مکمل بودن کلمات و تصاویر اطمینان داشت» (پژوهش و سنجش، شماره12،ص 123 و147). تهيه يك تصوير جذاب و بدون عيب و نقص به چند عامل بستگي دارد.از جمله اين عوامل مي‌توان به تجهيزات تصويربرداري، دانش و تخصص تصويربردار، لوكيشن‌ها، سوژه يا موضوع، سناريو و تدوين تصاوير اشاره كرد. نقص در هر يك از مراحل فوق مي تواند به كاهش كيفيت،جذابيت و تاثير تصوير در مخاطب بيانجامد.
ماهيت مطلب
خبرهای رویدادمدار83
خبر محض بوده و صرفاً به پوشش خبری رویدادهای مشخص و معین، به عنوان منشأ حادثه می‌پردازد.
خبرهاي تازه و گزارش رويدادهاي روزانه(گزارش‌هاي خبري) در اين تقسيم‌بندي قرار دارد.
خبرهای فرایندمدار84
«خبرهای پیچیده‌ای هستند که از یک گزارش یا مسئله مجرد و منفک فراتر می‌روند تا درکی منظم، قاعده‌مند و جامع را منتقل سازند، نظیر گزارشهای مربوط به پیامدهای عملکردهای یک دولت» (شکرخواه،1388 ،ص74). به عبارت دیگر به پیامدهای ناشی از عملکردی خاص در جامعه یا چرایی و چگونگی شکل‌گیری رویداد‌ها، می‌پردازد. از خبرهای فرایندمدار، به عنوان اخبار توسعه نیز یاد می‌شود.
برجسته‌سازي85
«نكته قابل توجه اين است كه در بسياري از موارد، تاريخ تحقيق در ارتباطات، در واقع تاريخ تحقيق در تاثيرات است. در مرحله آغازين، تصور مي‌شد ارتباط‌جمعي داراي تاثيرات نيرومندي است. اين نظريه در سال‌هاي بين دو جنگ جهاني برتري داشت. اصطلاحاتي مانند گلوله جادويي86 يا سوزن تزريق87 براي توصيف اين مرحله بكار مي‌رود» (دهقان، 1387،ص 334). مرحله دوم زماني آغاز شد كه محققان نسبت به تاثير نامحدود رسانه‌ها ترديد كردند و نظرياتي با محوريت رسانه‌هاي محدود مطرح گرديد88 . محققان مدت اين دوره را از پايان جنگ جهاني دوم تا دهه 1970 برآورد كردند.از آن زمان تاكنون محققان بسياري از بازگشت به مفهوم رسانه‌هاي جمعي نيرومند جانبداري كرده‌اند.
همان‌گونه كه در مقدمه و بيان مسئله اظهار شد صاحب نظران، چينش خبر تلوزيوني را برجسته‌سازي براي تاثير و تغيير در رفتار مخاطب معنا كرده و برجسته‌سازي را نزديك‌ترين مفهوم به چينش خبر مي‌دانند و در روند چينش و برجسته‌سازي عواملي چون دروازه باني خبر، اولويت‌بندي و داشتن تعادل را سه عامل موثر در مواجهه با انتخاب موضوعات خبري عنوان مي‌كنند. « اصطلاح برجسته‌سازي را نخست «مك‌كومبز و شاو» (1972) بكار بردند تا پديده اي را كه سال‌ها بود در جريان مبارزه انتخاباتي رياست جمهوري ايالات متحده آمريكا شناخته‌شده و مورد مطالعه قرار گرفته بود شرح دهند. لازارسفلد89 و همكاران (1944) از آن به عنوان قدرت استراتژيك نام بردند» (مك‌كوايل، 1388،ص 388-389). لذا مي‌توان برجسته‌سازي را يكي از تكنيك‌هاي موثر در فرايند انتقال پيام براي تاثير بر مخاطبان دانست كه برايند آن با توجه به ديدگاه مك كوايل، 1388 با هدف: 1- ايجاد تغيير عامدانه2- ايجاد تغيير ناخواسته 3- ايجاد تغييرات صوري4- تسهيل در ايجاد تغييرات 5- تقويت نگرش‌ها و باورهاي موجود 6- و در نهايت ممانعت از ايجاد تغييرات اجرا مي‌شود.
«كلپر90،1960» بر اين باور است كه ارتباط جمعي معمولا علت تامه براي تاثير بر مخاطب نيست، بلكه به‌صورت ميان‌جي عمل مي‌كند. «ميان‌جي بودن رسانه‌ها را مي‌توان ضرورت فعاليت‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي آنها در دنياي پيچيده و رمزآلود جهان كنوني بر شمرد. شرايطي كه امكان كسب همه نوع اطلاعاتي كه نيازمند آن هستيم بدون رسانه‌ها به‌طور مستقيم مقدور نيست. ميان‌جي بودن مي‌تواند معاني مختلفي داشته باشد كه همگي به انواع شيوه‌هاي ارتباط ميان ما و واقعيت توسط رسانه‌ها باز مي‌گردد» (گنجي،1387، ص31). گلدينگ (1981) به منظور تمايز ميان مفاهيم مختلف اخبار و تاثير رسانه‌ها، اثرات رسانه را به سه دسته تقسيم مي‌كند. وي آثار خواسته و كوتاه‌مدت را جهت‌گيري و آثار كوتاه‌مدت ناخواسته را جهت‌گيري ناآگاه و آثار درازمدت و آگاهانه را سياست و آثار درازمدت و ناآگاه را ايدئولوژي مي‌نامد (مك‌كوايل، 1388،ص 362). بر اساس تحقيقات ترنامان (1967) دلايلي وجود دارد كه باور كنيم پيام‌هايي كه از منابع مقتدر و معتبر سرچشمه مي‌گيرد به‌طور نسبي موثرترند،همين‌طور پيام‌هايي كه از منابع مورد علاقه و نزديك به دريافت‌كننده صادر مي‌شود. در مورد محتوا تاثير با تكرار، ثبات و نبود جايگزين ملازمه دارد و وقتي مورد نظر، بدون ابهام و عيني باشد احتمال تاثير افزايش خواهد يافت (همان ،ص 367). درميان نظريه‌هاي مربوط به آثار رسانه‌ها ديدگاه راجرز و شوميكر هم در خور توجه است. مدلي كه آنان ارايه كرده‌اند شامل چهار مرحله است كه عبارت است از: اطلاع‌رساني، اقناع، تصميم‌گيري يا پزيرش و تاييد. در اين ديدگاه، نقش رسانه به عنوان اطلاع‌رساني و آگاهي بخشي، بيشتر در مرحله اول قرار دارد و مراحل ديگر روابط فردي، مهارت سازمان‌يافته، مشاوره و تجربه عملي فرايند پزيرش را بوجود مي‌آورد. البته نظريه‌هاي ديگر توسعه نقش نسبتا كوچكي براي رسانه‌هاي جمعي قائلند و اثر‌بخشي آن را مشروط به نزديكي هرچه بيشتر آن با پايه‌هاي جامعه و فرهنگ بومي مي‌دانند.يافته‌هاي تحقيقاتي ترنامان و مك‌كوايل (1961) نشان مي‌دهد شواهد موجود قويا بر اين موضوع دلالت دارد كه مردم در باره‌ي آنچه به آنها گفته مي‌شود فكر مي‌كنند، اما در هيچ سطحي مردم آنطور كه به آنها گفته شده فكر نمي‌كنند. شواهد موجود در آن موقع و بعد از آن از نوعي تطابق ميان ميزان اهميت موضوع‌ها در رسانه و نزد مردم و سياست‌مداران خبر مي‌دهد. اين جوهر فرضيه برجسته‌سازي است (همان، ص388). مك‌كوايل در ادامه تاكيد مي‌كند براي نشان دادن ارتباط علي ميان انواع برجسته‌ها نيازمند تركيبي از تحليل
محتوا هستيم كه علاوه بر اينكه نشانگر توجه رسانه به موضوع‌هاي مختلف در دوره‌هاي مرتبط است، نشانه‌هايي از استفاده مخاطبان موردنظر از رسانه‌ها را نيز در‌‌بر داشته باشد.
دروازه‌باني91
«مفهوم گزينش‌گري يا دروازه‌باني كه نخستين‌بار از سوي كورت‌لوين يك كارشناس علوم اجتماعي امريكا در زمان جنگ جهاني دوم مطرح شد فرايندي پيچيده و چند مرحله‌اي را در بر مي‌گيرد. لوين دريافت بر فرايند انتقال خبر و مطلب از رويداد تا خواندن آن توسط مخاطب عوامل گوناگوني دخالت دارد. به نظر وي آنچه به نام خبر يا مطلب درروزنامه‌ها، نشريات و رسانه‌ها درج مي‌شود حاصل انتخاب‌ها، تصميم‌گيري‌ها و اعمال‌نظرهاي افراد مختلف است»(نصرالهي، 1390،ص 45-39).
«استوارت هود92 در فصل سیاست تلویزیون از کتاب جامعه‌شناسی وسایل ارتباط‌جمعی، ویراسته دنیس مک‌کوئیل می‌نویسد: یک برنامه تلویزیونی حاصل چندین انتخاب است که توسط طیفی از دروازه‌بانان یا گزینش‌گران93 صورت گرفته است. این دروازه‌بانان شامل این افراد می‌شوند: دبیری که موضوع مورد پوشش را تعیین میکند. سازمان دهنده‌ای که عکاسان و گزارش‌گران را برای تهیه موضوع توجیه می کند تدوین‌کننده‌ي فیلم که دست به انتخاب می‌زند. سازنده نهایی که مقولات را از نوارها استخراج میکند و معاون فردی که مسئول سوژه است و مسئول طرح که شکل نهایی کار را تایید میکند» (شکرخواه،138،ص 59). «دروازه‌باني فرايند گسترده‌اي از كنترل اطلاعات، شامل تمام جنبه‌هاي رمزگذاري پيام، نه فقط انتخاب بلكه ممانعت از نشر، انتقال، شكل‌دهي، ارائه، تكرار و زمان‌بندي در طول مسير انتقال از منبع به گيرنده است» (فرقاني، 1373،ص 12). از اين منظر دروازه‌باني شامل تمامي جنبه‌هاي انتخاب، نگه‌داشت و كنترل پيام است. در يك تحليل دقيق‌تر«دروازه‌باني، فرايند دوباره‌سازي يك چارچوب ضروري براي رويداد و تبديل آن به خبر است. ارتباط‌گران، عناصري از پيام را انتخاب و بقيه را رد مي‌كنند. عناصر انتخاب شده به‌طور برجسته، با بيشترين سرعت و به‌طور مكرر نمايش داده مي‌شوند» (گنجي، 1387،ص 40).
گرافيك خبري
استفاده از گرافيك خبري امروزه يكي از اجزاء ثابت ارائه خبر در رسانه‌هاي خبري به‌شمار مي‌آيد. همه رسانه‌ها تلاش مي‌كنند تا به‌نحوي بر عينيت خبرها بيفزايند و مخاطبان بيشتري را جذب كنند. لذا گرافيك خبري را مي‌توان به عنوان تكنيكي ياد كرد كه رسانه را قادر مي‌سازد هنگام مواجهه با انبوهي از خبرها، بخشي از محتواي خبر را در قالبي غير از گفتار و نوشتار محض منعكس نمايد تا ضمن برجسته‌كردن نكات مهم و كاهش مدت زمان پخش خبر، عينيت آن را حفظ نموده و بر جذابيت آن بيفزايد. همچنين گرافيك خبر رسانه‌ها را قادر مي‌سازد تا به خلق صحنه‌هايي بپردازند كه خارج از چشم هر خبرنگاري در حال وقوع است و هيچ دوربيني قادر به ثبت آن نيست. به عبارت ديگر«گرافيك خبري به مدد رسانه‌ها مي‌شتابد و تصاويري پرجازبه براي عينيت بخشيدن به رويداد خلق مي‌شود تا مخاطب، خود را در صحنه واقعه بيابد و آن را حس كند» (بديعي،قندي1383 ،ص 375).
5-2 مدل مفهومی از رابطه مفهومی و عملیاتی متغیرهای مورد بررسی در اتاق خبر:
مدل زیر فرایند رابطه متغیرهای مستقل و وابسته را در چارچوب نظریه سیستم‌های عمومی نشان می‌دهد. بر اساس این نظریه همه اجزاء سازمان به‌صورت ارگانیک با هم در ارتباط هستند و بر روی هم اثر میگذارند و در درون کلیت خویش به سمت اهداف متعالی تعیین شده حرکت می‌کنند. البته در این تحقیق ما بر آن نیستیم تا تاثیر همهی اجزاء درون سیستم یا عناصر اتاق خبر را که ممکن است دوسویه باشد باهم بسنجیم بلکه هدف ما شناخت نقش و رابطه بین عوامل درونسازمانی و کمیت و کیفیت اخبار است.
1-5-2 مدل مفهومی متغیرهای مورد بررسی
2-5-2 مدل مفهومی از رابطه متغیرها در اتاق خبر
اتاق خبر
كيفيت خبر
كميت خبر كاركنان اتاق خبر
فصل سوم:
روش پژوهش
3-روش شناسی تحقیق
1-3 طرح تحقیق
با توجه به موضوع و اهداف پژوهش حاضر مبنی بر کشف رابطه بین عوامل درون سازمانی اتاق خبر نظیر عوامل فرهنگی، ساختاری، سرمایه ای و نیروی انسانی بر کمیت وکیفت خبر، روش تحقیق حاضر مبتنی بر روش زمینه یابی بوده و با استفاده از توصیف دادهها وضعیت موجود مورد بررسی قرار خواهد گرفت. با عنايت به تعداد و پراكندگي اتاق‌هاي خبر در كشور و عدم تاثير بزرگي جامعه نمونه نسبت به جامعه كوچكتر در يافته‌هاي تحقيق، جامعه مورد نظر را به نيوزروم واحد مركزي خبر كه مسئوليت و مديريت تامين اخبار شبكه‌هاي تلويزيوني يك، دو، سه، چهار و شبكه تهران را بر عهده دارد محدود نموده و با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته نسبت به اجراي تحقيق اقدام گردید.
2-3 جامعه آماری:
جامعه تحقیق حاضر شامل افراد مرتبط با حرفه ژورنالیسم تلویزیونی94 است. تمامی کارشناسان و کارکنان فعال در واحدهای مرکزی خبر شبکههای تلویزیونی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران را در بر میگیرد
3-3 نمونه و روش نمونه گیری:
تاثیر چگونگی تعیین حجم و اندازه گروه نمونه در روند اجرا و فرایند پژوهش از جمله مسائلی است که معمولا محققان با آن مواجه هستند.کوکران95، 1977 در این زمینه تا حد امکان به انتخاب حجم نمونه بزرگتر توصیه میکند.زیرا در آن صورت یکسانی و شباهت میانگین و انحراف استاندارد گروه نمونه در صفت یا متغیر مورد نظر با میانگین و انحراف استاندارد جامعه مادر بیشتر است. با توجه به روشهای متفاوت نمونهگیری، نبود چارچوب مشخص و ویژگیهای جامعه نمونه روش غیر احتمالی دسترسپذیر مناسبترین روش نمونهگیری برای این پژوهش است.
4-3 حجم نمونه
با توجه به اینکه جامعه آماری ما یعنی تعداد کارکنان واحد مرکزی خبر برابر با 530 نفر شامل 55 نفر سردبیر و 475 نفر کارمند از مشاغل مختلف بودند با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه مورد بررسی به شرح فرمول زیر تعیین گردید.
530 N=
t=1.96
n=(N〖t^2 S〗^2)/(〖N d〗^2+t^2 s^2 )
0.09 S2=
d=0.05
n=(530×〖1.96〗^2×0.09)/([530×〖0.05〗^2 ]+[〖1.96〗^2×0.09] )
111.496 n=
112 n≃
مطابق فرمول مورد
