آزمون فریدمن
Ranks
Mean Rank
niazasasi
2.00
mosharekatkarkonan
1.78
rabari
2.22
Test Statisticsa
N
121
Chi-Square
12.030
df
2
Asymp. Sig.
.002
a. Friedman Test
بر اساس خروجی نرم‌افزار، از آنجا که معیار تصمیم در جدول دوم برابر ۰۰۲/۰ شده است می توان گفت در سطح 95 درصد هر یک از عوامل ذکر شده در مدل تاثیر متمایزی در بهره‌وری دارند. بر اساس نتایج بدست آمده رهبری مشارکتی بیشترین امتیاز، نیاز اساسی و مشارکت در تصمیم گیری در مرتبه دوم و سوم در بانک ملی قرار دارند.
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهاد
5-1- جمع‌بندی
به دست آوردن حداکثر نتیجه از منابع محدود، ماهیت علم اقتصاد است، و تخصیص بهینه منابع هدف این علم به شمار می‌رود. کوشش‌هاي اقتصادي همواره معطوف بر آن بوده که حداکثر نتیجه را با کمترین امکانات و عوامل موجود به دست آورد، این تمایل می‌تواند دستیابی به کارایی بالاتر باشد. بهره‌وری مفهومی جامع و دربرگیرنده کارایی است، که افزایش آن به منظور ارتقاي سطح زندگی، رفاه، آرامش و آسایش انسان‌ها همواره در نظر دست‌اندرکاران سیاست و اقتصاد بوده است. برخی بقا و تداوم یک نظام سیاسی و اقتصادي را موکول به بهره‌وری و کارایی دانسته اند. پایین بودن سطح کارایی و بهره‌وری در بسیاري از سازمان‌هاي تولیدي و خدماتی یکی از مشکلات کشورهاي در حال توسعه می‌باشد و مساله عدم تشکیل سرمایه به مقدار کافی نیز بر مشکل فوق افزوده شده است. که علت این امر همانا ضعف نهادهاي مالی و بازارهاي مالی این کشور‌ها می‌باشد. زیرا نهادهاي مالی و اعتباري هستند، که با تجهیز منابع و تخصیص آنها به صورت کالا، می‌توانند هزینه‌هاي تامین مالی را کاهش دهند، و نرخ تشکیل سرمایه را افزایش دهند. کارایی صنعت بانکداري به معنی کارمزد و هزینه بانکی کمتر، ارایه خدمات با کیفیت بالاتر می‌باشد. نهادهاي مالی کاراتر، در نهایت منجر به کاهش هزینه‌هاي تامین مالی طرح و سرمایه‌گذاري می‌گردند. بنابراین کارایی نهادهاي مالی و اعتباري منجر به رشد و توسعه بخش‌هاي مختلف خواهد شد.
در میان عوامل تولید، منابع انسانی با ارزش‌ترین و مهمترین عامل توسعه هر کشوری محسوب می‌شود. محققان و اندیشمندان بر این باور هستند، که کارکنان مهمترین منبع رقابت سازمان هستند، و سرمایه انسانی یک سازمان، موسسه یا شرکت، و در سطح فراتر سرمایه انسانی یک کشور، می‌تواند همه نیازهای استراتژیک را برآورده سازد. در واقع سرمایه انسانی مهم ترین زیر ساخت هر مجموعه یا سازمان است، و لذا بهره‌وری این عامل تولید می‌تواند در رشد و تعالی کل سازمان موثر واقع شود. در مطالعات انجام شده در سطح داخلی و خارجی عوامل مؤثر بر بهره‌وری نيروي انساني را عموماً دو دسته عوامل شخصي و محيطي دانسته‌اند، كه عوامل فردي يا شخصي شامل تجربه، ميزان درآمد، سطح تحصيلات، سن و آموزش است. دسته دوم عوامل موثر بر بهره‌وری نيروي انساني عوامل محيطي هستند، كه خود شامل؛ مشاركت، مناسبات اجتماعي، محتواي كار و خشنودي شغلي است.
با عنایت به موارد فوق، در این پایان نامه سعی بر آن شد عوامل موثر بر بهره‌وری نیروی انسانی در بانک ملی مورد بررسی قرار گیرد. لذا هدف تحقيق، بررسی تعیین عوامل موثر بر افزایش بهره‌وری نیروی انسانی در بانک ملی ایران می‌باشد. بنابراين تحقيق با مساله دو و چند متغيري از نوع تحلیل معادلات ساختاری سركار دارد. با توجه به اينكه مسأله چند متغيري از نوع همبستگي و همچنين مقياس اندازه‌گيري متغيرهاي تحقيق فاصله‌اي است، بنابراين مناسب‌ترين روش براي تجزيه و تحليل و آزمون فرضيه‌هاي تحقيق تحلیل معادلات ساختاری است. برای تجزیه تحلیل پس از وارد کردن اطلاعات خام پرسشنامه‌ها در نرم‌افزار SPSS، داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار 6 EQS برای تجزیه و تحلیل وارد شد. براي استفاده تحلیل معادلات ساختاری، بعضي از مفروضه‌ها بايد قابل توجيه باشند. فاصله‌اي بودن مقياس اندازه‌گيري، نرمال بودن توزيع متغير مورد مطالعه، وجود رابطه خطي بين متغير مستقل و وابسته و نبود رابطه هم خطي بين متغيرهاي مستقل با يكديگر از مفروضه‌هاي لازم براي اين آزمون‌ها است. توزيع متغيرها با آزمون کولوموگرف اسمیرنف آزمون شده (فرض صفر نرمال بودن داده‌هاست) است. در گام بعدی مدل تحقیق در نرم افزار درج گردید، و در نهایت خروجی مدل استخراج گردید. لازم به ذکر است، از آنجا که تفاوت فراوانی مشاهده شده، و مورد انتظار معنا دار بوده، و واریانس باقیمانده و کوواریانس نسبتا کوچک است، بنابراین می‌توان گفت، مدل از برازش نسبتاً خوبی برخوردار است. نتایج تحقیق حاکی از آن است، بین نیاز اساسی و بهره‌وری رابطه معنی دار وجود دارد. بین مشارکت کارکنان در تصمیم گیری و بهره‌وری رابطه معنی دار وجود دارد، همچنین بین رهبری مشارکتی و بهره‌وری رابطه معنی دار وجود دارد. بنابر این فرضیه‌های تحقیق در بانک ملی در ادارات امور شعب جنوب تهران مورد تایید قرار گرفت.
از آنجا که ضرایب در مدل اثر هر چهار عامل معنا دار شده است، از آزمون فریدمن برای مقایسه میانگین رتبه‌ها در بین K گروه استفاده شده است. فرض صفر در این آزمون مبتنی بر یکسان بودن میانگین رتبه‌ها در بین گروه‌ها است. نتایج آزمون فرید من نشان داده است، معیار تصمیم برابر ۰۰۲/۰ شده است می‌توان گفت در سطح 95 در صد هر یک از عوامل ذکر شده در مدل تاثیر متمایزی در بهره‌وری دارند. بر اساس نتایج بدست آمده رهبری مشارکتی بیشترین امتیاز، نیاز اساسی و مشارکت در تصمیم گیری در مرتبه دوم و سوم در بانک ملی قرار دارند.
5-1-1- نتایج بررسی فرایض
فرایض پژوهش به شرح زیر می‌باشد:
1 – تأمين نيازهاي اساسي كاركنان موجب افزايش بهره‌وری آنها مي شود.
2 – مشاركت كاركنان در تصميم گيري موجب افزايش بهره‌وری آنها مي شود.
3 – سبك رهبري مشاركتي مدير موجب افزايش بهره‌وری آنها مي شود.
5-1-1-1- نتایج بررسی فرضیه اول
نتایج تحقیق حاکی از آن است بین نیاز اساسی و بهره‌وری رابطه معنی دار وجود دارد، و ضریب آن ۷۵۷/۰ و آماره آزمون آن ۶۲۰/۴ می‌باشد، و مثبت بودن آن بیانگر اثبات فرض اول تحقیق می‌باشد.
5-1-1-2- نتایج بررسی فرضیه دوم
نتایج تحقیق نشان داده است، ضریب مشارکت کارکنان در مدل ۸۳۱/۰ است و یک عدد مثبت و به این معنی که رابطه‌ایی هم سو بین بهره‌وری و مشارکت کارکنان در تصمیم‌گیری وجود دارد. همچنین آماره این متغیر ۴۹۷/۲ می‌باشد که به این معنی است ضریب متغیر معنی‌دار می‌باشد.
5-1-1-2- نتایج بررسی فرضیه سوم
قابل ذکر است، بین رهبری مشارکتی مدیر و بهره‌وری نیز رابطه معنی‌دار وجود دارد، و ضریب متغیر و آماره آزمون به ترتیب ۷۲۶/۰ و ۶۰۸/۴ بوده است. لذا می‌توان گفت فوض سوم نیز مورد تایید قرار گرفت.
5-1-2- سازگاری با تحقیقات پیشین
در ادبیات مربوط به بهره‌وری عمده عوامل اثرگذار بر بهره‌وری را تجربه، آموزش، تحصیلات و مشارکت دانسته است. در مطالعات انجام شده نیز، چه در سطح داخلی و چه در سطح خارجی، عوامل موثر بر بهره‌وری در سازمان‌ها و دستگاه‌ها را، آموزش، کنترل، رهبری، عوامل فرهنگی، امکانات رفاهی و غیره برشمردند.
در مطالعه‌ایی که در بانک سامان توسط طالقانی و همکاران انجام شده عوامل موثر بر بهره‌وری را نیازهای اساسی، مشارکت در تصمیم‌گیری و سبک رهبری مشارکتی دانسته، و لذا در این پژوهش نیز تاثیر سه عامل نیازهای اساسی، مشارکت در تصمیم‌گیری و سبک رهبری مشارکتی بر بهره‌وری نیروی انسانی در بانک ملی با استفاده از روش معادله ساختاری مورد تایید قرار گرفت.
5-2- پیشنهاد
با توجه به محدودیت منابع، و نامحدود بودن نیازهای انسانی، افزایش جمعیت و رقابت شدید و بی رحمانه در اقتصاد جهانی، بهبود بهره‌وری نه یک انتخاب بلکه یک ضرورت می‌باشد. بی‌گمان رشد و توسعه اقتصادی امروزه جوامع مختلف در نرخ رشد بهره‌وری آنها نهفته است. کوشش برای افزایش نرخ بهره‌وری، کوشش برای زندگی و رفاه بهتر برای افراد و جامعه است.
بدون تردید برای داشتن آینده پویا و توسعه یافته و ایستادگی اقتصادی در دنیای پررقابت امروزی، نیازمند افزایش بهره‌وری و استفاده حداکثری از حداقل امکانات هستیم. امروزه همه کشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعه به اهمیت بهره‌وری بعنوان یکی از ضرورت‌های توسعه اقتصادی و کسب برتری رقابتی پی برد‌‌ه‌اند. به این ترتیب اغلب کشورهای در حال توسعه به منظور اشاعه فرهنگ نگرش ویژه به بهره‌وری و تعمیم به کارگیری فنون و روش‌های بهبود آن، سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی انجام داده‌اند. در ایران اهمیت توجه به مقوله بهره‌وری، به دلایل مختلفی از جمله حاکم نبودن فرهنگ و نگرش درست به بهره‌وری در جامعه، مورد غفلت واقع گردیده است. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که حلقه مفقوده اقتصاد ایران پیش از آنکه سرمایه و یا منابع طبیعی باشد، نبودن بهره‌وری نیروی کار است.
5-2-1- پیشنهادات برای تحقیقات آتی
پیشنهادات برای محققین آتی این است که این موضوع در بانک‌های دیگر نیز با این روش صورت پذیرد تا مقیاسی جهت مقایسه باشد. همچنین موضوع این پژوهش با بررسی سایر عوامل (فردی، شغلی، محیطی) و سایر روش‌ها نیز می‌تواند اجرا شود.
5-3- محدویت‌های تحقیق
با توجه به اینکه داده‌های تحقیق از طریق پرسشنامه جمع‌آوری شده است، از عمده محدودیت‌های این تحقیق، نحوه پاسخگویی به پرسشنامه از سوی نمونه آماری یعنی کارکنان بانک ملی بوده، که همواره با درصدی خطا همراه است.
منابع و ماخذ
فارسی
آقایی، نجف، 1390، بررسی مقایسه‌اي تاثیر عوامل دموگرافی، اقتصادي و اجتماعی بر بهره‌وری نیروي انسانی در آموزش و پرورش شهر تهران، پژوهش‌نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، دوره 7، شماره 14.
ابطحی، سیدحسین و بابک کاظمی،۱۳۸۳، بهره‌وری، تهران، موسسه مطالعات پژوهش‌های بازرگانی
اسماعیلیان، مه‍دی، ۱۳۸۵، راهنمای جامع spss، تهران، دیباگران تهران.
اعتمادي، مهدي، 1379، عوامل مؤثر در ارتقاي بهره‌وری در بخش صنعت؛ مجله دانش. 80-98: مديريت، سال سيزدهم؛ 49
امامي‌ميبدي، علي، 1379، اصول اندازه‌گيري كارايي و بهره‌وری؛ تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات و پژوهش‌هاي بازرگاني.
ایرجی‌راد، ارسلان، ۱۳۸۴، آمار از نگاه SPSS (علمی – کاربردی)، تهران، موسسه فرهنگی اهل قلم،.
جعفري، رمضانعلي، 1381، بررسي ديدگاه مديران بيمارستان‌هاي دولتي و غيردولتي شهر اصفهان در زمينه عوامل مؤثر بر افزايش بهره‌وری؛ پايان نامه كارشناسي ارشد مديريت دولتي، مؤسسه آموزش و پژوهش مديريت و برنامه ريزي.
رضایی‌نصرتی، ولی الله و همکاران، 1391، بررسي عوامل مؤثر بر بهره‌وری سرمايه انساني سازمان‌ها (مطالعه موردی: صنايع چوب و كاغذ مازندران)، همایش ملی اقتصاد مقاومتی پیام نور استان مازندران.
سایت بانک ملی ایران
صفوي، مينا، 1374، نگرش‌هاي نوين در نظام مديريت ژاپن، ماهنامه تدبير؛ 55
طالقاني، تنعمي، فرهنگي، زرين‌نگار، غلامرضا، محمد مهدي، علي اكبر و محمدجعفر، 1390، بررسي عوامل مؤثر بر افزايش بهره‌وری (مطالعه ي موردي: بانك سامان)، مديريت دولتي دانشكده مديريت دانشگاه تهران دوره 3، شماره 7 پاييز.
طاهري، شهنام، 1378، بهره‌وری و تجزيه و تحليل آن در سازمان‌ها (مديريت بهره‌وری فراگير)؛ تهران: نشرهستان.
طوسي، محمدعلي، 1370، مشاركت در مديريت و مالكيت؛ تهران: انتشارات مركز آموزش مديريت دولتي. مديريت دولتي، دوره 3، شماره 7، پاييز 1390
عادل آذر، مؤمني، حسین، منصور،1380، آمار و كاربرد آن در مديريت؛ جلد دوم، چاپ هشتم، تهران، انتشارات سمت.
عبادي‌آذر، محمدتقي، 1384، بررسي عوامل مؤثر انگيزشي بر ارتقا بهره‌وری در مديريت امور اداري دانشگاه تبريز؛ پايان نامه كارشناسي ارشد مديريت دولتي، مؤسس ه آموزش و پژوهش مديريت و برنامه‌ريزي.
عباس‌پور، عباس، 1384، مديريت منابع انساني پيشرفته (رويكردها، فرآيندها و كاركردها )، تهران: انتشارات سمت.
فاراب، كيوان، 1384،
