پایان نامه درباره رگرسیون، مدل پیشنهادی، رگرسیون خطی، مدل رگرسیون

در اين فصل با در نظر گرفتن هدف تحقيق، روش تحقيق مشخص شده و با انتخاب جامعه آماري و تعيين نمونه به جمعآوري اطلاعات پرداخته تا بتوان تأثيرات متغيرهاي مستقل بر متغيرهاي وابسته را در اين مطالعه مورد بررسي و شناسايي قرار داد. بنابراين در این فصل جامعه آماری و نمونه، ابزار پژوهش، روایی و پایایی پژوهش، نحوه اجرای آن و روشهای آماری جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات به ترتیب مورد بررسی قرار میگیرند. به منظور “مطالعه‏ی رابطه بین نگهداری دارائیهای نقدی و انعطاف پذیری مالی” در این فصل به تشریح و توضیح چگونگی انجام پژوهش پرداخته و روش پژوهش، جامعه آماری، نمونه انتخاب شده، روش تجزیه و تحلیل داده‌ها، روش جمع‌آوری اطلاعات و نقش متغیرهای موضوع پرداخته می‌شود. به عبارتي ميتوان گفت در اين فصل با در نظر گرفتن هدف تحقيق، روش تحقيق مشخص شده و با انتخاب جامعه آماري و تعيين نمونه به جمعآوري اطلاعات پرداخته تا بتوان تأثيرات متغيرهاي مستقل بر متغيرهاي وابسته را در اين مطالعه مورد بررسي و شناسايي قرار داد.

3-2 قلمرو پژوهش
3-2-1 قلمرو موضوعی پژوهش
این پژوهش به بررسی رابطه بین داراییهای نقدی و انعطاف‌پذیری مالی شرکت می‌پردازد
3-2-2 قلمرو زمانی پژوهش
این پژوهش در بازه زمانی سالهای 1386 تا 1391 انجام ‌شد.
3-2-3 قلمرو مکانی پژوهش
این پژوهش در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار انجام شد.
3-3 جامعه آماری و شیوه انتخاب شرکت ها جهت آزمون فرضیه های پژوهش
جامعه آماری پژوهش شامل تمام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به تعداد468شرکت است .
معمولاً در مسايل مختلف تحقيق، مطالعه درباره تمام جزئيات جامعه از توان محقق خارج است و در صورتي كه بتوان با مطالعه تعداد محدودي از افراد يك جامعه، اطلاعات مورد نياز كافي راجع به همه افراد و جامعه بدست آورد، ضرورتي ندارد كه همة افراد جامعه مورد مطالعه قرار گيرند روش نمونه گیری دراین پژوهش روش نمونه‌گیری حذف سیستماتیک است. نمونه آماری شامل شرکتهایی است که ویژگیهای زیر را داشته است:
1- در طی سالهای86 تا 91 در بورس فعالیت داشته و گزارشات مالی و سایر اطلاعات مورد نیاز این پژوهش را در طی این سالها به بورس عرضه کرده باشد.
2- پایان سال مالی آنها 29 اسفند هر سال باشد.
3- جز شرکتهای سرمایه‌گذاری نباشد.
بر اساس این معیارها نمونه آماری پژوهش شامل 78 شرکت را در بر می‌گیرد.

تعداد شركتهایي كه در سالهاي 1386الي1391 در بورس حضور داشته اند
468
شرکتهایی که بعداز1/1/86 دربورس اوراق بهادارپذیرفته شده وقبل از1/1/91 خارج شده اند
190
پایان سال مالی آنها اسفندماه نباشد
96
صورتهای مالی هر یک از شرکتها جهت استخراج اطلاعات مالی آن ها در دسترس نبود
56
جز شرکتهای سرمایه گذاری بودند
48
تعداد شرکت هایی که داده های آنها جمع آوری شده است (نمونه نهایی)
78
جدول3-1 چگونگی انتخاب شرکتهای مورد مطالعه پژوهش
3-4 روش پژوهش
هر تحقيقي بايد بر اساس مسأله اصلي، اهداف، فرضيه ها، امكانات و نيز ملاحظات اخلاقي، طرح و روش خاصي داشته باشد تا با مدد آن بتوان به شناخت منظم و سازماندهي شده واقعيات مورد مطالعه دست يافت. روش پژوهش از نظر نوع داده هاتوصیفی و از نوع همبستگی است. توصیفی به این دلیل که هدف آن توصیف کردن شرایط یا پدیده‌های مورد بررسی است و برای شناخت بیشتر شرایط موجود می‌باشد و همبستگی به دلیل اینکه در این پژوهش رابطه بین متغیّرها مورد نظر است. تحقيق حاضر به بررسی روابط بين متغیرها پرداخته و در پي اثبات وجود اين رابطه در شرايط كنوني براساس داده‌هاي تاريخي است. برای بررسی همبستگي بین متغیرها، از تحليل رگرسيون استفاده شده است.
براي اجراي اين آزمون مي‌بايست پيش‌فرض تحليل رگرسيون اجرا شود تا نتايج حاصل از تحليل رگرسيون قابل استناد باشند. اين تحقيق داراي يك متغيرمستقل و يك يا چند متغير وابسته است كه ميزان اثر متغيّر مستقل بر متغيّرهای وابسته از طريق آزمونهاي رگرسيون برازش مي‌شود. تحقيق حاضر به لحاظ هدف، كاربردي مي‌باشد و به بررسي ارتباط بين سطح نگهداری داراییهای نقدی و انعطاف پذیری مالی پرداخته است. براين اساس داده‌هاي شركتهاي نمونه براي يك دوره زماني 6 ساله از 1386 تا 1391 جمع آوري ‌گردید. سپس متغيّرهاي تحقيق اندازه‌گيري و روابط احتمالي بين آنها به لحاظ آماري تجزيه و تحليل شد. در پژوهش حاضر، میزان نگهداری وجه نقد به عنوان متغیر مستقل و ظرفیت بدهی، جریانات وجوه نقد و فرصتهای رشد شرکت متغیرهای وابسته پژوهش هستند.
3-5 روش جمع آوری داده‌ها
داده هاي مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهاي پژوهش، از بانک اطلاعاتی ”ره‌آورد نوین“ استخراج شده است. پس از جمع‌آوري داده‌هایی که براي انجام پژوهش مورد نیاز است، انتخاب ابزاري مناسب به منظور محاسبه و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به متغیرها اهمیت خاصی دارد. به منظور انجام محاسبات و آماده نمودن داده‌ها به اطلاعات مورد نیاز پژوهش و همچنین تجزیه و تحلیل آنها، از نرم افزارهاي لیزرل، آموس و SPSS استفاده شده است. یکی از مواردي که بایستی در مورد جمع آوري داده ها به آن توجه کرد، روایی ابزارهاي گردآوري داده ها است. منظور از روایی ابزار گردآوري داده ها این است که ابزارها بتوانند واقعیت ها را به خوبی نشان دهد. از آنجا که ابزار گردآوري داده ها در این پژوهش، بانکهاي اطلاعاتی تهیه شده توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران و یا کتابخانه‌ي سازمان بورس اوراق بهادار تهران است؛ لذا می توان به روایی ابزارهاي گردآوري داده ها اعتماد نمود.
3- 6 روش تجزیه و تحلیل داده‌ها
برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. با استفاده از آمار توصیفی به بیان جداول توصیفی و رسم نمودارها و برای آزمون فرضیات پژوهش از آمار استنباطی استفاده شده است.
3-6-1 رگرسیون خطی
رگرسيون روش آماری است كه به بررسي ارتباط دو يا چند متغير ميپردازد که با استفاده از آن مي‌توان يك متغير را براساس يك يا چند متغير ديـگر پيش‌بـيني نمود. حال در صورتی که یک متغیر مستقل وجود داشته باشد، با مدل رگرسیون خطی ساده و در صورتی که بیش از یک متغیرمستقل بود با مدل رگرسیون چندگانه مواجه هستید.
الف) رگرسیون ساده
فرض کنید X یک متغيروابسته، Y یک متغير مستقل و e متغير خطا باشد. معادله خط رگرسيون به صورت:
( 3-1 )
است که در آن پارامترنشان دهنده عرض از مبدا خط رگرسیونی و پارامتر نشان دهنده شیب خط است. در مدل رگرسیونی خطی ساده متغیر مستقل تحت کنترل است و تصادفی نیست در صورتی که متغیر وابسته تصادفی است. با استفاده از تحليل رگرسيون مي‌توان فرض وجود ارتباط بين دو متغير مستقل و وابسته را آزمون كرد. به منظور آزمون کردن فرض
“: مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی دار نیست ”
در برابر فرض
“: مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی دار است “
از جدول تجزیه واریانس استفاده می‌شود که به صورت زیر است.
منبع تغییرات
مجموع مربعات
درجه آزادی
میانگین مربعات
آماره F
سطح معنی داری
رگرسیون
SSR
1
MSR=SSR/1
MSR/MSE
P-Value
خطا
SSE
n-2
MSE=SSE/n-2

مجموع
SST
n-1

که در آن
، و است.
(3-2)
تصمیم گیری
اگر فرض را در سطح خطای 05/0 رد و در غیر این صورت پذیرفته می‌شود.
ب) رگرسیون چندگانه
مدل‌های رگرسیونی که شامل دو یا چند متغیر مستقل باشند به مدل‌های رگرسیون چندگانه معروفند. فرض کنید ، k متغیر تصادفی وابسته باشند و یک متغیرتصادفی مستقل باشد. رگرسیون خطی چندگانه میان این متغیرها به صورت زیر تعریف می‌شود:
(3-3)
که در آن عرض از مبدا و ضرایب رگرسیونی می‌باشند.
حال به منظور آزمون فرض
“: مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی‌دار نیست ”
در برابر فرض
“: مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی‌دار است

از جدول تجزیه واریانس استفاده می‌شود که به صورت زیراست.
منبع تغییرات
مجموع مربعات
درجه آزادی
میانگین مربعات
آماره F
سطح معنی داری
رگرسیون
SSR
K
MSR=SSR/k
MSR/MSE
P-Value
خطا
SSE
n-k-1
MSE=SSE/n-k-1

مجموع
SST
n-1

تصمیم گیری
اگر فرض را در سطح خطای 05/0 رد و در غیر اینصورت پذیرفته می‌شود.
3- 6 -2 معیارهای NFI ، RFI ، IFI ، CFI ، RMSEA
NFI : این شاخص به مقایسه مدل مستقل(مدلی که در آن بین متغیرها هیچ رابطه‌ای نیست به این مدل، مدل پایه نیز گفته می‌شود) با مدلی که توسط محقق پیشنهاد داده می‌شود، می‌پردازد. این شاخص هرچه به عدد یک نزدیکتر باشد به این معناست که مدل پیشنهادی مناسب بوده است و به صورت زیر محاسبه می‌شود:
(3-4) بطوریکه، A = مقدار آماره خی دو تحت مدل مستقل و B = مقدار آماره خی دو تحت مدل پیشنهادی هستند.
RFI : شاخص برازش نسبی است و مناسبت مدل ارائه شده را می‌سنجد و به صورت زیر محاسبه می‌شود:
(3-5)

که در فرمول فوق ، A = مقدار آماره خی دو تحت مدل مستقل و B = مقدار آماره خی دو تحت مدل پیشنهادی هستند. و به ترتیب نشان دهنده درجه آزادی مدل مستقل و درجه آزادی مدل پیشنهادی هستند. هرچه مقدار RFI به یک نزدیک تر باشد، مدل بهتر است.
IFI : این معیار شاخص برازش نموی است و به صورت زیر محاسبه می‌شود:
(3-6)

بطوریکه A = مقدار آماره خی دو تحت مدل مستقل و B = مقدار آماره خی دو تحت مدل پیشنهادی و نشان دهنده درجه آزادی مدل پیشنهادی هستند. هرچه مقدار IFI به یک نزدیکتر باشد نتیجه این است که مدل پیشنهادی مناسب است.
CFI: این معیار شاخص برازش مقایسه‌ای است و به صورت زیر محاسبه می‌شود:

(3-7)
در این فرمول نیز مقادیر A ، B ، d و همانند قبل تعریف می‌شوند. هرچه مقدار CFI به یک نزدیکتر باشد نتیجه اینکه مدل پیشنهادی مناسب است.
RMSEA: این شاخص نشان دهنده جذر میانگین مربعات خطای تقریبی است و به صورت تفاضل بین مجموع مربعات خطای کلی و مجموع مربعات خطای مدل پیشنهادی محاسبه می‌شود. در صورتی که مقدار RMSEA از 05/0 کمتر باشد نتیجه این است که مدل مناسب است. در صورتی که مقدار آن بین 05/0 تا 08/0 باشد، مدل برازش داده شده مناسب و در صورتی که از 1/0 بالاتر باشد مدل برازش داده شده ضعیف است.
3-6-3 آزمون دوربین- واتسون
یکی از مفروضاتی که در رگرسیون مدنظر قرار می‌گیرد، استقلال خطاها(تفاوت بین مقادیر واقعی و مقادیر پیش‌بینی شده توسط معادله رگرسیون) از یکدیگر است. مفهوم مستقل بودن به اين معني است كه نتيجه يك مشاهده تاثيري بر نتيجه مشاهدات ديگر نداشته باشد. در رگرسیون، بیشتر در مواقعی که رفتار متغیر وابسته در یک بازه زمانی مورد مطالعه قرار میگیرد ممکن است با مشکل مستقل نبودن خطاها مواجه شد. به این نوع ارتباط در داده‌ها خودهمبستگی میگویند. در صورت وجود خودهمبستگي در خطاها نميتوان از رگرسيون خطي استفاده كرد. به منظور بررسی استقلال خطاها از آزمون دوربین- واتسون استفاده می‌شود. در صورتی که فرضیه استقلال خطاها رد شود و خطاها با یکدیگر همبستگی داشته باشند امکان استفاده از رگرسیون وجود ندارد. آماره دوربین- واتسون بین 0 تا 4 میباشد. اگر بین باقیمانده‌ها همبستگی متوالی وجود نداشته باشد، مقدار این آماره باید به 2 نزدیک باشد. اگر به صفر نزدیک باشد نشان دهنده همبستگی مثبت و اگر به 4 نزدیک باشد نشان دهنده همبستگی منفی میباشد. در مجموع اگر این آماره بین 5/1 تا 5/2 باشد جای هیچ نگرانی نیست.

فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1) مقدمه
تحلیل های آماری و آزمون فرضیه هایی که محقق بر اساس ادبیات نظری و پیشینه تاریخی موضوع تدوین نموده ، مهمترین مرحله یک پژوهش علمی است. این موضوع به اندازه ای از اهمیت برخوردار است که، از آن به عنوان گذرگاه یک پژوهش یاد می کنند.برای پژوهش هایی که داده های آماری دارند،تجزیه وتحلیل داده ها یکی از فرآیندهای اساسی پژوهش به شمار می آید. در این مرحله