
خدمات کشاورزی. سرماآفرین. ماشین سازی نیرو محرکه. مهندسی فیروزا
7
0.063
17
منسوجات
ایران مرینوس. پشم بافی توس. نساجی بروجرد
3
0.027
18
مواد دارویی
البرزدارو. ایران دارو. پارس دارو. دارو ابوریحان. دارو اسوه. دارو اکسیر. دارو امین. دارو جابرابن حیان. دارو داملران رازک. دارو زهراوی. دارو فارابی. دارو لقمان. داروسازی کوثر. روز دارو. سینادارو. شیمی داروپخش. فرآورده تزریقی. کیمیدارو
18
0.163
جمــــع
110
100
توصیف یافتهها
در این بخش از گزارش تحقیق، دادهها یا متغیرهای تحقیق بر مبنای استفاده از شاخصهای آماری مرکزی، پراکندگی و نسبی توصیف شده است. نتایج توصیف یافتهها در جدول شماره 3-4 آورده شده است. در این جدول، آمارههای توصیفی متغیرهای تحقیق محاسبه شده است. کل مشاهدات در هرسال بر مبنای فرمول تعیین حجم نمونه تصادفی به ازای هرسال برابر با 110 و در یک دوره 5 ساله (88 تا 92) برابر با 550 سال-شرکت بوده که از جدول توصیف دادهها به ازای متغیرها حذف شده است. شاخصهای آماری محاسبه شده در این جدول شامل میانگین، میانه، انحراف معیار، کمینه و بیشینه است که در جدول 4-3 به شرح زیر ارائه گردیده است.
جدول (4-3): توصیف یافتههای تحقیق
شرح
نام متغیر
کمینه
بیشینه
متوسط
انحراف معیار
ضریب چولگی
ضریب کشیدگی
Y
ریسک شرکت
-8/71
36/84
0/745
2/53
9/36
17/96
X1
عملکرد شرکت
/38
9/28
1/495
0/797
3/831
26/26
X2
نوسانات سرمایه شرکت
-22/48
9/56
-/0777
1/531
-4/775
9/698
X3
کارایی بازار سهام شرکت
-7/06
3/18
/715
1/478
0/327
0/311
X4
کارایی بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکت
-8/99
11/39
1/11
2/27
/770
1/58
X5
اندازه شرکت
10/10
18/82
13/69
1/458
/104
/208
X6
اهرم مالی
0/02
1/16
/604
/182
-/318
-/068
بر مبنای نتایج مندرج در جدول شماره 4-3 در ارتباط با توصیف یافتهها ملاحظه میشود که:
1) ریسک شرکت در شرکتهای نمونه بهطور نسبی اقلاً 71/8-حداکثر 84/36 بوده است. متوسط ریسک شرکت 745 /0 با انحراف معیار 53/2 بوده است.
2) عملکرد شرکت در شرکتهای نمونه بهطور نسبی اقلاً 38/0 و حداکثر برابر 28/9 بوده است. مقدار متوسط آن 49/1 با انحراف معیار 797 /0 بوده است.
3) نوسانات سرمایه شرکت در بین شرکتهای نمونه به مرتبه اقلاً 48/22- و حداکثر برابر 56/9 بوده است. مقدار متوسط آن در بین شرکتها 077/0- با انحراف معیار 53/1 مرتبه بوده است.
4) کارایی بازار سهام شرکت در بین شرکتهای نمونه اقلاً 06/7- و حداکثر برابر 18/3 بوده است. مقدار متوسط آن در بین شرکتها 715/0 با انحراف معیار 47/1 بوده است.
5) کارایی بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکت، در شرکتهای نمونه اقلاً 99/8- و حداکثر برابر 39/11 بوده است. مقدار متوسط آن در بین شرکتها 11/1 با انحراف معیار 27/2 بوده است.
6) اندازه شرکت در شرکتهای نمونه بهطور نسبی اقلاً 10/10 و حداکثر برابر 82/18 بوده است. مقدار متوسط آن در بین شرکتها 69/13 با انحراف معیار 45/1 بوده است.
7) اهرم مالی در شرکتهای نمونه بهطور نسبی اقلاً 02/0 و حداکثر برابر 16/1 بوده است. مقدار متوسط آن در بین شرکتها 604/0 با انحراف معیار 182/0 بوده است.
تحلیل پیشفرضها
در این تحقیق بهتبع تحقیقات مشابه یا مرتبط، جهت تعیین ارتباط بین متغیرها از روش رگرسیون خطی مرکب ترکیبی یا دادههای تابلویی استفاده شده است. بر همین اساس پیش از بهکارگیری روش رگرسیونی، پیشفرضهای استفاده از این روش مورد ارزیابی قرارگرفتهاند. این پیشفرضها مشتمل بر نرمال بودن توزیع متغیرهای تابعی و مستقل، نرمال بودن توزیع باقیماندههای مدل برآوردی، ثبات واریانسها، استقلال خطی متغیرهای مستقل، بزرگی یا به سمت یک میل کردن ضریب تعیین برآوردی و پیشفرضهای استفاده از دادههای تابلویی میباشد. در این بخش از شرح یافتههای تحقیق به نتایج ارزیابی این پیشفرضها اشاره شده است.
الف) نرمال بودن توزیع متغیرها:
آمارههای توصیفی جدول شماره 4-4 مشتمل بر ضرایب چولگی و کشیدگی است که در حالت توصیفی میتواند معیاری برای تشخیص نرمال بودن یا نبودن توزیع متغیرها باشد. ضریب چولگی بیانگر تقارن توزیع و ضریب کشیدگی نیز نشان دهند بلندای توزیع است که در مقایسه با توزیع نرمال سنجیده میشود. در صورت نرمال بودن توزیع باید این ضرایب به سمت صفر میل نماید:
جدول (4-4): ضرایب چولگی و کشیدگی استاندارد
ردیف
شرح
متغیر
ضریب چولگی
ضریب کشیدگی
1
Y
ریسک شرکت
9/36
17/96
2
X1
عملکرد شرکت
3/831
26/26
3
X2
نوسانات سرمایه شرکت
-4/775
9/698
4
X3
کارایی بازار سهام شرکت
/327
/311
5
X4
کارایی بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکت
/770
1/58
6
X5
اندازه شرکت
/104
/208
7
X6
اهرم مالی
-/318
-/068
بر مبنای جدول شماره 4-4 ملاحظه میشود که اندازه شرکت و اهرم مالی تقریباً از توزیع نرمال برخوردار هستند. ازآنجهت که مقادیر یا قدر مطلق ضرایب چولگی و کشیدگی تقریباً به سمت صفر میل کردهاند؛ اما سایر متغیرها مقادیر یا قدر مطلق ضرایب چولگی و کشیدگی تفاوت زیادی با صفر دارد، و به نظر نمیرسد که از توزیع نرمال برخوردار باشند.
درعینحال برای قضاوت نسبت به نرمال بودن توزیع متغیرها در سطح جامعه آماری از آزمون نا پارامتریک کولموگروف- اسمیرونوف استفاده شده است. در اين آزمون فرض نرمال بودن توزیع متغیر در مقابل نرمال نبودن توزیع آزمون میشود. این آزمون را غالباً در تحقیقات مشابه فقط در مورد متغیرهای وابسته انجام دادهاند، ولی در این تحقیق هم برای متغیر وابسته و هم برای متغیرهای مستقل انجام پذیرفته است.
در تحقیقاتي كه نرمال بودن توزيع متغيرها را مورد آزمون قرار دادهاند، عموماً با طبقهبندی هر یک از متغیرها از آزمون کااسکوئر استفاده کرده یا بدون طبقهبندی از آزمون کولموگروف-اسمیرونوف استفاده کردهاند که در اینجا روش دوم مورداستفاده واقعشده است. در ابتدا برای بررسی نرمال بودن توزیع متغیر وابسته از آزمون کولموگروف اسمیرونوف استفاده شده است. این آزمون برای متغیر ریسک شرکت بهعنوان متغیر وابسته تحقیق انجام شد و نتیجه این آزمون بهطور خلاصه در جدول خروجی آزمون کولموگروف- اسميرونوف يا K-S در نرمافزار آماری برای این متغیر به شرح جدول 4-5 است:
جدول (4-5): نتايج آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیر وابسته
متغیر
آماره Z کولموگروف
سطح معناداری
نتیجه
ریسک شرکت
Y
590/5
000/0
توزیع نرمال نیست
بر مبنای جدول شماره 4-5 سطح معنیدار محاسبه شده متناظر با آماره کولموگروف – اسمیرونوف برابر با 000/0 میباشد. با توجه به اینکه سطح معنیدار در این جدول کمتر از 05/0 یا سطح آزمون است فرضیه H0 مبنی بر نرمال بودن توزیع متغیر وابسته رد شده لذا با اطمینان 95% میتوان گفت متغیر وابسته یا ریسک شرکت در شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران از توزیع غیر نرمال برخوردار است. مشابه تحقیقات مرتبط پس از نرمالیزه کردن متغیر وابسته با بهکارگیری لگاريتم مجذور، مجدداً آزمون نرمال بودن توزيع متغيرهاي مستقل با استفاده از آماره كولموگروف- اسميرونوف تکرار شده است. نتایج آزمون مجدد کولموگروف پس از نرمالسازی متغير وابسته بر مبناي استفاده از لگاريتم مجذور مقادير اوليه متغير، به شرح جدول شماره 4-6 خلاصه شده است:
جدول (4-6): آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیر وابسته پس از نرمالسازی
متغیر
آماره کولموگروف
سطح معناداری
نتیجه
ریسک شرکت
Y
494/1
101/
توزیع نرمال است
با توجه به سطح معنیدار محاسبه شده در جدول 4-6، با عنایت به اینکه سطوح معنیدار متناظر با آماره کولموگروف – اسمیرونوف برای متغیر وابسته ریسک شرکت بیش از 0.05 یا 5 درصد سطح آزمون میباشد، در سطح 95 درصد احتمال، فرض H0 مبنی بر “نرمال بودن توزیع متغیر وابسته” پذیرفته میشود.
اگرچه غالب تحقیقات به ارزیابی نرمال بودن متغیر وابسته اکتفا میکنند ولی در این تحقیق این پیشفرض را برای کلیه متغیرها ازجمله متغیرهای مستقل نیز ارزیابیشده است. برای بررسی نرمال بودن توزیع ” متغیرهای مستقل ” نیز مشابه متغیر وابسته از آزمون کولموگروف اسمیرونوف استفاده شده است. آماره اين آزمون و سطح معناداری متناظر با آن طبق خروجي نرمافزار آماري برای متغیرهاي مستقل به شرح جدول 4-7 است:
جدول (4-7): آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیرهای مستقل
متغیر
آماره کولموگروف اسمیرنوف
سطح معناداری
نتیجه
عملکرد شرکت
X1
64/3
000/0
توزیع نرمال نیست
نوسانات سرمایه شرکت
X2
84/5
000/0
توزیع نرمال نیست
کارایی بازار سهام شرکت
X3
41/4
000/0
توزیع نرمال نیست
کارایی بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکت
X4
14/3
000/0
توزیع نرمال نیست
اندازه شرکت
X5
08/1
117/0
توزیع نرمال است
اهرم مالی
X6
21/1
104/0
توزیع نرمال است
با توجه به سطح معنیدار محاسبه شده در جدول 4-7، با عنایت به اینکه سطوح معنیدار متناظر با آماره کولموگروف – اسمیرونوف برای متغیرهای مستقل عملکرد شرکت، نوسانات سرمایه شرکت، کارایی بازار سهام شرکت و کارایی بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکت کمتر از 0.05 یا 5 درصد سطح آزمون میباشد، در سطح 95 درصد احتمال، فرض H0 مبنی بر “نرمال بودن توزیع متغیرهای مستقل ” رد میشود. ولی برای متغیرهای اندازه شرکت و اهرم مالی میتوان در سطح 95 درصد احتمال، فرض H0 مبنی بر “نرمال بودن توزیع متغیرهای مستقل ” را پذیرفت.
. مشابه تحقیقات مرتبط پس از نرمالیزه کردن متغیرهای مستقل نوسانات سرمایه شرکت، کارایی بازار سهام شرکت و کارایی بازار سهام با بهکارگیری قدر مطلق لگاريتم و برای متغیر عملکرد شرکت با بهکارگیری لگاريتم طبیعی، مجدداً آزمون نرمال بودن توزيع متغيرهاي مستقل با استفاده از آماره كولموگروف- اسميرونوف تکرار شده است. نتایج آزمون مجدد کولموگروف پس از نرمالسازی متغيرهاي مستقل بر مبناي استفاده از لگاريتم قدر مطلق و لگاریتم طبیعی مقادير اوليه متغيرها، به شرح جدول شماره 4-8 خلاصه شده است:
جدول (4-8): آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیرهای مستقل پس از نرمالسازی
متغیر
آماره کولموگروف
سطح معناداری
نتیجه
عملکرد شرکت
X1
79/1
083/0
توزیع نرمال است
نوسانات سرمایه شرکت
X2
46/1
109/0
توزیع نرمال است
کارایی بازار سهام شرکت
X3
28/1
101/0
توزیع نرمال است
کارایی بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکت
X4
25/1
103/0
توزیع نرمال است
با توجه به جدول 4-8، مقادیر متناظر با آماره Z کولموگروف اسمیرونوف برای کلیه متغیرها پس از نرمالسازی به ترتیب 083/0،109/0،101/0 و 103/0 میباشد. با عنایت به اینکه کلیه مقادیر یادشده از 5 درصد بیشتر است لذا با اطمینان 95 درصد برای کلیه متغیرهای مستقل تبدیلی میتوان فرض نرمال بودن توزیع را پذیرفت.
ب) آزمون استقلال خطاها
پیشفرض دیگر استفاده از رگرسیون خطی مرکب در تعیین ارتباط بین متغیرها، استقلال باقیماندهها یا خطای برآورد انجامشده بهواسطه مدل رگرسیونی است. در این راستا، در تحقیقات مشابه یا مرتبط معمولاً از اندازه آماره دوربین واتسون بهعنوان يك معيار تصمیمگیری استفاده شده است. در اين تحقيق نيز از آزمون معيار دوربين واتسون استفاده شده است كه در آن همبستگي سريالي بين تفاضل مقادير واقعی و برآورد شده مقادير متغير وابسته و بهاصطلاح باقیماندهها يا (خطا) هاي رگرسيون را بر مبناي فرض صفر آماري زير آزمون مينمايد:
H0: بین خطاها خودهمبستگی وجود ندارد.
H1: بین خطاها خودهمبستگی وجود دارد.
اگر آماره دوربین-واتسون بین 5/1 و 5/2 قرار گیرد، فرضيه H0 آزمون (فقدان همبستگی یا استقلال خطاها) پذیرفته میشود و در غیر این صورت H1 مبنی بر خودهمبستگی خطاهای مدل برآوردی را نمیتوان رد کرد. بر مبنای محاسبات انجامشده در اين زمينه، آماره
