81).
دراين تحقيق از پرسشنامه محقق ساخته با مقياس 3-7 گزينه‌اي ليکرت و براي جمعآوري اطلاعات از پرسشنامه با 38 سؤال بسته و 1 سؤال باز استفاده شده است. تا پاسخگويان بتوانند به راحتي مناسب‌ترين گزينه را که نشان دهنده نظر واقعي آنهاست انتخاب نمايند. همچنين جهت گردآوري فصل دوم از اطلاعات کتابخانه‌اي استفاده شده است.
3-6-2. روايي
براي بالا بردن روايي پرسشنامه بايد سؤال‌هاي طرح شده توسط محقق از سوي متخصصان و خبرگان در هر زمينه مورد ارزيابي و بازنگري قرار گيرد، تا سؤال‌هايي در اختيار پاسخ‌دهندگان قرار گيرد که به هيچ وجه ابهام و نارسايي نداشته باشد. گاهي اوقات نيز لازم است، ابتدا پرسشنامه در سطح محدودي از جامعه آماري به کار گرفته شود تا چنانچه در عمل برخي از سؤالات به وضوح روشن نيستند، بار ديگر مورد بازنگري قرارگيرند (خليلي شوريني، 1381، 100). از آنجايي که پرسشنامه محقق ساخته است، به پنج نفر از اعضاي هيأت علمي گروه کتابداري ارائه شد. در نهايت مورد تأييد ايشان بود. بنابراين از روايي لازم برخوردار مي‌باشد.
3-6-3. پايايي
ساده‌ترين تعريف پايايي عبارت است از: ميزان همساني نتايج سنجش مکرر. به عبارت ديگر پايايي يعني آيا سنجش به پيامدهاي استواري مي‌انجامد که قابل تکرار باشد و بتوان به آن نتايج اعتماد کرد يا خير (بيکر، 1377، 142). پايايي تحقيق حاضر از طريق آزمون‌هاي مختلف مانند: تي استيودنت، فريدمن و همبستگي پيرسون محاسبه شد. در يک جامع? اوليه يا پايه که 10 کتابخانه بود و طبق نظرات ارائه شده از طرف مسئولين کتابخانه‌ها و بر اساس ضريب آلفاي کرونباخ84 معادل (88/0) برآورد گرديد. و نشان دهند? اين مطلب بود که پرسشنامه از پايايي لازم برخوردار مي‌باشد.
3-7. روش تجزيه و تحليل اطلاعات
آمار استنباطي و آمار توصيفي به گونه‌اي است که در يک پژوهش جهت بررسي و توصيف ويژگي‌هاي عمومي پاسخ‌دهندگان از روش‌هاي موجود در آمار توصيفي مانند جداول توزيع فراواني، درصد فراواني، درصد فراواني تجمعي و ميانگين استفاده مي‌گردد. بنابراين هدف آمار توصيفي يا، descriptivمحاسبه پارامترهاي جامعه با استفاده از سرشماري تمامي عناصر جامعه است. پژوهشگر با استفاده مقادير نمونه، آماره‌ها را محاسبه کرده و سپس با کمک تخمين و يا inferential در آمار استنباطي يا آزمون فرض آماري، آماره‌ها را به پارامترهاي جامعه تعميم مي‌دهد. براي تجزيه و تحليل دادهها و آزمون فرضيه‌هاي پژوهش از روش‌هاي آمار استنباطي استفاده مي‌شود (حبيبي، 1385، 1).
در اين تحقيق از روش آماري توصيفي- پيمايشي بهره گرفته شد و براي تجزيه و تحليل پرسش‌ها از نرم افزار spss ويرايش 20 و آزمون‌هاي مختلفي همچون آزمون تي- استيودنت، همبستگي پيرسون و فريدمن در اين زمينه مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
فصل چهارم
تجزيه و تحليل دادهها
4-1. مقدمه
محقق پس از اينکه روش تحقيق خود را مشخص نمود و با استفاده از ابزارهاي مناسب، داده‌هاي مورد نظر را براي آزمون فرضيه‌هاي تحقيق خود جمع آوري کرد، بايد با بهرهگيري از تکنيک‌هاي آماري مناسب که با روش تحقيق، نوع متغيرها و … سازگاري داشته باشد، داده‌هاي جمعآوري شده را دسته بندي و تجزيه تحليل نمايد و در نهايت فرضيه‌هاي مطرح شده را مورد آزمون قرار دهد تا نتيجه تحقيق مشخص گردد (رنجبر، 1388،ص95). تجزيه و تحليل اطلاعات بدست آمده به تنهايي براي يافتن پاسخ پرسش‌هاي پژوهش کافي نيست، تعبير و تفسير اين اطلاعات نيز لازم است. قبل از پرداختن به آزمون فرضيه‌ها، لازم است اطلاعات مختصري نسبت به توصيف جامعه آماري و فراواني پاسخ‌هاي افراد به پرسشنامه ارائه شود. همانگونه که قبل در فصل سوم نيز اشاره شد، ابزار گردآوري اطلاعات در اين پژوهش،پرسشنامه مي‌باشد.
محقق براي پاسخگويي به مسأله تدوين شده و يا تصميمگيري در مورد رد يا تأييد فرضيه‌اي که صورت‌بندي کرده است از روش‌هاي مختلفي مي‌تواند براي تجزيه و تحليل آماري آنها استفاده نمايد. استفاده از هر يک مشروط به شرايطي است که محقق بايد آنها را دررابطه با تحقيق خود مورد توجه قراردهد.اين روش‌ها را مي‌توان در دو دسته بررسي نمود:
تحليل توصيفي که معمولاً به توصيف دادهها مي‌پردازد از شاخص‌هاي تمايل مرکزي و شاخص‌هاي پراکندگي براي بيان داده‌هاي جمع آوري شده استفاده مي‌شود. براي نمايش و نشان دادن نتايج کار معمولاً از جداول توزيع فراواني – بر اساس تعداد موارد مطلق و نسبي،درصد – و نيز نمودارهاي مختلف هيستوگرام، ستوني يا دايره‌اي استفاده مي‌شود. همچنين در اين زمينه استفاده از شاخص‌هاي پراکندگي مانند واريانس، انحراف معيار، انحراف استاندارد و… نيز قابل ذکر است.
تحليل استنباطي به آزمون پرسش‌هاي خاص وفرضيه‌هاي مورد بررسي در تحقيق مي‌پردازد. آزمون‌هاي مختلفي همچون آزمون تي – استيودنت، همبستگي پيرسون و فريدمن در اين زمينه مورد استفاده قرارگرفته‌اند .
همانگونه که در بالا اشاره شد در اين فصل به بررسي اطلاعات آماري پژوهش پرداخته مي‌شود. يا يافته‌هاي بدست آمده بر اساس آمار توصيفي و استنباطي برگرفته از نرم افزار SPSS ويرايش 20 نشان داده مي‌شود. جامعه آماري مورد نظردر تحقيق حاضر، کتابخانه‌هاي نهاد رهبري دانشگاه‌هاي واقع در غرب کشور است. اين کتابخانه‌ها به لحاظ نوع منابع موجود ، ميزان آگاهي و تمايل مسئولان کتابخانه‌ها در رابطه با طرح همکاري بين کتابخانه‌ها، امانت بين کتابخانه‌اي و اشتراک منابع و ساير مؤلفه‌هاي اطلاعاتي مورد نياز در باب جمعيت شناختي اين کتابخانه‌ها و کتابداران آنها بر اساس پرسشنامه محقق ساخته مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته‌اندو حاصل اين تجزيه و تحليل اطلاعاتي به صورت جدول‌هاي آماري نشان داده شده است.
4-2. پرسش اساسي شماره 1: ويژگي‌هاي جمعيت شناختي جامعه مورد مطالعه از چه خصوصياتي برخوردار است؟
در راستاي پرسش فوق 7 پرسش فرعي با هدف دستيابي به اطلاعات فردي و شغلي و کتابخانه‌اي جامعه پژوهش در پرسشنامه ارسال شده به آنان طراحي شد. حاصل يافته‌هاي بدست آمده در جداول اطلاعاتي شماره 4 – 1 الي 4- 6 و نمودارهاي شماره 4-1 الي 4-6 اين مطالعه مورد استفاده قرار گرفته است.
4-2-1. تعداد کارمندان و جنسيت آنها در کتابخانه‌هاي نهاد رهبري
جدول 4-1: توزيع فراواني و درصد تعداد کارمندان کتابخانه‌هاي مورد بررسي و جنسيت آنها
جنسيت
مرد
زن
بدون پاسخ
جمع کل
فراواني و درصد
تعداد
21
6
–
27
درصد
8/77
2/22
–
100
جدول4-1 گوياي اين است که اکثريت قريب به اتفاق جامعه پژوهش را مردان با (8/77 درصد) شکل مي‌دهند و همچنين (2/22 درصد) را زنان تشکيل مي‌دهند. اين جدول نشانگر اين نکته نيز مي‌باشد که هر کتابخانه در حال حاضر يک نيروي کاري را در اختيار گرفته است و جمع نفرات در ستون جنسيت بيانگر جمع تعداد کارمندان نيز مي باشد. نمودار ذيل را ملاحظه نمائيد:
نمودار 4-1: توزيع فراواني و درصد تعداد کارمندان کتابخانه هاي مورد بررسي وجنسيت آنها در کتابخانه‌هاي نهاد رهبري غرب کشور
4-2-2. نوع دانشگاه
جدول 4-2 توزيع فراواني و درصد نوع دانشگاه‌هاي مورد بررسي به لحاظ کتابخانه‌هاي نهاد رهبري در غرب کشور
نوع دانشگاه
فراواني
درصد فراواني
دولتي
12
4/44
دانشگاه آزاد
9
3/33
دانشگاه غير انتفاعي
–
–
علوم پزشکي
6
2/22
ساير
–
–
جمع کل
27
100
جدول شمار? 4-2: نشان دهند? تعداد کتابخانه‌هاي نهاد رهبري دانشگاه‌هاي غرب کشور است. که جمعاً شامل 27 کتابخانه مي‌باشد و در دانشگاه‌هاي دولتي، آزاد و علوم پزشکي داراي رخداد مطالعاتي و ارزشي مي باشد. از 27 کتابخانه، 12 کتابخانه با (4/44 درصد) در دانشگاه‌هاي دولتي، 9 کتابخانه با (3/33 درصد) در دانشگاه‌هاي آزاد و 6 کتابخانه با (2/22 درصد) در دانشگاه‌هاي علوم پزشکي فعال هستند. هيچ موردي در کتابخانه هاي غير انتفاعي يا ساير مشاهده نگرديد. نمودي از اين رويداد را در نمودار ذيل مشاهده نمائيد:
نمودار 4-2: توزيع فراواني و درصد نوع دانشگاه هاي مورد بررسي به لحاظ کتابخانه‌هاي نهاد رهبري در غرب کشور
4-2-3. سال تاسيس دانشگاه
جدول 4-3: توزيع فراواني و درصد سال تاسيس دانشگاه‌هاي مورد بررسي به لحاظ کتابخانه‌هاي نهاد رهبري در غرب کشور
سال تاسيس
فراواني
درصد فراواني
1370 الي 1380
6
2/22
1381 الي 1385
3
1/11
1386 الي 1390
8
6/29
1391 الي 1392
5
5/18
بدون پاسخ
5
5/18
جمع کل
27
100
جدول شمار? 4-3: توزيع فراواني و درصد سال تأسيس کتابخانه‌هاي مورد مطالعه را نشان مي دهد. بيشترين فراواني مختص سال‌هاي 1386 الي 1390 با (6/29 درصد) مي‌باشد . در امتداد آن سال‌هاي 1370 الي 1380 با (2/22 درصد) است . نکته قابل ملاحظه رشد (5/18 درصدي) در سال‌هاي اخير ، يعني 1390 الي 1392 مي‌باشد. نمودار ذيل اين پراکندگي را به خوبي نشان مي‌دهد:
نمودار4-3: توزيع فراواني و درصد سال تاسيس دانشگاه‌هاي مورد بررسي به لحاظ کتابخانه‌هاي نهاد رهبري در غرب کشور
4-2-4. تعداد اعضاي کتابخانه‌هاي نهاد رهبري
جدول 4-4: توزيع فراواني و درصد تعداد اعضاء کتابخانه‌هاي نهاد رهبري دردانشگاه‌هاي غرب کشور
تعداد اعضاء کتابخانه
فراواني
درصد فراواني
کمتر از 200 نفر
14
9/51
201 الي 500
7
9/25
501 الي 700
5
5/18
701 الي 900
–
–
بيش از 901
–
–
بدون پاسخ
1
7/3
جمع کل
27
100
جدول شمار? 4-4: تعداد اعضاي کتابخانه‌هاي نهاد رهبري را در غرب کشور نشان مي‌دهد. با توجه به جدول فوق (9/51 درصد) کتابخانه‌ها، کمتر از 200 نفر عضو دارند. (9/25 درصد) از کتابخانه‌ها، بين 201 تا 500 نفر عضو دارند. (5/18 درصد) از کتابخانه‌ها، بين 501 الي 700 نفر عضو دارند. و هيچ‌کدام از کتابخانه داراي اعضاي بيش از 701 به بالاتر نيستند. اين نکته از لحاظ اطلاعاتي بسيار حائز اهميت و توجه است. (در ضمن 7/3 درصد) کتابخانه‌ها تعداد اعضاي خودشان را مشخص ننموده‌اند. در نمودار نيز اين رخداد قابل ملاحظه است:
نمودار 4-4: توزيع فراواني و درصد تعداد اعضاء کتابخانه‌هاي نهاد رهبري در دانشگاه‌هاي غرب کشور
4-2-5. رشته تحصيلي مسئولين کتابخانه‌هاي نهاد رهبري
جدول 4-5: توزيع فراواني و درصد رشته تحصيلي مسئولين کتابخانه‌هاي نهاد رهبري دردانشگاه‌هاي غرب کشور
رشته تحصيلي مسئولين کتابخانه
فراواني
درصد فراواني
کتابداري و اطلاع رساني
3
1/11
تحصيلات حوزوي
7
9/25
ساير
16
3/59
بدون پاسخ
1
7/3
جمع کل
27
100
جدول شمار? 4-5: رشته تحصيلي مسئولان کتابخانه‌هاي مورد مطالعه را نمايان مي‌سازد. به گونه‌اي که اکثريت (3/59 درصدي) در رشته‌هاي متفرقه و غير مرتبط با کتابداري و اطلاع‌رساني و تحصيلات حوزوي بوده و (9/25 درصد) داراي تحصيلات حوزوي مي‌باشند. در مجموع رشته‌هاي مسئولين فقط 3 نفر و برابر (1/11 درصد) داراي مدرک در رشته کتابداري و اطلاع‌رساني هستند. ساير رشته‌ها بيشتر شامل: گروه رشته‌هاي تحصيلي، علوم قرآن و حديث، مديريت، تاريخ اسلام، الهيات، کامپيوتر، مهندسي آب و خاک و حسابداري بودند. نمودار ذيل اين فرايند را نمايان‌تر مي‌سازد:
نمودار 4-5: توزيع فراواني و درصد رشته تحصيلي مسئولين کتابخانه‌هاي نهاد رهبري دردانشگاه‌هاي غرب کشور
4-2-6. سطح تحصيلاتي مسئولين کتابخانه‌هاي نهاد رهبري
جدول 4-6: توزيع فراواني و درصد سطح تحصيلاتي مسئولين کتابخانه‌هاي نهاد رهبري دردانشگاه‌هاي غرب کشور
سطح تحصيلات مسئولين کتابخانه ها
فراواني
درصد فراواني
ديپلم
–
–
فوق ديپلم
–
–
کارشناسي
17
63
کارشناسي ارشد
9
3/33
بدون پاسخ
1
7/3
جمع کل
27
100
جدول 4-6 بيانگر اين است که اکثريت شرکت
