
هستند، ولی به اندازهی اهمیتشان مورد استفاده قرار نمیگیرند.
در تحقیقی دیگر، سلونیس و کاپایلا151(2013) به مطالعهی الزامات مدیریت مبتنی بر دانش منطقهای پرداختند. هدف از این پژوهش، بررسی الزامات مبتنی بر مدیریت دانش در شبکهی منطقهای ناحیه تمپر در فنلاند است. الزامات مدیریت مبتنی بر دانش بر اساس مصاحبه با توسعهدهندگان منطقهای و با استفاده از مدل توسعهیافته SECI و چارچوب سرمایه فکری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج، مناطق مختلف از فعالیتهای مدیریتی مبتنی بر دانش بر اساس عملکردشان در چرخه مدل توسعهیافته SECI و سرمایه فکری در دسترس در میان توسعهدهندگان منطقهای بهره میبرند.
پاتیل و کانت152(2014) در مطالعهی خود، چارچوبی برای رتبهبندی راهحلهای مدیریت دانش در زنجیره تأمین برای غلبه بر موانع آن ارائه دادند که در این پژوهش از تکنیک تحلیل سلسلهمراتبی فازی، برای تعیین وزن موانع و از تاپسیس فازی، برای رتبهبندی راهحلها استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش سازمان تولید کننده شیر هیدرولیک در هند است. بهعلاوه این پژوهش، به ارائهی یک ابزار پشتیبان تصمیمگیری سیستماتیک، مؤثر و دقیقتر برای اجرای گامبهگام راهحلهای مدیریت دانش بهمنظور غلبه برموانع و افزایش میزان موفقیتها در زنجیره تامین پرداخت.
رنجبرفرد و همکارانش(2014) موانع مربوط به تولید، ذخیره، توزیع و بهکارگیری دانش که مانعی برای یادگیری در شرکتهای نفت و گاز هستند را بررسی کردند. هدف از این پژوهش شناسایی و رتبهبندی موانع در چهار فرایند تولید، ذخیره، توزیع و بهکارگیری مدیریت دانش در بخش نفت و گاز است. در این پژوهش از پرسشنامه بهمنظور اعتبارسنجی، رتبهبندی و طبقهبندی موانع استفاده گردید که در مجموع 190 پرسشنامه از 26 شرکت نفت و گاز در ایران جمعآوری شد. برخی از آزمونهای آماری مانند T، فریدمن، کروسکال والیس و من – ویتنی برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد. بر اساس یافتهها، موانع مدیریت دانش در چهار زمینه تولید، ذخیره، توزیع و کاربرد، رتبهبندی و بهطور جداگانه بررسی شدند. در این پژوهش، اهمیت موانع تولید و بهکارگیری دانش بهطور قابل توجهی در بین شرکتهای نفت و گاز متفاوت بودند. سرانجام موانع مدیریت دانش بر اساس سهم آنها در فرآیندهای مدیریت دانش و متوسط اهمیتشان در این فرآیندها رتبهبندی شدند.
2-6- مهمترین یافتهها از مرور پژوهشهای پیشین
جدول2-6: نیازمندیهای مدیریت دانش منبع: یافتههای محقق
ردیف
ابعاد
نیازمندیها
منبع
1
رقابتپذیری بازار
1- حل مشکلات درمانی و تغییر محیط درمان
لیانگ و همکاران، 2012؛ داونپورت و همکاران، 1998
2- کوتاه کردن زمان مورد نیاز برای رویههای درمان
لیانگ و همکاران، 2012؛ داونپورت و همکاران، 1998؛ ویگ، 1998
3- بهبود بهرهوری کارکنان
لیانگ و همکاران، 2012؛ داونپورت و گرو153، 2001
4- تقویت توانایی نفوذ در بازار
لیانگ و همکاران، 2012؛ داونپورت و همکاران، 1998
5- کاهش هزینهها
لیانگ و همکاران، 2012؛ داونپورت و همکاران، 1998
6- تقویت بازار دانش
بابایی و اسکندری، 1392؛ درو154، 1997، داونپورت و همکاران، 1998
7- نوآوری سازمانی
بابایی و اسکندری، 1392؛ یحیی و گاح155، 2002
2
مدیریت منابع انسانی
8- بهبود بهرهوری مدیریت منابع انسانی
لیانگ و همکاران، 2012؛ چریدس و همکاران156؛ 2003
9- حل سریع و مؤثر مشکلات رایج و معمول تکرارپذیر
لیانگ و همکاران، 2012؛ چریدس و همکاران، 2003
10- استاندارد کردن روشهای انجام کار
لیانگ و همکاران، 2012؛ البوسعيدي و الفمن157، 2005؛ دوپله سيس158، 2007
11- بهبود توانایی کارکنان برای بهکارگیری اطلاعات بهمنظور حمایت از تصمیمگیری
لیانگ و همکاران، 2012؛ داونپورت و گرو، 2001
12- آشنایی کاربران با فناوری اطلاعات
رویکا و همکاران159، 2002
13- مهارت کلامی
داونپورت و پروساک، 1998
14- خلاقیت در معرفی ایدهها و روشهای جدید
فوسادل و گادملس160، 2002؛ نوناکا، 1994؛ گرانت161، 1996
15- بهکارگیری منابع انسانی واجد شرایط و دارای صلاحیت
وانگ و همکاران162، 2006؛ داونپورت و همکاران، 1998؛ تینان163، 1999
16- اندازهگیری عملکرد کارکنان در جهت اجرای فعالیتهای مدیریت دانش
بابایی و اسکندری، 1392؛ ماتی164، 2004
17- سیستم پاداش
واکزک165، 2005؛ داونپورت و پروساک، 1998؛ واتسون166، 2003؛ سالیمان و اسپونر167، 2000؛ ویگ، 1998؛ تیلر و رایت168، 2004؛ چودری169، 2005؛ یحیی و گاح، 2002
3
مدیریت دانش
18- بهبود توانایی یادگیری دانش فردی و سازمانی
لیانگ و همکاران، 2012؛ موفت و همکاران170، 2003
19- افزایش تسهیم دانش درون سازمان
لیانگ و همکاران، 2012؛ موفت و همکاران، 2003
20- کنترل دانش آشکار
بابایی و اسکندری، 1392؛ موفت و همکاران، 2003
21- کشف دانش پنهان
بابایی و اسکندری، 1392؛ سروری، 1999
22- صداقت و تمایل بهاشتراکگذاری دانش
وانگ و همکاران، 2006؛ اسکیرم و آمیدن171، 1997
23- تمایل به یادگیری
یه و همکاران، 2006؛ چانگ و لی، 2007
4
ساختار سازمانی
24- عدم رسمیتگرایی
واکزک، 2005؛ لی و چوی172، 2003؛ فوسادل و گادملس، 2002؛ سالیمان و اسپونر، 2000؛ اندرسون و وستلند173، 2002؛ مافت و همکاران174، 2002؛ ون کروگ175، 1999
25- عدم تمرکزگرایی
لی و چوی، 2003؛ فوسادل و گادملس، 2002؛ اندرسون و وستلند، 2002؛ برند176، 1998
26- کار تیمی
فوسادل و گادملس، 2002؛ داونپورت و پروساک، 1998؛ نوناکا، 1994؛ سالیمان و اسپونر، 2000؛ اندرسون و وستلند، 2002؛ موفت و همکاران، 2003؛ یحیی و گاح، 2002
27- کانالهای ارتباطی غیررسمی مناظرات دوستانه
بابایی و اسکندری، 1392؛ رحمن و محمود177، 2010
5
فرهنگ سازمانی
28- اعتماد
لی و چوی، 2003؛ فوسادل و گادملس، 2002؛ چاو و لم178، 1997؛ الی179، 1997؛ وانگ و احمد180، 2003
29- جو باز سازمانی
ویگ، 1998؛ اندرسون و وستلند، 2002؛ تیلر و رایت، 2004؛ چانگ هانگ181 و همکاران، 2005
30- یادگیری از شکست و اشتباهات
لی و چوی، 2003؛ فوسادل و گادملس، 2002؛ سالیمان و اسپونر، 2000؛ برند، 1998
31- تشریک مساعی
لی و چوی، 2003؛ هلساپل و جوشی182، 2001
32- همدلی
داونپورت و پروساک، 1998؛ اندرسون و وستلند، 2002
جدول2-7: راهحلهای مدیریت دانش منبع: (یافتههای محقق)
ردیف
ابعاد
راهحلها
منبع
1
فردی
1- ایجاد روابط عاطفی فراگیر
وانگ و احمد، 2003، رحمن و محمود، 2010
2- بهبود توانایی استفاده از اطلاعات کارکنان در سازمان
لیانگ و همکاران، 2012؛ یحیی و گاح، 2002
3- حمایت معنوی و مادی مدیریت عالی حوزه تخصصی در جهت اجرای برنامههای مدیریت دانش در سازمان
کاملی، 1387؛ داونپورت و پروساک، 1998؛ ویگ، 1998
4- ایجاد آزادی عمل در کارکنان
میسن و پولین183، 2003؛ بریلید و هارمن184، 2000
5- ارتقای شغلی کارکنان
شریفالدین و رولند، 2004؛ داونپورت و پروساک، 1998؛ ویگ، 1998
6- امنیت شغلی
زایم و تاتوقلو185، 2007؛ بارتل و سریواستاوا186، 2002؛ برن187، 2001؛ نیر و یوزینکاسله188، 2008
بابایی و اسکندری، 1392
7- گزینش نیروی انسانی مورد نیاز بر اساس مهارتهایشان
وانگ و همکاران، 2006؛ داونپورت و همکاران، 1998؛ تینان، 1999
8- تشویق کارکنان به داشتن دید انتقادی
چینگینگ189، 2001؛ یحیی و گاح، 2002؛ بریلید و هارمن، 2000
9- مبارزه با روحیهی حفظ ثبات و تغییرگریزی در کارکنان
ربیعی و معالی،1391؛ داونپورت و همکاران، 1998
10- بهبود قدرت پردازش اطلاعات توسط مدیران و کارکنان
داونپورت و همکاران، 1998؛ بریلید و هارمن، 2000
11- دادن فرصت معقول به افراد برای کشف روشهای دیگر انجام کارها
میسن و پولین، 2003؛ فوسادل و گادملس ، 2002
12- حمایت و پشتیبانی مادی و معنوی از کارمندان برای ایجاد حس تعلق و تعهد در آنها نسبت به سازمان
نیر و یوزینکاسله، 2008؛ ویگ، 1998
13- دادن امکان رفتن به بیرون از سازمان برای یادگیری و تشریک مهارت
میسن و پولین، 2003؛ موفت و همکاران، 2003؛ درو، 1997
2
گروهی
14- درگیر ساختن و مشارکت کارکنان در امور سازمان
رایان و پرایبیوتک190، 2001؛ ویلسون و اسی، 1999؛ موفت و همکاران، 2003
15- برگزاری کلاسهای آموزش ضمنخدمت
ربیعی و معالی، 1391؛ موفت و همکاران، 2003
16- ارتقای آگاهی کارکنان از فعالیتهای مدیریت دانش
لیانگ و همکاران، 2012؛ موفت و همکاران، 2003
17- توانمند کردن کارکنان برای تطبیقپذیری و انجام کارهای تیمی
ربیعی و معالی، 1391؛ موفت و همکاران، 2003؛ داونپورت و گرو، 2001؛ یحیی و گاح، 2002
18-درگیر شدن و حمایت مدیران ارشد از برنامههای مدیریت دانش
کوکس191، 2003؛ دوپله سيس192، 2007؛ ريبير و سيتار193، 2003
19- تشویق حل مشکل به صورت دستهجمعی
میسن و پولین، 2003؛ داونپورت و گرو، 2001؛ یحیی و گاح، 2002
20- تسهیل فرآیندهای یادگیری مداوم
کاپنتر و رج194، 2003؛ داونپورت و پروبست، 2002
21- تعیین مسئول جهت انجام فعالیتهای مدیریت دانش
سالاری و همکاران، 1390؛ بريليد و هارمن، 2000
22- بهکارگیری نظریات و خلاقیتهای کارکنان در طرحها و نقشهها
ربیعی و معالی، 1391؛ یحیی و گاح، 2002
3
فنی
23- ایجاد یک سیستم ذخیرهی داده و دادهکاوی
لیانگ و همکاران، 2012؛ اسكاي رمه و آميدون195، 1997
24- ایجاد یک زیرساخت ارتباطی و اطلاعاتی
لیانگ و همکاران، 2012؛ لی و هونگ196، 2002؛ ساواری197، 1999؛ تینان، 1999
25- استفاده از گروهافزار و دیگر نرمافزارها(مانند اینترنت، اینترانت، چتروم و …)
لیانگ و همکاران، 2012؛ زایم و تاتوقلو، 2007
26- ایجاد یک سیستم حمایت از تصمیمگیری
لیانگ و همکاران، 2012؛ لی و هونگ، 2002
27- ایجاد یک پایگاه داده برای ادارهی اسناد
لیانگ و همکاران، 2012؛ لی و هونگ، 2002؛ داونپورت و همکاران، 1998
28- ایجاد یک سیستم بهمنظور آموزش مستمر کارکنان
لیانگ و همکاران، 2012؛ اسكاي رمه و آميدون ، 1997
29- تسهیل دستیابی به اطلاعات
زایم و تاتوقلو، 2007
30- ایجاد یک سیستم بهمنظور برنامهریزی منابع سازمانی
لی و ژائو198، 2006؛ اسكاي رمه و آميدون ، 1997
4
فرآیندها
31- ایجاد یک چشمانداز روشن آینده و ارزشهای مشترک برای سازمان
لیانگ و همکاران، 2012؛ دوپله سيس، 2007
32- ایجاد ساختارهای مناسب و رفع موانع ساختاری در جهت تسهیل فرآیند مدیریت دانش
لین، 2008؛ اخوان و همکاران199، 2009؛ کاملی، 1387
33- همراستا کردن فعالیتهای مدیریت دانش با چشمانداز و مأموریت سازمان
چانگ و لی، 2007؛ چریدس و همکاران، 2003؛ ماتی، 2004
34- ایجاد یک گردش کار شفاف برای کارکنان جهت انجام فعالیتهایشان
لیانگ و همکاران، 2012؛ دوپله سيس، 2007؛ البوسعيدي و الفمن، 2005
35- ایجاد چندین کانال بهاشتراکگذاری دانش
لیانگ و همکاران، 2012؛ داونپورت و همکاران، 1998
36- تقویت سیستم ارزیابی عملکرد
لیانگ و همکاران، 2012؛ دوپله سیس، 2007
37- توسعهی یک سازمان مبتنی بر یادگیری
لیانگ و همکاران، 2012
38- سیستم بازخورد مناسب جهت آگاهی افراد و سازمان از تواناییها، موفقیتها و نقاط ضعفشان
ربیعی و معالی، 1391؛ البوسعيدي و الفمن ، 2005
39- جریان ارتباطات دوسویه(مثلاً مدیر به کارمند مسیر شغلیش را نشان بدهد و کارمند نیز واکنش متقابل نشان دهد)
شریفالدین و رولند، 2004؛ البوسعيدي و الفمن ، 2005
40- تهیه دستورالعملهای لازم جهت دانشمحور ساختن کلیهی فرایندها
ربیعی و معالی، 1391؛ چریدس و همکاران، 2003
41- تهیه و تنظیم شاخصهای سنجش مدیریت دانش با توجه به اهداف سازمان
ربیعی و معالی، 1391؛ ماتی،
