
و در کنار آن نیز بسیاری از دانشگاهها و موسسات آموزش حسابداری درس اخلاق حرفه ای را به مجموعه عناوین درسی خود افزوده اند (ثقفي و همکاران، 1389)
لذا این پژوهش برآن است تا تاثیر دوره کارشناسی حسابداری بر آشنایی دانشجویان حسابداری با اخلاق حرفه ای حسابداری و درصورت نیاز، لزوم وجود دروس مربوطه در عناوین درسی دوره کارشناسی را بررسی نماید. با افزوده شدن این واحد درسی به دروس دوره کارشناسی علاوه بر آشنایی کارشناسان فارغ التحصیل حسابداری با اخلاق حرفه ای، میتواند اعتماد و اطمینان جامعه و مدیران را به پایبندی عوامل اجرایی حرفه به اصول اخلاقی و قابل اتکا بودن گزارشهای واصله از این حرفه را در پی داشته باشد.
1-4- جنبه جديد بودن و نوآوري در تحقيق :
پژوهش ها معدودی در حوزه به کارگیری درس اخلاق در دوره کارشناسی انجام شده ولی بررسی ها عمدتا از بین برنامه ریزان و متولیان آموزشی بوده است درحالی که پژوهش حاضر در بین دانشجویان کارشناسی سال آخر و سال اول صورت می پذیرد که می تواند یک نوآوری در پژوهش تلقی شود.
1-5- اهداف مشخص تحقيق :
هدف اصلی :
بررسی تاثیر دوره کارشناسی حسابداری بر اشنایی دانشجویان سال اول و سال آخر حسابداری با اخلاق حرفه ای حسابداری
اهداف فرعی :
بررسی میزان آشنایی دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” درستكاري و بی طرفی”.
بررسی میزان آشنایی دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” رازداری “.
بررسی میزان آشنایی دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” صلاحيت و مراقبت حرفه اي “.
بررسی میزان آشنایی دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” استقلال عمل “.
بررسی میزان آشنایی دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” رعایت رفتار حرفه اي”.
بررسی میزان آشنایی دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص” التزام اصول و ضوابط حرفه اي “.
1-6- سوالات پژوهش :
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص “درستکاری و بی طرفی” تا چه اندازه است ؟
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” رازداری ” تا چه اندازه است ؟
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” صلاحيت و مراقبت حرفه اي ” تا چه اندازه است ؟
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” استقلال عمل ” تا چه اندازه است ؟
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” رعایت رفتار حرفه اي ” تا چه اندازه است ؟
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” التزام اصول و ضوابط حرفه اي ” تا چه اندازه است ؟
1-7- فرضيههاي پژوهش :
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص “درستکاری و بی طرفی” بیشتر است.
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” رازداری ” بیشتر است.
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” صلاحيت و مراقبت حرفه اي ” بیشتر است.
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” استقلال عمل ” بیشتر است.
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” رعایت رفتار حرفه اي ” بیشتر است.
میزان آشنایی در دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی حسابداری نسبت به دانشجویان سال اول درخصوص ” التزام اصول و ضوابط حرفه اي ” بیشتر است.
1-8- روش شناسی پژوهش:
پژوهش حاضر بر حسب هدف، کاربردی، از نظر نوع داده ها، پیمایشی و ازنظر اجرا توصیفی – استنباطی میباشد. متغیرهای پژوهش در شکل 1-1 قابل مشاهده می باشد.
شکل 1-1: متغیرهای پژوهش(منبع: محقق ساخته)
روش پژوهش حاضر به صورت کتابخانه ای – میدانی بوده و به منظور بررسی اخلاق حرفه ای درجامعه دانشجویان سال اول دوره کارشناسی حسابداری و دانشجویان سال آخر این دوره به اجرا در خواهد آمد. بخش کتابخانه ای این پژوهش به گرد آوری مطالب نظری و آماری و بررسی مفاهیم علمی وتخصصی در رابطه با مسئله اخلاق به طور عام و اخلاق حسابداری به طورخاص بوده و اطلاعات مورد نیاز با مراجعه به مقالات، کتب و منابع معتبر در اینترنت فیش برداری و استخراج تدوین ترجمه خواهند شد. بخش میدانی پژوهش مربوط به توزیع پرسشنامه (مراجعه شود به پیوست شماره یک) در قالب طیف پنج گزینه ای لیکرت است.
1-8-1- جامعه آماري، روش نمونهگيري و حجم نمونه :
جامعه آماری متشکل از 843 دانشجو شامل دانشجویان سال اول و آخر دوره کارشناسی حسابداری در دانشگاه دولتی اصفهان، دانشگاههای آزاد واحد خوراسگان، مبارکه و نجف آباد می باشد؛ و جامعه نمونه انتخابی از بین دانشجویان دانشگاههای عضو جامعه پژوهش با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب می گردد .
به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونهگیری کوکران با برآورد واریانس استفاده شد. از آنجا که در پژوهش حاضر، واریانس جامعه آماری نامعلوم است، انجام یک مطالعهی مقدماتی بر روی گروهی از افراد جامعه به منظور تعیین واریانس جامعه ضرورت دارد. به همین منظور، یک گروه 30 نفری ازجامعه آماری به صورت تصادفی انتخاب گردید و پرسشنامهها دربین آن ها توزیع و پس از استخراج داده های مربوط به پاسخ های گروه نمونه مذکور و برآورد واریانس جامعه، حجم نمونه آماری پژوهش با استفاده از فرمول مزبور تعیین شد:
n=(Nt^2 S^2)/(Nd^2+t^2 S^2 )
n : تعداد نمونه؛
N : حجم جامعه آماری؛
t : سطح اطمینان؛
S2 : واریانس جامعه آماری؛
d : دقت احتمالی مطلوب (حسینی، 1383).
n=(843×〖0.95〗^2×2.02)/(843×〖0.05〗^2+〖0.95〗^2×2.02)≃391
با توجه به فرمول بالا میزان حجم نمونه 391 نفر محاسبه گردید اما جهت افزایش دقت پژوهش 400 نفر مورد بررسی قرار گرفتند.
1-9 قلمرو پژوهش
هر پژوهش بايد داري قلمرو و دامنه مشخصي باشد تا پژوهشگر در تمامي مراحل پژوهش، بر موضوع پژوهش احاطه کافي داشته باشد و بتواند بر اساس آن نتايج حاصل از نمونه را به جامعه تعميم دهد. قلمرو موضوعی، مکانی و زمانی این پژوهش به شرح زیر است.
1-9-1- قلمرو موضوعی پژوهش
قلمرو موضوعی این پژوهش بررسی تاثیر دوره کارشناسی حسابداری بر آشنایی دانشجویان سال اول و سال آخر حسابداری با اخلاق حرفه ای حسابداری می باشد.
1-9-2- قلمرو مكاني پژوهش
قلمرو مکاني اين پژوهش، دانشگاه دولتی اصفهان، دانشگاه های آزاد خوراسگان، مبارکه و نجف آباد مي باشد.
1-9-3- قلمرو زماني پژوهش
قلمرو زمانی پژوهش، دانشجویان شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 93-1392 می باشد.
1-10- روشها و ابزار تجزيه و تحليل دادهها :
پس از گردآوری پرسشنامه های تکمیل شده , اطلاعات بدست آمده در نرم افزار SPSS وارد شده و محاسبات مورد نیاز براساس اهداف پژوهش به اجرا در خواهند آمد. از آزمون من- ویتنی برای بررسی تفاوت پاسخ ها میان خانم ها و آقایان و آزمون فرضیه های پژوهش استفاده می گردد.
1-11- کليد واژهها
دوره کارشناسی پیوسته حسابداری
مفهومی:
دوره تحصیلی است که پس از دوره متوسطه آغاز می شود و دانشجو با گذراندن 130 تا 140 واحد درسی و طبق برنامه درسی مصوب(حسب رشته، طرح پژوهشی یا پایان نامه را نیز شامل می شود) به دریافت مدرک کارشناسی نائل می شود(شورای برنامه ریزی آموزش عالی، 1391)
عملیاتی:
دورهای است که پیشنیاز آن، مدرک دیپلم یا پیشدانشگاهی است و پذیرفتهشدگان این دوره بر حسب رشته با گذراندن حداقل ۱۳۰ و حداکثر ۱۴۰ واحد به اخذ مدرک نائل میشوند. طول مدت تحصیل این دوره بهطور متوسط ۴ سال و سقف مجاز آن ۶ سال تعیین شده است.
برای شروع به تحصیل در دوره کارشناسی پیوسته، نیاز به تکمیل دوره پیش دانشگاهی و پذیرش از طریق قبولی در آزمون سراسری است. پذیرش دانشجو در دانشگاههای سراسری، آزاد، پیام نور و غیرانتفاعی انجام میگیرد.
اخلاق حرفه ای حسابداری
مفهومی:
ضوابط رفتاری و اخلاقی، مهم ترین خط مشی هر حرفه را تشکیل میدهد و دربرگیرنده مواردی از جمله
ویژگیهای اصلی هر حرفه و روابط اعضای حرفه با جامعه و یکدیگر است. این ضوابط در حرفه حسابداری «اخلاق حسابداری» نامیده میشود(راو9،2004).
اصول اخلاق حرفه ای به الزاماتی اطلاق می شود که رعایت آن به هنگام حسابرسی یا رسیدگی لازم و ضروری می باشد به عبارت دیگر بایدهای حرفه را میتوان به شرح ذیل عنوان نمود :
حقیقت یابی
صداقت و درستکاری
امانت و رازداری
بیطرفی و صحت عمل
استقلال رأی
صلاحیتهای حرفه ای
قانون گرایی پویا
پاسخگوئی و ..(دیوان محاسبات کشور،1383).
عملیاتی:
در این پژوهش منظور از اخلاق حرفه ای در حسابداری میزان ” درستكاري”، ” صلاحيت و مراقبت حرفه اي”، ” رازداری “، ” بيطرفي و استقلال عمل “، ” رعایت رفتار حرفه اي”، ” التزام اصول و ضوابط حرفه اي ” می باشد که جهت اجرا و ارزیابی اخلاق حرفه ای،آیین رفتار حرفه ای مصوب شورای عالی هیئت وزیران درتاریخ 10/10/1382 به صورت دستورالعمل مدون تدوین گردید.
1-12- خلاصهی فصل
در اين فصل ابتدا به شرح و بيان مسألهی پژوهش، پيرامون اهمیت و ارزش پژوهش پرداخته شد. سپس اهداف پژوهش، اهميت و ارزش پژوهش و کاربرد نتايج پژوهش بيان گرديد. با توجه به اهداف پژوهش و ويژگیهای مطرح شده، شش فرضیه به منظور بررسی تاثیر دوره کارشناسی حسابداری بر آشنایی دانشجویان با اخلاق حرفه ای حسابداری (مطالعه نمونه ای استان اصفهان) ، تدوين شد. در ادامه ضمن بيان روش پژوهش و نحوهی آزمون فرضيهها، جامعهی آماری و نحوهی انتخاب نمونه توضيح داده شد. در پايان، روش و ابزار گردآوری دادهها، ابزار تجزيه و تحليل و واژههای کليدی پژوهش معرفی گرديد. در فصل بعد مبانی نظری و ادبیات پژوهش بیان می گردد و در ادامه روش پژوهش بیان شده و آزمون فرضیه های پژهش انجام می گردد.
فصل دوم
ادبيات و پيشينه پژوهش
2-1- مقدمه
اخلاق حرفهاي يكي از مسائل اساسي همة جوامع بشري است. در حال حاضر، متأسفانه در جامعة ما در محيط كار كمتر به اخلاق حرفهاي توجه ميشود. در حالي که در غرب سكولار، در دانشهاي مربوط به مديريت و سازمان، شاخهاي با عنوان اخلاق حرفهاي وجود دارد، ولي در جامعة ديني کشور در مديريت، به اخلاق توجه کافي نشده است. جامعه نيازمند آن است تا ويژگيهاي اخلاق حرفهاي تعريف، و براي تحقق آن فرهنگسازي شود. امروزه بسياري از کشورها در جهان صنعتي به اين بلوغ رسيدهاند که بياعتنايي به مسائل اخلاقي و فرار از مسئوليتها و تعهدات اجتماعي، به از بين رفتن بنگاه ميانجامد. از اينرو، كوشيدهاند به تحقيقات دربارة اخلاق حرفهاي جايگاه ويژهاي بدهند، وقتي از حوزة فردي و شخصي به حوزه كسب و كار گام گذاشته می شود، اخلاق كار و يا اخلاق شغلي به ميان ميآيد. امروزه اخلاق حرفهاي نقش راهبردي در بنگاهها دارد و متخصصان مديريت استراتژيك، اصول اخلاقي شايسته در سازمان را از پيششرطهاي مديريت استراتژيك خوب دانستهاند. در اخلاق حرفهاي، مسئوليتهاي اخلاقي سازمان در قبال محيط داخلي و خارجي است و اين متمايز از حقوق كار است، اما حقوق كار نيز در آن وجود دارد.
2-2 دوره کارشناسی
کارشناسی یا لیسانس دورهای از آموزش عالی است که تحصیل آن بهطور معمول در مدت چهار سال انجام
