ن صنعت بوده اند.
تبلیغات به عنوان مهمترین ابزار موفقیت سازمان هاست و این موضوع ایجاب می کند که این ابزار به عنوان شاخه های علمی،اجتماعی،فرهنگی و ارتباط به دقت مورد مطالعه قرار گیرد.امروزه در صنعت گردشگری باید از تبلیغات به عنوان مهمترین ابزار به صورت حرفه ای استفاده کرد،زیرا موفقیت تبلیغ در ارایه ارزش های فرهنگی و گردشگری هر کشور مبتنی بر درک صحیح و حرفه ای از تبلیغات و ارزش های آن است.یکی از ارکان مهم تبلیغات رسانه های تبلیغاتی است که در میزان تاثیر تبلیغات بر مخاطب از اهمیت ویژه ای برخوردار است و استفاده درست از آن باعث افزایش تاثیر پیام می شود. برای موفقیت تبلیغات در گردشگری بین الملل به علت پراکندگی مخاطبان در سر تاسر جهان رسانه های تبلیغات از اهمیت خاصی بر خوردار است.
ابزارهای تبلیغات گردشگری که می توان از آن ها در این زمینه بهره برد عبارتند از:کتاب کشور،شهر یا منطقه،سی دی از جاذبه هی کشور،بروشور اطلاع رسانی راهنمای ایرانگردی و یا استان گردی ،سایت اینترنت و ایمیل اطلاع رسانی گردشگری،،رادیو،پوستر،تلویزیون،مطبوعات،پست مستقیم،بانک اطلاعات و اطلاع رسانی گردشگری و نمایشگاه ها.
مسئولان گردشگری کشور در سال های اخیر تبلیغات فراوانی در رسانه ها برای جذب گردشگر خارجی انجام داده اند و در این سال ها شاهد ورود گردشگران شرق آسیا و تعداد کمی گردشگر اروپایی به داخل کشور بوده ایم.کشور عراق که در همسایگی ما به سر می برد و وجوهات فرهنگی فراوانی از جمله شیعیان در این کشور داریم و هر ساله گردشگران مذهبی از کشور عراق و بالعکس رهسپار دو کشور می شوند.با وجود نا آرامی و جنگ داخلی در کشور عراق و نا امنی در منطقه خاور میانه ایران یکی از کشورهای امن منطقه به شمار می رود و فرصت بسیار خوبی برای جذب گردشگر کشورهای عربی منطقه به داخل کشور می باشد همچنین با تبلیغات مثبت و موثر در جهت جذب گردشگران عراقی و عربی باعث ارز آوری فراوان برای کشور و سهم عمدای در جذب گردشگر در سطح منطقه داشته باشیم.
با سرمایه گذاری دولت و شرکت های گردشگری در بخش تیلیغات در معرفی جاذبه های گردشگری به گردشگران عراقی می توان امید به آن بست تعداد گردشگران ورودی به کشور بیش از پیش شود .
متأسفانه از نگاه بسیاری از مردم و مسئولان ایرانی، مراد از توریست، اتباع چشم‌آبی و موبلوند اروپایی است؛ در حالی كه مردم كشورهای مسلمان و همسایه و به ویژه كشور شیعه‌نشین عراق كه به دلایل مختلف، از جمله نزدیكی‌های فرهنگی، پتانسیل خوبی برای جذب به ایران دارند و پرسش اینجاست كه آیا به این منظور تبلیغات مناسبی صورت گرفته شده است؟
این تحقیق در صدد آن است که تاثیر تبلیغات بر گردشگر ورودی را بررسی نماید و همچنین به دنبال ارائه راهکارهای مفید در زمینه تبلیغات می باشد.
با توجه به موارد مطرح شده درپژوهش حاضر به دنبال آنیم که بدانیم تبلیغات تا چه میزان می تواند بر ورود گردشگر به ایران به خصوص گردشگران عراقی تاثیر بگذارد ؟
1-3 اهميت ضرورت انجام تحقیق :
ضرورت وجود تبليغات در صنعت گردشگري نيز همچون ديگر صنايع به خوبي احساس مي‌شود. تبليغات مستقيم و غيرمستقيم به عنوان بخش عمده‌اي از فرايند ارتباطات جهاني نقش اساسي در ايجاد شناخت و گسترش جهانگردي در ميان ملت‌ها ایفا خواهد كرد.
تبليغات با استفاده از ابزار مناسب انگيزه‌ي انسان براي سفرو تغییر در محيط زندگي را فراهم مي‌آورد. تبليغات زمينه‌ي شناخت و اطلاع‌رساني كمي و كيفي گردشگران از مقاصد گردشگري، جاذبه‌ها و خصوصيات ملل مختلف، خدمات موجود و ترغيب به مسافرت را براي گردشگران فراهم مي‌سازد.(رستمی،1377 )
راديو، تلويزيون، روزنامه، مجله، تبليغات محيطي، اينترنت، شبكه‌هاي ماهواره‌اي و… از جمله رسانه‌ها و ابزار مهم تبليغاتي محسوب مي‌شوند اما در اين ميان ظهور و گسترش شبكه‌هاي تلويزيوني ـ ماهواره‌اي و اطلاع‌رساني جهاني همچون اينترنت تأثير شگرفي بر گردشگري گذاشته است این تکنولوژی ها مردم را قادر ساختند تا به شكلي مستقيم، بي‌واسطه و سريع با آداب و رسوم، سنت‌ها، شرايط اجتماعي و خدمات موجود در كشورهاي ديگر آشنا شوند.
ايران به علت برخورداري از شرايط متنوع آب و هوايي، تاريخ و تمدن كهن، آثار باستاني، چشم‌اندازهاي زيبا، هنر اصيل و صدها امتياز فرهنگي و… طبق اعلام سازمان يونسكو جزء يكي از ده كشور اول جهان از نظر ظرفيت‌هاي گردشگري به شمار مي‌رود. با اين حال كشور ما هنوز نتوانسته جايگاه مناسبي را در صنعت گردشگري بين‌المللي از آن خود كند براستي چه عواملي موجب شده تا ايران نتواند آنگونه كه شايسته است در عرصه‌ي توريسم بين‌المللي بدرخشد؟
صنعت گردشگري در هزاره‌ي سوم يكي از بزرگ‌ترين فعاليت‌هاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي دنيا به شمار مي‌رود. اين صنعت در شش دهه‌ي گذشته رشدي مداوم و متنوع را تجربه كرده تا به يكي از پردرآمدترين و بزرگ‌ترين بخش‌هاي اقتصادي در حال رشد در جهان تبديل شده است همچنین به عنوان صنعت بدون دودتوجه بسیاری از کشورها را به خود جلب کرده است. گردشگري بين‌المللي بخشي از صنعت گردشگري است كه مربوط به تجارت‌ها، خدمات و درآمدهاي حاصل از گردشگراني است كه از كشورهاي ديگر خارج از محل اقامت خود بازديد مي‌كنند. خاستگاه اصلي گردشگري، كشورهاي صنعتي پيشرفته مي‌باشد به طوري كه بيشترين تعداد گردشگران بين‌المللي و درآمد ايجاد شده مربوط به هفت كشور بزرگ صنعتي دنيا مي‌باشد.
«برطبق آمار سازمان جهاني گردشگري4 كل گردشگران دنيا در سال 1950 میلادی بيست و پنج ميليون نفر و در سال 2008 میلادی حدود نهصد و بيست و دو ميليون نفر برآورد شده است همچنين درآمدهاي حاصل از گردشگري در سال 1980 بالغ بر صد و پنج ميليارد دلار بوده كه اين رقم در سال 2008 ميلادي به نهصد و چهل و چهار ميليارد دلار آمريكا ( 624 ميليارد يورو) رسيده است.
اما در اين ميان ايران عليرغم استعداد والايي كه در زمينه‌ي جاذبه‌هاي گردشگري دارد، سهم بسيار ناچيزي از درآمد گردشگري جهاني را به خود اختصاص داده است.
توجه به صنعت گردشگري براي كشوري چون ايران از چند نقطه نظر حائز اهميت است:
1- ايران از جمله كشورهايي است كه با اقتصاد تك محصولي به درآمدهاي حاصل از صادرات نفت خام اتكاء شديدي داشته و دارد. اين شرايط باعث شده تا با تغيير قيمت نفت جهاني ساير متغيرهاي كلان اقتصادي نيز دچار نوسانات شديدي بشود اما براي رهايي از وابستگي و تنوع بخشي به اقتصاد ملي گردشگري مي‌تواند يك فعاليت اقتصادي جايگزين و پرسود باشد.
2- اين ثروت خدادادي (نفت) همچون ديگر منابع كم‌كم روبه پايان است چندي ديگر برنامه سازان اقتصادي كشورهاي تك محصولي ادامه‌ي روند فعلي اقتصاد منهاي نفت را به صورت تحميلي خواهند پذيرفت .كشور ما ايران نيز از اين قاعده مستثني نيست بنابراين بايد بدنبال منابع مالي ديگري براي رسيدن به توسعه اقتصادي باشيم.
3- باتوجه به جوان بودن جمعيت كشور ما و نرخ بالاي بيكاري (بخصوص قشر تحصيلكرده) اقتصاد ايران به شدت نيازمند ايجاد فرصت‌هاي جديد شغلي است كه صنعت گردشگري اين امكان را به خوبي فراهم مي‌كند.
4- صنعت و كشاورزي به عنوان دو عامل مهم تأمين كننده‌ي اقتصاد كشورها هميشه مورد توجه قرار دارند و كشورهای صنعتي همواره از اين دو بازوي اقتصادي بهره‌هاي فراوان برده‌اند اما هركدام از اين صنايع محاسن و معايبي را به دنبال دارد. در دنياي رقابتي آينده كشوري موفقتر خواهد بود كه بتواند از صنعتي با كمترين درجه‌ي معايب و بالاترين درجه‌ي محاسن براي رشد همه جانبه‌ي كشور خود استفاده كند. گردشگري به عنوان صنعتي با معایب کمتر و محسنات بیشمار، توجه بسياري از كشورها را براي توسعه‌ي اقتصادي به خود جلب كرده است.
5-كشور ايران بعنوان سرچشمه‌ي تمدن و غناي فرهنگي در اين صنعت نقش كمرنگي را در سطح جهان داراست كه متأسفانه با ايجاد تصوير غلط در ذهن جهانيان چهره واقعي كشور ايران با اين همه غناي فرهنگي مخدوش شده است. در اينجا با توسل به صنعت گردشگري و جذب گردشگر مي‌توان ميراث فرهنگي، اجتماعي و هنري كشور را به جهانيان معرفي كرد.
6- گسترش اين صنعت در ايران مي‌تواند بار مالي عظیمي كه بر دوش دولت مي‌باشد را كاسته و براي مردم مناطق توريستي ايجاد درآمد كرده موجب رشد و فعاليت واحدهاي خدماتي مانند مراكز اقامتي، رستوران‌ها، مراكز تفريحي شده و در نتيجه‌ي دريافت عوارض يا ماليات‌هاو عوايد مراكزي مانند موزه‌ها، تفريحگاه‌ها و ساير محل‌ها منجر به افزايش درآمد عمومي دولت می گردد.
براي دستيابي به اهداف توسعه توجه به گردشگري ضروري است. دو عامل بازاريابي و تبليغات نيز در رشد گردشگري نقش كليدي و اساسي رادارا هستند. ارتباط ميان تبليغات و گردشگري ارتباطي ناگسستني و پيچيده است تبليغات موجب گسترش و ارتقاء سطح كمي و كيفي گردشگري مي‌شود.
پر واضح است كه ايران نيز براي اينكه از عوايد سرشار گردشگري بي‌نصيب نماند بايد به تبليغ فراملی توانمندي‌هاي بالقوه و بالفعل خود بپردازد.
باتوجه به مواردي كه ذكر شد لزوم تبليغات در زمينه‌ي گردشگري باتوجه به زمينه‌هاي موضوعي آن از جمله خدمات حمل و نقل، خدمات رفاهي، صنايع دستي و هنري، نقاط ديدني و باستاني و… براي كشور ما بيش از پيش احساس مي‌شودزيرا تبليغات گردشگري علاوه بر این که در زمینه شناخت و ارايه اطلاعات به گردشگران ياري مي‌رساند، مستقيماً در مخاطبان خارجي ايجاد انگيزه مي‌كند که این خود منجر به جذب گردشگر مي‌شود. همچنین در زمینه معرفی ایران به عنوان کشوری با فرهنگ، امن و صلح دوست که داعیه ی گفتگوی تمدن ها را دارد بسیار حائز اهمیت است.
1-4 اهداف تحقيق:
1-4-1 هدف اصلي:
1-بررسی اثر تبلیغات در جذب گردشگران عراقی
1-4-2 اهداف فرعی
1-بررسی ابزارهای استفاده شده و میزان تاثیر ان ها
2-بررسی رابطه دو کشور و استفاده از راهکارهای مناسب
3-ارائه راهکارهای لازم با توسعه گردشگری پایدار مبتنی بر استفاده از تبلیغات
1-5 سؤالات تحقيق:
1-تبلیغات در مورد جاذبه های گردشگری ایران به چه میزان بر جذب گردشگران عراقی اثر گذار بوده است. ؟
2-کدام یک از ابزارهای تبلیغات در جذب گردشگران عراقی به ایران اثر بیشتری داشته است ؟
1-6 فرضيات:
1-به نظر می رسد تبلیغات جاذبه های گردشگری ایران در جذب گردشگران عراقی موثر باشد.
2-به نظر می رسد برخی ابزارهای تبلیغات اث گذاری بیشتری در جذب گردششگران عراقی به ایران داشته باشد.
1-7 تعاريف عملياتي:
گردشگري: “عبارت است از فعاليت‌هاي افرادي كه براي استراحت، كار و دلايل ديگر به خارج از محيط سكونت معمول خويش سفر كرده حداكثر براي يك سال متوالي در آنجا اقامت مي‌كنند.” (پاپلي يزدي، سقايي، 1385، 13)
گردشگر خارجي: “كسي كه براي مدت زماني دست كم يك شب و كمتر از يك سال، به كشوري غير از وطن يا محل سكونت معمولي خودمسافرت مي‌كند و هدف او كاركردن و كسب درآمد نيست.” اين تعريف شامل كساني مي‌شود كه براي تفريح، گذراندن تعطيلات، ديدار دوستان و بستگان، انجام دادن امور تجاري و حرفه‌اي، درمان و زيارت يا براي تأمين هدف‌هاي ديگر به مسافرت مي‌روند. (واي،گی، 1377، 205)
فرهنگ: از نظر تيلور “فرهنگ مجموعه‌اي پيچيده از باورها، هنرها، اخلاق، حقوق، ارزش‌ها، آداب و رسوم و ديگر قابليت‌ها و عاداتي است كه انسان به عنوان عضوي از جامعه كسب مي‌كند.” (انصاری،حسن،سایت مردم سالاری، 16 تیر 1387)
جاذبه‌هاي فرهنگي:” شامل مراسم سنتي، آئين‌ها، رقص‌هاي محلي، نمايشنامه‌ها، كارناوال‌ها، شيوه‌ي زندگي، طرز پوشش، عادات محلي، سبك معماري، زبان‌هاي محلي، موسيقي، ارزش‌هاي ديني و مذهبي مي‌شود.” (بونی فیس،12،1380)
جاذبه‌هاي تاريخي:” شامل مكان‌ها و يادمان‌هاي تاريخي همچون كاخ‌ها، موزه‌ها، كاروانسراها، آب انبارها، تپه‌ها و سايت‌هاي باستاني، اماكن مقدس مذهبي و… مي‌شود.”(ولا،بیچریل،19،1384)
جاذبه‌هاي طبيعي: “شامل چشم‌اندازه‌هاي طبيعي هر كشور مانند كوه‌ها، درياها، چشمه‌هاي آب معدني، چمنزارها، جنگل‌ها
