
تاريخ و امضاء:
تقديم به
اولين نعمات زندگي ام؛
“پدر و مادرم “
سپاسگزاري
حمد و سپاس خداوند بزرگ را که نعمت اسلام را به من ارزاني داشت. اينک که در پرتو لطف بيکرانش، در پايان راه اين رساله و مسير دانش اندوزي قرار گرفتهام برخود لازم ميدانم که از تمامي کساني که مرا در اين راه ياري نمودهاند سپاسگزاري نمايم. از استاد گرامي جناب آقاي دکتر مهدي محمدي که به عنوان استاد راهنما، بنده را در اين تحقيق ياري فرمودند و آقاي دکتر قاسم سليمي که مشاور من در اين تحقيق بودند تشکر ميکنم. همچنين از زحمات پدر ، مادر، و خواهر مهربانم و همچنين حمايت هاي همسرم و کليه کساني که ياريم دادهاند تا اين پايان نامه را به اتمام برسانم سپاسگزارم.
چکيده
بررسي رابطه بين نوآوري دانشگاهي و گرايش دانشجويان به يادگيري
مادام العمر با واسطه گري مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي –
يادگيري در دانشگاه شيراز
به کوشش
نجمه بردبار
کلمات کليدي: نوآوري دانشگاهي ، يادگيري مادام العمر ، مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي يادگيري ، دانشجويان دانشگاه شيراز
هدف پژوهش حاضر، بررسي رابطه بين نوآوري دانشگاهي و گرايش دانشجويان به يادگيري مادام العمر با واسطه گري مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي – يادگيري در دانشگاه شيرازبود. جامعه آماري، شامل کليه دانشجويان نحصيلات تکميلي دانشگاه شيراز بود که با استفاده از روش نمونهگيري خوشهاي مرحلهاي، 210نفر نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقيق سه مقياس نوآوري دانشگاهي کشاورز(1392)، مقياس فرآيند چرخه يادگيري هفت گانه دارابي (1392) و مقياس يادگيري مادام العمر کوچکي (1391)بود .پس از محاسبه روايي و پايايي مقياسها بين افراد نمونه توزيع گرديد و دادههاي گردآوري شده با استفاده از روشهاي آماري تحليل واريانس اندازه گيريهاي مکرر و آزمون تعقيبي بونفروني و مدل معادله ساختاري در نرم افزار spss16 و lISREL8. 54 مورد تجزيه و تحليل قرار گرقتند. نتايج پژوهش نشان داد که بعد غالب نوآوري دانشگاهي در دانشگاه شيراز، بعد آموزشي مي باشد. مهارت غالب اعضاي هيئت علمي دانشگاه شيراز در فرايند ياددهي – يادگيري مهارت مشارکت مي باشد. گرايش غالب دانشجويان دانشگاه شيراز در يادگيري مادام العمر، جمع آوري اطلاعات مي باشد . بين نوآوري دانشگاهي ، مهارت اعضاي هيات علمي در فرايند ياددهي – يادگيري و گرايش دانشجويان به يادگيري مادام العمر رابطه مثبت و معناداري وجود دارد. نوآوري دانشگاهي پيش بيني کننده مثبت و معنادار گرايش دانشجويان به يادگيري مادام العمر مي باشد. همچنين نوآوري دانشگاهي پيش بيني کننده مثبت و معنادار مهارت اعضاي هيات علمي در فرايند ياددهي – يادگيري مي باشد. مهارت اعضاي هيات علمي در فرايند ياددهي – يادگيري واسطه ي معنادار و مکمل در رابطه ي بين نوآوري دانشگاهي و گرايش دانشجويان به يادگيري مادام العمر مي باشد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: مقدمه
1-1-کليات 2
1-2- بيان مساله 6
1-3-ضرورت و اهميت تحقيق 17
1-4- اهداف پژوهش 19
1-5 – سوالات تحقيق : 19
1-6- تعاريف مفهومي 20
1-6-1 – نوآوري دانشگاهي 20
1-6-1-1- بعد آموزشي 21
1-6-1-2- بعد پژوهشي 21
1-6-1-3- بعد سازماني 21
1-6-2 -مهارت اعضاي هيئت علمي در کاربرد چرخه يادگيري هفت گانه 21
1-6-2-1- مرحله استنباط 22
1-6-2-2- مرحله مشارکت 22
1-6-2-3- مرحله اکتشاف 22
1-6-2-4- مرحله توضيح 22
1-6-2-5- مرحله بسط يادگيري 23
1-6-2-6- مرحله ارزيابي 23
1-6-2-7- مرحله توسعه يادگيري 23
1-6-3-يادگيري مادام العمر 23
فصل دوم: مباني نظري و پيشينه پژوهش
2- 1- مقدمه 26
2-2-پيشينه پژوهش 26
2-1-1 – نوآوري دانشگاهي 26
2-1-1-1- تفاوت خلاقيت و نوآوري و تغيير و اختراع 26
2-2-1-2-تعاريف نوآوري 31
2-2-1-3- تاريخچه نوآوري 33
2-2-1-4- انواع نوآوري 36
2-2-1-5- فرايند نوآوري 38
2-2-1-6- الگوهاي تكامل فرآيند نوآوري تكنولوژيكي 39
2-2-1-6- 1-مدل فشار علم : 40
2-2-1-6- 2-مدل كشش بازار : 40
2-2-1-6- 3-مدل اتصالي : 41
2-2-1-6- 4-مدل يكپارچه و شبكه اي : 41
2-2-1-6- 5-مدل زنجيره ارزش : 42
2-2-1-7-ويژگي هاي نوآوري 42
2-2-1-8- نظام ملي نوآوري 45
2-2-1-9- تأثير نوآوري بر فاكتورهاي نظام آموزش 47
2-2-1-10- نظريه انتشار نوآوري 52
2-2-1-11-نوآوري دانشگاهي 54
2-2-1-12- نوآوري در آموزش عالي ( بر پايه مدل بالدريج ) 57
2-2-1-13- ابعاد نوآوري دانشگاهي 59
2-2-2- مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي – يادگيري 60
2-2-2-1- -فرايند ياددهي – يادگيري 60
2-2-2-2-تعريف تدريس 62
2-2-2-3- الگوي تدريس 63
2-2-2-4-مهارت هاي تدريس 66
2-2-2-5- طبقه بندي تدريس 68
2-2-2-6- رويکردهاي تدريس 72
2-2-2-7-کيفيت تدريس 76
2-2-2-8- چرخه يادگيري 80
2-2-2-9- مهارت اعضاي هيات علمي در چرخه يادگيري 81
2-2-2-9-1- چرخه يادگيري سه گانه 81
2-2-2-9-2-چرخه يادگيري چهارگانه 81
2-2-2-9-3- چرخه يادگيري پنج گانه 82
2-2-2-9-4-چرخه يادگيري هفت گانه 83
2-2-3- يادگيري مادام العمر 85
2-2-3-1-ابعاد يادگيري 85
2-2-3-2- رويکرد دانشجويان نسبت به يادگيري 90
2-2-3-3- سبک هاي يادگيري 93
2-2-3-4-يادگيري زدايي 98
2-2-3-5- تعريف يادگيري مادام العمر 100
2-2-3-6-مقايسه مدل يادگيري مادام العمر با يادگيري سنتي 103
2-2-3-7-ويژگي هاي يادگيري مادام العمر 104
2-2-3-8-شايستگي هاي مورد نياز يادگيري مادام العمر در دانشجويان 105
2-2-3-9-ابعاد يادگيري مادام العمر 106
2-2-3-9-1-خود مديريتي 106
2-2-3-9-2-يادگيري چگونه يادگيري 107
2-2-3-9-3-ابتکار و نوآوري 109
2-2-3-9-4-قابليت جمع آوري اطلاعات 109
2-2-9-3-5-قابليت تصميمگيري 112
2-2-3-9-6- يادگيري خود تنظيمي 113
2-2-3-9-7-خود کنترلي 114
2-2-3-10- نقش آموزش عالي در يادگيري مادام العمر 116
2-4-پژوهشهاي کاربردي 120
2-4-1-پيشينه تحقيقات در زمينه نوآوري دانشگاهي 121
2-4-1-1- پژوهش هاي خارجي 121
2-4-1-2- پژوهش هاي داخلي 122
2-4-2:پژوهش ها در زمينه يادگيري مادام العمر 123
2-4-2-1-پژوهش هاي خارجي 123
2-4-2-2-:پژوهش هاي داخلي 124
2-4-3-پژوهش ها در رابطه با مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي يادگيري 125
2-4-3-1-پژوهش هاي خارجي 125
2-4-3-2-پژوهش هاي داخلي 126
2-5- جمع بندي و نتيجهگيري 126
فصل سوم: روش پژوهش
3 – 1- مقدمه 131
3- 2- روش پژوهش 131
3-3 – تعاريف عملياتي 132
3-3 – 1-نوآوري دانشگاهي 132
3-3 – 2- مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي – يادگيري 132
3-3 – 3-يادگيري مادام العمر 132
3-4- جامعه آماري 133
3-5- نمونه و روش نمونهگيري 133
3-6- ابزار پژوهش 134
3-6-1- نوآوري دانشگاهي 134
3-6-2- مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي- يادگيري 135
3-6-3- يادگيري مادام العمر 136
3-7 – روايي و پايايي 137
3-7-1- روايي و پايايي پرسشنامه نوآوري دانشگاهي : 137
3-7-2- روايي و پايايي مقياس فرايند چرخه يادگيري هفتگانه 138
3-7-3-روايي و پايايي مقياس گرايش به يادگيري مادام العمر 139
3-8-روش جمع آوري اطلاعات 140
3 – 9- روش تجزيه و تحليل دادهها 141
فصل چهارم: يافتههاي پژوهش
4-1- مقدمه 143
4-2- يافتههاي پژوهش 143
4-2-1- يافتههاي توصيفي 143
4-2-2- آمار استنباطي 145
4 -2-2-1-بعد غالب نوآوري دانشگاهي در دانشگاه شيراز کدام است ؟ 145
4-2-2-2-سؤال دوم : مهارت غالب اعضاي هيئت علمي دانشگاه شيراز در فرايند
ياددهي – يادگيري کدام است؟ 146
4 -2-2-3- سؤال سوم: بعد غالب گرايش دانشجويان به يادگيري مادام العمر دانشگاه
شيراز کدام است؟ 148
4-2-2-4-سوال چهارم: آيا رابطه معناداري بين نوآوري دانشگاهي ، مهارت اعضاي
هيئت علمي در فرايند ياددهي – يادگيري و گرايش دانشجويان به
يادگيري مادام العمر وجود دارد ؟ 150
4-2-2-5-سوال پنجم: . آيا نوآوري دانشگاهي به طور مستقيم پيش بيني کننده
معنادار نگرش دانشجويان به يادگيري مادام العمر مي باشد ؟ 154
4-2-2-6-سؤال ششم: آيا نوآوري دانشگاهي به طور مستقيم پيش بيني کننده معنادار
مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي – يادگيري مي باشد ؟ 156
4-2-2-7- سوال هفتم: آيا نوآوري دانشگاهي به طور غير مستقيم و با واسطه گري
مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي – يادگيري پيش بيني کننده 158
فصل پنجم: بحث و نتيجهگيري
5-1- مقدمه 162
5-2- بحث و نتيجهگيري 162
5-3-محدوديتها 179
5-3-1- محدوديتهاي اجرايي 179
5-3-2- محدوديتهاي پژوهشي 179
5-4-پيشنهادها 179
5-4-1-پيشنهادهاي کاربردي 179
5-4-2-پيشنهادهاي پژوهشي 181
منابع
منابع فارسي 182
منابع انگليسي 188
پيوستها 191
چکيده و صفحه عنوان به انگليسي
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول شمارهي (1-1): تعاريف ابعاد يادگيري مادام العمر 15
جدول(2-1) – الگوهاي تدريس 65
جدول (2-3) انواع يادگيري زدايي 100
جدول (2-5) مقايسه بين مدل يادگيري مادام العمر و يادگيري سنتي 104
جدول شماره(3-1): تعداد دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه شيراز در سال 1393 133
جدول شمارهي (3-2): تعداد و درصد پاسخ دهندگان به گويه ها 134
جدول شماره (3-3): ابعاد، تعداد سؤالات، شماره سؤالات و روش 135
جدول شماره (3-4): ابعاد، تعداد سؤالات، شماره سؤالات و روش نمرهگذاري 136
جدول شمارهي (3-5): ابعاد، تعداد سؤالات، شمارهي سؤالات و روش نمره گذاري 137
جدول شمارهي (3-6): طيف ضرائب همبستگي پرسشنامه نوآوري دانشگاهي 138
جدول شمارهي (3-7): پايايي پرسشنامه نوآوري دانشگاهي با استفاده از آلفاي کرونباخ 138
جدول شمارهي (3-8): طيف ضرائب همبستگي مقياس فرايند چرخه يادگيري هفتگانه 139
جدول شمارهي (3-9): پايايي پرسشنامه فرايند چرخه يادگيري با استفاده از آلفاي
کرونباخ 139
جدول شمارهي (3-10): طيف ضرائب همبستگي پرسشنامه يادگيري مادام العمر 140
جدول شمارهي (3-11): پايايي پرسشنامه نوآوري دانشگاهي با استفاده از آلفاي کرونباخ 140
جدول شماره (4-1): ميانگين و انحراف استاندارد نوآوري دانشگاهي 144
جدول شماره (4-2): ميانگين و انحراف استاندارد مهارت اعضاي هيئت علمي
در فرايند ياددهي-يادگيري 144
جدول شمارهي (4-3): ميانگين و انحراف استاندارد گرايش دانشجويان به يادگيري
مادام العمر 144
جدول شمارهي (4-4): نتايج آزمون تحليل واريانس اندازهگيريهاي مکرر جهت مقايسه
ابعاد نوآوري دانشگاهي از ديدگاه دانشجويان 145
جدول شمارهي (4-5): مقايسه مهارت هاي اعضاي هيات علمي در فرايند
ياددهي -يادگيري 146
جدول شمارهي (4-6): نتايج آزمون تعقيبي بونفروني 147
جدول شمارهي (4-7): مقايسه گرايش دانشجويان به يادگيري مادام العمر 148
جدول شمارهي (4-8): نتايج آزمون تعقيبي بونفروني 150
جدول شمارهي (4-9): همبستگي متغيرهاي تحقيق (ابعاد نوآوري دانشگاهي و مهارت
اساتيد در فرايند ياددهي – يادگيري و يادگيري مادام العمر) 153
جدول(4-10) : برازش مدل نهايي 160
فهرست شکلها
عنوان صفحه
شكل شماره ( 2-1) : رابطه خلاقيت، نوآوري و تغيير 30
شكل شماره (2-2): توالي فرآيند نوآوري در سازمان 39
شکل شماره (2-3). چرخه يادگيري هفت گانه 85
شکل شمارهي (2-4): يادگيري مادام العمر براي نوآوري 109
شکل شماره (2-5) مدل مفهومي نوآوري دانشگاهي و گرايش دانشجويان به يادگيري مادام
العمر با واسطه گري مهارت اعضاي هيئت علمي در فرايند ياددهي – يادگيري 128
شکل شماره 4-1- مدل رابطه مستقيم نوآوري دانشگاهي و گرايش دانشجويان به يادگيري
مادام العمر 155
شکل شماره 2-4- مدل رابطه نوآوري دانشگاهي و مهارت اعضاي هيئت علمي در
فرايند ياددهي – يادگيري 157
شکل شماره
