصيلات پدر 83
جدول )5-4(: توزيع فراواني افراد نمونه بر اساس تحصيلات مادر 84
جدول (6-4): کجي و کشيدگي براي بررسي نرمال و طبيعي بودن متغيرهاي پژوهش 86
جدول (7-4): آزمون کلموگروف – اسميرنوف و آزمون شاپيرو – ويلک براي آزمون نرمال بودن دادهها 87
جدول (8-4): آزمون مربوط به هم خطي بودن متغيرها 88
جدول (9-4): ميانگين، انحراف استاندارد و واريانس اهمالکاري، ويژگيهاي شخصيتي و سبکهاي فرزندپروري 89
جدول (10-4): نتايج تحليل رگرسيون اهمال‌کاري تحصيلي بر اساس ويژگيهاي شخصيتي 90
جدول (11-4): ضرايب رگرسيون استانداردشده و نشده متغيرها 90
جدول (12-4): نتايج تحليل رگرسيون اهمال‌کاري تحصيلي بر اساس ويژگيهاي شخصيتي 91
جدول (13-4): ضرايب رگرسيون استانداردشده و نشده متغيرها 91
جدول (14-4): ضريب همبستگي برونگرايي با اهمالکاري تحصيلي 92
جدول (15-4): ضريب همبستگي روانرنجوري با اهمالکاري تحصيلي 92
جدول (16-4): ضريب همبستگي گشودگي با اهمالکاري تحصيلي 93
جدول (17-4): ضريب همبستگي مقبوليت با اهمالکاري تحصيلي 93
جدول (18-4): ضريب همبستگي وظيفهشناسي با اهمالکاري تحصيلي 94
جدول (19-4): ضريب همبستگي سبک سختگير با اهمالکاري تحصيلي 94
جدول (20-4): ضريب همبستگي سبک مقتدرانه با اهمالکاري تحصيلي 95
جدول (21-4): ضريب همبستگي سبک آسانگير با اهمالکاري تحصيلي 95
جدول (22-4): ضريب همبستگي سبک مسامحهکار با اهمالکاري تحصيلي 96
جدول (23-4): نتايج آزمون تحليل واريانس يکراهه پيرامون مقايسه اهمالکاري تحصيلي بر حسب رشته تحصيلي 96
جدول (24-4): نتايج آزمون تحليل واريانس يکراهه پيرامون مقايسه اهمالکاري تحصيلي بر حسب شغل پدر 97
جدول (25-4): نتايج آزمون تحليل واريانس يکراهه پيرامون مقايسه اهمالکاري تحصيلي بر حسب تحصيلات پدر 98
جدول (26-4): نتايج آزمون تحليل واريانس يکراهه پيرامون مقايسه اهمالکاري تحصيلي بر حسب تحصيلات مادر 99
جدول (27-4): نتايج آزمون T براي مقايسه دو گروه مستقل دختر و پسر پيرامون اهمالکاري تحصيلي.. 99

فهرست نمودارها
نمودار1-4: توزيع فرواني افراد نمونه بر حسب جنسيت 80
نمودار 2-4: توزيع فرواني افراد نمونه بر حسب رشته تحصيلي دبيرستان 81
نمودار 3-4: توزيع فرواني افراد نمونه بر حسب شغل پدر 82
نمودار 4-4: توزيع فرواني افراد نمونه بر حسب تحصيلات پدر 83
نمودار 5-4: توزيع فرواني افراد نمونه بر حسب تحصيلات مادر 84
نمودار 6-4: نمودار هيستوگرام مربوط به نرمال بودن توزيع دادهها 86
نمودار 7-4: نمودار هيستوگرام مربوط به نرمال بودن توزيع دادهها 87

فصل اول
کليات پژوهش

1-1) مقدمه
امروزه هيچ‌کس بي‌نياز از تعليم و تربيت و يادگيري نيست؛ ازاين‌رو دوران تحصيل يک فرد به‌عنوان مهم‌ترين زمان يادگيري، از اهميت ويژه‏اي برخوردار است. موفقيت در يادگيري در اين دوران همواره مورد توجه نظام‌هاي آموزشي و محققان حيطه آموزش‌وپرورش بوده است. کانون اين توجه، ناکامي تعدادي از يادگيرندگان است که در يادگيري مشکل دارند. اين ناکامي پيامدهاي زيانباري را براي نظام‌هاي آموزشي و يادگيرندگان به همراه داشته و دارد (دولتي، 1391).