متغير رضايت زناشويي 161
جدول 4-30توزيع فراواني پاسخگويان نسبت به متغير رضايت زناشويي 163
جدول4-31شاخص هاي مركزي در متغير رضايت زناشويي 163
جدول4-32 همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 167
جدول4-33تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 167
جدول4-34ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 168
جدول4-35 همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 169
جدول4-36تحليل واريانس در در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 169
جدول4-37جدول ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 170
جدول4-38 همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 171
جدول 4-39 تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 171
جدول4-40 ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي 172
جدول4-41همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 173
جدول4-42تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 173
جدول4-44همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 175
جدول4-45تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 175
جدول4-46ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي 176
جدول4-47همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 177
جدول 4-48.تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 177
جدول 4-49ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 178
جدول 4-50.ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 179
جدول 4-51.ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 179
جدول 4-52ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 180
جدول4-53ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 181
جدول4-54 تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 181
جدول4-55ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 182
جدول4-56ضريب همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 183
جدول4-57تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 183
جدول 4-58ضرايب رگرسيون در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 184
جدول4-59آزمون تي با دو نمونه مستقل 184
جدول4-60 تحليل آزمون تي با دو نمونه مستقل 185
جدول4-61آزمون تي با دو نمونه مستقل 186
جدول4-62 تحليل آزمون تي با دو نمونه مستقل 186
جدول 4-63ضريب همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 187
جدول4-64تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 187
جدول 4-65ضريب همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 188
جدول4-66تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 188
جدول4-67 ضريب همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 189
جدول 4-68ضريب همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 190
جدول4-69تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 190
جدول4-70 ضريب همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 191
جدول 4-71ضريب همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 192
جدول4-72-تحليل واريانس در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 192
جدول4-73 ضريب همبستگي در خروجي تحليل رگرسيون خطي ساده 193
جدول4-74.مراحل ورود متغيرها به معادله رگرسيوني چند متغيره به روش قدم به قدم 197
جدول4-75- خلاصه ضرايب معادله رگرسيوني چند متغيره 198
جدول4-76- تحليل واريانس در معادله رگرسيوني چند متغيره 198
جدول4-77- معادلات رگرسيوني چند متغيره در مدل 199
جدول4-78- اثرات مستقيم و غيرمستقيم متغيرهاي مستقل موثر بر رضايت از زندگي 200
جدول شماره 5-1 ميانگين و انحراف معيار متغيرهاي پژوهش 204
جدول شماره 5-2 مقايسه اثربخشي متغير هاي مستقل 205
جدول شماره 5-3 خلاصه نتايج فرضيات پژوهش 206
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار4-1 توزيع فراواني جمعيت نمونه به تفکيک دسته سني 129
نمودار4-2 توزيع فراواني جمعيت نمونه به تفکيک جنس 130
نمودار4-3 توزيع فراواني جمعيت نمونه به تفکيک دوره تحصيلي 131
نمودار4-4 توزيع فراواني جمعيت نمونه به تفکيک وضعيت تاهل 132
نمودار4-5 توزيع فراواني جمعيت نمونه به تفکيک ميزان درآمد خانواده(ميليون ريال) 134
نمودار 4-6هيستوگرام توزيع رضايت از زندگي در بين پاسخگويان 138
نمودار 4-7توزيع فراواني پاسخگويان نسبت به متغير رضايت از زندگي 139
نمودار 4-8 هيستوگرام توزيع احساس محروميت نسبي در بين پاسخگويان 142
نمودار4-9توزيع فراواني پاسخگويان نسبت به متغير احساس محروميت نسبي 142
نمودار 4-10توزيع فراواني پاسخگويان نسبت به متغير آنومي اجتماعي 147
نمودار 4-11 نمودار هيستوگرام توزيع آنومي اجتماعي در بين پاسخگويان 147
نمودار 4-12نمودار هيستوگرام توزيع دينداري(بعد احساسي) 150
نمودار 4-13توزيع فراواني پاسخگويان نسبت به متغير دينداري 150
نمودار 4-14 نمودار هيستوگرام توزيع بيگانگي اجتماعي(بعد بي قدرتي) 153
نمودار 4-15توزيع فراواني پاسخگويان نسبت به متغير بيگانگي اجتماعي(بعد بي قدرتي) 153
نمودار 4-16 نمودار هيستوگرام توزيع مثبت نگري در بين پاسخگويان 156
نمودار 4-17 توزيع فراواني پاسخگويان نسبت به متغير مثبت نگري 156
نمودار 4-18 نمودار هيستوگرام توزيع رضايت از خود در بين پاسخگويان 159
نمودار 4-19 توزيع فراواني پاسخگويان نسبت به متغير رضايت از خود 160
نمودار4-20 هيستوگرام رضايت زناشويي 164
نمودار 4-21توزيع فراواني پاسخگويان نسبت به متغير رضايت زناشويي 164
فصل اول
کليات
1-1- مقدمه
رضايت از زندگي از شاخص‌هاي مهم اجتماعي است كه نسبتاً دير به حوزه علوم اجتماعي راه يافت، با وجود آنكه اين شاخص ذيل مفهوم كلي‌تر كيفيت زندگي و در واكنش به سنجش‌هاي اقتصادي طرح شد. اما به زودي به حوزه‌اي مستقل و مهم تبديل گشت اهميت اين شاخص- برخلاف آنچه غالباً تصور مي‌شود- به واسطه تأثير فوري سياسي آن نيست. رضايت از زندگي را نمي‌توان و نبايد مساوي رضايت سياسي پنداشت. رضايت از زندگي مفهوم فراگير و در عين‌حال پايدارتري است كه منعكس‌كننده احساس و نظر كلي مردم يك جامعه نسبت به جهاني است كه در آن زندگي مي‌كنند. اهميت آن نيز از حيث دلالت‌هايي است كه بر ويژگي‌هاي پايدار نظام اجتماعي دارد. در حالي كه رضايت سياسي جنبه گذرا و موقتي دارد و بيشتر نگرش افراد را نسبت به شرايط جاري روز مي‌سنجد. همين مفهوم رضايت از زندگي است كه به هنگام طرح كيفيت زندگي، مورد توجه قرار مي‌گيرد (گودرزي، 1388: 193).
رضايت از زندگي اگر چه تا حد زيادي بستگي به شرايط فردي دارد، اما تاثير عوامل اجتماعي در افزايش يا کاهش آن بسيار موثر است.جامعه از سوئي بوجود آورنده شرايطي است که مي تواند فرد را به سوي تحقق اهداف و آرزوهاي فردي سوق دهد واز سوي ديگر زمينه ساز تحقق فضايي است که فرد مي تواند به کنش متقابل وارتباط با همنوعاني که باعث ايجاد آرامش، امنيت واطمينان خاطر وي براي يک زندگاني مناسب باشند، مبادرت ورزد (هزارجريبي وصفري شالي،1388 :8).
رضايت کلي از زندگي، ترکيبي از شرايط فردي واجتماعي است ودر واقع خود نشانه اي از نگرش هاي مثبت نسبت به جهان ومحيطي که وي را فرا گرفته ودر آن زندگي مي کند مي باشد. رضايت از زندگي، همبستگي بالائي با احساس خوشبختي، اعتماد متقابل واحساس تعهد با جامعه داردو نشانه نگرش فرد به خود وجهان پيراموني است. سطح پايين رضايت از زندگي به گرايش هاي منفي نسبت به کل جامعه مربوط مي شود
با وجود رويكردهاي نظري متنوعي كه نسبت به مفهوم “رضايت از زندگي” وجود دارد، به نظر دو رويكرد عمده وجود دارد:
الف: رويکرد سازهاي: در اين نگاه “رضايت از زندگي” سازهاي است كه داراي ابعادي چند است مانند رضايت از خود، رضايت از خانواده، و رضايت از شغل…(قهرمان، 1384).
ب: رويکرد کل گرايانه: در اين نگاه “رضايت از زندگي” فاقد بُعد است وبه صورت يک سوال کلي مطرح مي شود و اگر در تحقيقات از گويه‌هاي متعددي براي سنجش آن استفاده شد، قصد محقق ارتقاء سطح سنجش آن از ترتيبي به فاصله‌اي بوده است، هرچند در بسياري از تحقيقات براي سنجش آن از يك گويه استفاده شده است(همان،1384). به نظر مي‌رسد كلي بودن مفهوم رضايت از زندگي و انتزاعي بودن آن، رضايت از زندگي را داراي ويژگي‌هاي منحصربه فردي نموده است، به نظر مي‌رسد زندگي مساوي مجموع حيطه‌هايي مانند شغل، تحصيلات، اوقات فراغت، سلامتي و … نيست، حتي اگر حيطه‌هاي مذكور افزايش يابد، گرچه حيطه‌هاي مذكور بخش زيادي از زندگي را تشكيل مي‌دهند، اما زندگي چيزي فراتر از اين حوزه‌ها نيز در خود دارد. البته مساوي نبودن كل با مجموعه‌ي اجزاي آن نه‌تنها در علوم طبيعي، بلكه در علوم انساني امري غريب نيست (سروش، 1374: 99-24 با تلخيص).
شواهد تجربي زيادي نيز اين ادعا را ثابت مي‌كند، مثلاً خودكشي كه خود حكايت از سطح نازل زندگي دارد در مواردي شکل مي‌دهد كه گاه مجموع رضايت فرد از حوزه‌هاي رايج پايين نمي‌باشد. مثلاً انديشمندي كه به بن‌بست فكري مي‌رسد و احساس پوچي و سرانجام خودكشي مي‌كند يا كسي كه در يك رابطه عاشقانه ناكام مانده و به زندگي خود پايان مي‌دهد، شواهدي هستند كه اگر از آنان ميزان رضايت‌شان را از حوزه‌هايي مانند خانواده، شغل، تحصيلات، محيط زندگي و … جويا مي‌شديم شايد نارضايتي جدي از هيچ يك وجود نداشته است و مجموع نمرات رضايت از زندگي‌شان خيلي پايين هم نباشد.
1-2- بيان مسئله
آيا دستاوردهاي اقتصادي همچون افزايش درآمد ملي، افزايش تعداد و تنوع كالاها و … رضايت مردم را از زندگي افزايش داده است؟ امروزه ما با تراكم ترافيك و آلودگي هواي شهري مواجهيم در حالي كه صد سال پيش تنها با جاده‌هاي خاكي و كوچه‌هاي كثيف برخورد مي‌كرديم، امروزه با زندگي‌هاي نابسامان و نرخ‌هاي بالاي طلاق مواجهيم، اما “در گذشته، از مراقبت‌هاي بهداشتي ناچيز و نرخ مرگ‌ومير بالا در اثر بيماريها برخوردار بوديم. كداميك از اين دو موقعيت موجد رضامندي و خشنودي بيشتري هستند؟
در جوامع صنعتي پديده‌هاي جديد به مرور زمان و به طور تدريجي در همان جوامع به اقتضاي مسائل و مشكلات و نيازهاي آنجا ابداع شدند و موجب يك رشد تدريجي در طول تقريباً 200 سال در همه زمينه‌ها از صنعت و كشاورزي و پزشكي گرفته تا فيزيك و نجوم و بيولوژي و … شده به تدريج به اقتضاي رشد هر بخش تقسيم كار و انواع مشاغل بوجود آمد، توليدات داخلي متناسب با ساختار فرهنگي و نيازهاي موجود جامعه افزايش يافت، ابزار بهتر ارضاء نياز ارائه شد و در عين‌حال به علت رشد اقتصادي همسو با نيازها و تعادل تدريجي در همه زمينه‌هاي و افزايش درآمدها، به مردم امكان تهيه جديد ارضاي نياز را مي‌داد.
در چنين جوامعي نيز فرايند مقايسه‌اي اجتماعي، احساس محروميت نسبي و لذا فرايند پيدايش نياز نيز وجود داشت و دارد، اما از آنجا كه دست‌يابي به ابزار جديد ارضاي نياز در حد نياز احساس شده در هر قشر و گروهي به طور ذهني امكان‌پذير به نظر مي‌رسد احساس نارضايتي از وضع موجود كم است و اگر اينجا و آنجا احساس نارضايتي بوجود آيد، عموما در حد قابل كنترل است و عنان جامعه از دست اداره‌كنندگان آن خارج نمي‌شود (رفيع‌پور،1387 (ب): 35-34 با اندكي تلخيص)
اما در جوامع در حال توسعه از جمله كشور ما ايران، امكان رشد اقتصادي مستمر عملاً وجود ندارد و اگر وجود دارد به علت شدت نابرابريهاي اجتماعي- اقتصادي عموماً در دست درصد كوچكي از اعضاي جامعه است كه خود باعث بروز نارضايتي است علاوه‌بر آن، قرار گرفتن در مسير مدرنيته در كشورهاي توسعه نيافته به كاهش باورهاي تقديرگرايانه مي‌انجامد؛ كه آن نيز سبب نارضايتي مي‌گردد (رفيع‌پور، 1377: 74-73).هنگامي كه نظام فرهنگي جامعه الگوهايي را ارائه مي‌نمايد كه نظام اقتصادي امكان برآورده شدن مطلوب اهداف در چهارچوب آن الگوها را ندارد. پيامد آن، ارضا نشدن نيازهاست كه باعث نارضايتي مي‌گردد.
به عقيدة كونيگ در كشورهاي توسعه نيافته يك شكل سنتي و پذيرفته شده از فقر وجود دارد كه انسان به آن عادت كرده است. اما شرايط وقتي تغيير مي كند، كه از طريق گسترش وسائل ارتباط جمعي، يك نوع زندگي ديگر و مرفه تر ( مثلاً با برنامه هاي تلويزيوني،ماهوار
