ت بین سبک‌های اسنادی دانش‌آموزان دبیرستان دخترانه ایرانی و اتباع‌افغانی اسلامشهر از لحاظ سبک‌های اسنادی ؛
2- بررسی تفاوت بین هوش معنوی دانش‌آموزان دبیرستان دخترانه ایرانی و اتباع‌افغانی اسلامشهر از لحاظ هوش معنوی ؛
3- بررسی تفاوت بینسخترویی دانش‌آموزان دبیرستان دخترانه ایرانی واتباع‌افغانی اسلامشهر از لحاظ سخت رویی .
1-4- فرضیات تحقیق
فرضیه اصلی: بین دانش‌آموزان دختر ایرانی و اتباع افغانی دبیرستان دخترانه اسلام شهر از لحاظ سبک‌های اسنادی، هوشمعنوی وسخت‌رویی، با کنترل سن و مقطع تحصیلی، تفاوت معنادار وجود دارد.
فرضیه‌های فرعی:
1) بین دانش‌آموزان ایرانی و اتباع افغانی دبیرستان دخترانه اسلامشهر از لحاظ سبک‌های اسنادی، با کنترل سن و مقطع تحصیلی، تفاوت معنادار وجود دارد.
2) بین دانش‌آموزان ایرانی و اتباع افغانی دبیرستان دخترانه اسلام شهر از لحاظ هوشمعنوی، با کنترل سن و مقطع تحصیلی، تفاوت معنادار وجود دارد.
3) بین دانش‌آموزان ایرانی و اتباع افغانی دبیرستان دخترانه اسلام شهر از لحاظ سخت‌رویی، با کنترل سن و مقطع تحصیلی، تفاوت معنادار وجود دارد.
1-5- اهمیت و ضرورت انجام تحقيق
بیش ازسه دهه از ورود مهاجرین افغان به کشور ایران می‌گذرد. در این مدت نسبتاً طولانی، نسلی از افغان‌ها در این کشور شکل گرفته‌اند. جوانان، نوجوانان و کودکانی که با فرهنگ ایران رشد کرده و می‌کنند و از این نظر بین دو هویت ایرانی وافغانی سرگردانند.
پژوهش‌هاي مارجي شيلد11وريچارد بهرام12(2002) دوپژوهشگر بخش مطالعات مهاجرت يونيسف كه در مقاله‌اي با عنوان «آينده كودكان» به چاپ رسيد نشان داد تفاوت‌هاي فاحشي ميان كودكان و خانواده‌هاي كودكان مهاجر با كودكان و خانواده‌هاي بومي وجود دارد. از شاخص‌ترين نتايج اين پژوهش مي‌توان به اين نكات اشاره كرد:
1) مقايسه كودكان و والدين خانواده‌هاي بومي و مهاجر نشان از سلامت جسمي و روحي خانواده‌هاي بومي در مقايسه با خانواده‌هاي مهاجر دارد؛
2) گرايش شديد خانواده‌هاي مهاجر به افراد هم وطن و محدود كردن روابط خود با افراد خارجي با هدف حفظ فرهنگ و آداب و رسوم خود.
آنچه از نتایج این تحقیق می‌توان اقتباس کرد عبارت است از: ناتواني در صحبت كردن به زبان كشور هدف، تحمل تبعيض نژادي و قومي؛ ناتواني در برقراري ارتباط با همسالان و همكلاسي‌ها، شكاف فرهنگي ميان والدين و كودكان به دليل پذيرش فرهنگ جديد و بي‌اهميتي به فرهنگ بومي خود؛ دوگانگی شخصیتی، احساس ناخوشايند متفاوت بودن از ديگران؛ شكست‌هاي آموزشي ناشي از تبعيض‌نژادي – قومي و ناتواني در فراگيري به دليل عدم تسلط به زبان كشور هدف و…كودكان مهاجر با آن دست به گريبان هستند.
مشکلات روانی که برای مهاجران به وجود می‌آید را از دو نظر می‌توان بررسی کرد؛ عواملی که در کشور میزبان وجود دارد و همچنین عوامل روانی که در خود شخص موجود است، این‌ها دست به دست هم داده باعث سازگاری یا عدم سازگاری فرد با شرایط کشور میزبان می‌شود، البته این مشکلات در افرادی که محیط کشور میزبان زادگاهشان است بیشتر جلوه می‌کند. برای مثال کودکان افغانی که در ایران به دنیا آمده یا رشد کرده‌اند که در اصطلاح نسل دوم گفته می‌شوند به خاطر اینکه پیش زمینه ذهنی از افغانستان ندارند، نیاز به سازگاری با محیط کشور میزبان دارند و اگر این نیازشان درست از سوی جامعه برآورده نشود دچار تعارض شخصیت می‌شوند.
بنابراین با توجه به اهمیت موضوع مهاجرت و تاثیرات قابل توجه آن در وضعیت روحی و فرهنگی دانش آموزان برآنیم که در تحقیق خود تفاوت سبک‌های اسنادی، هوش معنوی و سخت رویی دانش آموزان دختر ایرانی و اتباع افغانی بررسی نماییم.
1-6- روش تحقیق
این تحقیق از نظر هدف توصیفی و از نظر ماهیت علی- مقایسه‌ای و از لحاظ روش گردآوری داده‌ها، میدانی است. متغیرهای کنترل عبارت‌اند از سن و مقطع تحصیلی، که جهت مقایسه در متغیرهای ذکر‌شده همسان می‌شوند. تحقیق حاضر از نظر گردآوری اطلاعات از نوع میدانی می‌باشد وجهت جمع‌آوری اطلاعات ازپرسشنامه استفاده گردیده است. جامعه‌ی تحقیق حاضر را دانش‌آموزان ایرانی و اتباع افغانی دبیرستان دخترانه اسلام شهر تشکیل می‌دهند. تعداد نمونه شامل 360 نفر می‌باشد که 180 نفر از اتباع ایرانی و 180نفر از اتباع خارجی را دربرمی‌گیرد و مطابق با جدول مورگان محاسبه می‌گردد.
1-7- جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق
مهاجرت، تأثیراتی با ابعاد مختلف را بر ساختار خانواده و کل اعضای آن متحمل می‌سازد. تحقیقات انجام شده مؤید این نکته است که سیستم روانی کودکان و نوجوانان متعلق به خانواده‌های مهاجر به طور خاص در معرض آسیب قرار می‌گیرد. در واقع بزرگ شدن در خانواده مهاجر می‌تواند به بحران‌های ویژه دوران نوجوانی، اشکال متفاوتی داده و حتی منجر به افزایش این بحران‌ها گردد. بنابراین بررسی و پژوهش در زمینه تاثیرات محیط‌های تحصیلی بر سیستم روانی کودکان و نوجوانان مهاجر از وظایف مهم هر جامعه‌‌ای است. متاسفانه در این حوزه تحقیقات قابل توجهی صورت نگرفته است.
این تحقیق سابقاً فقط با محوریت یکی از موارد سبک اسنادی، هوشمعنوی، سخت‌روی‌ای زیر انجام شده و تا به حال این سه عامل با هم دریک پژوهش مورد بررسی قرار نگرفته است.
1-8- تعاریف نظری و عملیاتی
1-8-1- سبک‌های اسنادی:
تعریف نظری: از نظر‌هایدر (1985) اسناد عبارت است از فرایندی که افراد به کار می‌گیرند تا رویدادها یا رفتارها را به عوامل زیربنایی خود پیوند دهند. نتایجی که ما درباره علل رفتار دیگران به دست می‌آوریم بر ارتباطات ما تأثیر می‌گذارد. از اینرو اسنادها نقش مهمی در بسیاری از جنبه‌های رفتار اجتماعی از جمله متقاعدسازی، پیش‌داوری، ارتباطات درازمدت، نفوذ اجتماعی و تعارض ایفا می‌کنند (آذربایجانی، 1387: 57).
تعریف عملیاتی: برای اندازهگیری سبک های اسنادی ازپرسشنامه سبک‌های اسنادی (ASQ) توسط پترسون13، سلیگمن14، سمل، بایر، آبرامسون15و متالکسی16 (1983) ساخته شده است؛ استفاده گردید.
1-8-2- هوش معنوی:
تعریف نظری: این هوش برخلاف هوش عقلانی که کامپیوترها هم از آن بهره مندند و نیز هوش عاطفی که در برخی از پستانداران رده بالا دیده می‌شود، خاص انسان است. زوهار و مارشال هوش معنوی را یک بعد جدید از هوش انسانی معرفی کردند و به نظر آن‌ها هوش‌هایی است و برای حل مسائل مفهومی و ارزشی استفاده می‌شود. هوش معنوی زمینه تمام آن چیزهایی است که ما به آن‌ها اعتقاد و باور داریم. سوال‌های جدی در مورد اینکه از کجا آمده‌ایم، به کجا می‌رویم و هدف اصلی زندگی چیست، از نمودهای هوش معنوی است.
تعریف عملیاتی:برای اندازهگیری هوش معنوی ازپرسشنامه هوشمعنوی که توسط عبداله‌زاده، باقرپور، بوژمهرانی و لطفی (1388)ساخته شده است؛ استفاده شد.
1-8-3- سخت رویی
تعریف نظری: اصطلاح سخت رویی در مورد افرادی به کار برده می‌شود که در برابر فشار روانی مقاوم تر هستند و نسبت به بیشتر افراد کمتر مستعد بیماری هستند. افرادی که دارای این ویژگی هستند معمولاً بر زندگی خود کنترل بیشتری احساس می‌کنند، نسبت به آنچه انجام می‌دهند تعلق خاطر بیشتری دارند، و در قبال عقاید و تغییرات جدید پذیرا هستند.
تعریف عملیاتی: جهت اندازه گیری سخت رویی ازپرسشنامه استاندارد کوباسا(1996)استفاده شد.
فصل دوم
بررسی منابع
2-1- مقدمه
فرآیندی که از طریق آن در پی کسب اطلاعات درباره فهم چرایی رفتار بر می‌آییم “اسناد” نامیده می‌شود. ما نیازمندیم علل رفتار خود و دیگران و صفات ماندگار آن‌ها را بدانیم. به عبارت روشن‌تر، اسناد به تلاش ما در فهم علل رفتار دیگران و نیز رفتار خودمان اشاره دارد (شمس اسفندآباد، 1384: 106). هایدر17 نیز بیان می‌کند: اسناد عبارت از فرآیندی است که افراد به کار می‌گیرند تا رویدادها یا رفتارها را به عوامل زیربنایی خود پیوند دهند. نتایجی که ما درباره علل رفتار دیگران به دست می‌آوریم بر ارتباطات ما تأثیر می‌گذارد. ازاین رو اسنادها نقش مهمی در بسیاری از جنبه‌های رفتار اجتماعی از جمله متقاعدسازی، پیش‌داوری، ارتباطات درازمدت، نفوذ اجتماعی و تعارض ایفا می‌کنند.
روان‌شناسان اجتماعی به دلیل پیچیدگی قضیه اسناد در تحلیل آن اتفاق نظر ندارند و نظریه‌های بسیاری در مورد تبیین نحوه عمل آن پیشنهاد داده‌اند که در حقیقت هر یک از آن‌ها چارچوب‌هایی برای فهم چگونگی تلاش ما برای ادراک دنیای اجتماعی است (آذربایجانی، 1387: 57) . بر این اساس در این فصل ابتدا به تعریف نظریه های اسناد و عوامل آن پرداخته می شود سپس به بحث هوش معنوی و عوامل موثر برآن پرداخته می شود و پس از آن به عامل سخت رویی و پرداخته می شود و در نهایت به پیشینه های داخلی و خارجی اشاره می شود.
2-2- نظریه‌های اسناد
نظریه اسناد یکی از نظریه‌های پویای روانشناسی است که به تبیین و تشریح ادراک افراد از وقایع می‌پردازد. فرض اساسی این نظریه این است که افرادمی‌خواهند بدانند چرا خود و دیگران پیامد خاصی راتجربه می‌کنند. مامی‌خواهیم علت‌های نهفته درموقعیت‌هاوشکست‌ها، پیروزی‌هاو مصیبت‌ها، مقبولیت‌ها یا طرد شدن‌های اجتماعی مان را بدانیم. بعد از اینکه پیامدهای زندگی مان را تجربه کردیم ممکن است این سؤال‌ها را از خودمان بپرسیم؛ چرا در امتحان شیمی رد شدم؟ چرا فلانی از دانشگاه اخراج شد؟ چرا این آدم فقیر است و يا اينكه چرا فلان نامزد انتخاباتي پيروز شد؟ پس این تئوری به دنبال علیت افراد از نتایج پیامدهایشان است (ريو18،1382: 46).
فریتز‌هایدر را آغازگر رویکرد اسناد در حیطه روانشناسی می‌دانند. به دنبال‌هایدر افراد زیادی در بسط و گسترش نظریه اسناد نقش داشته‌اند که از آن جمله می‌توان به راتر19، واینر و سلیگمن اشاره کرد. واینر20 (1992)، اصطلاح اسناد را اینگونه تعریف می‌کند: اسناد به ادراکی گفته می‌شود که افراد از علیت نتایج رفتار خود دارند.
تئوری اسناد یک تئوری شناختی انگیزشی است و پایه آن در یک استعاره خداگونه از افراد است. این تئوری اشاره به این دارد که افراد هوشیار هستند و تصمیم گیرنده‌های منطقی می‌باشند. این استعاره با استعاره ماشینی از رفتار انسان که انسان را مانند یک ماشین می‌داند و می‌تواند خروجی داشته باشد متفاوت است.
دو فرض اساسی در این نظریه وجود دارد: اولین فرض این است که افراد بر اساس یک هدف برانگیخته می‌شوند تا بفهمند چگونه بر خود و محیطشان مسلط شوند. به عبارت دیگر انسان را مثل یک دانشمند در نظر می‌گیرد که به دنبال این است که جهان را درک کند و رویدادها را پیش بینی و کنترل کند. به عنوان مثال، دانش آموزی را در نظر بگیرید که نمره پایینی را در یک امتحان کسب کرده است، بنابراین این دانش آموز برانگیخته می‌شود تا علت نمره پایین خود را دریابد و به این طریق به کاستی خود در امتحان پی می‌برد.
دومین فرض بیانگر این است که افراد آدمی چگونه به علل رویدادهای مهم زندگی خود نگاه می‌کنند. واینر بیان می‌کند که این علل را می‌توان به عوامل درونی وبيرونی نسبت داد. اسناد دهنده در واقع یک جستجو کننده دانش است وهدف نهايي او دستیابی به دانش وکنترل محیط می‌باشد که این به سازگاری افراد با محیطشان کمک می‌کند.
هایدر (1985) بر این باور بود که مردم تمایل دارند که از روابط علی سر در آورند. تمایل افراد بر این است که رفتار خود و دیگران را بر مبنای قصد و نیت خودشان توجیه کنند. افراد از آن جهت به انجام امور می‌پردازند که دلخواه آنان است. بنابراین هنگامی که افراد به انجام کاری می‌پردازند که مورد مشاهده دیگران است مشاهده کنندگان خود به خود سعی می‌کنند که به علت انجام آن کار پی ببرند.
هدف نهایی اسناد دهنده دست یابی به دانش و مدیریت مؤثر بر خود و محیطش است. این تلاش برای تسلط یافتن افراد بر دانش مؤثر است که به آن‌ها اجازه می‌دهد یاد بگیرند و خود را با محیطشان سازگار کنند. جستجو برای درک و فهم امور و علل رویدادها مهم‌ترین منبع انگیزشی
