پایان نامه درباره بیمارستان، روان درمانی، فضای فیزیکی، اطلاعات محیطی

يكنواختي كمتري برخوردار است.

– باغ:
1- بايد به نحوي مورد توجه و مراقبت قرار گيرد كه محيط شادابي براي بيماران و ساير مراجعان به بيمارستان به وجود آورد.
2- از ساختمان‌سازي در محوطة باغ بيمارستان بايد جلوگيري به عمل آورد.

– درخت، درختچه و پرچين:
1- اگر در اطراف بيمارستان كاشته شوند از نفوذ گرد و غبار و سر و صدا جلوگيري مي‌شود.
2- كاشت درخت يا درختچه نبايد چراغ‌هاي روشنايي و علائم راهنمايي را در محوطة بيمارستان بپوشاند. (درگاهی،1390)

– چمن‌زار:
1- چمن‌زارها بايد كوتاه باشند.
2- چمن‌زارها اگر با شيب ملايم نسبت به ديواره‌هاي ساختمان بيمارستان قرار گيرند، موجب دفع اشعة آفتاب مي‌شوند.

– باغچه:
1- داراي گل‌هايي به رنگ‌هاي متفاوت باشد.
2- باغچه‌هاي بدون پرچين شكل ساده‌اي دارد و حفظ و نگهداري از آنها ساده‌تر است.

– حوض:
1- حوض داراي ماهي براي آسايش و آرامش بيماران مناسب است.
2- حوض بايد نرده يا حفاظ داشته باشد.

– حياط:
1- بعضي از بخش‌هاي بيمارستان مثل انبار مركزي، رختشويخانه، مهندسي، تعميرات و نگهداري و ديگر ساختمان‌هاي جانبي مثل واحدهاي تشخيصي درماني و سردخانه نياز به حياط پوشيده از سنگ‌فرش، آسفالت يا ديگر مواد پايدار و بادوام دارد.
2- سطح حياط بايد به نحوي باشد كه از سطح تراز انحراف نداشته و آب در آنجا جمع نشود. (درگاهی،1390)

– روشنايي:
1- روشنايي مطلوب در محوطه خارجي، محوطه داخلي، ورودي بيمارستان، اطراف ساختمان، زمين، باغ، پله‌ها و چهارگوشه ساختمان لازم و ضروري است.
2- بهتر است شيشه‌هاي ساختمان از نوع ضد انعكاسي نور انتخاب شود. (علیرضایی،1389)

– آب و فاضلاب:
1- چاه‌هاي فاضلاب مربوط به كف، ماشين‌رو و حياط بيمارستان بايد به داخل مجراي اصلي فاضلاب يا اِگو تخليه شوند.
2- اين نوع تخليه بايد به شكلي باشد كه از نشست، چكه و تراوش به داخل طبقات زيرين جلوگيري كند.
3- ايجاد سيستم توليد گرما در زير سطح قسمت ماشين‌رو موجب مي‌شود تا در هنگام يخبندان نياز به برف‌روبي نباشد. (علیرضایی،1389)

4-1-5- شرايط محيطي و محل احداث بیمارستان:

– قابليت دسترسي
– مكان بيمارستان بايد در نزديكي مركز پراكندگي جمعيت و يا در جايي قرار گيرد كه بتوان به طور مستقيم به آن دسترسي داشت.
– اندازه بيمارستان بايد به صورت در نظر گرفته شود كه توان توسعه و گسترش در حدود دو برابر اندازة خود را در آينده داشته باشد.
– محل احداث بيمارستان بايد عاري از هرگونه آلودگي هوا، طوفان، غبار، اشعه، سقوط بهمن، برآمدگي يا برجستگي، چينه يا گسل زمين باشد.
– در اطراف محل احداث بيمارستان نبايد محل زندگي حيوانات، تخم‌گذاري حشرات، زندان، تأسيسات نظامي، راه‌آهن، فرودگاه و كارخانه وجود داشته باشد، زيرا سر و صدا و لرزش‌هاي به وجود آمده در اثر آن مي‌تواند بر كار و وسايل، دستگاه‌ها و تجهيزات بيمارستان تأثير گذارده و آسايش و راحتي بيماران را سلب نمايد. (وزارت بهداشت، 1390)

4-1-6- محل استقرار ساختمان بیمارستان:

1- ساختمان بيمارستان بايد به نحوي استقرار يابد كه به اندازه كافي از حرارت آفتاب در امان باشد يا منطبق با شرايط آب و هوايي منطقه از حرارت آفتاب استفاده كند.
2- ساختمان بيمارستان نبايد در مسير باد ساخته شود، زيرا سر و صداي ناشي از تكان خوردن در و پنجره‌ها در اثر وزش باد موجب اذيت و آزار بيماران مي‌شود، همچنين در اثر باد ممكن است دود و ساير آلودگي‌هاي محيطي موجود در شهر به سمت بيمارستان هدايت شوند.(موسویان،1363)

4-1-7- ضوابط خاص بیمارستان های روان درمانی:

بيمارستان‌هاي داراي اقامت طولاني مدت(روان درمانی):
1- طراحي ساختمان به صورت افقي و يكتا سه طبقه طبقه براي بيماراني كه به صورت طولاني مدت در بيمارستان بستري مي‌شوند در مقايسه با ساختمان‌هاي عمودي بيشتر مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
2- در بيمارستان‌هاي رواني ساختمان را به صورت بلوك‌بندي شده مي‌سازند و حياط در وسط بلوك‌ها قرار گيرد.
3- بخش‌هاي باليني بيماران با اقامت طولاني در مقايسه با بيماران تحت مراقبت حاد بايد به صورت مسكوني به نظر برسد و از دكوراسيون بيشتري برخوردار باشد.
4- در اين بيمارستان‌ها معمولاً تالار كنفرانس، كتابخانه و يك يا چند اتاق غذاخوري جداگانه در نظر گرفته مي‌شود.
5- ساير تسهيلات بيمارستان‌هاي مزبور به شرح زير پيش‌بيني مي‌شود:
– فضاهاي راهرو ورودي اصلي بيمارستان بزرگ‌تر باشد.
– نمونه‌هايي از كارهاي دستي و هنري مورد علاقه بيماران در راهروها به نمايش گذاشته شود.
– در مسير پياده‌رو از سطوح شيب‌دار استفاده شود.
– در بيمارستاني رواني استفاده از آسانسور ممنوعيت دارد.
– گردش ترافيكي سريع درون بيمارستان‌ها به واسطه گام‌هاي آهسته بيماران چندان ضروري نيست.(NSMHST113,1997)

مشخصات فضای بستری بیمارستان روان درمانی:
تفکیک بودن قسمت زنان و مردان بخش روانپزشکی ضروری است.
کلیه ستون ها و دیوار ها و درب ها باید فاقد لبه تیز و برنده باشد.
وجود تابلو برق در داخل بخش ممنوع است.
شیشه کلیه پنجره ها و درب ها باید نشکن و یا طلقی باشد تا وسیله ایی برای خود کشی بیماران نباشد (به علت دو جداره بودن پنجره فضای فیزیکی بخش مذکور امکان تعویض شیشه ها با نشکن و طلقی و جود ندارد).
وجود فنس از داخل یا از خارج به دلیل گره زدن ملحفه به قصد خودکشی در بخش های روانی که در آنها بیماران مبادرت کننده به خود کشی بستری می گردند ممنوع است.
وجود هرگونه کلید و پریز در دسترس بیماران ممنوع است و کابل ها و برق نیز باید دور از دسترس باشد و سیم های برق بدون پوشش در ساختمان نباشد.
نصب ظروف اشغال ایمن ( غیر قابل احتراق- یکپارجه- غیر قابل جابجایی و نصب شده بر روی زمین ضروری است) محتویات ظرف اشتغال نباید وسیله ایی برای خود کشی بیماران باشد.
امکان دسترسی بیماران به آبدارخانه باید مسدود گردد تا گاز شهری و برق آشپزخانه وسیله خود کشی قرار نگیرد.
بخش روان باید دارای اتاق سیگار با هواکش مناسب باشد.
وجود انبار امن خود کشی و بیرون از ساختمان جهت جابجایی اقلام حجیم قابل اشتعال در مواقع ضروری حیاتی است.
وجود آینه یک طرفه جهت انجام امور آموزشی ضروری است (نشکن یا طلقی).
درب اتاق ها باید رو به داخل باز شوند و درب دوم جهت استفاده در مواقع ضروری حیاتی است. درب دستشویی و حمام باید به طرف خارج باز شود و از داخل قابل قفل کردن باشد و امکان باز کردن فقل داخل از بیرون مقدور باشد.
دوش حمام باید داخل دیوار نصب گردد بدون آویز و بدون شلنگ باشد و از لوله هایی استفاده شود که وزن انسان متوسطی را تحمل نکند.
در خصوص مایع دستشویی – صابون و کلیه مواد شوینده تمهیدات لازم جهت پیشگیری از خود کشی بیماران اتخاذ گردد.
فلاش تانک به طریقی طراحی شود که از آن نتوان جهت خود کشی استفاده کرد و حمام باید فاقد وان باشد در هر اتاق باید دستشویی جداگانه وجود داشته باشد و دستشویی هم باید دارای روشویی و هم فرنگی باشد.
سقف اتاق ها باید آکوستیک باشد. کف باید پارکت باشد- لامپ ها نباید آویز باشد.
وجود امکانات دستگاههایی مانند ECG– اکیسژن سانترال – کپسول اکسیژن- الکتروشوک- Imaging جهت حداقل انجام chestx-rey پرتابل و دسترسی آسان به خدمات Ctscan-MRI– دستگاه Stimulation و بیوفیزیک – تخت های روان دارای bedside ویژه relaxation therapy.
استحکام ساختمان و بطور کلی ساختمان فضای فیزیکی بخش روان باید به گونه ایی باشد که امکان خود کشی بیماران وجود نداشته باشد و همچنین اتاق ایزوله جز ضروریات بخش روان است. (NSMHST,1997)

4-2- کیفیت فضای درمانی
4-2-1- مفهوم بار محیطی

هر محیطی باعث مقداری تحریک در حس دیداری، شنیداری یا لمسی می‏شود. این اطلاعات حسی ممکن است شدید، متغیر، متوسط یا تکرار شونده باشند. تحریک حسی ناشی از محیط اطراف به برانگیختگی تعمیم یافته‏ای در نظام عصبی خودکار می‏انجامد، در نتیجه: این که افراد در بعد برانگیختگی قرار بگیرند بستگی به مقدار اطلاعات حسی دارد که آنها دریافت می‏دارند. ( محمودی ( 1392: 79). محرابیان (1976) عنوان کرده است که محیط‏ها را می‏توان بر حسب مقدار اطلاعاتی که در اختیار فرد می‏گذارند، توصیف نمود مفهومی که او آن را بار محیطی114 می‏نامد. بنابراین محیط دارای بار بالا، محیطی است که مقدار زیادی اطلاعات حسی ارائه می‏کند و محیط با بار پایین، محیطی دارای اطلاعات تحریکی پایین است. در شرایط برابر، محیط‏های با بار بالا تحریک کننده‏تر از محیط‏های با بار پایین هستند و سطوح فعالیت بیشتری را در افراد ایجاد می‏کنند.
بر طبق نظر محرابیان سه ویژگی اطلاعات محیطی در بار محیط دخالت دارند: شدت، تازگی و پیچیدگی.
شدت115 اشاره به حجم بالای تحریک حسی دارد. موسیقی که در سطح 85 دسی‏بل نواخته می‏شود شدیدتر از موسیقی 60 دسی‏بل است و به محیطی تحریک کننده و دارای بار بالا منجر می‏شود. تازگی116 عملکردی است از این که فرد چقدر با اطلاعات دریافتی آشنا است. هر چیز ناآشنا یا متفاوت در مقایسه با چیزی که بسیار آشناست، به توجه و کار شناختی بیشتری نیاز دارد. این برانگیختگی به سطوح بالاتر برانگیختگی می‏انجامد و اگر شما به جای یک مسئله درجه سه و ساده ریاضی با مسئله‏ای دشوار روبه‏رو شده باشید، سطوح برانگیختگی شما افزایش خواهد یافت. به همین ترتیب وقتی شما در حال بررسی نقاشی یا عکسی هستید که هرگز آن را ندیده‏اید در مقایسه با تصویری که صدها بار آن را مشاهده کرده‏اید. سطوح برانگیختگی شما بالاتر می‏رود. پیچیدگی117 نیز اینگونه عمل می‏کند. ما برای درک محیط حاوی انواع مختلف اطلاعات به تلاش شناختی بیشتری نیاز داریم. یک کلاس خالی با نقاشی‏هایی روی دیوار پیچیده‏تر از اتاقی با دیوارهای عریان است. اگر کلاس دارای نقاشی با صندلی‏ها و میزها پر شود پیچیده‏تر می‏گردد؛ اضافه نمودن وسایل دیداری- شنیداری به اتاق پیچیدگی را بالا می‏برد. هر چقدر محیط پیچیده‏تر باشد برانگیختگی آن بیشتر می‏شود. به لحاظ ادراکی جالب است که محیط‏های پیچیده باعث کندو کاو می‏شوند و توجه را فعال می‏سازند و هم در محیط‏های شهری و هم روستایی بیشتر جلب نظر می‏کنند (راپوپورت118، 1990) دلائل تکاملی وجود دارد که چرا شدت، تازگی و پیچیدگی بار محیطی را بالا می‏برند و توجه ما به چنین محرک‏هایی جلب می‏شود. از دیدگاه تکاملی نظام انطباقی فعلی ما با محیط نتیجه انتخاب طبیعی در طی زمان است. واکنش‏های روان‏شناختی ما به محرک‏های بیرونی انطباق با محرک‏های تکرار شونده‏ای هستند که ما در سرتاسر تاریخ تکاملی با آنها روبه‏رو بوده‏ایم (توبی و کاسمیدس119، 1990) محرک‏های شدید و جدید در محیط یک جاندار تهدیدها یا منابع بالقوه‏ای هستند که اگر جاندار می‏خواهد شانسی برای بقاء داشته باشد، باید به سرعت آنها را شناسایی کند. این موضوع در مقیاسی وسیع برای انسان‏ها نیز صادق است. از نقطه‏نظر بقا تفاوت کمی میان تحریک نمودن یک شکارچی درنده با سرعت دادن به یک کامیون وجود دارد. بر این اساس یک محرک پیچیده محرکی است که برای جاندار کنجکاو و صبور در محیط پاداش زیادی به همراه داشته باشد. پس می‏توان پذیرفت که افراد دارای توان قوی پاسخ‏‎دهی به محرک‏های شدید، جدید و پیچیده از افرادی که فاقد این توان هستند مدت زمان طولانی‏تری زنده بمانند و تولیدمثل موفق‏تری داشته باشند.

4-2-2- ویژگی‏های خاص محیط اطراف:

بیشتر دانش فعلی در مورد اثرات محیط بر انسانها دارای بنیان واقعی کمی است. برای مثال هیچ شواهدی دال بر این باور وجود ندارند که ماه کامل باعث رفتار عجیب و غریب می‏شوند (کمپل و بیتس، 1978، روتون و کلی، 1985). این بخش شواهد تجربی را بازنگری خواهد کرد که اثرات محیط اطراف را بر انسانها نشان می‏دهد.

4-2-2-1- آب و هوا و ارتفاع

آب و هوا، ارتفاع و عوارض زمینی جاهایی که در آن زندگی می‏کنید هر چیزی از لباسی که