پرداخت مالیات و هزینه‌های مربوطه، طبق مقررات کشور میزبان به ارز قابل تبدیل خارج نماید.
در سرمایه‌گذاری مستقیم آورده سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند ماشین‌آلات خط تولید، تکنولوژی یا وجه نقد باشد.
بیع متقابل (Buy Back) و BOT از روشهای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم می‌باشند که پیشتر در مورد آنها توضیح داده‌ایم.
1ـ3ـ1ـ6 ضمانت‌نامه Guarantee
ضمانت‌نامه‌های مورد استفاده در پروژه‌ها و واردات و صادرات به شرح ذیل است:
ـ ضمانت‌نامه مشارکت در مناقصه
ـ ضمانت‌نامه پیش پرداخت
ـ ضمانت‌نامه حسن انجام کار
ـ ضمانت‌نامه کسور وجه‌الضمان
از ضمانت‌نامه‌های مذکور برخی از آنها مانند ضمانت‌نامه پیش پرداخت و خرید دین و مضاربه می‌تواند در تامین مالی نقش داشته باشند.
1ـ3ـ2 تجهیز مالی16 Fund Mobilization
منظور از تجهیز مالی این است که با مقایسه روشهای تامین مناسب‌ترین روش تامین مالی مدنظر قرار می‌گیرد.
یعنی بهترین شکل تامین مالی از منابع ذکر شده (وام، سرمایه‌گذاری، روشهای پرداخت) برای فروشنده و خریدار از نقطه نظر هزینه و ریسک است.
مثلا برای احتراز از هزینه بالا دریافت کننده تسهیلات برای واردات کالا از روشهای تامین مالی، وام یا روش پرداخت (L/C us ance) یا بیع متقابل (Buy Back) باید مناسب‌ترین آن را انتخاب نماید تا قیمت تمام شده کالای وارداتی رقابتی‌تر شود یا برای صادرکننده، بررسی و انتخاب نرخ تنزیل (Discount) برای تنزیل اسناد یا (Supplier Credi) اعتبار فروشنده می‌باشد.
1ـ3ـ3 تأمین مالی ساختار یافته
از اواسط دهه 1980 تأمین مالی ساختاریافته بخش مهمی از صنعت مالی محسوب می‌شود که این شیوه تأمین مالی منجر به افزایش نقدینگی و انتقال ریسک در بازارهای مختلف می‌شود.افزایش نقدینگی و انتقال ریسک معمولاً از طریق تبدیل به اوراق بهادارکردن دارایی‌های مختلف مالی مانند وامهای رهنی، وام خودرو و…انجام می‌شود.
تبدیل به اوراق بهادار کردن فرآیندی است که طی آن دارایی‌های مؤسسه مالک دارایی یا بانی از ترازنامه آن مؤسسه جدا می‌شود اما در عوض، تأمین وجوه توسط سرمایه‌گذارانی انجام می‌شود که یک ابزار مالی قابل مبادله را می‌خرند.این ابزار نمایانگر بدهکاری مزبور است بدون اینکه به وام‌دهنده اولیه مراجعه‌ای صورت پذیرد.در جایی دیگر برای تعریف تبدیل به اوراق بهادار کردن آمده است: “تبدیل به اوراق بهادار کردن، فرآیندی است که در آن واسطه‌های مالی مانند بانک‌های تجاری حذف شده و اوراق بدهی قابل خرید و فروش مستقیماً به سرمایه‌گذاران فروخته می‌شود.در واقع یک شرکت تامین سرمایه، مجموعه‌ای از دارایی‌های مالی را جمع کرده و اوراق بدهی را برای تأمین مالی آن مجموعه به سرمایه‌گذاران بیرونی می‌فروشد.از جمله می‌توان به اوراق بهادار با پشتوانه دارایی (ABS) و اوراق مشارکت با پشتوانه رهنی (MBS) اشاره کرد.
اوراق مشارکت رهنی یا اوراق بهادار به پشتوانۀ وامهای رهنی(MBS)، نوعی از ابزارهای بدهی است که نشان‌دهندۀ حقوق دارندۀ اوراق، بر وجوه دریافتنی ناشر است.دریافتی‌های ناشر با خرید و تجمیع تسهیلات رهنی بانک‌های مختلف، شرکتهای رهنی و دیگر اعطا‌ءکنندگان تسهیلات رهنی توسط ناشر شکل می‌گیرد.ناشر این دارایی‌ها را بر حسب مشخصات مشترک آنها طبقه‌بندی نموده و براساس آن اوراق بهاداری را منتشر و به عموم عرضه می‌کند.به‌طور کلی در فرآیند انتشار اوراق رهنی، پس از اینکه خریداران دارائیهای حقیقی از مؤسسات مالی تسهیلات دریافت کردند، مؤسسات مالی تسهیلات رهنی را به ناشر(SPV) میفروشند.ناشر وجوه لازم جهت خرید تسهیلات رهنی را از محل انتشار اوراق رهنی تأمین می‌نماید.محل سود پرداختی به سرمایه‌گذاران و اصل وجوه پذیره‌نویسی شده نیز بازپرداخت تسهیلات اعطایی است.اهداف استراتژیک فرآیند انتشار اوراق رهنی را می‌توان بهبود نسبت کفایت سرمایه، سودآوری، ایجاد درآمد(کارمزد) و بهبود نسبت‌های مالی نام برد.شرکت تأمین سرمایه نوین بعنوان اولین شرکت ارائه کننده این ابزار در ایران، اقدام به انتشار اوراق مشارکت رهنی نموده است.
اوراق بهادار به پشتوانه دارایی‌ها (ABS)، اوراق بهاداری هستند که به پشتوانه تجمیعی از حسابهای دریافتنی یا دارایی‌های مالی و جریان‌های درآمدی آنها منتشر و عرضه میشوند. به صورت مفهومی ساختار این اوراق مشابه اوراق مشارکت رهنی(MBS) بوده با این تفاوت که پشتوانه اوراق مشارکت رهنی، وامهای رهنی مانند وامهای رهنی با نرخ بهره ثابت و یا نرخ بهره شناور، وامهای مسکونی و یا تجاری و غیره است، در حالی که پشتوانه اوراق بهادار به پشتوانه دارایی‌ها، وامهای غیررهنی می‌باشد. شرکت تأمین سرمایه نوین بعنوان اولین شرکت ارائه کننده این ابزار، مقدمات تأمین مالی شرکت به پخش را با استفاده از این ابزار انجام داده است.
1ـ3ـ3ـ1 ابزارهای مبتنی بر بدهی
استفاده از اوراق بدهی در بسیاری از کشورها یکی از روشهای اصلی تامین مالی قلمداد می‌شود.در این روش شرکتها منابع مالی خود را از طریق انتشار اوراق قرض یا تعهد بدهی یا اوراق بدهی تأمین می‌کنند.هرگونه اوراق که توسط دولت یا شرکت منتشر شود و قابل معامله باشد، اوراق بدهی گفته می‌شود.اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه شرکتی، CDs، اوراق قرضه شهرداری ها، سهام ممتاز، اوراق قرضه با پشتوانه رهنی ( مانند CDOs، CMOs) و اوراق بهادار بدون کوپن از انواع اوراق بدهی می‌باشد.استفاده از اوراق قرضه در نظام مالی اسلامی،ربوی است و مردود شناخته می‌شود بنابراین از ابزارهای دیگری که مطابق با شرع اسلام است، مانند صکوک و اوراق مشارکت استفاده می‌شود.
شرکت تأمین سرمایه نوین، از طریق انتشار اوراق بدهی اقدام به تأمین مالی شرکتها می‌کند.این شرکت برای اولین بار در کشور اقدام به انتشار صکوک، اوراق مشارکت رهنی و اوراق بهادار با پشتوانه دارایی برای تأمین مالی شرکتها کرده است.17
1ـ3ـ3ـ2 ابزارهای مبتنی بر سرمایه
یکی از روشهای تأمین مالی، تأمین مالی مبتنی بر سرمایه است.این روش مستلزم واگذاری قسمتی از سود پروژه در مقابل دریافت سرمایه می‌باشد.در واقع در این روش، با استفاده از آورده نقدی و غیرنقدی سهامداران و افزودن بر حجم حقوق صاحبان سهام در شرکت و یا پروژه، سرمایه مورد نیاز تأمین می‌شود.آورده سهامداران در پیشبرد فعالیت‌های پروژه مصرف و سود حاصل از انجام پروژه نیز تماماً و در آینده، بین سهامداران توزیع می‌گردد.
1ـ3ـ4 انواع تامین مالی ساختار یافته18
1ـ3ـ4ـ1 تامین مالی دریافتی‌ها (receivables)
در این روش فرآیند وام‌دهی در مقابل جریان نقدی ناشی از درآمدهای یک فعالیت تجاری (نظیر هتل‌های زنجیره‌ای) از طریق تمرکز وجوه در یک نهاد واسطه‌ای مقاصد خاص صورت می‌گیرد.
1ـ3ـ4ـ2 تبدیل به اوراق بهادار Securitization
روشی است که طی آن تامین مالی یک سری اسناد دریافتنی (نظیر یک سبد تسهیلات اعتباری) در بازار سرمایه و از طریق انتشار اوراق بهادار صورت می‌گیرد.
1ـ3ـ4ـ3 تامین مالی خرید سهام Buyout Finance
در این روش تامین مالی خرید سهام یک شرکت توسط کارمندان همان شرکت و یا یک گروه سرمایه‌گذار در خارج از آن شرکت و در (Debt Leverage) نسبت‌های اهرمی بدهی بالا صورت می‌گیرد و ترکیبی از جریان نقدی حاصل از فعالیت شرکت و ارزش دارایی‌های آن برای دریافت وام تشویق می‌شود.
1ـ3ـ4ـ4 تامین مالی کسب مالکیت Acquisition
کسب مالکیت شرکت «ب» توسط شرکت «الف» این روش کسب مالکیت چون روش فوق تامین مالی می‌شود با این تفاوت که ترکیب جریان نقدی و ارزش دارایی‌های هر دو شرکت به عنوان وثیقه وام اعطایی مقرر می‌شود.
1ـ3ـ4ـ5 تامین مالی دارایی Asset finance
در این روش وام‌دهی در مقابل ارزش دارایی تجاری (نظیر هواپیما یا مستغلات تجاری) انجام می‌شود.
ـ لیزینگ
نوعی از تامین مالی دارایی است که مالکیت دارایی با اجاره دهنده (تامین کننده مالی) باقی می‌ماند.
1ـ3ـ4ـ6 تامین مالی پروژه Project finance
این روش پروژه‌ای مالی است که از طریق مهندسی مالی و با استفاده از وامهای بلند مدت منابع لازم برای اجرای پروژه‌های بزرگ را فراهم می‌کند.در این روش فرآیند وام‌گیری در مقابل جریان نقدی که توسط پروژه ایجاد خواهد شد ارزیابی و عملی می‌شود.
1ـ3ـ4ـ7 ویژگی‌های تامین مالی ساختار یافته
ـ مجموعه‌ای از دارایی‌ها در قالب یک پورتفوی جمع‌آوری می‌شود.
ـ تعهداتی که توسط دارایی‌هایی پشتیبانی میشوند در طبقات سرمایه‌گذاری مختلف رده‌بندی شده تعریف می‌شود.
ـ با تشکیل یک نهاد قانونی، مقاصد خاص با عمر محدود ریسک اعتباری مجموعه دارایی‌ها از ریسک اعتباری تعهدگر اولیه منفک و در محدوده فعالیت مالی تعریف شده تمرکز می‌یابد.
1ـ4 منابع تامین مالی
منابع تامین مالی از لحاظ مدت نیز به کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم‌بندی می‌شود.
Usance Refinance
Finance
Buy Back
چنانچه منابع مالی خارجی در قبال تضمین دولت، بانک مرکزی و سایر موسسات مالی اعطا گردد استقراضی و سایر اشکال تامین مالی در گروه غیر استقراضی است.بر این اساس فاینانس، ریفاینانس، یوزانس در گروه استقراضی و BOO و BOT و Buy Back در گروه غیر استقراضی طبقه‌بندی می‌گردند.19
1ـ4ـ1 فاینانس (اعتبار اسنادی بلند مدت)
در مواقعی که فروشنده کالا حاضر به قبول اعتبار اسنادی مدت‌دار نمی‌گردد و خریدار به خاطر فقدان نقدینگی قادر به افتتاح اعتبار اسنادی نمی‌باشد معمولا خریدار از یک موسسه مالی درخواست می‌نماید که وارد معامله شود، وجه معامله را به فروشنده نقداً پرداخت نماید، معمولا این تسهیلات بلندمدت است.
بانک خارجی یا موسسه مالی 85 درصد مبلغ پروفرم را به متقاضی برای پرداخت وجه اسناد گشایش یافته تخصیص می‌دهد.از نظر فروشنده این نوع اعتبار اسنادی دیداری است.
1ـ4ـ2 ریفاینانس (اعتبار اسنادی کوتاه مدت)
استفاده از تسهیلات کوتاه مدت بین بانکی را ریفاینانس می‌گویند.فروشنده در زمان معامله اسناد، وجه اسناد را نقداً از بانک کارگذار دریافت می‌نماید و خریدار با توجه به قرارداد منعقده با بانک در زمان تعیین شده در قرارداد اقدام به پرداخت وجه می‌نماید.
1ـ4ـ3 تامین مالی کوتاه مدت
برای پشتیبانی سرمایه‌گذاری موقت در دارایی‌های جاری مورد استفاده قرار می‌گیرد معمولاً مدیر مالی پس از برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری در دارایی‌های جاری و پیش بینی منابع مورد نیاز واحد اقتصادی در سال آینده باید به فکر تامین مالی برنامه خود باشد و در مورد شیوه تامین مالی تصمیم‌گیری کند.معمولاً برای سرمایه‌گذاری موقت در دارایی‌های جاری از وام کوتاه مدت استفاده می‌شود.20
1ـ4ـ4 روشهای تامین منابع مالی کوتاه مدت
1ـ4ـ4ـ1 اعتبار تجاری (خرید نسیه کالا یا خدمت)
ـ دریافت کالا و پرداخت وجه آن با فاصله زمان
-سهولت دسترسی
-نداشتن هزینه
-عدم نیازبه وثیقه
-عدم سخت گیری طلبکاران -متورم شدن حسابهای یرداختی
-از دست رفتن تخفیف نقدی
– کاهش درجه اعتباری واحد اقتصادی کلیه واحدهای اقتصادی
1ـ4ـ4ـ2 وامهای بانکی
ـ دریافت وجوه مورد نیاز از بانک ها
– استفاده از خدمات بانکها
ـ استفاده از منبع مالی در موعد مقرر
ـ استفاده از تمام یا قسمتی از اعتبار
ـ امکان باز پرداخت قبل از سررسید – سود تضمیین شده وام بیش از بسیاری روشهای دیگر است
ـ لزوم داشتن سرمایه کافی و نقد ینگی
ـ مانده‌های جبرانی کلیه واحدهای اقتصادی
1ـ4ـ4ـ3 اوراق تجاری کوتاه مدت (اوراق قرضه)
ـ بدهی بدون تضمین واحد اقتصادی انتشار دهنده
– نداشتن وثیقه
ـ امکان تنظیم سررسید اوراق (بازخرید)
ـ تامین مالی از طریق اوراق قرضه جدید (منبع مالی مستمر) صرفا توسط واحدهای اقتصادی معتبر قابل اجراست -شرکتهای بیمه
ـ صندوق مشترک سرمایه گذاری
ـ صندوق باز نشستگی
1ـ4ـ4ـ4 وامهای موسسات مالی تجاری
ـ دریافت وجوه مورد نیاز از موسسات مالی.
– در صورت عدم امکان استفاده از وام بانک ها از این روش استفاده می‌توان کرد.
– سود تضمین شده بیشتر از وام.
ـ نیاز به وثیقه برای وام.
– کلیه واحدهای اقتصادی.
1ـ4ـ4ـ5 صدور اسناد تجاری
ـ اوراق بهادار قابل مبادله که
