از حقوق محققان و پژوهشگران
• ايجاد و تقويت نهادهاي مالي خطرپذير در حوزه‌ي فناوري اطلاعات جهت حمايت از محققان و پژوهشگران.
توسعه‌ي نهادها، مراکز و واحدهاي علمي، فني و مهندسي خدمات نوين تحقيق و پژوهش فناوري اطلاعات در کشور
• ايجاد و گسترش مؤسسات تحقيق و فناوري، واحدهاي مشاوره، فني، طراحي و مهندسي ساخت، بازاريابي و فروش و نوآوري‌هاي فناوري اطلاعات
• تأسيس مراكز پژوهش و نوآوري با مشاركت نهادهاي پژوهشي خصوصي و تعاوني در حوزه‌ي فناوري اطلاعات و حمايت از آنها
• ايجاد و تقويت شهرک‌ها و پارك‌هاي علمي و فناوري و مراکز رشد در حوزه‌ي فناوري اطلاعات
• ايجاد انگيزه و مشوق‌هاي لازم براي ايجاد بنگاه‌هاي کوچک دانش‌محور.
تشويق، ترغيب و حمايت
از تحقيقات تقاضامحور در
حوزه‌ي فناوري اطلاعات
• حمايت از تجاري‌سازي نتايج تحقيقات و پژوهش در حوزه‌ي فناوري اطلاعات
• فراهم آوردن زمينه‌هاي شکل‌گيري تقاضا براي تحريک فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه در حوزه‌هاي اولويت‌دار
• ايجاد نظام چندجانبه‌ي همکاري بين نهادهاي توليد دانش، صنعت و دولت بر اساس تقاضامحوري.
• آسيب‌شناسي و رفع موانع موجود در بازاريابي، توليد و صادرات محصولات فناوري اطلاعات.
• بهبود بازدهي سرمايه‌گذاري در حوزه‌ي علم و فناوري اطلاعات.
توسعه‌ي شبکه‌هاي پژوهش و نوآوري در سطح ملي و برقراري ارتباط موثر بين شبکه‌هاي پژوهش و نوآوري ملي و بينالمللي
• برقراري تنظيمات نهادي شبکه‌ي دانش بين نهادها، مؤسسات، مراکز و واحدهاي فناوري اطلاعات داخلي و توسعه‌ي روابط مؤثر با مراکز علمي و فني جهاني به منظور مثبت کردن تراز ملي دانش
• استانداردسازي فعاليت‌هاي تحقيقاتي و پژوهشي جهت بالا بردن کيفيت محصولات و خدمات فناوري اطلاعات براي حضور در عرصه‌هاي منطقه‌يي و بينالمللي
• تقويت و پياده‌سازي فرهنگ کارآفريني، مديريت نوآوري و مديريت ريسک در کشور
4
صنعت
دستيابي به سهم مناسب
از بازار جهاني کالا و خدمات
فناوري اطلاعات
• انتخاب بازار هدف به منظور صدور محصولات و خدمات فناوري اطلاعات
• حمايت و پشتيباني سياسي و اقتصادي از توليد و عرضه‌ي کالا و خدمات در حوزه‌ي فناوري اطلاعات.
• ارتقاء کيفيت محصولات و خدمات فناوري اطلاعات جهت رقابت‌پذيري صادرات آنها.
• وضع قوانين و مقررات تسهيل‌کننده صادرات محصولات و خدمات فناوري اطلاعات.
• بسترسازي براي توليد محصول و خدمات مشترک بين بنگاه‌هاي ملي، منطقه‌يي و بينالمللي.
• جذب سرمايه‌گذاري مستقيم بومي و خارجي در حوزه‌ي فناوري اطلاعات.
• ايجاد صندوق‌ها و بنگاه‌هاي سرمايه‌گذار مخاطره‌آميز جهت کمک به ايده‌هاي نوآورانه فناوري اطلاعات.
ايجاد فضاي رقابتي کسب‌وکار
براي توليدکنندگان کالا و خدمات در حوزه‌ي فناوري اطلاعات
• ايجاد نظام استانداردسازي و ارزيابي کيفي کالا و خدمات فناوري اطلاعات.
• برگزاري همايش‌ها و نمايشگاه‌ها و حمايت مالي و معنوي از توليدکنندگان کالا و خدمات.
• برقراري ثبات، پايداري و امنيت مناسب فعاليت‌هاي اقتصادي در حوزه‌ي فناوري اطلاعات.
• نفي انحصار و رانت جهت ايجاد فرصت‌هاي مناسب و برابر، توأم با شفاف‌سازي اطلاعات براي فعالان اقتصادي صنعت فناوري اطلاعات.
• به کارگيري فناوري اطلاعات در تمامي شرکت‌ها بدون در نظر گرفتن اندازه‌ي آنها جهت گسترش مبادلات تجاري با مشتريان در سراسر کشور و جهان (گسترش بازار).
سازماندهي اقتصادي ـ فني صنايع پيشتاز فناوري اطلاعات در کشور با رويکرد شبکه‌يي و خوشه‌يي
• سياست‌گذاري، برنامه‌ريزي و وضع قوانين مناسب براي حمايت از امنيت سرمايه‌گذاري در صنعت فناوري اطلاعات.
• توسعه و تقويت شركت‌ها و مراكز توليد محصولات حوزه‌ي فناوري اطلاعات با رويکرد شبکه‌يي و خوشه‌يي.
• استفاده از فناوري اطلاعات به عنوان توانمندساز جهت توسعه‌ي صنايع در ساير حوزه‌هاي اقتصادي و اجتماعي.
• تقويت پيوند بنگاه‌هاي کوچک و متوسط در زنجيره‌ي ارزش صنعت فناوري اطلاعات و کاربرد.
5
كسب‌وكار
كارآفريني با بهره‌گيري از فناوري اطلاعات و ايجاد فضاي مناسب كسب‌وكار رقابتي جهت اخذ سهم مناسب از بازارهاي جهاني.
• بسترسازي مؤثر براي توسعه‌ي کسب‌وکار، عرضه‌ي محصولات و خدمات در سطح ملي و بينالمللي با بهره‌گيري از فناوري اطلاعات.
• کارآفريني در حوزه‌هاي کسب‌وکار الکترونيکي با توسعه‌ي زير‌ساخت‌هاي فناوري اطلاعات.
• توسعه‌ي خوشه‌ها و شبکه‌هاي کسب‌وکار با بهره‌گيري از فناوري اطلاعات.
• گسترش و پيوند جامعه‌ي شبکه‌ي دفاتر کار براي انتخاب شغل افراد فارغ از شرايط سني و جنسي جامعه
افزايش بهره‌وري
با استفاده از فناوري اطلاعات
در توليد كالا و خدمات
• گسترش كاربرد فناوري‌اطلاعات در واحدهاي توليدي و خدماتي
• به کارگيري فناوري اطلاعات در شفاف سازي نظام اطلاعاتي توليد کالا و خدمات.
• بسترسازي مناسب بابهره‌گيري از فناوري اطلاعات در جهت ارتقاء سطح بهره‌وري ملي و بخشي.
• تلاش در جهت گسترش شبکه‌ها و فعاليت‌هاي اقتصادي و کار از راه دور جهت کاهش مصرف منابع انرژي، ترافيک و فشار بر منابع محيطي.
• کاربرد فناوري اطلاعات در افزايش سرعت مبادلات پرحجم و با ارزش.
• تشکيل بازارهاي ترکيبي “بنگاه به بنگاه” و “بنگاه به مشتري” در ابعاد داخلي و خارجي.
• تقويت بخش خصوصي با بهره‌گيري از فناوري اطلاعات در بازاريابي و گسترش بازارهاي بدون مرز.
چابك‌سازي فرايندهاي كسب‌وكار با استفاده از فناوري اطلاعات.
• بازنگري و سازماندهي فرايندهاي كسب‌وكار مبتني بر كاربرد يكپارچه‌ي فناوري اطلاعات.
• معماري سازماني مبتني بر فناوري اطلاعات جهت چابک‌سازي کسب‌وکار.
• پيوند بين بخش فناوري اطلاعات و ساير بخش‌هاي اقتصادي جامعه.
شفاف‌سازي و
قابليت اعتماد و اطمينان جامعه
به كسب‌وكار الكترونيكي
• ايجاد نظام مالي، بانکي، گمرکي، بازرگاني، تجاري و حمل و نقل و… يکپارچه تجارت الكترونيكي.
• ايجاد نظام بيمه‌يي درخصوص تجارت الکترونيکي.
• ايجاد نظام صدور گواهي و احراز هويت الكترونيكي مطمئن.
• کسب اطلاع مستمر از روندهاي بازار و فناوري
6
دولت
تدوين قوانين توسعه‌دهنده و تسهيل‌كننده فناوري اطلاعات براي بهره‌گيري فراگير جامعه
• اصلاح و وضع قوانين جهت تسهيل و تسريع در توسعه و كاربرد فناوري اطلاعات متناسب با قدرت کنترل بازار
• ترويج برون‌سپاري فعاليت‌هاي اطلاعات و ارتباطات به بخش خصوصي
استقرار نظام ملي نوآوري فناوري اطلاعات در كشور
• ايجاد نظام ارزيابي براي انجام تنظيمات نهادي نظام نوآوري
استقرار نظام امنيت فضاي الكترونيكي تبادل اطلاعات كشور
• توسعه و تقويت صنعت بومي امنيت فناوري اطلاعات.
ايجاد شبكه‌هاي مادر زيرساخت ارتباطي امن و مطمئن براي دسترسي ارزان آحاد جامعه
• ايجاد شبکه‌ي يکپارچه ارتباطي مادر مورد نياز فناوري اطلاعات در سطح کشور.
• ايجاد شبکه ملي اينترنت براي دسترسي با کيفيت، امن و پايدار در سراسر کشور در هر زمان و هر مکان براي هر شخص.
• تقويت و توسعه‌ي مراکز و پايگاه‌هاي داده حياتي براي تحقق جامعه‌ي اطلاعاتي.
7
بين‌الملل
گسترش همکاري و تعامل با کشورهاي جهان در حوزه‌ي فناوري اطلاعات
• ايجاد نهادهاي مشترک علمي، فني، اقتصادي، تجاري و اجراي طرح‌هاي امنيتي بينالمللي.
• استقرار نمايندگي‌هاي جهاني جهت فناوري اطلاعات در کشور براي تحققق بخشيدن به کانون و مرکز سرويس‌هاي فناوري اطلاعات منطقه‌يي.
زـ4ـ2ـ حضور فعال و مبتكرانه در مجامع و نهادهاي منطقهاي و بينالمللي فناوري اطلاعات براي حفظ حقوق، ارزش‌ها و منافع ملي
• بهره‌گيري از تجربيات منطقه‌يي و بينالمللي در توسعه‌ي فناوري اطلاعات.
• بهره‌گيري از تسهيلات و امکانات سازمان‌هاي منطقهاي و بينالمللي جهت توسعه‌ي سطح علمي و فني در حوزه‌ي فناوري اطلاعات.
عرضه‌ي خدمات و محصولات در حوزه‌ي فناوري اطلاعات در بازارهاي منطقهاي و بينالمللي
• افزايش كيفيت و توان رقابتي محصولات داخلي فناوري اطلاعات در چارچوب استانداردهاي بينالمللي.
• فراهم آوردن بستر همکاري‌هاي اقتصادي و تجاري منطقه‌يي و بينالمللي.
• مكلف نمودن دفاتر نمايندگي‌ها و سفارتخانه‌ها جهت همكاري در بازاريابي محصولات در حوزه‌ي فناوري اطلاعات.
• انجام پروژه‌هاي مشترك با شركت‌ها و سازمان‌هاي منطقه‌يي و بينالمللي.
• پوشش و پيوند بنگاه‌هاي کوچک، متوسط و بزرگ از سوي بنگاه‌هاي جهاني.
ارتباط با مجامع علمي و تحقيقاتي جهت انتقال و تبادل دانش و فناوري
• ارتباط با مجامع علمي و تحقيقاتي بينالمللي جهت ارتقاء سطح علمي و انتقال دانش در حوزه‌ي فناوري اطلاعات به كشور.
• همکاري با مراكز و مجامع علمي و تحقيقاتي و اجراي پروژه‌هاي مشترك.
2-3-4- مروري بر سياست‌هاي مشابه در كشورهاي پيشرو منطقه
در ادامه به بررسي سياست‌هاي كشورهاي منطقه درخصوص نقش فناوری اطلاعات و کاربردهای آن در توسعه‌ی کارآفرینی در کشورها پرداخته شده است. البته تقريبا اسناد و چشم‌اندازها و سياست‌هاي در دسترس كشورهاي منطقه جمع‌آوري و بررسي شده است؛ ولي هدف بررسي كشورهاي پيشرو منطقه است كه با توجه به شاخص‌هاي موجود توسعه‌ي فناوري اطلاعات شامل كشورهاي رژیم اشغالگر، بحرین، قطر، ترکیه، امارت متحده‌ی عربی و عربستان سعودي است. از آن‌جا كه مطابق پروپوزال هدف بررسي اسناد سه كشور پيشر‌رو منطقه است؛ با توجه اسناد در دسترس سياست‌هاي كشورهاي بحرين، قطر و تركيه بررسي شده است.
جدول 2 8- مقایسه‌ی سیاست‌های کارآفرینی در حوزه‌ی فاوا برخی از کشورهای منطقه
ر
عنوان سند
نام کشور
متولی
سال
خلاصه و نتایج
1
سند چشم‌انداز توسعه‌ی اقتصادی 2030 بحرین
بحرین
وزارت اقتصاد
2009
• توسعه‌ی کارآفرینی از طریق پارک‌های فناوری اطلاعات
2
سند راهبردی جامعه اطلاعاتی ترکیه (2006-2010)
ترکیه
سازمان برنامه‌ریزی
2006
• استفاده از ارتباطات و فناوری اطلاعات در راستای بهبود فرآیندهای کسب‌وکار
• توسعه و گسترش تجارت الکترونیکی در کشور
• ارتباطات و فناوری اطلاعات عامل کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش بهره‌وری، و پتانسیل لازم برای دسترسی به بازارهای جدید جهانی
• ارتباطات و فناروی اطلاعات عامل توسعه‌ی کارآفرینی و نوآوری
• تسهیل دسترسی به اطلاعات برای کارآفرینان از طریق فناوری اطلاعات
3
برنامه‌ی راهبردی سند راهبردی جامعه اطلاعاتی ترکیه (2006-2010)
ترکیه
سازمان برنامه‌ریزی
2006
• ایجاد پرتال واحد اطلاعات به منظور توسعه‌ی کارآفرینی
• استفاده از پرتال برای راه‌اندازی کسب‌وکار‌های جدید
• افزایش دوره‌های کارآفرینی مبتنی بر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دانشگاه‌ها
4
برنامه‌ی اجرایی ارتباطات و فناوری اطلاعات قطر
قطر
شورای عالی فاوا
2006
• ساخت شهرک‌های اینترنتی
• افزایش شرکت‌های کوچک در حوزه‌ي فاوا
• استفاده از ICT در توانمند‌سازی کارآفرینی در سایر حوزه‌ها
5
سند راهبردی فناوری اطلاعات مصر
مصر
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
2005
• توسعه‌ی شرکت‌های حوزه‌ی فناوری اطلاعات
• توسعه‌ی کارکنان در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات (کارآفرینی)
• برگزاری مسابقه‌ی سالانه کارآفرینی و نوآوری در بخش فناوری اطلاعات
• حمایت و ارایه‌ي تسهیلات به کارآفرینان در حوزه‌ي فناوری اطلاعات
• هدف‌گذاری صادرات 1 میلیون دلاری در سال 2010 و 2 میلیون دلاری در سال 2013 برای بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات
• تعریف پروژه‌ي کارآفرینی در ارتباطات و فناروی اطلاعات با هدف بررسی بازار بخش و توسعه‌ی کارآفرینی‌های مبتنی بر ارتباطات و فناوری اطلاعات
6
استراتژی خصوصی‌سازی در بازار ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان
عربستان سعودی
کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات
2005
• شرکت‌های موفق در حوزه‌ی فاوا معمولا توسط کارآفرینان ایجاد می‌شوند.
• سیاست‌های دولتی باید پرورش چنین کارآفرینانی را (با توجه به سیستم ملی نوآوری) بهبود بخشند.
• آموزش کارآفرینی در دانشگاه‌های دارای رشته ارتباطات و فناوری اطلاعات
• تشویق
