1-7. روش انجام تحقیق 21
1-8. تعریف واژه ها: 21
1-9. تعریف عملیاتی: 22
فصل دوم:مبانی نظری وپیشینه پژوهش 23
2-1. مقدمه 24
2-2. ادبیات کودک و نوجوان: 24
2-2-1. اهداف ادبیات کودکان: 25
2-3. کتاب‌های کودکان و نوجوانان 25
2-4. مطالعه 27
2-4-1. اهمیت مطالعه 28
2-4-2. مطالعه و رشد 29
2-5. خواندن 31
2-6. پایگاه های ایجاد عادت به مطالعه و خواندن 32
2-7. رغبت، علاقه، انگیزه 34
2-8. کودک 35
2-9. نهادهای مروج خواندن 36
2-9-1. شوراي كتاب كودك 36
2-9-2. موسسه مادران امروز 37
2-9-3. خانه کتابدار 39
2-10. پیشینه پژوهش: 40
2-10-1. پیشینه و تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور: 41
2-10-2. پیشینه طرح‌های عملی و گزارش نشست‌ها در داخل کشور: 41
2-10-3. پیشینه و تحقیقات انجام گرفته در خارج از کشور: 45
2-10-4. نتیجه گیری 61
فصل سوم: روش پژوهش 62
3-1.مقدمه 63
3-2. روش پژوهش 63
3-3. پژوهش موردی 64
3-4. جامعه و نمونه پژوهش 65
3-5. ابزار جمع‌آوری داده 66
3-6. کد گذاری وتحلیل داده‌ها 67
فصل چهارم :یافته‌های پژوهش 70
4-1. مقدمه 71
4-2. طرح سبدخواندن با خانواده 72
4-3. جلسات خواندن 73
4-3-1. نشست اول 28/11/91: 73
4-3-2. نشست دوم31/1/92: 75
4-3-3. نشست سوم28/2/92 75
4-3-4. نشست چهارم25/3/92: 76
4-3-5. نشست پنجم29/4/92: 76
4-3-6. نشست ششم26/5/92: 77
4-3-7. نشست هفتم30/6/92: 78
4-3-8. نشست هشتم27/7/92 : 78
4-3-9. نشست نهم 25/8/92 : 80
4-4. مقوله‌ها‌ی موردتحلیل 81
4-4-1..فراهم کردن شرایط مساعد یا رفع عوامل مزاحم 81
4-4-2.اجزا زنجیره کتابخوانی 82
4-4-3. شيوه هاي ترويج 84
4-4-4.برآورده سازي نيازهاي بنيادي 85
4-4-5.مهارت ها 86
4-4-6.انگیزه های مطالعه وخواندن 88
4-4-7.ساير مقوله‌ها 90
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 93
5-1.مقدمه 94
5-2.مروری بر طرح سبد خواندن 95
5-2-1.بازي درسبدخواندن 98
5-2-2.كتاب، كتاب مرجع ، نشريه درسبدخواندن 98
5-2-3.فراهم كردن شرايط مساعدورفع عوامل مزاحم درسبدخواندن 100
5-2-4.اجزای زنجيره كتابخواني درسبدخواندن 102
5-2-5.شيوه هاي ترويج درسبدخواندن 103
5-2-6.بر آورده سازي نيازهاي بنيادي درسبدخواندن 104
5-2-7.رشد مهارت ها درسبدخواندن 105
5-2-8.انگیزه های مطالعه درسبدخواندن 106
5-3.خواندن با خانواده چه تاثیری بر علاقه‌مندي كودكان طرح به مطالعه داشته است؟ 107
5-3-1.تاثیرمطالعه برکودک درسبدخواندن 108
5-3-2.ادبيات كودكان درسبدخواندن 109
5-3-3.قصه‌گويي و داستان خواني درسبدخواندن 110
5-3-4.بازي و كودك در سبدخواندن 111
5-3-5.كتاب و نشريات کودک در سبد خواندن 112
5-3-6.خلاقيت و كودك در سبد خواندن 112
5-3-7.فراهم‌كردن شرايط مساعد در سبد براي كودك 113
5-3-8.اجزاي زنجيره كتابخواني و كودك در سبد خواندن 114
5-3-9.تاثیرشيوه‌هاي ترویج بر كودك در سبدخواندن 115
5-3-10.نيازهاي بنيادي كودك و سبد خواندن 116
5-3-11.مهارت‌هاي كودك و سبد خواندن 118
5-3-12.تاثیرسبدخواندن برانگیزه مطالعه درکودک 121
5-4.نتیجه گیری 123
5-5.محدودیت پژوهش 125
5-6.پیشنهادات برای پژوهش آینده 126
منابع 127
پیوست‌ها
پیوست1. طرح خواندن باخانواده
پیوست 2 . فرم مشارکت
پیوست 3. جدول لیست کتاب‌های موجود در هر سبد
پیوست4.زمان بندی طرح سبدخواندن باخانواده
پیوست5.برگ ارزیابی سبد خواندن
پیوست6. تصاویر
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول1-4.مشخصات دموگرافیک اعضای طرح………………………………………………….. 80
جدول2-4.شرایط مساعد …………………………………………………………………………….. 90
جدول 3-4.زنجیره کتابخوانی ……………………………………………………………………….. 91
جدول4-4.شیوه‌های ترویج ………………………………………………………………………….. 93
جدول5-4.نیازهای بنیادی ……………………………………………………………………………. 93
جدول 6-4.مهارت ها ………………………………………………………………………………… 95
جدول7-4.انگیزه های خواندن ……………………………………………………………………… 97
جدول8-4.سایردستاوردها …………………………………………………………………………… 99
جدول1-5.اهداف ادبیات کودک …………………………………………………………………… 118
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار4-2.دلایل حضوردرسبد ………………………………………………………………….. 82
نمودار5-1.نقش مطالعه …………………………………………………………………………. 117
نمودار5-2.بلندخوانی ………………………………………………………………………… 119
نمودار5-3.کودک وخلاقیت ……………………………………………………………….. 121
نمودار5-4.مطالعه و رشد کودک …………………………………………………………………….. 124
نمودار5-5.تنها خوانی …………………………………………………………………… ……….. 127
نمودار5-6.کودکان اهل مطالعه ……………………………………………………………………… 128
نمودار 5-7. مهارت های پایه زندگی …………………………………………………………….. 129
فصل اول:
کلیات پژوهش
1-1. مقدمه
گسترش فرهنگ مطالعه وكتابخواني، ضرورت رشد وتعالي هر جامعه‌اي است . متخصصان تعليم و تربيت معتقدند كه يكي از مهم‌ترين مسايل وفرضيه‌هايي كه براي ساختن وتكامل شخصيت افراد وتوسعه وپيشرفت ارزش هاي اخلاقي وهنري وجود دارد ، شوق به خواندن وعشق به مطالعه است . عشق و علاقه نسبت به كتاب را زماني بايد دركودكان آغاز کرد كه هنوز قادر به مطالعه نيستند. حتي وقتي كه خود كودكان هم بتوانند بخوانند لازم است هميشه براي آن‌ها بهترين اشعار وداستان‌هارا با صداي بلند خواند بدين‌وسيله است كه كودكان ، زبيائي تصاوير وكلمات وعبارات هنري را بهتر احساس می‌کنندو اين درك وحس براي سازندگي وتكامل ذوق ها وسليقه ها مهم است . (شعاري‌نژاد ، 1372 ، ص 100) نخستين گام درجهت آشنايي كودك با كتاب و كتابخواني درخانه برداشته مي شود.درزندگی امروزه حتی مفهوم سواد دگرگون شده ولازم است اطفال ما بياموزند كه زندگي را چنانكه واقعاً هست لمس كنند و چگونگي دست‌يابي به اطلاعات درست را فرا بگيرند ، دراین صورت قدم‌هاي درستي در راه به ثمرنشاندن تفكربرداشته شده است. حال ، آيا مدارس و كتاب هاي درسي به تنهايي می‌تواند جوابگوي نيازهاي ذهني و رواني كودكان و نوجوانان باشند ؟ باتوجه به فرصت طلایی یادگیری آیازمان زیادی راازدست نداده‌ایم؟
پدران و مادران امروز پذيرفته‌اند كه پرورش فرزندان ، هنري است كه بايد آموخت . در اولين گام تاكيد بر بودن با فرزندان است . از ماچه مي‌خواهند ؟ اجزائي كه دنياي فرزندان ما را مي‌سازد ، مانند اجزاي دنياي امروز خودمان بسياراست . شامل مواردي هم چون معاشرت ، بلوغ، اخلاق ، مذهب ، تلويزيون ، هنر، آزادي سنت‌ها و … مي‌باشد . فرزندان در مواجهه با هر يك از اين‌ها نيازمند حضور والدين دركنارشان هستند . ما بايد به آن‌ها تصويري دقيق از جامعه بدهيم تا بدانند كه چه هستند؟ ديگران چگونه‌اند ؟ درچه موقعيتي زندگي مي‌كنند ؟ (كيانوش، 1356، ص 38)
كودكي ، اساسي ترين دوره زندگي انسان است . اين دوره فقط تدارك براي مرحله‌ي بعد، يعني بزرگسالي نيست . بلكه براي خود زندگي واقعي و پرجنب وجوش و يگانه‌اي است . اينكه کودک امروز درآينده چگونه آدمي بشود ، بيش از هر چيز به اين بستگي دارد كه كودكي خود را چگونه گذارنده باشد؛ چه كساني دربرداشتن نخسيتن گام‌هاي زندگي دست او را گرفته باشند و چه تجاربي از جهان پيرامون بر قلب و روح او حك شده باشد. (ملينسكي ، 1380 ، ص 44 )به عقيده‌ي داوسون و ميلارد1 : « کتاب‌ها جانشين زندگي نيستند ، بلكه مي‌توانند آن را بيش از حد پر مايه كنند . وقتي زندگي جالب و جذاب است ، كتاب‌ها مي‌توانند احساس ما را نسبت به آن زيادتر كنند ، هنگامي كه زندگي دشوار است ،کتاب‌ها فوراً ما را ازرنج آن نجات مي‌دهند ، يا اين كه بينش‌هاي تازه‌اي براي حل مشكلات دراختيار ما مي‌گذارند. »(نقل درشعاري نژاد ، 1372، ص 88)
قابليت رشد و به كمال رسيدن مائده‌اي است كه انسان با خود مي‌آورد ، ولي به رشد رساندن آن در گروي شرايطي است كه ديگران و جامعه برايش فراهم مي‌كنند . شناخت ويژگي‌ها ، توانايها وعلايق كودكان و نوجوانان اين مسئوليت را متوجه مربيان مي‌كند تا بكوشند ، آنچه درتوان دارند ، درخدمت فراهم آوردن شرايط مساعدي قرار دهند كه فرآيند رشد كودك و نوجوان را تسهيل نمايد. از مهم‌ترين اين شرايط، ايجاد عادت‌هايي است كه آن‌ها را به سمت شناخت و آگاهي هدايت كند. ايجاد عادت به مطالعه ازعادت‌‌هاي پسنديده است . به گفته‌ي موتياشو2: “اگر عشق به مطالعه از همان اوان كودكي درنهاد كودك بارور نشود و مطالعه به عنوان يك نياز معنوي كودك درنيايد، روح اودرسنين جواني تهي خواهد بود ، آن وقت است كه سادگي و نپختگي جواني راه را براي بدي‌ها بازمي‌كند و گوشه‌هاي تاريك‌ترطبيعت انسان آشكار مي‌شود .” (نقل درقزل اياغ ، 1386 ، ص 20)
هر قدر كودكان بهتر تربيت شوند ، نسل آينده ما بهتر و لايق‌تر از نسل امروزمان خواهد بود . بنابراين بخش عظيمي از موفقيت‌هاي كشورهاي پيشرفته مرهون توجه به نسل جوان و سرمايه‌گذاري درجهت رشد و شكوفايي استعداد‌هاي آنان بوده است . كه با وجود رقيب‌هاي سرسخت ماهواره‌اي و رایانه‌اي و عدم نهادينه شدن خواندن درجامعه ، چندان دورنما و آينده‌ي مطلوبي براي آن نمي توان متصور شد ليكن ضروري است كه حركت آغاز شود و نقطه آغاز اين حركت ؛ آشنايي والدين ، مربيان و دست اندركاران مسايل تعليم و تربيت با نقش و اهميت كتاب در زندگي و آگاهي آنان از روش‌هاي مختلف ايجاد روحيه‌ي عادت به مطالعه و كتابخواني دركودكان و نوجوانان است . شناخت شرايط وموقعيت‌هاي مختلف مي‌تواند تضمين كننده‌ي موفقيت دراين زمينه باشد . هر چند تاكنون کتاب‌هايي نوشته شده و طرح‌هايي درخصوص چگونگي تشويق كودكان به اجرا درآمده است . اما درحدتئوری بوده ومورد ارزیابی قرارنگرفته و يابه علت عدم حمایت تا انتها دنبال نشده است .عدم معرفی این برنامه هاوآشنا نبودن عموم مردم باآن باعث شده کمتر خانواده‌ای به اهمیت مطالعه فرزندانش آگاه گرددتا درگام‌هاي بعدي پيشرفت حاصل آيد و يا تكرار اشتباهات نباشد . يكي از مهم‌ترين طرح‌هاي كشور سبد خواندن خانه كتابدار كودك و نوجوان مي‌باشد كه دراين پژوهش سعي خواهدشداین طرح توصیف ومورد بررسي و ارزيابي قرارگيرد ، شايد زمينه‌ساز اقدام‌هاي موثري درجهت گسترش فرهنگ مطالعه در ديگر نهادهاي مرتبط با كودك باشد .
1-2. بيان مساله
يكي از هدف‌هاي اساسی ادبيات كودكان ونوجوانان علاقه‌مند كردن آن‌ها به مطالعه و ايجاد عادت به مطالعه درآن‌هاست و از آنجاكه عادت به مطالعه امري اكتسابي است . محيطي پويا ، خانواده و اجتماع درايجاد عادت نقش مهمي دارند . اين نقش از خانه شروع مي شود والدين ، مادربزرگ ، پدر بزرگ براي بچه‌هاي خرد‌سال قصه مي‌گويند يا مي‌خوانند و بدين طريق او را به مطالعه علاقه‌مند مي‌كنند و سپس معلمين درمدرسه اين عادت را پرورش مي‌دهند و كتابداران كتابخانه‌ها در تبديل اين علاقه به عادت سهم مهمي به عهده
