شده‌اند.
گزارش بنیاد کایزر فامیلی در سال 2009120
در این گزارش آمده است که علاقه به اخبار حوزه سلامت و پزشکی همچون گذشته بالا است، اما به دلیل انشقاق روزنامه‌نگاران و منابع موجود برای پوشش خبری از همدیگر، حجم کار این روزنامه‌نگاران از گذشته بالاتر رفته است. بسیاری از روزنامه‌نگاران این حوزه در چند بستر رسانه‌ای، اعم از نشریه تا رسانه‌های اینترنتی و تصویری فعالیت می‌کنند و به حجم کاری خود افزوده‌اند. لذا این روزنامه‌نگاران مجبورند که با ضرب‌آهنگ و سرعت بیشتر، اخبار بیشتری را در فضای کمتری منتشر کنند. بسیاری نگران از دست رفتن اخبار و مطالب عمیق ومرتبط با سیاست علمی هستند. ریپرتاژ آگهی‌ها نیز حوزه اخبار سلامت را دچار چالش کرده است.
شیوه پرداختن به موضوع تغییر اقلیم در 255 روزنامه آمریکایی121
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که با این که اخبار تغییر اقلیم در زمره اخبار اصلی بیشتر این روزنامه‌ها نیست، ولی نمونه‌های فراوانی را می‌توان یافت که بحث تغییر اقلیم را به عنوان علمی معتبرشناخته‌اند. از هر 32 مطلب منتشر شده در مورد تغییر اقلیم، 20 مورد آنها از پژوهش‌های علمی منتشر شده در ژورنال‌های علمی دانشگاهی نشات گرفته است.
جدول شماره (2-2) : پژوهش‌های انجام گرفته در حوزه روزنامه‌نگاری علم در آمریکای جنوبی
منطقه
نام پژوهش/ پژوهشگر
یافته ها
آمریکای جنوبی
بررسی روزنامه‌های آرژانتین، شیلی، مکزیک، اکوادور و برزیل122
بررسی این روزنامه‌ها در پژوهشی، نشان داد که اخبار علمی آنها بیشتر از کشورهای توسعه یافته و حوزه ملی تامین می‌شود و کشورهای در حال توسعه با تاثیرگذاری به مراتب کمتری در رده بعدی قرار دارند. همچنین در این پژوهش مشخص شد که فراوانی اخبار حوزه زیست شناسی، و فیزیک به مراتب بیشتر از باقی حوزه‌هاست.
بررسی 12روزنامه در کشورهای آرژانتین، برزیل، شیلی، کلمبیا، کاستاریکا، اکوادور، مکزیک، پروتوریکو و ونزوئلا (آوریل2006)123
این پژوهش نشان داد که توسعه نیافتگی، یا در حال توسعه بودن رابطه مستقیمی با میزان اخبار علمی پوشش داده شده دارند. آمارهای این پژوهش نشان می‌دهد که گرچه اخبار علمی ملی در این کشورها هنوز به درصد اخبار علمی از کشورهای توسعه یافته نرسیده است ولی رقابتی تنگاتنگ با آنان پیدا کرده است.
بررسی شیوه پرداخت مطالب از منابع دست اول خارجی مانند ساینس و نیچر در روزنامه‌های آمریکای جنوبی124
این پژوهش نشان می‌دهد که چگونه هم‌جنس‌سازی مطالب برگرفته از مطالب دست اول کشورهای توسعه‌یافته با علایق وسلایق در کشورهای در حال توسعه، منجر به وجود آمدن طیف وسیعی از مطالب می‌شود؛ از مطالب صرفا ترجمه گرفته تا مطالب تمام دگرگون شده با رنگ و لعاب محلی.
جدول شماره (3-2) : پژوهش‌های انجام گرفته در حوزه روزنامه‌نگاری علم در اروپا
منطقه
نام پژوهش/ پژوهشگر
یافته ها
اروپا
تحلیل محتوای روزنامه‌های ایتالیا در سال‌های1946 تا 1997 125
در این پژوهش مشخص شده که گرچه ایتالیا از جمله کشورهای پیشتاز در حوزه روزنامه‌نگاری علمی بوده ولی به علت انتشار اخبار نادرست و اغراق شده به عنوان آینه کثیف از آن یاد می‌شد. روزنامه‌نگاری علم در ایتالیا گرچه تا ابتدای دهه 1980 میلادی، تغییر عمده‌ای نیافت ولی به یکباره از ابتدای این دهه با رشد بسیار خوبی همراه بوده است. رشدی کاملا صعودی و باشیب بالا.
تحلیل محتوای روزنامه‌های بریتانیا در سال‌های 1946 تا 1996126
در این پژوهش به روند رو به صعود و پرشیب روزنامه‌نگاری علم از اواخر دهه 1980 میلادی اشاره شده است. داده‌های این پژوهش همچنین نشان می‌دهند که اوج‌گیری فعالیت‌های فضایی در جنگ سرد، زمینه‌ساز اوج‌گیری چندساله اخبار علمی در روزنامه‌ها شد. در بریتانیا عموم روزنامه‌ها، در این دوره بخش مستقلی به نام دانش و فناوری نداشتند و اخبار مرتبط با این حوزه را در صفحات مختلف نزدیک به آن موضوع جا می‌دادند.
تحلیل محتوای بی‌بی‌سی، رادیو تلویزیون و پایگاه‌‍‌های اینترنتی127
این پژوهش نشان می‌دهد که گرچه اخبار و برنامه‌های علمی بی‌بی‌سی دقیق و کم اشتباه هستند ولی پوشش اخبار بیشتر خبری است تا تحقیقی. به عبارت دیگر برخورد بی‌بی‌سی با این اخبار منفعلانه است تا فاعلانه. بی‌بی‌سی علم را مورد تحسین قرار می‌دهد ولی به ندرت نقد می‌کند. همچنین به رغم بهره‌گیری بی‌بی‌سی از طیف وسیعی از روزنامه‌نگاران، کمتر می‌توان روزنامه‌نگاران متخصص در هر حوزه را در میان اخبار علم یافت.
گفتگو با 47 روزنامه‌نگار علم حال حاضر و قدیم در بریتانیا 128
این پژوهش که حاصل گفتگو با 47 روزنامه‌نگار علم حال حاضر و قدیم در بریتانیا در کنار 42 مورد نظرسنجی اینترنتی از روزنامه‌نگاران حوزه‌های دانش،سلامت، محیط و فناوری و همچنین گفتگو با سردبیران ارشد رسانه‌های معتبر بریتانیایی است نشان می‌دهد که گرچه وضعیت روزنامه‌نگاران علم نسبت به 20 سال گذشته بهتر است ولی این روزنامه‌نگاران به مراتب تحت فشار هستند و ظهور اینترنت و افزوده شدن حجم کار باعث شده است که آنها وقت کمتری برای روزنامه‌نگاری پژوهشی بیابند و ناچار به اطلا رسانی صرفا خبری شوند.
تحلیل محتوای سه روزنامه ملی آلمان در دوره دو ساله 2004-2003 و 2006-2005129
در این پژوهش نشان داده شده است که اخبار علم در حوزه روزنامه‌نگاری علم 48 درصد و در خارج از بخش علم روزنامه 136 درصد رشد داشته است.
اروپا
بررسی وضع روزنامه‌نگاری علم در روزنامه های هلندی زبان130
این پژوهش نشان می دهد که برخلاف باقی کشورهای توسعه یافته در این کشور دست کم نیمی از اخبار علم منتشر شده در روزنامه‌ها به حوزه علوم اجتماعی مربوط می‌شود. نیمی از منابع اخبار علمی روزنامه ها به منابع غیردانشگاهی و یک چهارم به منابع دانشگاهی تعلق دارد.
روزنامه‌نگاری علم در ترکیه 131
این پژوهش نشان می دهد که به رغم توسعه دانش و فناوری در ترکیه روزنامه‌نگاری علم در آن ، آن طور که باید توسعه پیدا نکرده است.
روزنامه‌نگاری علم در یونان132
در این پژوهش آمده است که 40 درصد اخبار علم در ستون‌های خبری و فقط 30 درصد در بخش علم روزنامه‌ها کار شده است. 35.7درصد از اخبار به ابداعات و یافته‌های دانش و فناوری و کاربردهایشان، 22.3 درصد به سیاست علم و تاثیر دانش و فناوری به اقتصاد و 20 درصد به رخدادهای منفی مثل فجایع زیستی و فنی، و خطرات و فجایع این حوزه تعلق دارد.
جدول شماره (4-2) : پژوهش‌های انجام گرفته در حوزه روزنامه‌نگاری علم درآفریقا
منطقه
نام پژوهش/ پژوهشگر
یافته ها
آفریقا
پوشش اخبار علم در کامرون، کنیا، غنا، نامیبیا، آفریقای جنوبی و اوگاندا133
این پژوهش نشان می‌دهد که حدود 68 درصد اخبار علم در این منطقه از منابع محلی و منطقه‌ای نشات گرفته‌اند و فقط حدود 25 درصد اخبار منشا فقط خارجی دارند. اصل مجاورت بیش از هر ارزش خبری برای پوشش اخبار علم، در آفریقا دارای اهمیت است. اخبار محیط زیست و بوم‌شناسی با 19 درصد، بهداشت و سلامت با 15 درصد، فناوری با 13 درصد و تغذیه با 9 درصد محبوب ترین موضوعات علم در آفریقا به حساب می‌آیند.
روزنامه‌نگاری در غنا134
از نظر بیش از یک سوم پاسخ‌دهندگان به پرسشنامه این پژوهش، روزنامه‌نگاری علم برای ترویج علم بین مردم، و یک چهارم پاسخ‌گویان به سبب اهمیت آن در توسعه خواهان باقی ماندن همین مقدار مطالب علم یا بیشتر از این در ده سال آینده هستند.
شکاف پژوهشگران و روزنامه‌نگاران در غنا 135
این پژوهش که با بررسی پرسش نامه‌های جامعی میان 740 دانشمند و پژوهشگر ارسال شده بود نشان می‌دهد که شکاف وسیعی میان این دو قشر وجود دارد و برای برطرف کردن آن باید هم دانشمندان تعامل خود را با روزنامه‌نگاران بیشتر کنند و هم نهادهای بالادستی درصدد راه اندازی دوره یا مدرسه روزنامه‌نگاری علم در این کشور باشند.
جدول شماره (5-2) : پژوهش‌های انجام گرفته در حوزه روزنامه‌نگاری علم دراسترالیا و اقیانوسیه
منطقه
نام پژوهش/ پژوهشگر
یافته ها
استرالیا و اقیانوسیه
کیفیت و کمیت روزنامه‌نگاری علم در استرالیا در دهه‌های پایانی قرن بیستم136
این پژوهش نشان می‌دهد که این کشور با رشد صعودی در اخبار علم خود واجه بوده است ولی به سبب سطحی بودن و مبتنی بودن آنها به فناوری، نقش تاثیرگذاری بر مردم و نوع نگاهشان به علم نداشته‌اند. در این پژوهش اشاره شده که چالش‌های حال حاضر روزنامه‌نگاری علم در استرالیا شامل نیاز به تحلیل‌های عمیق و بحرانی بر دانش و فناوری، غلبه بر حس منفی و بی‌ارزش بودن اخبار دانش و فناوری در میان سردبیران و دروازه‌بانان خبری و درنهایت ادغام دانش و فناوری در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است.
2-4-2 پژوهش‌های ایرانی
در این بخش به پژوهش‌هایی که در داخل کشور با محوریت این موضوع انجام شده است می‌پردازیم:
1-2-4-2 بررسی وضعیت و عوامل موثر بر انتشار و عدم انتشار نشریات علمی در ایران
یکی از اولین پایان‌نامه‌هایی که حول موضوع روزنامه‌نگاری علم در ایران به نگارش درآمده است، پایان‌نامه‌ای است با عنوان «بررسی وضعیت و عوامل موثر بر انتشار و عدم انتشار نشریات علمی در ایران» ، که توسط علی‌اصغر کیا، در سال 1370 برای اخذ مدرک کارشناسی‌ارشد، در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران نوشته شده است. این پایان نامه به بررسی وضعیت نشریات علمی در دوره زمانی بین سال های 1357 تا 1370 می پردازد. در این پایان‌نامه از پرسشنامه برای بررسی فرضیات مطروحه به عنوان عوامل موثر بر انتشار و عدم انتشار نشریات علمی استفاده شده است. این پرسشنامه ها توسط مدیران ارشد نشریات علمی پروانه‌دار که در تهران چاپ می‌شده‌اند پر شده است.
مسائل و مشکلاتی که محقق در پایان‌نامه خود به آنها، به عنوان مشکلات روزنامه‌نگاری علم و نشریات علمی در ایران در دوره تاریخی مورد بحث دست یافته است عبارتند از:
الف) گرایش این نشریات به عامه‌پسند بودن که این مسئله خود ناشی از دو عامل بیرونی و درونی نشریات است. از لحاظ بیرونی، تضاد بین کیفیت وکمیت خوانندگان، تقسیم صفحات نشریات و مجلات علمی به زمینه‌هاي مختلف و انتخاب موضوعات دلخواه توسط ناشران را می توان یادآور شد. واز لحاظ درونی نیز باید از عواملی چون تمرکز نشریات در تهران دروازه‌بانی مطالب یا انتخاب آنها یاد کرد.
ب. مشکل قیمت نشریات علمی است که به عقیده محقق از آنجا که دانشجویان به عنوان مهمترین مخاطبان وخریداران نشریات علمی داراي درآمد کمی هستند و توان خرید این گونه نشریات راندارند در نتیجه میزان فروش این نشریات در حداقل ممکن است و هر چه تیراژ و فروش نشریه کمتر شود ازسوي دیگر بر قیمت و هزینه تمام شده هرنسخه از نشریه افزوده خواهد شد بنابراین باز مشکل به شکل مضاعفی خود را نشان خواهد داد از این رو لازم است که دولت مساعدت‌هاي لازم را در این زمینه بنماید.
ج. مشکل اساسی دیگر مشکل توزیع نشریات علمی است که مخاطبان این نشریات قادر به دستیابی به این نشریات نیستند.مشکل توزیع در واقع حداقل دو بعد عمده دارد: یکی سرعت در انتشار و دیگري محدوده جغرافیایی انتشار نشریه است.
محقق در یک طبقه بندي کلی عمده‌ترین مسائل ومشکلات نشریات علمی را این گونه یادآور شده است :
مسائل مالی؛
مسائل فنی و کمبود مواد اولیه چاپ و نشر؛
کمبود نیروي انسانی متخصص؛
کمبود مطالب ومقالات علمی؛
عدم استقبال دانشجویان، دانش‌پژوهان ومخاطبان ازنشریات علمی.
براي حل مسائل و مشکلات مطروحه محقق پیشنهادات زیر را ارائه داده است::
با ایجاد انجمن‌هاي علمی و تقویت تشکیلات حرفه‌اي می توان به طور فزاینده‌اي به توسعه و گسترش کمی و کیفی نشریات علمی – تخصصی در گروه‌ها و رشته‌هاي مختلف علمی پرداخت.
تاسیس مراکزي که به طور مستقیم به حمایت مالی و معنوي از نشریات علمی بپردازند به نحو چشمگیري در استمرار و توسعه آنها می‌تواند موثر باشد، چون اکثر این نشریات در بخش غیر دولتی خصوصا با مشکلات اقتصادي مالی و کمبود نیروي انسانی متخصص و هیات
