جریانی است که در آن فرد کوشش می‌کند مشکلی که با آن روبرو شده مشخص سازد و با تجربیات قبلی خودش به حل آن اقدام نماید (وان فانژه11،1364، ص 19). تفکر عبارت است از فعالیت‌های جهت‌دار ذهن، برای حل مسئله (شعبانی، 1378). در جریان تفکر برای تغییر، معمولاً فرد می‌خواهد مشکل یا مسئله‌ای را که مانع رسیدن به هدف است از میان بردارد و خود را به هدف نزدیک کند. محرک اساسی فرد در جریان تفکر هدف مشخصی است که می‌خواهد به آن برسد (شریعتمداری،1377). سبک شیوه‌ای برای تفکر است، اصطلاح سبک مترادف با توانایی نیست بلکه شیوه‌ای برای به‌کارگیری توانایی‌های بالقوه است. توانایی به این اشاره دارد که یک فرد چقدر خوب می‌تواند کاری را انجام دهد، اما سبک به این امر اشاره دارد که فرد دوست دارد کار را چگونه انجام دهد (استرنبرگ،1381).
مدیریت از ارکان هر سازمان و جامعه است، بر همین اساس مدیریت آموزشی نیز جایگاه مهمی در بهسازی و شکوفایی جامعه دارد، از طرف دیگر اگر مدیران آموزشی دارای سبک‌های تفکر مناسب باشند، بدون تردید نظام آموزشی نیز از بهره‌وری بالایی برخوردار خواهد بود. به‌عبارت‌دیگر اعمال سبک تفکر مناسب در موقعیت مقتضی توسط مدیر باعث تغییرات مطلوب و شکوفایی سازمان می‌شود.
شکل 1- 1 مدل مفهومی پژوهش
1- 3. ضرورت و اهمیت مسئله
بررسي یافته‌ها و نتايج پژوهش‌ها نشان می‌دهد كه تحقيق درباره سبك تفكر فهم و آگاهي را در بين همكاران بالا می‌برد و به بهبود ارتباطات سازماني كمك می‌کند، درنتیجه فرصت‌های مشخصي براي رشد سازماني افراد فراهم می‌آورد (هريسون و برامسون12، 2002). در ضرورت انجام اين تحقيق بايد اشاره كرد كه آشنايي فرد با سبك تفكر، راهبردهای او را در تصمیم‌گیری و حل مسئله گسترش می‌دهد و سبب كاهش تصمیم‌های اشتباه می‌شود. نکته ديگر اينكه وقتي تغيير براي رشد حرفه‌ای مهم باشد، سبك تفكر را می‌توان تغيير داد و از طرف ديگر با توجه به تأثيرگذاري سبك تفكر بر رفتار و فعالیت‌های افراد، لازم است مديران با ايجاد امكانات متناسب با سبك تفكر هر فرد، زمينه را براي پيشرفت و نوآوري شخصي و سازماني آن‌ها مهيا سازند. در تأييد اين مطلب، استرنبرگ نيز معتقد است كه براي پیش‌بینی انتخاب‌ها و موفقیت‌های شغلي، شناخت سبك تفكر افراد مهم است (استرنبرگ، 1998). مهم‌ترین اصل برای سازمان‌ها بقا و توسعه است، امروزه برای بقا درصحنه رقابت تغییرات سازمانی امری بسیار مهم و ضروری می‌باشد (آتش پور و آقایی،2004). یکی از خصوصیات منحصربه‌فرد انسان برخورداری او از تفکر است و بر همین اساس یکی از عوامل مؤثر در ایجاد تغییرات سازمانی سبک تفکر متناسب مدیران آن سازمان است. سبک تفکر متناسب مدیران باعث شده است سازمان بر محیط پیچیده و متغیر مسلط شود و به حیات خود ادامه دهد (امیدوار و چاری،1387). سبک‌های تفكر از اهميت بسياري برخوردارند. چه‌بسا افرادي كه به دليل ناهماهنگي سبك تفكرشان با محيط به ناتواني محكوم می‌شوند و به‌جای توجه به توانایی‌های آنان در موقعیت‌های متناسب با سبك تفكرشان، نادیده گرفته شوند (امامی پور،1380). اهمیت تغییر و تحول مثبت برکسی پوشیده نیست چراکه نیاز آینده است. سازمان‌های موفق در جهان امروز سازمان‌هایی هستند که تغییر و تحول را در چهارچوب تشکیلاتی خود بگنجانند. برکسی پوشیده نیست که بنیان هر سازمان بر پایه برآورده سازي نیازها است و ازآنجایی‌که نیاز انسان‌ها دائم در حال تغییر و یا میل به سمت نیاز جدید است بنابراین لزوم تغییر در سازمان‌ها همواره دیده می‌شود و احساس نیاز به مدیریت بر روي این تغییرات بیش‌ازپیش خود را نشان می‌دهد و مدیر متواند تنها با سبک تفکر متناسب این تغییرات را مدیریت کند (کوهی صغرا، 1387).
1- 4. اهداف پژوهش
1- 4-1. هدف کلی
تعیین رابطه بین انواع سبک‌های تفکر مدیران و پذیرش تغییر کارکنان
1- 4- 2. اهداف جزئی
1. تعیین رابطه بین انواع سبک‌های تفکر مدیران و نگرش عاطفی کارکنان
2. تعیین رابطه بین انواع سبک‌های تفکر مدیران و نگرش شناختی کارکنان
3. تعیین رابطه بین انواع سبک‌های تفکر مدیران و نگرش رفتاری کارکنان
4. تعیین رابطه بین نگرش کارکنان درزمینۀ سبک‌های تفکر و پذیرش تغییر بر اساس متغیرهای دموگرافیک آن‌ها (جنس، سن، سابقه شغلی و تحصیلات).
1- 5. فرضیه‌های پژوهش
1- 5- 1. فرضیه اصلی
بین انواع سبک‌های تفکر مدیران و پذیرش تغییر کارکنان رابطه وجود دارد.
1- 5- 2. فرضیه‌های فرعی
1. بین انواع سبک‌های تفکر مدیران و نگرش عاطفی کارکنان رابطه وجود دارد.
2. بین انواع سبک‌های تفکر مدیران و نگرش شناختی کارکنان رابطه وجود دارد.
3. بین انواع سبک‌های تفکر مدیران و نگرش رفتاری کارکنان رابطه وجود دارد.
4. بین نگرش کارکنان درزمینۀ سبک‌های تفکر و پذیرش تغییر بر اساس متغیرهای دموگرافیک آن‌ها (جنس، سن، سابقه شغلی و تحصیلات) تفاوت وجود دارد:
4 – 1. بین جنسیت کارکنان درزمینۀ سبک‌های تفکر و پذیرش تغییر تفاوت وجود دارد.
4 – 2. بین سن کارکنان درزمینۀ سبک‌های تفکر و پذیرش تغییر رابطه وجود دارد.
4 – 3. بین سابقه شغلی کارکنان درزمینۀ سبک‌های تفکر و پذیرش تغییر رابطه وجود دارد.
4 – 4. بین تحصیلات کارکنان درزمینۀ سبک‌های تفکر و پذیرش تغییر تفاوت وجود دارد.
1- 6. تبیین متغیرها
با توجه به‌عنوان پژوهشی مورداستفاده یعنی بررسي رابطه بین سبک‌های تفکر مدیران و پذیرش تغییر کارکنان در بین کارکنان مدارس متوسطه شهرستان جلفا در سال تحصیلی 93-92 در این پژوهش متغیر مستقل سبک‌های تفکر مدیران و متغیر وابسته پذیرش تغییر کارکنان می‌باشد.
1-7. تعاریف متغیرها
1-7-1. تعریف نظری و مفهومی متغیرها
➢ سبک تفکر13: استرنبرگ سبک تفکر را به‌عنوان طريقي که فرد مي‌انديشد، تعريف کرده است؛ سبک تفکر يک توانايي نيست؛ بلکه به چگونگي استفاده ما از توانايي‌هايمان اشاره مي‌کند. افراد ممکن است عملاً در توانايي‌ها مشابه اما در سبک‌هاي تفکر متفاوت باشند (استرنبرگ، 1997). فرایند شناخت درونی که گاهی اوقات می‌تواند به‌صورت رفتار بیرونی خود را نشان دهد (مایر14،1990).
➢ سبک تفکر قانونی15: فرد داراي سبک تفکر قانونی از انجام کارهایی که نیاز به خلاقیت و طراحی دارد، لذت می‌برد و کارها را به روش خود انجام می‌دهد (استرنبرگ، 1997).
➢ سبک تفکر اجرایی16: فرد با سبک تفکر اجرایی، به پیروي از دستورات تمایل دارد و بیشتر به کارهایی علاقه‌مند است که با آموزش‌های صریح و روشن همراه باشد (همان منبع).
➢ سبک تفکر قضایی17: فرد داراي سبک تفکر قضایی، بیشتر توجه خود را بر قضاوت و ارزیابی افراد و کارها متمرکز می‌کند (همان منبع).
➢ سبک تفکر مونارشی18 (تک‌قطبی): یک فرد با سبک تفکر مونارشی (تک‌قطبی) از انجام کارهایی لذت می‌برد که به او اجازه می‌دهد در هر زمان صرفاً بر یک کار به‌طور کامل متمرکز گردد (همان منبع).
➢ سبک تفکر سلسله مراتبی19: فرد داراي سبک تفکر سلسله مراتبی، تمایل دارد کارهاي زیادي را انجام دهد و برای آنچه انجام می‌دهد، چگونگی، موقعیت آن، نحوه تخصیص انرژي و منابع آن اولویت‌بندی می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، توجه خود رابین چند کار اولویت‌بندی شده، توزیع می‌نماید (همان منبع).
➢ سبک تفکر الیگارشی20: فرد با سبک تفکر الیگارشی، تمایل دارد در همان محدوده زمانی کارهاي زیادي انجام دهد، بدون اینکه هیچ اولویتی قائل شود (همان منبع).
➢ سبک تفکر آنارشی21: افراد با سبک تفکر آنارشی، بیشتر از انجام دادن کارها «چگونه»،«کی»،«کجا» و «چه» انجام کارهایی لذت می‌برند که در خصوص آن اختیار لازم را داشته باشند و تمایل دارد روش‌های تصادفی را براي حل مسائل به کار گیرد، از نظام‌ها، قواعد، دستورالعمل‌ها و به‌طورکلی از هر نوع محدودیتی بیزار است (همان منبع).
➢ سبک تفکر کل‌نگر22: افراد با سبک تفکر کل‌نگر به تصویر کلی یک موضوع، توجه می‌کنند و بر عقاید انتزاعی متمرکز می‌شوند (همان منبع).
➢ سبک تفکر جزئی‌نگر23: افراد با سبک تفکر جزئی‌نگر از انجام کارهایی لذت می‌برند که اجازه کار روي ابعاد ویژه واصلی یک موضوع و جزئیات عینی و خاص آن‌ها را بدهد (همان منبع).
➢ سبک تفکر درونی24: افراد با سبک تفکر درونی از انجام کارهایی لذت می‌برند که بتوانند آن‌ها را به‌طور مستقل انجام دهند و بر دنیاي درونی خویش متمرکز باشد؛ این افراد متکی‌به‌خود می‌باشند (همان منبع).
➢ سبک تفکر بیرونی25: افراد با سبک تفکر بیرونی کارهایی را ترجیح می‌دهند که فرصت تعامل با دیگران را به آن‌ها می‌دهد، برجهان بیرون متمرکز است و به دیگران وابسته است (همان منبع).
➢ سبک تفکر آزاداندیش26: افراد با سبک تفکر آزاداندیش از انجام کارهایی لذت می‌برند که تازگی و ابهام دارد و تمایل دارد کارها را با روش‌های جدید انجام دهد و با آداب‌ورسوم مخالف است (همان منبع).
➢ سبک تفکر محافظه‌کار27: افراد داراي سبک تفکر محافظه‌کار، متمایل به رعایت قوانین و روش‌های موجود در انجام کارها می‌باشد و تمایل دارد کارها را با روش‌های از پیش تجربه‌شده و صحیح انجام دهد (همان منبع).
➢ پذیرش تغییر28: تغییرپذیری سازمانی به معنای عزم همه‌جانبه سازمان برای نیل به تغییرات است که جز با آمادگی سازمانی حاصل نمی‌گردد (کامرون29 و همکاران،1993).
➢ نگرش30: نگرش يک حالت رواني و عصبي آمادگي است که از طريق تجربه سازمان‌یافته، در برابر کليه اشيا با موقعیت‌هایی که به آن مربوط می‌شود، تأثیری هدايتي يا پويا بر پاسخ‌های فرد دارد (آلپورت31، 1935).
➢ نگرش عاطفی32: نگرشی که بیشتر مبتنی بر هیجان‌ها و ارزش‌ها باشد و به احساس خوب يا بد، مثبت يا منفى، مفيد يا غیرمفید بودن شخص اشاره دارد (کریمی،1388).
➢ نگرش شناختی33: عنصر شناختى به اطلاعات و دانسته‌های فرد در مورد يك موضوع، رويداد يا عمل اطلاق می‌گردد (کریمی،1388).
➢ نگرش رفتاری34: نگرشی که شخص را آماده می‌کند تا در برخورد با موضوع نگرش رفتاری از خود نشان دهد (کریمی،1388).
1-7-2 تعریف عملیاتی متغیرها
➢ سبک‌های تفکر: در این پژوهش سبک‌های تفکر به‌وسیله‌ی 65 سؤال که توسط استرنبرگ و واگنر35 طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر قانونی: در این پژوهش سبک تفکر قانونی به‌وسیله‌ی 5 سؤال (5 – 10- 14 -32 – 49) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر اجرایی: در این پژوهش سبک تفکر اجرایی به‌وسیله‌ی 5 سؤال (8 -11 – 12 -31 – 39) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر قضایی: در این پژوهش سبک تفکر قضایی به‌وسیله‌ی 5 سؤال (20 – 23 -42 – 51 – 57) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر مونارشی (تک‌قطبی): در این پژوهش سبک تفکر مونارشی به‌وسیله‌ی 5 سؤال (2 – 43 – 50 – 54 – 60) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر سلسله مراتبی: در این پژوهش سبک تفکر سلسله مراتبی به‌وسیله‌ی 5 سؤال (4 – 19 – 25 – 33 – 56) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر الیگارشی: در این پژوهش سبک تفکر الیگارشی به‌وسیله‌ی 5 سؤال (27 – 29 – 30 – 52 – 59) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر آنارشی: در این پژوهش سبک تفکر آنارشی به‌وسیله‌ی 5 سؤال (16 -21 – 35 – 40 -47) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر کل‌نگر: در این پژوهش سبک تفکر کل‌نگر به‌وسیله‌ی 5 سؤال (7 – 18 – 38 – 48 – 61) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر جزئی‌نگر: در این پژوهش سبک تفکر جزئی‌نگر به‌وسیله‌ی 5 سؤال (1 – 6 – 24 – 44 – 62) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر درونی: در این پژوهش سبک تفکر درونی به‌وسیله‌ی 5 سؤال (9 – 15 -37 – 55 – 63) که توسط استرنبرگ و واگنر طراحی‌شده بود، سنجیده می‌شود.
➢ سبک تفکر بیرونی: در این پژوهش سبک تفکر بیرونی به‌وسیله‌ی 5 سؤال (3 – 17 – 34 – 41 – 46) ک
