پایان نامه با موضوع هوش معنوی، روایی سازه، تحلیل عامل، آزمون فرضیه

رویدادهای منفی 3- و پایین‌ترین آن 21- است. برای محاسبه نمره کل رویدادها، نمره کل تجارب مثبت از نمره کل تجارب منفی کسر می‌شود. بهترین نمره برای کل رویدادها 18+ و بدترین آن نمره 18- است. همچنین سؤال شماره 1 برای درک بهتر سؤالات دیگر است و در نمره‌گذاری استفاده نمی‌شود. به علاوه، سؤالات موقعیت‌های مثبت شماره‌های 1، 3، 6، 9، 10 و 12 و سؤالات موقعیت‌های منفی شماره‌های 2، 4، 5، 7، 8 و 11 هستند. در واقع در این پرسشنامه نمرات وقایع مثبت و منفی به طور مجزا محاسبه می‌شوند چرا که نمره پایین برای یک واقعه مثبت یک اسناد منفی است درحالی‌که نمره پایین برای یک واقعه منفی یک اسناد مثبت است.
به طور خلاصه پرسشنامه ASQ دارای نمرات زیر است:
1- سبک اسناد منفی ترکیبی: که برابر است با مجموع نمرات موقعیت‌های منفی تقسیم بر تعداد کل موقعیت‌های منفی، بهترین نمره 3 و بدترین نمره 21 است.
2- سبک اسناد مثبت ترکیبی: که برابر است با مجموع نمرات موقعیت‌های مثبت تقسیم بر تعداد کل موقعیت‌های مثبت، بهترین نمره 21 و بدترین نمره 3 است.
3- نمره مثبت ترکیبی منهای نمره منفی ترکیبی: این نمره نمایانگر شیوه اسناد فرد است و دارای دامنه‌ای از 18- تا 18+ می‌باشد هرچه از نمره منفی به سمت نمره مثبت حرکت کنیم شیوه اسناد مطلوب‌تر می‌شود.
4- نمره منفی درونی که برابر است با مجموع نمرات بعد درونی- بیرونی وقایع منفی
5- نمره منفی ثبات که برابر است با مجموع نمرات بعد عمومی- ویژه وقایع منفی
6- نمره منفی عمومی که برابر است با مجموع نمرات بعد عمومی- ویژه وقایع منفی
7- نمره ناامیدی که برابر است با مجموع نمرات ابعاد ثبات و عمومی وقایع منفی
8- نمره مثبت درونی که عبارت است از مجموع نمرات بعد درونی- بیرونی وقایع مثبت
9- نمره مثبت ثبات که عبارت است از مجموع نمرات بعد ثبات- عدم ثبات وقایع ثبت
10- نمره ثبات عمومی که عبارت است از مجموع بعد عمومی- ویژه وقایع مثبت
11- نمره امیدواری که عبارت است از مجموع نمرات ابعاد ثبات و عمومی وقایع مثبت (شیخ‌الاسلامی، 1377).
3-5-2. پرسشنامه سخت رویی دیدگاه‌های شخصی کوباسا:
این پرسشنامه اولین بار توسط سوزان کوباسا برای سنجش سخت رویی استفاده شده است. کوباسا (1984) مقیاس زمینه‌یابی دیدگاه‌های شخصي را به وجود آورد. او براي تهيه مقیاس‌ها مدت 12 سال نظر متخصصان و صاحب‌نظران مختلف را جويا شد. این پرسشنامه داراي 50 ﻣﺎده اﺳﺖ ﻛﻪ آزﻣﻮدﻧﻲ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﺮ ﻣﺎده، بر اساس آن ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻣﺎده ﺗﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺰان در ﻣﻮرد وي ﻣﺼﺪاق دارد، ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻮد را در ﻳـﻚ ﻣﻘﻴـﺎس 4 درجه‌ای از 0 ﺗـﺎ 3 ﻣﺸﺨﺺ می‌نماید. اﻳﻦ آزﻣﻮن داراي ﺳﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪ اﺻﻠﻲ “مبارزه‌طلبی”، “ﺗﻌﻬﺪ” و “ﻛﻨﺘﺮل” اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ 17، 16 و 17 ﻣﺎده را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده‌اند. ﻧﻤﺮات 39 ﻣﺎده از آزﻣﻮن ﺑﻪ ﺷﻜﻞ واروﻧﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ می‌شود، در ﻣﺠﻤﻮع ﻳﻚ ﻧﻤﺮه ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ﺳﺨﺖ روﻳﻲ و ﺳﻪ ﻧﻤﺮه ﺑﺮاي مؤلفه‌های آن به ﻃﻮر ﻣﺠﺰا ﺑﻪ دﺳﺖ می‌آید. ﻫـﺮ ﭼـﻪ آزﻣـﻮدﻧﻲ در اﻳـﻦ ﻣﻘﻴـﺎس ﻧﻤـﺮه ﺑـﺎﻻﺗﺮي ﻛـﺴﺐ ﻛﻨـﺪ ﺳﺨﺖ روﻳﻲ او ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ.
3-5-3. پرسشنامه هوش معنوی جامع (ISIS):
پایه نظری این پرسشنامه بر اساس تعریف آمرام (2007) از هوش معنوی است که بنا به این تعریف هوش معنوی یعنی بکار بردن و استفاده از منابع معنویت و ارزش‌ها در فعالیت‌های روزمره و ایجاد رضایتمندی از خود. آزمون هوش معنوی دارای دو فرم کوتاه با 45 عبارت و فرم بلند با 83 عبارت است. هر دو فرم هوش معنوی، 22 زیر مقیاس دارد. در پژوهش حاضر از فرم بلند آن استفاده شده است.
این آزمون در سال 2007 توسط آمرام و درایر ساخته شد. برای ساخت این پرسشنامه ابتدا بر اساس مطالعات والش (1999) ویژگی‌های افراد معنوی در ادیان مختلف مانند بودیسم، مسیحیت، اسلام، یهود، کنفوسیوسم، شمیسم و تائیسم شناخته و تعریف شد، سپس برای توسعه این تعاریف از ویژگی‌ها و خصوصیات افراد معنوی آمرام و درایر 71 مصاحبه با افرادی از دین‌های مختلف (بودیسم، مسیحیت، اسلام، شمیسم، پگن، هندو، یهود، تائیسم و یوگا) انجام دادند، برای هر دین حداقل 4 مصاحبه انجام شد.
بر اساس این مطالعات 22 ویژگی اصلی در همه ادیان به عنوان ویژگی افراد معنوی شناخته شد که در این پرسشنامه این 22 ویژگی در 7 گروه طبقه‌بندی شدند که عبارت‌اند از:
1- هوشیاری (آگاهی، ترکیب کردن) 2- خوبی (زیبایی، قدرشناسی، لذت بردن)، 3- جهت‌گیری درونی (بصیرت و قوه درک، استقلال)، 4- معنا و مفهوم (هدف، خدمت کردن)، 5- وجود و شخصیت (تجسم، بینش و بصیرت)، 6- حقیقت و صداقت (پذیرش و قبول، متفکر، خوش‌بینی، مسالمت‌آمیز، پذیرش خود)، 7- تمامیت و کلیت (تقدس و پاکی، وابستگی، مقدس و روحانی، خود برتر، تمرین و ممارست، خودداری)
این پرسشنامه در ایران نیز توسط حسینی (1390) ترجمه و هنجاریابی شده است.
نمره‌گذاری این پرسشنامه بدین صورت است که به گزینه‌های هرگز، نمره 1، بسیار بندرت، نمره 2 تا حدی بندرت، نمره 3، معمولاً نمره 4، اکثر اوقات، نمره 5 و همیشه نمره 6 تعلق می‌گیرد، تعدادی از سؤالات به صورت عکس نمره‌گذاری می‌شوند.
3-6- روایی و پایایی آزمون
3-6-1. روایی:
منظور از روايي آن است که آزمون در عمل تا چه اندازه صفاتي را که براي اندازه‌گیری آن‌ها طرح‌ریزی شده است اندازه می‌گیرد يا به طور اخص به آن صفات مربوط می‌شود (جان بست, ترجمه پاشا شريفي, 1369، ص 262).
کوباسا و همکاران (1982) روایی سازه‌ای پرسشنامه سخت‌کوشی را مناسب ارزیابی کرده‌اند، بشارت (1384) نیز روایی همگرای پرسشنامه سخت‌کوشی را بر روی دانشجویان با ضرایب همبستگی 77/0 تا 88/0 با زیر مقیاس‌های بهزیستی روان‌شناختی، مورد تأیید قرارداد.
در بسیاری از پژوهش‌ها، روایی سازه‌ای و ملاکی پرسشنامه سبک‌های اسنادی مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است. رجبی (1382) روایی این ابزار را با روش تحلیل عاملی برای گویه های مربوط به سبک‌های اسنادی مثبت بین 55/0 تا 67/0 و برای پرسش‌های سبک‌های اسنادی منفی بین 40/0 تا 68/0 به دست آورد. حیدری ودیگران (1391) نیزروایی سازه‌ای پرسشنامه سبک‌های اسنادی را بر اساس تحلیل مؤلفه‌های اصلی برای دو عامل سبک‌های مثبت و منفی برابر با 2/41 درصد گزارش کرد.
روایی سازه‌ای پرسشنامه هوش معنوی توسط افروز و همکاران (1388) در جامعه دانشجویان با استفاده از تحلیل مؤلفه‌های اصلی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که 12 عامل استخراج‌شده، 9/43 درصد کل واریانس متغیرها را تبیین می‌کند.
3-6-2. اعتبار:
اعتبار يک وسیله اندازه‌گیری، به دقت آن اشاره می‌کند. يک آزمون در صورتي داراي پايايي است که اگر آن را در يک فاصله زماني کوتاه چندين بار به گروه واحدي از افراد بدهيم نتايج حاصل نزديک به هم باشند (سيف،1378، ص 409). محمدی فر و همکاران (1388)، اعتبار پرسشنامه سخت‌کوشی را با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 78/0 گزارش نمودند. سلیمانی نیا (1378) آلفای کرونباخ مقیاس سخت رویی و خرده مقیاس‌های ﺗﻌﻬـﺪ، ﻛﻨﺘـﺮل و مبارزه‌طلبی را ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ 86/0، 83/0، 72/0 و 71/0 گزارش کردند. در پژوهش حاضر نیز همسانی درونی پرسشنامه سخت‌کوشی توسط ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که ضریب مربوط برای مقیاس تعهد برابر با 81/0، چالش، 75/0، کنترل، 76/0 و کل پرسشنامه برابر با 92/0 برآورد گردید. شهرآرای و همکاران (1384) قابلیت اعتماد پرسشنامه سبک‌های اسنادی را در دانش‌آموزان سال دوم رشته ریاضی، برای حوادث بد درونی، 68/0، حوادث خوب درونی 69/0، حوادث بد پایدار 58/0، حوادث خوب پایدار 54/0، حوادث بد کلی 75/0 و حوادث خوب کلی 73/0 گزارش کرده‌اند. در این پژوهش نیز اعتبار پرسشنامه سبک‌های اسنادی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که نتایج آن در جدول زیر ارائه شده است:
جدول 3-1- اعتبار پرسشنامه سبک‌های اسنادی
مؤلفه
تعداد سؤالات
اعتبار
درونی- بیرونی خوشایند
درونی – بیرونی ناخوشایند
ثابت- متغیر خوشایند
ثابت – متغیر ناخوشایند
کلی- خاص خوشایند
کلی- خاص ناخوشایند
7
7
7
7
7
7
68/0
68/0
78/0
77/0
73/0
70/0
افروز و همکاران (1388)، اعتبار پرسشنامه هوش معنوی را در نمونه‌ای از دانشجویان بر پایه ضریب آلفای کرونباخ برابر با 91/0 به دست آوردند. ﺑﺪﯾﻊ و ﻫﻤﮑﺎران (1389) ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اعتبار ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﻮش ﻣﻌﻨـﻮي از دو روش آﻟﻔـﺎيﮐﺮوﻧﺒﺎخ و تصنیف اﺳﺘﻔﺎده نموده‌اند ﮐﻪ ﻣﻘﺪار آن ﺑﺮاي ﮐﻞ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ برابر با 85/0 و 78/0 ﺑـﻪ دست آمده و اﯾﻦ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ قابل‌قبول ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ یادشده می‌باشد. در این مطالعه نیز اعتبار پرسشنامه به تفکیک مؤلفه‌های آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید که نتایج آن در جدول زیر نشان داده شده است:
جدول 3-2- اعتبار پرسشنامه هوش معنوی
مؤلفه
تعداد سؤالات
اعتبار
هوشیاری
خوبی
درونی
معنا و مفهوم
شخصیت
صداقت
تمامیت
کل
8
8
7
8
8
18
26
83
69/0
72/0
7/0
75/0
74/0
81/0
82/0
88/0
3-7- روش‌های آماري
تجزيه و تحليل داده‌های با استفاده نرم‌افزار رایانه‌ای spss نسخه‌ی 15 در دو بخش توصیفی و استنباطی انجام گرفته است در بخش توصیفی از روش‌های آماري توصيفي (شاخص‌های مرکزی و پراکندگی و نمودارها) استفاده شد. در بخش استنباطی، با توجه با ماهیت متغیرهای پژوهش، فرضیه‌ها توسط تحلیل واریانس چند متغیره (Manova) مورد آزمون قرار گرفت.

3-8- قلمرو تحقيق
هر پژوهش داراي قلمرو خاصي ميباشد که کليه فعاليتهاي تحقيق در همان قلمرو و محدوده ميباشد. اين محدوده شامل سه بخش زیر میباشد:
3-8-1- قلمرو زماني پژوهش
سالي که تحقيق در آن انجام شده است را دربر ميگيرد. در اين پژوهش محدوده زماني، اوایل زمستان 1392 تا اواخر پائیز 1393 ميباشد.
3-8-2- قلمرو مکاني پژوهش
موقعيت جغرافيايي که تحقيق درآن انجام شده است را شامل ميشود. در اين پژوهش محدوده مکاني، كليه دبیرستان‌های دخترانه اسلامشهر است.
3-8-3- قلمرو موضوعي پژوهش
محدودهاي است که موضوع پژوهش پيرامون آن شکل گرفته است. در اين پژوهش، تحقيق در دو حوزه سبک‌های اسنادی، هوش معنوی و سخت رویی انجام شده است.

فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه
درپژوهش‌های علمی پس ازجمع‌آوری اطلاعات، مهمترین گامی که بایدبرداشته شود، پردازش اطلاعات و یافته‌ها خام می‌باشد؛ زیرا این داده‌ها بدون پردازش، ارزش علمی ندارد. بنابراين بهتر است ابتدا، دادههای پژوهش، توصیف شوند تا پایهای باشد برای آزمون فرضیه‌ها. از این روی‌داده‌های پژوهش در اين فصل در دو بخش زیر مورد تجزيه و تحليل قرار می گیرد.
الف. توصیف دادها و ب. آزمون فرضیه‌های پژوهش
4-2- توصيف داده‌ها
دراين بخش با استفاده ازجداول توزيع فراواني، شاخص‌هاي مركزي و شاخص‌هاي پراكندگي به توصيف نتايج مي‌پردازيم.

4-2-1. هوش معنوی
جدول 4-1- میانگین و انحراف استاندارد مؤلفه‌های هوش معنوی بر اساس قومیت
قومیت

افغانی (180=n)

ایرانی (180=n)
متغیر
SD
M

SD
M

64/0
42/4

67/0
98/3
هوشیاری
74/0
2/4

7/0
6/4
خوبی
58/0
87/3

55/0
78/3
جهت‌گیری درونی
65/0
16/4

66/0
64/3
معنا و مفهوم
67/0
46/4

7/0
97/3
وجود و شخصیت
75/0
44/3

69/0
49/3
حقیقت و صداقت
65/0
42/4

63/0
27/4
تمامیت و کلیت
44/0
13/4

42/0
98/3
کل (هوش معنوی)

بر اساس اطلاعات جدول بالا میانگین مؤلفه‌های “هوشیاری”، “معنا و مفهوم” و “وجود و شخصیت”، در دانش‌آموزان “افغانی” بالاتر از دانش‌آموزان “ایرانی” است. درحالی‌که از نظر مؤلفه “خوبی”، دانش‌آموزان ایرانی نمره بالاتری نسبت به دانش‌آموزان افغانی به دست آورده‌اند. در بقیه مؤلفه‌ها تفاوتی بین میانگین دو گروه دیده نمی‌شود. این نتایج با جزئیات بیشتری در نمودار ستونی زیر نشان داده شده است.

نمودار 4-1- نمودار ستونی میانگین زیر مقیاس‌های هوش معنوی بر اساس قومیت
4-2-2-