ا مهيا خواهد كرد كه ظرفيتهاي افراد را افزايش خواهد داد.
7-2-2- کارکردهای منفی شبكههاي اجتماعي
تأثیرات منفیِ رفتاری:
هر شبکه اجتماعی فرهنگ ارتباطاتی خاص خود را دارد، یعنی منش و گفتار مخصوص و منحصر به فردي را برای خود برگزیده است. البته می‌توان شبکههایی را یافت که فرهنگ ارتباطاتی تقلیدی برای خود برگزیدهاند. فرد با عضویت در هر شبکهاجتماعی درگیر نوع خاصی از فرهنگ ارتباطاتی می‌شود که شامل: برخورد، تکيهکلام، اصطلاحات مخصوص، رفتار، تیپ شخصیتی و ظاهری و… است. بدون تردید، میزان تأثیرپذیری فرد از این محیط، صفر مطلق نخواهد بود. پس هر شبکه اجتماعی، هویت مطلوب خود را ترویج می‌کند.
مثلاً در سایتهایی مثل فیسبوک و فرندفید و تويیتر، کاربر در کنار اینکه عضو جامعه بزرگ پايگاه مورد نظر است، در گروه و شبکه‌های اجتماعی کوچک‌تری نیز عضو می‌شود. هر کدام از این گروه ها وابستگی خاص خود را دارند و به تبع، فرهنگ ارتباطاتی مخصوص. پس فرد در تأثیرپذیری از فرهنگ ارتباطاتی این گروهها بر خود لازم میبیند که هویت ارتباطاتی خود، يعني سبک و هویت کنشهای کلی خويش در ارتباط با دیگران را تغییر دهد؛ هر چند این تغییر هویت موقت و محدود به زمان و مکان خاصی باشد؛ ولی بدون تردید در هویت واقعی فرد بی‌تأثیر نخواهد بود (سلطانپور، 1389: 4).
انزوا و دور ماندن از محیط های واقعی اجتماع:
جامعه مجازی، هیچ وقت جایگزین جامعه واقعی نخواهد گردید؛ بلکه به عنوان تسهیل کننده تجارب اجتماعی عمل خواهدكرد. تسهیلات ارتباطی به ما امکان می‌دهد تا در سطح جهانی و از راه دور به شیوه‌ای جدید با اجتماعاتی كه منافع مشتركی داریم، بپیوندیم. در نتیجه، با پیوستن به این «اجتماعات از راه دور» قادر خواهیم بود تا در دنیای واقعی نیز روابط اجتماعی بهتری با همسایگان، همکاران و سایر شهروندان جامعه واقعی برقرار سازیم.
فرهنگ زدايي:
شبکه های اجتماعی با استفاده از فناوري‌هاي پيشرفته خود قادرند در تمام عرصه‌هاي ملي، منطقه‌اي و جهاني تجلي يابند.
مقاومت در برابر ارزشهاي اخلاقي و فرهنگي:
استفاده نا‌به جا از برخي شبکه های اجتماعی؛ چون فیس بوک باعث مي‌شود بسياري از اقشار جامعه بويژه نسل جوان در برابر ارزشهاي اخلاقي و فرهنگي جامعه خود مقاومت کنند و خواهان نابودي و تخريب اين گونه ارزشها شوند (حسنی، 1383، 250).
5- نقض حریم خصوصی افراد:
معمولاً شبکه‌های اجتماعی ابزارها و امکاناتی را در اختیار کاربران خود قرار میدهند تا آنها بتوانند تصاویر و ویدئوهای خويش را در صفحه شخصی خود قرار دهند. همین طور، کاربران میتوانند اطلاعات شخصی خود را نیز در اين شبكه‌ها قرار دهند.
در اغلب شبکه‌های اجتماعی، برای حفظ حریم خصوصی افراد راه کارهایی ارائه شده است؛ برای مثال، دسترسی به تصاویر و اطلاعات را با توجه به درخواست کاربر محدود مینمایند و یا اجازه مشاهده پروفایل کاربر را به هر کسی نمیدهند؛ ولی این راه ها کافی نیستند. مشکلاتی از قبیل ساخت پروفایل‌های تقلبی در شبکه‌های اجتماعی و عدم امکان کنترل آنها به دلیل حجم بالای این هرزنامه‌ها، باعث مي‌شود كه افرادی با پروفایل‌های تقلبی به شبکه‌های اجتماعی وارد شوند و با ورود به حریم‌های خصوصی افراد مورد نظر، تصاویر و اطلاعات آنها را به سرقت برده و شروع به پخش تصاویر در اینترنت كنند(سلطانپور،1389: 5).
8-2-2- کارکردهای مثبت شبكههاي اجتماعي
امکان عبور از مرزهای جغرافیایی و آشنایی با افراد، جوامع و فرهنگهای مختلف
امروزه شبکه‌هاي اجتماعي، مهد تمدنها و فرهنگهاي مختلف بشري است. وجود زبانهاي مختلف در رسانههاي اجتماعي، امکان حضور تمام افراد جامعه را فراهم ميکند که مي‌توانند فرهنگ حاکم بر جامعه خود را به معرض ديد عموم بگذارند. اينکه يک جوان بتواند با امثال خود در کشورهاي ديگر جهان ارتباط برقرار كند، باعث مي‌شود تا اين رسانهها به مکاني تبديل شوند که وي بتواند فرهنگها و آداب و رسوم کشور خود را به ديگران معرفي کند و به اشتراک بگذارد. همچنين در اين شبکهها ايده‌هاي جديد جهت گسترش جامعه، معرفي شده و مورد بحث قرار ميگيرند. سازمان‌ها نيز مي‌توانند فرهنگ و ديدگاه خود را در معرض ديد تمام جوامع قرار دهند.
شکلگیری و تقویت خرد جمعی
يکي از شاخصههاي مهم شبکه‌هاي اجتماعی مجازي، پديدار شدن خرد جمعي است. خرد جمعي به جريان سيال و پوياي قوه تفکر و ذهن کاربران حاضر در چنين محيطهايي اطلاق مي‌شود که به مثابه يک پردازشگر عظيم، اطلاعات را پردازش و پايش ميکند. همانند دنياي ابر رايانهها که قدرت پردازشي آنها، از ترکيب چندين پردازشگر منفرد حاصل مي‌شود، نيروي تفکر و ذهن کاربران شبکهاجتماعی، به مدد تعاملات اجتماعي اينترنتي و بهره گيري از ابزارهاي اينترنتي با يکديگر ترکيب و همراه ميشوند و نيرويي عظيم با قدرت پردازشي بالا پديد ميآورند(سلطانپور،1389: 5).
ارتباط مجازی مستمر با دوستان و آشنایان
شبکه‌های اجتماعی در اینترنت، موجب گسترده‌تر شدن دامنه ارتباطات ما شده است. ما می‌توانیم آشنایانی را که مدت بسیاری است از آنها خبر نداریم یا از آنها بسیار دور هستیم، در فضای مجازی پیدا کنیم و معاشرتمان را با آنان از سربگیریم. دوستانی را که زمان درازی است ندیده‌ایم، بار دیگر می‌بینیم و در مجموعه‌ای گسترده‌تر، به دوستی‌مان ادامه می‌دهیم. می‌توانیم از کتاب‌ها، فیلم‌ها، سلایق و عقاید یکدیگر استفاده کنیم و آنها را با سایر دوستانمان به اشتراک بگذاریم؛ آن هم با چند کلیک. در حالی که این کارها، پیش‌تر بسیار وقت‌گیر بودند و نیاز به حوصله فراوانی داشتند و همه اینها در نهایت، به رشد فکری و تکامل دسته‌جمعی کاربران کمک می‌کند.
تبلیغ و توسعه ارزشهای انسانی و اخلاقی در عرصه جهانی
گرچه به علت غلبه ابعاد دیگر شبکه‌های اجتماعی، بعد ارزشی آن کمتر مورد توجه قرارگرفته است، اما به جرأت می‌توان گفت که یکی از قابلیتهای مهم شبکه‌های اجتماعی که تاکنون مورد غفلت واقع شده ، فراهمکردن فضایی بین المللی جهت تبلیغ و اشاعه ارزشهای دینی، اعتقادی، انسانی و اخلاقی است. بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی افرادی هستند که در صورت تبلیغ صحیح ارزشهای اخلاقی و انسانی، از آن استقبال کرده و تحت تأثیر قرار خواهندگرفت (سلطانپور،1389: 5).
9-2-2- انگیزه های مخاطبان برای پیوستن به شبکه های اجتماعی
مسئله اصلی در مطالعه شبکه های اجتماعی مجازی عبارت از تحلیل انگیزه هایی است که افراد را به پیوستن به آنها سوق می دهد تبادل اطلاعات مهمترین عامل در موفقیت این گونه شبکه ها می باشد. امکان تبادل اطلاعات در شبکه های اجتماعی مجازی، اجازه شکل گیری مباحث و گفتگوهای راجع به مسائل و مشکلات متفات را می دهد. در حقیقت، شبکه های مذکور بهتر از تشکیلات سنتی، محیطی پویاتر را در راستای ایجاد ابتکار و تبادل اطلاعات فراهم می سازند(ماه پیشانیان، 136:1389).
جنبه اجتماعی دومین انگیزه در این زمینه می باشد، در واقع اعضای شبکه نه تنها بر محتوا، بلکه بر ترویج جنبه های اجتماعی تاکید دارند. مردم به پیوند با دیگران نیاز دارند، زیرا گروه ها منبعی از اطلاعات را در اختیار آنها گذاشته وکمکی به کسب اهداف و ایجاد یک هویت اجتماعی در آنها است(همان:137).
بنابراین، تبادل اطلاعات و تماس اجتماعی از مهمترین انگیزه های مردم در پیوستن به شبکه های اجتماعی مجازی می باشد. با این حال، برخی از پژوهشگران بر این نظرند که دلایل دیگری نیز وجود دارد که یکی از آنها دوست یابی است. در این رابطه فرم ها، مباحث و گروه های چت می توانند تبادل اطلاعات شخصی را تسهیل نمایند. همچنین تمایل برای تداوم و توسعه این دوستی ها اعضا را به تشویق به رجوع مکرر به این جامعه مجازی می سازد.
آخرین انگیزه نیز سرگرمی است. به طور کلی، بسیاری از مباحث مطرح شده در رسانه های سنتی بیانگر آن است که اینترنت شکل جدیدی از سرگرمی شبیه تماشای تلویزیون می باشد(همان:138).
10-2-2- انواع شبکه های اجتماعی
فیس بوک: (Facebook.com) فیس بوک بزرگترین شبکه اجتماعی دنیا با بیش از ۷۵۰ میلیون نفر کاربر (تا قبل از ۶ جولای ۲۰۱۱) است. این وب سایت در فوريه ۲۰۰۴ تاسیس شد. چیزی که باعث شده تا فیس بوک به اوج شهرت امروزی خود برسد این است که کاربران میتوانند دوست پیدا کنند، پیغام روان کنند، عکس و ویدیوهایشان را با دوستان به اشتراک بگذارند، پروفایل‌های شخصیشان را به روز رسانی کنند و … . تمام این کارها به سادگی و سهولت عجیبی قابل اجراست و استفاده از فیس بوک را ساده و همهگیر کرده است.
یوتیوب: (Youtube.com) این وب سایت برای اشتراکگذاری ویدیوهای کاربران ساخته شد. ایده آن زمانی بوجود آمد که جاوید کریم در مهمانی شام دوست و همکارش استیو چن نتوانست شرکت کند. در یوتیوب کاربران به سادگی میتوانند ویدیو آپلودکنند، نگاه نمایند، با دیگران شریک بسازند و حتی با استفاده از نرم افزارهای ثالث (third party applications) این ویدیو هارا دانلود نمایند. محصولات شرکت خود را برای تبلیغات به اشتراک بگذارید، نمونه کارهایتان را آپلود نمائید و مشتری جذب کنید اما اکثر ویدیو های یوتیوب شخصی هستند و این عامل اصلی موفقیت یوتیوب در شش سال گذشته بوده است.
مای اسپیس:
از جمله معروف‌ترين و محبوب ترين شبکه‌هاي اجتماعي در دنياست عضويت در اين سايت امکانات گسترده‌اي را در اختيار کاربران قرار مي‌دهد. به عنوان نمونه سرويس موسيقي My Space از جمله بخش‌هاي پرطرفدار اين شبکه اجتماعي محسوب مي شود که تعداد زيادي موسيقي دان و گروه موسيقي در آن عضو هستند و کاربران گسترده سايت از آن استفاده مي‌کنند
4- توییتر: (Twitter.com) توییتر یک شبکه اجتماعی و یک سرویس میکرو وبلاگ نویسی است که به کاربرانش اجازه می‌دهد تا پستهای کوتاه و پیامهای شخصی کاربران دیگر را بخوانند. برای این کار شما باید کاربران دیگر را دنبال و یا به اصطلاح فالو کنید. از دیگر خوبیهای توییتر، به روز بودن فوری آن است. شما میتوانید از آخرین اخبار و تحولات دنیا (در هر زمینهای که باشد) درسريعترين وقت ممکن) آگاه شوید.
5 – لینکد این: (Linkedin.com)
شبکه اجتماعی مطرح دنیای مجازی است. این شبکه اجتماعی به کاربرانش در مدیریت و برقراری ارتباطات آنلاین حرفه‌ای و تجاری کمک می‌کند.
11-2-2- شبکه اجتماعی فيس بوک
فيس بوک يك شبکه اجتماعي مجازی است که از سوي سازنده جوان خود “مارك زاکربرگ” در چهارم فوريه سال ٢٠٠٤ راه اندازي شد. او اين سايت را يك وب سايت اجتماعي مخصوص دانشجويان دانشگاه هاروارد معرفی کرد؛ اما سايت او فراتر از محدوده دانشگاه و دانشجويان، خيلي سريع مورد توجه قرار گرفت چنان که در کوتاه مدت، ميليو نها نفر به عضويت آن در آمدند و يك شبكه اجتماعي بسيار گسترده، وسيع و با نفوذ را بنيان نهادند. پس از موفقيت چشمگير اوليه، زاکربرگ تصميم گرفت کارش را گسترش دهد. بنابراين، او در اين راه از هم اتاقي خود، “داستين موسكوويتز” کمك گرفت. آن دو ابتدا سايت را براي دانشگاه هاي استنفورد و کلمبيا راه اندازي کردند. سپس چندين دانشگاه ديگر در ايالت بوستون را نيز به اين سايت مجهز آردند. تا آغاز تابستان همان سال، فيس بوك از سوي هزاران نفر در بيش از چهل و پنج دانشگاه استفاده مي شد(عاملی به نقل از رزمارین،2006). نام وبگاه برگرفته از کتابچه ای است که در آمریکا در ابتدای هرسال دانشگاهی از سوی دانشکده به دانشجویان داده می شود تا دانشجویان یکدیگر را بهتر بشناسند.
بر اساس آخرین آمار ارائه شده فیس بوک بیش از یک میلیارد عضو دارد و اکنون به ۴٠ زبان از جمله فارسی، قابل دسترس است (منوريان، ١٣٨٨).
طراحی و جستجوی آسان در فیس بوک، امکان دسترسی آسان به برنامه ها و فعالیت های اصلی وبگاه را برای کاربران فراهم می آورد. بخش های نظیر: پروفایل، دوستان، شبکه ها و صندوق پستی، صفحه های اصلی هستند که کاربران در فیس بوک از آنها استفاده می کنند و جایگاه خاصی در بالای صفحه پروفایل
