ی مورد بررسی قرار گرفته و سبک زندگی به عنوان نوعی الگوی رفتاری، سبک زندگی و مبحث طبقه / قشر بندی اجتماعی (سبک زندگی به عنوان نوعی قشر/ گروه بندی اجتماعی، سبک زندگی به عنوان شاخصه ی طبقه یا قشر اجتماعی) و سبک زندگی به عنوان ابزار تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است.
به تناسب بعضی از چهارچوب های نظری به کار رفته نیز محقق تلاش کرده تا با ترسیم نمودار، روند طی شدن آن ها به نمایش بگذارد.
«رابطه ی دین و سبک زندگی» عنوان فصل بعدی است که تحقیق و نظریه پردازی در باره ی رابطه ی دین و سبک زندگی را از نگاه زیمل، وبر، پیروان وبر، پژوهشگران حوزه ی فرقه ها و پاره فرهنگ ها بررسی کرده و محدوده مطالعه ی رابطه ی دین و سبک زندگی را در قالب جایگاه دین در فرایند شکل گیری سبک زندگی و جایگاه دین در نظریه های سبک زندگی به بررسی نشسته است.
«مطالعه ی موردی: سبک زندگی شرکت کنندگان در جلسات مذهبی» بخش دوم کتاب است که بعد از تعریف جلسه مذهبی، ریشه های تاریخی جلسات مذهبی در قالب دعوت و تبلیغ، خطابه، مجالس و حلقه های تعلیم و تدریس، مجالس، حلقه های موعظه و ذکر، عزاداری و روضه خوانی وسنخ بندی سخنران های مذهبی در قالب مجتهدان، مدرسان و علمای تحقیق، وعاظ و خطبای حرفه ای و روضه خوانان (ذاکران اهل بیت) و بررسی تفصیلی درهر مورد ارائه شده است.
مطالعه ی موردی نیز به طرح و بحث داده ها، شکل گردآوری داده ها، شکل گیری جلسه مذهبی مورد نظر در قالب تاسیس حلقه ی دوستانه، ورود مبلغ و شکوفایی جلسه پرداخته و روند مصاحبه های اکتشافی تا تنظیم پرسشنامه را در برگرفته است.
این کتاب، تحقیقی شایسته پیرامون سبک زندگی را گردآوری کرده است.
6. مهدوی نژاد ، محمد جواد،1388،سبک زندگی پایدار ، به سفارش مرکز مطالعات فرهنگی شهر تهران: موسسه نشر شهر
7. الگوهای سبک زندگی ایرانیان ( مجموعه مقالاتی درباره سبک زندگی)، 1388، تهران:مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ معاونت پژوهش های فرهنگی و اجتماعی
8. گیدنز، آنتونی ، ۱۳۷۸، تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمه ناصر موفقیان، تهران:نشر نی
2-1-2. پایان نامه ها:
1. بررسی الگوی خانواده اسلامی در آثار نمایشی تلوزیون(با تأکید بر سریال فاصله ها)، فریادرس، علی، رساله کارشناسی ارشد، دانشکده صدا و سیمای قم
این پایان نامه در چهار فصل 1- کلیات تحقیق 2- مبانی نظری تحقیق 3- روش تحقیق 4- یافته های تحقیق و 5- نتیجه گیری گرد آمده است.
سؤال اصلی این پایان نامه این بود که سریال فاصله ها به چه میزانی با الگوی خانواده اسلامی تطابق دارد؟. و فرضیه تحقیق نیز بر همین مبنا شکل گرفت.در فرضیه تحقیق آمده است: با توجه به الگوهای مطرح شده در اسلام برای خانواده، به نظر می رسد آثار نمایشی تلوزیون ( سریال فاصله ها ) در راستای الگو دهی به خانواده ایرانی نیست گرچه می تواند با طرح راهکارهای مناسب در رسیدن به جایگاه مطلوب خانواده کمک نماید.
در قسمت تعاریف کلیدی، نویسنده به تعریف مفاهیمی چون خانواده، الگو، رسانه و تلوزیون پرداخته است.
در فصل دوم که مبانی نظری تحقیق آورده شده نویسنده ضمن بررسی بخشی از تحقیقات پیشین به رویکردهای مرتبط با موضوع پرداخت و آن را به دو رویکرد دینی و رویکرد رسانه ای تقسیم نمود. در ضمن در این فصل به نظریه های مرتبط به تحقیق نیز پرداخته شده است. در این فصل به روابط اخلاقی در خانواده ، حیات اقتصادی خانواده و روابط بین اعضای خانواده مفصلا اشاره شد.
در فصل سوم به روش تحقیق اینگونه اشاره شده که از آنجا که روش تحلیل محتوی یکی از روش های دقیق و علمی در پژوهش های مربوط به رسانه های جمعی است ما نیز در این تحقیق برای بررسی متن سریال فاصله ها از این روش استفاده نمودیم.
محقق واحد تحلیل در این تحقیق را نیز قسمت قرار داد.جامعه آماری او نیز تمامی 48 قسمت فاصله ها بوده است.
در فصل چهارم جداول فراوانی داده گنجانده شد و در فصل پنجم جمع بندی و نتیجه گیری بحث آمده است. در فصل پنجم و نتایج پژوهش نویسنده اینگونه نتیجه گرفت که نتایج پژوهش نشان می دهد که سریال فاصله ها چندان با الگوی خانواده اسلامی تطابق ندارد.
2. سبك زندگي جوانان ساكن شهر مشهد و رابطه آن با سرمايه فرهنگي و اقتصادي والدين،
علی اکبر مجدی، دانشجوی دکترای جامعه شناسی اقتصادی وتوسعه دانشگاه فردوسی مشهد؛
آقای مجدی ضمن مطالعه گسترده آثار جامعه شناسان غربی مثل گیدنز،وبر،بوردیو به تحقیقات محققان ایرانی نیز در پیشینه تحقیق خود اشاره کردند
روش پیمایشی این پایان نامه طبق نوشته خود محقق اینگونه است؛ اين تحقيق به صورت پيمايشي انجام گرفت. جامعه آماري اين بررسي جوانان 15 تا 29 ساله ساكن شهر مشهد در تابستان 1388 بود كه با استفاده از فرمول كوكران با پارامترهاي نامعين حجم نمونه 396 نفر تعيين ولي درعمل به 402 نفر افزايش يافت كه 201 نفر مرد و 201 نفر زن پاسخ گوي پرسشنامه ها بودند. نمونه گيري به صورت طبقه بندي چند مرحله اي و در آخرين مرحله به صورت سيستماتيك انجام شد.
با توجه به داده هاي دو تحقيق اخير در مورد شهر مشهد و بر اساس دو متغير ميانگين سطح سواد سرپرست خانوار و ميانگين درآمد سرپرست خانواردر هر منطقه شهرداري، مناطق شهرداري به چهار گروه (بالا؛ متوسط بالا؛ متوسط پايين؛ پايين) تقسيم شد و به تناسب جمعيت ساكن درهر كدام از مناطق گروه‌هاي چهارگانه، حجم نمونه تخصيص پيدا كرد.
3. رسانه تلوزیون و سبک زندگی مؤمنانه براساس آموزه های اسلامی در حوزه اقتصاد؛ عیوضی،غلامحسن،1392، استاد راهنما : دکتر عبدالله متقی زاده.
این نوشتار که به صورت پایان نامه نوشته شده است در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول که کلیات پایان نامه را شامل می شود مانند همه پایان نامه ها به بیان مسأله، ضرورت و اهمیت تحقیق، اهداف تحقیق،سئوالات تحقیق،فرضیات تحقیق و تعریف مفاهیم می پردازد. هدف کلی محقق در این تحقیق شناخت، تبیین و توصیف راهبردها و سیاست های رسانه تلوزیون (سریال های نمایشی) در ترویج و اشاعه سبک زندگی مؤمنانه در حوزه اقتصاد مبتنی بر آموزه های دینی می باشد.
این تحقیق در پی پاسخ دادن به این سؤال اصلی است که رسانه تلوزیون (سریال های نمایشی) چه راهبردی و چه سیاستی در مواجهه با سبک زندگی مؤمنانه در حوزه اقتصاد باید داشته باشد؟
این تحقیق در تعریف مفاهیم کلیدی به تعریف مفاهیمی چون سبک زندگی، دین، اسلام، مؤمنانه، نظام اقتصادی، تولید،… می پردازد.
در فصل دوم، مبانی نظری تحقیق مانند بررسی تحقیقات پیشین،نظریه های مربوط به موضوع تحقیق ( سبک زندگی با رویکرد جامعه شناختی،بررسی سبک زندگی با رویکرد جامعه سازی، نگاه استراتژیک دین به مسائل، رسانه) مورد بررسی قرار گرفت.
در نظریه های مربوط به تحقیق به نظریات جامعه شناسانی مانند تورستن وبلن، جورج زیمل، ماکس وبر، کولین کمپل و پیر بوردیو پرداخت. و معانیی چون قریحه، طبقه، منش، سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی را تفسیر نمود.
آقای عیوضی در رساله کارشناسی ارشد خود و در فصل سوم آن روش تحقیقی که در این پایان نامه برگزیده است را تشریح می نماید. ایشان با توجه به نوع تحقیق خود روش اسنادی را برگزیده است.
در فصل چهارم یافته های تحقیقی خود را مدون نموده و در فصل پنجم اینگونه نتیجه گیری می نماید که سبک زندگی اقتصادی امیرمؤمنان تجسم عینی احکام، آرمان ها و ارزش های اسلامی است. در زمینه سبک زندگی مؤمنانه در حوزه اقتصادی، موفق ترین چهره تاریخ بشریت بشمار می رود.
در نهایت باید اعلام داشت پایان نامه مذکور نتوانست انتظارات مورد ادعا را برآورده نماید.
2-1-3. مقالات
1. سبک زندگی و هویت اجتماعی جوانان ؛الهام رحمت آبادی و حبیب آقابخشی
این دو در این مقاله پیرامون روش تحقیق خود اینگونه بیان داشتند: این مطالعه به روش دلفی بر جوانان 15 تا 29 سال طبقه متوسط شهری متمرکز بوده و همکاران پژوهش از بین اساتید دانشگاه انتخاب شده اند.
در مورد یافته های تحقیق خود نیز اینچنین نوشتند: پژوهش حاضر منجر به ارائه 3 شاخص پایه کلی از بین شاخصهای موجود گردید که به دلیل قابل تطبیق بودن با واحد تحلیل، تغییراتی در آنها ایجاد شد. و در آخر اینگونه نتیجه گرفتند: هدف کاربردی این مطالعه ارائه معیارهایی دال بر گروه بندیهای اجتماعی جدید بر مبنای سبک زندگی در دهه اخیر است که مرزهای هویت را ترسیم می کند.
2. اباذری،یوسف. و چاوشیان، وحید.1381 ، طبقة اجتماعی تا سبک زندگی : رویکردهای نوین در تحلیل جامعه شناختی هویت اجتماعی ،نامة علوم اجتماعی شمارة ۲۰ ، صص ۲۷- ۳.
3. ابوالحسن تنهایی، حسین. و خرمی، شمسی.،1388، بررسی رابطه جامعه شناختی باورهای دینی و سبک زندگی بر اساس نظریه و روش گافمن، مطالعه موردی کرمانشاه، سال 1388، فصلنامه پژوهش اجتماعی بهار 1389; 3(6):19-41.
4. آزاد ارمکی، تقی. و شالچی، وحید، 1384 ، جهان ایرانی: مسجد و کافی شاپ ، فصلنامة انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطا ت ،سال ۱، شماره ۴.
5. حمیدی، نفیسه. و فرجی، مهدی. ، 1387، سبک زندگی و پوشش زنان در تهران، تحقیقات فرهنگی ایران بهار 1387; 1(1 (پیاپی 1)):65-92.
6. ربانی، ر. و ح. شیری ،1388 ، اوقات فراغت جوانان در تهران : بررسی جامعه شناختی الگوهای گذران اوقات فراغت جوانان در تهران ،فصلنامه تحقیقات فرهنگ ، ی سال دوم، شماره 8
7. عنان پور خیر آبادی،مجید،1391، بررسی مبانی و شاخصه های سبک زندگی اسلامی در قرآن، فصلنامه اسلام و علوم اجتماعی؛پاییز و زمستان 1391،سال چهارم،شماره8
8. مجدی،علی اکبر،1389،سبک زندگی جوانان ساکن شهر مشهد و رابطه آن با سرمایه فرهنگی و اقتصادی والدین. مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد،پاییز و زمستان 1389.
9. مهدوی کنی ، محمدسعید، 1387،مفهوم «سبک زندگی» و گستره آن در علوم اجتماعی، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ،سال اول، شماره ۱، پاییز ۱۳۸۶.
2-2. دیدگاه‌های متفکران غربی درباره‌ی سبک زندگی
نظریات برخی از محققان غربی حول محور سبک زندگی چنین است: گیدنز می گوید سبک زندگی مستلزم مجموعه‌ای از عادت‌ها و جهت‌گیری‌ها و بنابراین برخوردار از نوعی وحدت است که علاوه بر اهمیت خاص خود از نظر تداوم امنیت وجودی، پیوند بین گزینش‌های فرعی موجود در یک الگوی کم و بیش منظم را تأمین می‌کند. باسرمن (1983) سبک زندگی را الگویی از مصرف می‌داند که دربردارنده‌ی ترجیحات، ذائقه و ارزش‌هاست، هم‌چنین «ارل» آن را الگویی فردی از گزینش‌ها و فعالیت‌ها تعریف کرده است. مایک فدرستون (1991) اشاره می‌کند که واژه‌ی سبک زندگی در درون فرهنگ معاصر، به نوعی فردیت، ابراز وجود و خودآگاهی سبک‌گرایانه اشاره دارد. به زعم فدرستون بدن، لباس‌ها، طرز بیان، فراغت، ترجیحات خوردن و نوشیدن، خانه، اتومبیل، انتخاب محل برای تعطیلات و… به عنوان شاخصهای سبک زندگی به حساب می‌آید .به باور گیدنز شیوه‌ی زندگی مجموعه‌ای کم و بیش جامع از عملکردهاست که فرد آنها را به کار می‌گیرد؛ چون نه فقط نیازهای جاری او را برآورده می‌سازند، بلکه روایت خاصی را هم که وی برای هویت شخصی خود برگزیده است در برابر دیگران متجسم می‌سازد.
2-2-1. دیدگاه جامعه‌شناسانه
دیدگاه کنش متقابل در بحث کیفیت زندگی به چگونگی تعامل و کنش متقابل نمادین توجه نموده ، بر ماهیت فکری و تصوری هرفرد نسبت به خودش تأکید دارد زیرا نگرش هرفرد تأثیر به سزایی در نحوه عمل او و در کیفیت زندگی او دارد . تصورات دیگران نسبت به آدمی نیز بخوساته از همین نگرش ،تعامل و کنش می باشد.
جامعه‌شناسان مباحث ابتدایی در حیطه‌ی سبک زندگی را به مباحث طبقه و منزلت اجتماعی ارتباط می‌دادند و طبقات و منزلت اجتماعی را نه از ابعاد مارکسیستی بلکه بالعکس آن استفاده می‌کردند و سبک زندگی را معیاری برای سنجش طبقات اجتماعی می‌دانستند.
عناصر و ویژگی‌هایی که در سبک زندگی یک فرد وجود دارد دارای انسجام و کلیت می‌باشد و یک نوع وحدت درونی را می‌سازد، اما این وحدت نشان‌گر تمایز و تفاوت نیز می‌باشد. سبک زندگی افراد متمایز است اما وجوه مشترکی که مابین سبک‌های
