
پايان نامه کارشناسي ارشد آقاي روحاله شفيعي با عنوان بازشناسي تأثير اخلاط وامزاج اربعه در بروز جرم در جلسه مـورخ30/4/92 تحت نظارت شـوراي دفاع پايان نامـه متشکل از اسـتادان زير با درجه بسيار خوب و نمره 75/17 مورد تأييد قرار گرفت .
1-استاد راهنما : دكتر محمود مالمير امضاء
2- استاد مشاور: دكتر حميد افشار امضاء
3- استاد داور داخل گروه: دکتر محمدرضا شادمانفر امضاء
4- استاد داور خارج گروه: دکتر قدرت الله خسروشاهي امضاء
دکتر سهيلا پرستگاري
معاون پژوهش و فناوري دانشگاه آزاد اسلامي
واحد علوم و تحقيقات اصفهان
تاريخ: ………………………امضاء:………………
تقديم به :
شور و شوق کودکي ام
نا و ناي جواني ام
تاب و توان روزگارم
مادرم …
تقديم به
تمام تپيدن هاي قلبم ، روحم ، روانم
مادرم …
تقديم به
سوز سينه ام
شور حالم
صفاي خاطرم
مادرم …
و
تقديم به
سجاده و نماز وقنوت وسجود ونيايش هايش
که تمام زندگي ام بسته به آن است.
با سپاس فراوان از :
استاد همايون
مديرموسسه مطالعاتي تحقيقاتي تسنيم انديشه صبوح
كه دانش و بينشش بدرقه راهم شد و تمام حقوق مادي و معنوي اين اثر را متعلق به او ميدانم.
و جناب آقاي دکتر محمود مالمير که توفيق شاگردي ايشان را داشته و خواهم داشت
و
جناب آقاي دكتر حميد افشار (موسسه مطالعات تحقيقات روان تني اصفهان)
و
تمام کساني که بنده را در به پايان رساندن اين مجموعه بي نظير، خلاقانه ياري رسانداند.
فهر ست مطالب
عنوان صفحه
چکيده 1
فصل اول کليات تحقيق
-1-1مقدمه 2
1-2- بيان مسئله 6
1-3-پيشينه تحقيق 7
1-4- ضرورت و اهميت انجام تحقيق 9
1-5- اهداف 9
1-6- سوالات پژوهش 9
1-7- فرضيه ها پژوهش 10
1-8-روش تحقيق 10
1-9- ساماندهي تحقيق 11
1-10- نگاهي ويژه به تعريف اصطلاحات تخصصي 12
فصل دوم: ماهيت شخصيت
2-1- تعريف شخصيت 15
2-2- شخصيت از ديدگاه اسلام و سنت 19
2-2-1- ماهيت شاکله…………………………………………………………………………………………………………………19
2-2-1-1- نيت 20
2-2-1-2- خلق و خوي 21
2-2-1-3- مذهب 22
2-2-1-4- هيئت و ساخت رواني 23
2-3- شکل گيري شاکله يا شخصيت در دوران جنيني 24
2-4- مراحل رشد شخصيت 27
2-4-1- دوره شيرخوارگي (تولد تا 2 سالگي) 27
2-4-2- دوره پيشدبستاني (كودك اول، 2-5 سالگي) 30
2-4-3- دوره دبستاني (كودكي ميانه) (6-12 سالگي) 30
2-5- دوره بلوغ 31
2-6- عناصر تشکيل دهنده ي شخصيت 31
2-6-1- منش 31
2-6-1-1- انواع منش 31
2-6-2- مزاجها 34
2-7- روان 36
2-8- نقش محيط در شخصيت 39
2-9- نظرّيههاي شخصيت 41
2-9-1- نظرّيههاي روانكاوانه، فرويد، يونگ، و آدلر 41
2-9-2- نظرّيههاي شناختي به عنوان نمونه نظرّيه جرج كلي 43
2-9-3- نظرّيههاي تحليل عاملي شامل نظرّيه كاتل و آيزنك 44
2-10- مزاج و اخلاط 45
فصل سوم :جرم و شخصيت
3-1- تعريف شخصيت جنايي و انواع آن 46
3-2- تحقيق علمي در شخصيت مجرمان 48
3-3- جرم و شخصيت ضد اجتماعي 54
3-3-1- ويژگيهاي شخصيت ضد اجتماعي 55
3-3-2- ويژگيهاي خاص وابسته به فرهنگ، سن و جنسيت 56
3-3-3- شيوع اختلال شخصيت ضد اجتماعي 57
3-3-4- سير اختلال شخيصت ضد ا جتماعي 57
3-3-5-الگوي خانوادگي……………………………………………………………………………………………………………..57
3-4- جرم و شخصيت در نظريه هاي انسان شناسي جنايي 58
3-4-1- ارتباط بين نابساماني هاي بدني و جرم 59
3-4-1-1- نارسائيهاي آنتروپولوژيک و مرفولوژيک 59
3-4-1-2- نارسائيهاي فيزيولوژيابي 60
3-5- نظريه مجرم مادرزاد و نکاتي از کتاب “انسان جنايتکار” 62
3-5-1- ريشه نظريه مجرم مادرزاد 63
3-5-2- محتوي نظريه مجرم مادرزاد (بالفطره) 63
3-6- نظريه هاي تيپ شناسي شخصيت 66
3-6-1- طبقه بندي ايتاليائي از بزهکاران………………………………………………………………………………………..66
3-6-2- طبقه بندي کرچمر 69
3-6-3- طبقه بندي رواني شلدن 71
3-6- 4- نظريه نارسائيهاي غدد……………………………………………………………………………………….79
3-6-4-1-نظريههاي زيست – شيميايي و عصب شناختي……………………………………………………………….80
3-6-4-2- تحقيقات آماري در ارتباط با نارسائيهاي مغز و بزهکاري…………………………………………………81
3-6-5- نظريه رواني – زيست شناختي…………………………………………………………………………………………81
3-6-5-1- عوامل ژنتيک و جرم…………………………………………………………………………………………………..81
3-6-5-2- خانواده …………………………………………………………………………………………………………………….82
3-7- وراثت از نظر علمي…………………………………………………………………………………………………………….85
3-8- جرم و شخصيت از ديدگاه قرآن……………………………………………………………………………………………88
3-9- سيما شناسي ……………………………………………………………………………………………………………………….91
فصل چهارم اركان، اخلاط و جرم
4-1- پيشگفتار 94
4-2- تعريف ارکان يا عناصر طبيعت 95
4-3- موقعيت مکاني عناصر نسبت به يکديگر 95
4-3-1- خاک 95
4-3-2- آب 95
4-3-3- هوا 96
4-3-4- آتش 96
4-4- مزاج ها 98
4-5- حقيقت مزاج 99
4-6- علائم باليني و ويژگي هاي افراد سرد مزاج و گرم مزاج از منظر قدما 100
4-7- مزاج ازديدگاه پزشكي مدرن 101
4-7-1- تعبير اول 101
4-7-2- تعبير دوم 101
4-7-3- تعبير سوم 102
4-7-4- تعبير چهارم 102
4-8- ويژگي هاي مورد انتظار از تعبير جديد از مزاج 102
4-8-1- ويژگي اول 102
4-8-2- ويژگي دوم 102
4-8-3- ويژگي سوم 103
4-8-4- ويژگي چهارم 103
4-8-5- ويژگي پنجم 103
4-8-6- ويژگي ششم 103
4-9- مباني تجربي تعبير اول 103
4-9-1- هوموس 104
4-9-2- تاز طبيعي اسيد و باز 104
4-9-3- اختلالات تعادل اسيد – باز 104
4-9-4- علائم اختلالات اسيد- باز 104
4-9-4-1-اسيد تنفسي 105
4-9-4-2- آلکالوز تنفسي 105
4-9-4-3- اسيدوز متابوليک 105
4-9-4-4- آلکالوز متابوليک 105
4-10- مباني تجربي تعبير دوم 105
4-10-1- غد? تيروئيدي 106
4-10-2- هيپوتيروئيدي 106
4-10-3- هيپروتيروئيدي 106
4-11- مباني تجربي تعبير سوم 107
4-12- مباني تجربي تعبير چهارم 108
4-12-1- دستگاه عصبي محيطي 108
4-12-2- بخش حرکتي دستگاه عصبي محيطي 108
4-12-3- دستگاه عصبي اتونوم 109
4-12-4- ارتباط سيستم عصبي خود مختار با سيستم عصبي مرکزي 109
4-12-5- ارتباط سيستم عصبي خودمختار با سيستم هورموني 109
4-13- نتايج حاصل از پذيرفتن تعبير چهارم 111
4-14- نظريه ي مزاج ها در طب سنتي ايران 113
4-14-1- مزاج سني. 115
4-14-2- مزاج فصلي. 115
4-14-3- مزاج عضوي 116
4-15- تعريف اخلاط اربعه و ارتباط آن با مزاج 116
4-15-1- تعريف خلط 116
4-15-2- اخلاط 117
4-16- انواع اخلاط موجود در خون 118
4-17- علائم غلبه اخلاط 118
4-17-1- نشانه هاي غلبه صفرا 118
4-17-2- نشانه هاي غلبه ي خون 119
4-17-3- نشانه هاي غلبه ي بلغم 119
4-17-4- نشانه هاي غلبه سودا 119
4-18- نقش اخلاط در بدن 120
4-18-1- خلط دم 120
4-18-2- خلط بلغم 120
4-18-3- خلط صفرا 121
4-18-4- خلط سودا. 122
4-19- بازنماييهاي اوليهي اخلاط چهارگانه به عنوان يک مدل شخصيتي 123
4-20- اخلاط از ديدگاه دانشمندان 125
4-20-1- طبيعت چهارگانه 125
4-20-2- نظريه آيزنک 126
4-20-3- نظريه پاولوف 129
4- 21- اخلاط، مزاج و جرم 129
4-21-1- دماي بدن 131
4-21-2-تيپ يا اندام ( نماي بيروني بدن ) 132
4-21-3-چگونگي اکثر حرکات بدني و فيزيکي 133
4-21- 4- اعضاء – ويژگي هاي بدني 134
4-21-5-وضعيت بيماري در طول زندگي 135
4-21-6-سازگاري با دماي محيط/ درجه حرارت محيط 136
4-21-7-موي سر 137
4-21-8-پوست 138
4-21-9-رگ هاي زير پوست 139
4-21-10- پرخاشگري 140
4-21-11-توانايي خطر کردن – ريسک پذيري 141
4-21-12-جنجال و جرو بحث 142
4-21-13-بلند پرواز 143
4-22-توضيح داده ها 144
4-22-1-تشخيص مزاج 144
4-22-2-تشخيص خلط 145
4-23- بررسي فرضيهها 146
فصل پنجم نتيجهگيري
5-1- پيشنهاداتي براي تحقيقات بعدي – زمينه براي ديگر محققان 160
فهرست منابع 162
چکيده انگليسي ……………………………………………………………………………………………………………………….173
فهرست جدولها
عنوان
صفحه
جدول 3-1- اهميت نقش تيپ استخواني ( صفراوي ) در جرم زايي از منظر “شواب و سازا” 70
جدول 3-2- نقش تيپ لاغر اندام ها ( صفراوي ) در جرم زايي از منظر ” دوگريف” 70
جدول 3-3- نقش تيپ مزومورفي ( صفراوي ) در جرم زايي از منظر ” شلدن ” 72
جدول 3-4-: ارتباط فيزيک بدن و خلق وخوي از منظر شلدن و توفق تيپ مزومورف ( صفراوي ) در ايجاد ناسازگاري 73
جدول 3-5- همبستگي بين رفتار وشکل ظاهري بدن يا سيما شناسي از منظر شلدن 77
جدول 3-6-همبستگي بين مولفههاي مربوط به سيماشناسي 78
جدول 3-7- همبستگي بين مولفههاي مربوط به منش شناسي 78
جدول 3-8- همبستگي بين ويژگيهاي بدني و ويژگيهاي رواني 78
جدول 3-9- بررسي تطبيقي نظريات کرچمر و شلدن با تيپ شناسي بقراطي 79
جدول 3-10- درصد فرزند خواندگان مجرم مذکر در ارتباط با مجرم بودن والدين 84
جدول 4-1- مزاج فصول و سن 116
جدول 4-2- مزاج واخلاط در ابعاد گوناگون 122
جدول 4-3- ارتباط چهره ها با اخلاط چهار گانه از منظر مونتگومري 123
جدول 4-4- ارتباط شخصيت با طبيعت هاي چهارگانه از منظر دانشمدان 123
جدول 4-5- مدل چهار خلقي بر اساس اخلاط چهار گانه از منظر ” آبراهام ميرسون” 124
جدول 4-6- ارکان يا عناصر چهار گانه از منظر “بورلند” 126
جدول 4-7- ارکان يا عناصر چهار گانه از منظر “آيزنگ” 127
جدول 4-8- اخلاط چهار گانه ازمنظر ” گولان- وور ، 1990″ 128
جدول 4-9- جدول توصيفي مربوط به دماي بدن افراد بزهکار 131
جدول 4-10- جدول توصيفي مربوط به تيپ افراد بزهکار 132
جدول 4-11- جدول توصيفي مربوط به حرکات افراد بزهکار 133
جدول 4-12- جدول توصيفي مربوط به اندام افراد بزهکار 134
جدول 4-13- جدول توصيفي مربوط به وضعيت بيماري افراد بزهکار 135
جدول 4-14 – جدول توصيفي مربوط به سازگاري با دماي محيط افراد بزهکار 136
جدول- 4-15- جدول توصيفي مربوط به موي سر افراد بزهکار 137
جدول 4-16- جدول توصيفي مربوط به وضعيت پوست افراد بزهکار 138
جدول 4-17- جدول توصيفي مربوط به رگ هاي زير پوست افراد بزهکار 139
جدول 4-18- جدول توصيفي مربوط به پرخاشگري افراد بزهکار 140
جدول 4-19- جدول توصيفي مربوط به اعتماد به نفس افراد بزهکار 141
جدول4-20- جدول توصيفي مربوط به جنجال و جر و بحث افراد بزهکار 142
جدول 4-21- جدول توصيفي مربوط به ويژگي بلند پرواز بودن افراد بزهکار) 143
جدول 4-22- جدول توصيفي مربوط به تشخيص مزاج 144
جدول 4-23- جدول توصيفي مربوط به تشخيص خلط 145
جدول 4-24- آزمون آنوا براي تعيين آزمودن تفاوت بين طبايع در بزهکاران 146
جدول 4-25- جدول پس آزمون
