
حداقل بهروشني بياننشده است.171
گفتار سوم: مسيحيت
بند اول: خدا
در مسيحيت، مانند دين يهود، خداوند شخصيت مقدس حاکم برجهان است. آيات بسياري در عهد جديد به توصيف خصوصيات خدا ميپردازند در يونان “هوئيوس”172 براي خدا به کار ميرود. کاربرد اين واژه در دين جهاني اسلام محدوديت دارد و تنها براي يکتا ذات قادر متعال به کار ميرود. در مسيحيت همين واژه علاوه بر خداي پدر، براي عيسي مسيح7نيز بهکاررفته و رايج است. برخي مسيحيان173 ادعا کردهاند در عهد جديد هيچ جا واژه “هوئيوس” و خدا براي عيسي نيامده است. لفظ خداوند در کتاب مقدس زياد آمده است و گاهي براي احترام در معناي بزرگ و آقا استعمال شده است.174
بند دوم: انبيا و ساير شخصيتها
در بين مسيحيان حضرت عيسي7، حضرت مريم3، انبياي بنياسرائيل، روحانيت و ارباب کليسا داراي قداست است.
کاتوليکها قائل اند: پاپ نماينده خدا در روي زمين و مصون و محفوظ از اشتباه و خطاست. بعد از پاپها (که بلندترين مقام است) اسقفهاست و بعدازآن کشيشهاست که بايد، يکعمر مجرد زندگي کنند.
– از اول الوهيت از سه شخص تشکيل يافته است که آنها عبارتند از پدر، پسر، روحالقدس و اين سه يکي هستند ميشود تثليث.175
– عيسي7پس از مرگ بپا خاسته به آسمان صعود نمود و موقعي که از آسمان دوباره نزول نمايد رستاخيز صورت گرفته و آدميان به جزاء اعمالشان خواهند رسيد.
– مريم مادر خداست و مانند يک شخصيت آسماني درخور پرستش ميباشد؛ چون آنها معتقدند که خدا موقعي که پسر گرديد، به صورت عيسي درآمده است لذا مريم مادر خداست.
ارتودوکسها نيز پيروي از تعاليم کليسا ميکنند. کليسا درحاليکه جايگاه مقدس و محلي براي عبادت است، با اجازه پاپ و کشيش ها، محل تفريح و رقص، نوشيدن و انواع گناهان ديگر قرارگرفته است.
ارتودوکسها، برخلاف کاتوليکها، معتقدند که پاپها از خطا مصون و محفوظ نيستند بلکه اشتباه و خطا ميکنند و همينطور معتقدند که رهبانيت صحيح نيست که انسان يک عمر، از لذايذ شهواني از راه صحيح محروم باشد.
پروتستان ها: کساني هستند که پاپ و کليسا را به رسميت نميشناسند و با عقايد خاصه آنها مخالفت ميکنند. اگرچه در بسياري از مسائل با همديگر اتفاقنظر دارند.176
بند سوم: کتب
کتاب مقدس شامل “عهد عتيق” و “عهد جديد” است:
عهد عتيق: نام اين بخش از کتاب مقدس يعني “عهد عتيق” برخلاف معنايي که از کلمه “عهد” در زبان فارسي برداشتشده (عهد به مفهوم يک دوره زماني) به معناي “دوره کهن” نيست. اين عبارت به معني دقيق به عهد و پيماني اشاره ميکند که خداوند با ابراهيم بست. مفهوم کلي اين پيمان اين بود که خداوند او را انتخاب نمود تا نخستين انسان پس از آدم باشد که با او ارتباط نزديک برقرار مينمايد و او نيز به خداوند ايمان آورد. خداوند همچنين وعده ازدياد نسل را به وي داد که مدتي بعد توسط اسحاق (همان پسر که يهوديان و مسيحيان عقيده دارند ابراهيم او را براي قرباني کردن به کوه برد) عملي گرديد. خداوند همچنين نشانهاي براي اين عهد و پيمان مقرر نمود که آن بريدن قسمتي از پوست اضافي آلت تناسلي مردانه (ختنه) است. اين بخش از “کتاب مقدس” شامل: شرح چگونگي خلقت جهان و نوع بشر و سپس شرح زندگي و ارتباطات روحاني نخستين پيامبران از ابراهيم به بعد است. اين بخش با کتاب پيدايش شروع ميگردد و پس از چند بخش که حاوي توضيحات کلّي در مورد زندگي پيامبران پس از ابراهيم است، کتاب تورات و سپس کتب پيامبران پس از موسي7را شامل ميشود. دو بخش متفاوت نيز در کتاب عهد عتيق وجود دارد که به اشعار دو پيامبر يعني داوود و سليمان نبي ميپردازد. اين دو کتاب به ترتيب “مزامير داوود” و “امثال سليمان” نام دارند. بخش قابلتوجهي از اشارات به آمدن مسيح در آينده، در کتاب “مزامير داوود” – که حاوي گفتگوي داوود نبي با خداوند و نيز سخناني که داوود به هدايت روح و وحي خداوند ميگويد (در قالب بيش از ??? قطعه شعري) – آمده است. عهد عتيق کلاً شامل ?? کتاب است.
عهد جديد (انجيل): نام اين بخش (عهد جديد) نيز همانند “عهد عتيق” به يک پيمان اشاره دارد که آغازگر دوره جديدي از ارتباط خداوند و نوع بشر ميباشد. مفهوم اين پيمان برداشتن شريعتي که خداوند بهوسيله موسي7مقرر کرده بود از زندگي بشر و بخشش کليه گناهان انسان بهوسيله ايمان به خداوند بود. نشانه و در حقيقت اصل محوري اين پيمان بخشش کليه گناهان نوع بشر (از آغاز تا پايان جهان) به واسطه قرباني شدن عيسي مسيح7(صورت بشري خداوند) است.
اين بخش شامل کتابهاي زير است (?? کتاب):
– چهار انجيل که بهوسيله چهار حواري (رسول) مسيح نگاشته شده يعني اناجيل “متي”، “مرقس”، “لوقا” و “يوحنا”؛177 اين چهارکتاب درواقع چهار روايت از زندگي عيسي مسيح7است که داراي قسمتهاي مشترک بسياري هستند اما تفاوتهايي نيز دارند. مسيحيان اين چهارکتاب را “مانند چهار تصوير از مسيح ولي از زواياي مختلف” توصيف ميکنند.
– کتاب “اعمال رسولان”، شامل سرگذشت رسولان پس از عروج عيسي 7 به آسمان.
– نامههاي پنجتن از حواريون مسيح يعني “پولس”، “پطرس”، “يعقوب”، “يوحنا” و “يهودا” به اقوام مختلف غير يهودي و يهودي
– کتاب “مکاشفهي يوحنا”178
بند چهارم: معابد
در دين مسيحيت کليسا که محل عبادت آنها است مورداحترام ميباشد و از تقدس خاصي برخوردار است، به طور مثال يک مؤمن کاتوليک به خاطر قداست محراب کليسا از فاصله معيني نبايد به آن نزديک شود.179
در اين مورد دو بحث اختلافي وجود داشته است: يکي نظام و تشکيلات کليسا است که درباره شيوه اداره اين تشکيلات چهار مذهب (نظام پاپي، اسقفي، استقلالي، نظام نيابتي) در تاريخ مسيحيت به وجود آمده است180 و ديگري وظائف و شئون آن ميباشد. کاتوليک و ارتودوکس براي رأي کليسا حجيت قائلاند و آئينهاي کليسايي بايد توسط اسقف يا کشيش منصوب اجرا شود و بدين طريق کليسا واسط فيض است؛ اما کليساي پروتستان ميگويد اين امور را همه مؤمنين ميتوانند اجرا کنند و وقتي يکي به اجراي آن همت گماشت، از عهده بقيه ساقط ميشود بااينحال کليسا وظايف ديگري دارد مانند جلال دادن خداوند، تربيت اعضاء و رساندن بشارت به جهان.181
بند پنجم: ساير معتقدات
آئينهاي در مسيحيت وجود دارد که اسرار کليسا خوانده ميشود برخي آنها را هفت عدد و برخي ديگر کمتر ميدانند بههرحال گروههاي اصلي مسيحي در رد و آئين اتفاقنظر دارند عبارتاند از “تعميد” و “عشاي رباني”182
معاد و حيات پس از مرگ اصل مسلم الهيات مسيحيان است که در جزئيات مربوط به معاد ميان مسيحيان مانند وضعيت مومنان در برزخ اختلافاتي وجود دارد.183
فصل دوم:
جرم انگاري اهانت به مقدسات مذهبي
در تمام جوامع برخي امور براي اشخاص مورداحترام خاص بوده است و هيچگونه اهانتي را به آنها برنميتافتهاند؛ لذا تعيين مجازات براي توهين به مقدسات صرفاً از مختصات دين اسلام نميباشد بلکه در ساير اديان نيز اين امر پيشبيني شده است. براي توضيح بيشتر به بررسي تقنيني توهين به مقدسات در برخي از کشورهاي اسلامي و غربي نيز پرداخته ميشود.
مبحث اول: جرم انگاري در اديان
گفتار اول: آئين زرتشت
آيين زرتشت داراي سابقهاي بسيار طولاني در بلاد ايران بوده است بهويژه در عصر سلسله ساساني، سيطره غالبي بر ايرانيان يافته است. جرايم در اين دوره را به سه دسته: 1. جرائم مذهبي 2. جرائم عليه شاه و خانواده او 3. جرائم عمومي تقسيم کردهاند. مجازات جرائم مذهبي و عليه شاه و خانواده او در غالب موارد اعدام بوده است و اهانت نکوهش شده است. ولي جرائم نوع سوم نسبت به شدت و ضعف، مجازات داشته، به هر صورت اين مجازاتها نيز شديد و شامل مجازاتهاي بدني يا اعدام است.184
گفتار دوم: آئين يهود
اصولاً آيين يهود، شريعت دشواري بوده است. اين دشواري در قواعد و مقررات کيفري نيز جلوهگر شده است. در کتاب مقدس يهوديان مواردي در ارتباط با حمايت کيفري از مقدسات وجود دارد و براي توهينکننده به مقدسات مجازات در نظر گرفتهشده است. نمونههايي از کتاب مقدس در ذيل بيان ميگردد:
1. بدگويي نسبت به نام مقدس خداوند؛ ظاهراً بدگويي از خداوند و ياد کردن از وي به بدي حتي اگر از سر ارتداد و کفر هم نبوده، مستوجب مرگ است. در سفر لاويان آمده است: “و به بنياسرائيل بگو: هرکس که خدا را لعنت نمايد بار گناه خود را بايد بکشد و هرکسي که اسم خداوند را کفر بگويد البته بايد کشته شود، تمامي جماعت بايد او را بيتأمل سنگسار نمايند، خواه غريب و خواه متوطن چونکه اسم خدا را کفر گفته راست و يقين باشد که اين امر مکروه در اسرائيل واقعشده است، آن مرد و يا آن زن را بيرون آور و سنگ سنگسارش نما تا بميرد”.185 “اسم مقدس را لوث نسازيد که در ميان بنياسرائيل مقدس خواهم بود.”186 “نام يهوه خداي خود را به باطل مبر زيرا خداوند کسي که نام او را به باطل ببرد بيگناه نخواهد شمرد.”187 “خداوند خالق را نيازماييد”188 “نام خداوند را از متون مقدس محو نسازيد و مکانهايي را که به عبادت او اختصاصيافته ويران نکنيد.”189
در کتاب دوم پادشاهان به داستاني راجع به اهانت و کفر فرماندهي قوم آشور به خداوند و وعدهي مجازات وي توسط خداوند اشارهشده است.190
2. کار در روز شنبه؛ کار کردن در روز شنبه، جرم و مجازات آن مرگ بوده است. در سفر خروج آمده است: “روز سبت را به خاطر دار تا آنکه آن را تقديس نمايي” شش روز به کار مشغول شو و تمامي کار خود را بهجاي آور “اما روز هفتمين سبت خداوندي خداي توست هيچ کاري در آن نکني، نه تو و نه پسر و نه دختر تو و نه بنده و نه کنيزک تو و نه بهايم تو و نه غريبي که اندرون دروازههايت باشد”.191
“خداوند بدين مضمون به موسي7گفت که تا بنياسرائيل را مخاطب ساخته بگويد روزهاي سبت مرا نگاهداريد زيرا که در ميان من و شما در نسلهاي شما آيتي خواهد بود تا بدانيد که من يهوه هستم که شما را تقديس ميکنم سپس سبت مرا نگاهداريد زيرا که براي شما مقدس است هرکه آن را بياحترامي کند هرآينه کشته شود پس بنياسرائيل سبت را نگاه بدارند نسلاً بعد نسل، سبت را به عهد ابدي مرعي دارند”.192 “روزهاي سبت مرا نگاهداريد و مقام مقدس مرا احترام نمايند خداوند منم”.193 در سفر اعداد دراينباره آمده است: “او هنگاميکه بنياسرائيل در بيابان بودند، کسي را يافتند که در روز سبت هيزم برميچيد و کساني که او را يافتند که هيزم برميچيد او را نزد موسي و هارون و تمامي جماعت آوردند و او را محبوس نمودند زيرا که درباره وي چگونه بايد رفتار شود، بياننشده بود و خداوند به موسي فرمود که البته آنکس بايد بميرد، او را تمامي جماعت بيرون از اردو سنگسار نمايند. تمامي جماعت او را از اردو بيرون آوردند و او را سنگسار نمودند بهنحويکه خداوند موسي را امر فرموده بود.”194
3. موارد ديگر؛ “بزرگان قوم را ناسزا مگو و رئيس قومت را نفرين مکن.”195 “و کسي که ناپاک بوده خويش را تطهير نکند، آنکس از ميان جمع منقطع شود چونکه مقام مقدس ما را لوث ساخته است.”196
“چيزهاي مقدس بنياسرائيل که به خداوند تقرب نمودهاند را لوث نسازيد.”197
“و خداوند به موسي7گفت که به هارون و پسرانش بگو که خود را از مقدسات بنياسرائيل جدا سازد و اسم مقدس را در چيزهايي که از برايم تقدس نمودهاند لوث نسازند خداوند منم. به ايشان بگو که هر کس از تمامي ذريه شما که در قرنهاي شما به چيزهاي مقدس که بنياسرائيل براي خدا تقديس نمودهاند در حالت ناپاکياش نزديکي نمايد آنکس از حضور من منقطع شود، خداوند منم”198
گفتار سوم: آئين مسيحيت
ازنظر مسيحيان “عهد عتيق” مشتمل بر سيونه کتاب و رساله است و پنج کتاب اول آن تورات را تشکيل ميدهد و “عهد جديد” که مشتمل بر بيستوهفت کتاب و رساله است و چهارکتاب اول آن انجيل ناميده ميشود، تشکيلدهنده کتاب مقدس است و در نزد آنها داراي اعتبار ميباشد. در اين
