پایان نامه ارشد رایگان درباره جامعه محلی، کدهای اخلاقی، روش شناسی، روش تحقیق

نظر در ساخت اقامتگاه‌های طبيعت مدار از جمله اکوکمپ‌ها می باشد.به طورکلی این چک ليست شامل مجموعه ای از رهنمودهای ضروری جهت ساخت اقامتگاه برای ارائه خدمات به تورهای طبيعت محور، و هدف آنچک ليست توسعه مدیریت محيطی در اقامتگاه‌های واقع در طبيعت است.
طبقه بندی موضوعات چک ليست
موضوعات مورد بررسی در 6 طبقه تقسيم می شوند
الف : پایداری محيط زیستی
ب : غذا و نوشيدنی
ج: کاهش زباله و بازیاقت
د: کاهش مصرف و ذخيره انرژی و آب
ذ: توليد و فروش محصولات سبز
ر: توجه و حفاظت از محيط زیست به عنوان خانه طبيعی و اصلی جوامع بشری
2-10 کدهای اخلاقی در صنعت گردشگری
دامنه صنعت گردشگری تنها به عرضه کنندگان خدمات و مشتريان محدود نيست بلکه در بر گيرنده همه مردمی است که در مقصد گردشگری زندگی می کنند. بنابراين لازم است که جامعه ی ميزبان و جامعه میهمان، ضمن آگاهی از وظايف اخلاقی خويش در مقوله گردشگری، نسبت به بروز رفتارهای صحيح يا مورد انتظار، اهتمام ورزند. متأسفانه علی رغم نياز به تنظيم ضوابط اخلاقی گردشگری به صورت مکتوب که می تواند به فراخور نياز هر کشور متفاوت باشد، بسياری از کشورهای در حال توسعه از جمله ايران، نسبت به اين امر مهم کوتاهی نموده اند. (تاج زاده نمين، 1383:5). شناخت کدهای اخلاقی برای گردشگری می تواند چارچوب مرجعی را برای مسؤلين توسعه پايدار گردشگری در هزاره جديد تعيين کند. اعضای سازمان جهانی جهانگردی بر اين باورند که ضوابط مذکور جهت کمک به حداقل رساندن اثرات منفی گردشگری بر محيط زيست و فرهنگ منطقه و نيز به حداکثر رساندن مزايا برای افراد مقيم در مقصدهای گردشگری، مورد نياز است. افزودن موضوع اخلاق به مباحث پايداری به اين دليل ضرورت دارد که نسل‌های آينده حق دارند ميراثی را دريافت کند که از طريق آن حداقل به رفاهی دست يابند که نسل فعلی از آن برخوردار است. از اين رو، نياز به نوعی قرارداد اجتماعی و اخلاقی بين نسل‌های فعلی و آتی وجود دارد. در اين جاست که موضوع عدالت بين نسلی مطرح می شود؛ اين عدالت هنگامی امکان پذير خواهد بود که سرمايه‌های اصلی انسانی يعنی منابع طبيعی، با ديدگاه آينده نگرانه، مورد استفاده قرار گيرند (رنجبران و زاهدی، :1385:122). در بعضی از متون مربوط به توريسم برخی از نويسندگان به مسئله اخلاق محيط زيستی اشاره کرده اند. آنها معتقدند که تصميمات مربوط به مسائل محيط زيست، در قالب سيستم اقتصادی و با هدف رشد و توسعه اقتصادی اتخاذ می شود، در صورتی که بايد يک چارچوب اخلاقی در نظر گرفته شود و سيستم اقتصادی در درون آن فعاليت کند (Hiltz & fitzgibbon , 1989:19). به گفته رئيس انجمن تور اوپراتورهای مستقل اروپا، زمان آن رسيده است که از محصولاتی که تجارت ما به آن وابسته است مراقبت کنيم. اگر همه دست به دست هم ندهيم و چاره ای نيانديشيم، برای مناطقی که مشتريان ما برای ديدن آنها بی قرارند، ممکن است ظرف ۵ سال آينده ديگر هيچ مشتری نداشته باشيم مسلماً آن مناطق رويايی تخريب خواهند شد (Stark, 2002: 106) در رابطه با کدهای اخلاقی مشارکت ذی نفعان صنعت توريسم در موارد زير ضروری است:
1. شناسايی و احترام به باورها، اعتقادات مذهبی، پوشش و سنت‌های جامعه ی ميزبان
2. شناسايی و احترام به شيوه زندگی، ذائقه، رفتار، پوشش و انتظارات گردشگران (میهمانان)
3. احترام به حقوق بشر و عدالت ماورای جنسيت، کودکان، سالخوردگان، اقليت‌های قومی و غیره
4. کمک به ترويج اقسام سودمند گردشگری از جمله فرهنگی، اکوتوريسم، روستايی و غیره
5. کاهش فشارهای حاصل از گردشگری بر محيط طبيعی بر اساس اصول توريسم پايدار
6. به رسميت شناختن اکوتوريسم و تلاش برای اجرايی شدن آن به صورت صحيح و بر اساس اصول و ضوابط آن
7. متعهد بودن در قبال حفظ و احيای ميراث فرهنگی
((www.world.tourism.org/projects/ethicts/principles

اصول مهمی که مفهوم اکوتوريسم بايد بر آنها مبنتی باشد :
1. نسبت به مسائل زيست محيطی حساس باشند و باعث کاهندگی منابع طبيعی نشوند
2. به تجربه‌های دست اول، فعال و روشنگر منجر شود
3. با آموزش کليه طرف‌های دخيل از جمله جوامع محلی، دولت، تشکل‌های غير دولتی، صنعت و گردشگران (در پيش از سفر، حين اجرا و پس از آن) توأم باشد
4. بايستی محدوديت‌های منابع طبيعی که مستلزم مديريت عرصه منابع طبيعی است مورد پذيرش قرار گيرد
5. بايد درک و تفاهم بين بازيگران متعدد، يعنی کارگزاران دولتی، تشکل‌های غير دولتی، متخصصان و صاحبنظران صنعت و مردم و جامعه ی ميزبان را ارتقاء دهد
6. بايستی بر اخلاقيات تأکيد داشته باشد و رفتارهای اخلاقی را تعميم دهد
7. می بايست برای منابع طبيعی، جامعه محلی و صنعت، منافع بلند مدت در برداشته باشد
.(Gunn & Var, 2002: 89)
اكوتوريست‌ها بايد توجه داشته باشند كه در مناطق گردشگري چه رفتارهايي پسنديده و چه رفتارهايي ناپسند به شمار مي روند ؛ همچنين بدانند كه كيفيت فعاليت‌هاي تفرجي آنها تا حدود زيادي به پذيرش و اجراي معيارها و اصول خاص منطقه بستگي دارد. کدهای اخلاقی مربوط به گردشگران، جهت ارتقاء قدرشناسی افراد نسبت به طبيعت و حفظ و احترام به آن تدوين مي شود. در اين جا به نمونه‌هايي از كدهاي اخلاقي گردشگران طبيعت اشاره مي كنيم :
1. به جز رد پا در طبيعت چيزي از خود به جاي نگذاريد
2. در طبيعت از مسيرهاي پاكوب حركت كنيد و مراقب باشيد هنگام راه رفتن به گياهان، حشرات و يا آشيانه پرندگان آسيب نرسانيد
3. محيط طبيعي مورد بازديد خود را تميزتر از زمان آغاز بازديد تحويل دهيد
4. آرامش حيات وحش را به هم نزنيد
5. از قوانين و مقررات مناطق مورد بازديد پيروي كنيد
6. از محصولاتي كه از حيوانات و گياهان در خطر انقراض تهيه مي شود، خريداري نكنيد
7. از برنامه‌هاي حفاظتي كه به حفظ محيط زيست منطقه كمك مي كند، حمايت كنيد
8. از خدماتي كه حداقل اتلاف انرژي را دارد، استفاده كنيد
9. با خريد محصولات محلي، به اقتصاد بومي كمك كنيد
10. در مورد باورها و اعتقادات مردم منطقه آگاه باشيد و با احترام به آن، از بروز ناهنجاري و مشكلاتي كه از عدم توجه و يا حتی بي احترامي به آن بروز مي كند، جلوگيري كنيد. با رعايت احترام به سنت‌هاي محلي باعث حفظ فرهنگ بومي و غرور ملي در جامعه ی ميزبان شويد
11. در طبيعت، ترجيحاً آتش روشن نكنيد و در صورت نياز به آتش، ازحداقل ميزان چوب استفاده كنيد
12. آب را آلوده نكنيد.
13. در طبيعت سر و صدا ايجاد نكنيد (چون حيات وحش را دچار استرس خواهید كرد)
14. از نوشتن يادگاري بر آثار تاريخي و طبيعي خودداري كنيد و ديگران را نيز از اين عمل منع كنيد
15. ترجيحاً از چيدن گل در طبيعت خودداري كنيد و در عوض، با عكاسي از آن لذت ببريد
16. هرگز بدون اجازه از مكان‌هاي خصوصي مانند منازل افراد عكس برداري نكنيد
17. به اماكن مقدس احترام بگذاريد
18. توجه داشته باشيد که شما با پول دادن به افراد و به ويژه كودكان، آنها را به تكدي گري عادت مي دهيد (ولی هرگاه از جامعه ی بومي خدماتي دريافت كرديد، حتماً درصدد جبران آن برآييد)
19. در صورتي كه با جامعه بومي به گفتگو مي پردازيد، ديدگاه واقع بينانه اي از زندگي شهري به آنها ارائه دهید
20. اگر با گروه سفر مي كنيد، از قوانين حاكم بر تور تبعيت كنيد (جوکار و احسانی، 1384:17).

فصل سوم
روش شناسی و مطالعه وضع موجود

3-1 مقدمه
موفقیت و کیفیت مطالعات، از یک طرف مربوط به دقت در تهیه طرح تحقیق و تنظیم طرح نظری و انتخاب متغییرهای مناسب می باشد و از طرف دیگر به چگونگی شیوه‌ها، روش‌ها و ابزار مورد استفاده برای کسب داده‌ها درباره متغیرها بستگی دارد. لذا تهیه یک طرح خوب و متصل کافی نیست. جهت دستیابی به اهداف تحقیق و نیز موفقیت آن ضوری است که دقت و تعمق لازم برای انتخاب روش و ابزار مناسب صورت بگیرد (طالب، 1380:121). اصطلاح تحقیق علمی اطلاق خاص خود را دارد و می توان آن را برای نوع خاصی از فعالیت‌های تحقیقاتی به کار برد . تحقیق علمی عبارت است از تلاش کاوشگرانه ای که با آداب خاص به طور نظام یافته با هدف کشف مجهولی به منظور گسترش قلمرو معرفتی بشر انجام شده و شناخت حاصل از آن مصادیق و ما به ازای خارجی داشته باشد (حافظ نیا، 1382:11).
3-2 روش شناسی تحقیق
در این بخش متدولوژی و روش تحقیق مورد برررسی قرار می کیرد. آنچه که نتایج برآمده از این تحقیق را ارزشمند و قابل استناد می نماید، روش تحقیق؛ ساختارمند، هدفمند و علمی می باشد. بنابراین در این فصل ضمن تشریح روش شناسی تحقیق، روش و ابزار گردآوری اطلاعات، جامعه آماری و تعداد نمونه، توزیع جامعه نمونه، متغیرهای تحقیق، آزمون ‌های تحقیق، مقیاس لیکرت ( مجموع )، در نهایت روش تجزیه و تحلیل اطلاعات بیان می گردد. بنابراین در پژوهش حاضر با در نظر گرفتن فرضیات و اهداف تحقیق سعی شده است روش مناسبی انتخاب گردد که در این فصل به تشریح آن پرداخته می شود.
3-2-1 روش‌های تحقیق
با توجه به خصوصیات و ویژگی‌های موضوع مورد مطالعه، از روشهای متداولی که در مطالعات علوم انسانی مطرح است استفاده شده است. که شیوه مطالعه در این تحقیق، روش اسنادی و پیماشی می باشد. به عبارت دیگر روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است که در روش توصیفی با استفاده از اطلاعات و داده‌های کتابخانه ای و میدانی، داده‌ها و اطلاعات به صورت یک بعدی و دوبعدی(نقشه، جدول و نمودار) نشان داده شده است و سپس از آن نتیجه‌گیری به عمل آمده است.
با در نظر گرفتن فرضیه‌های تحقیق پرسشنامه‌هایی به شرح زیر تهیه شده و اطلاعات به صورت کمی با استفاده از نرم افزار SPSS مورد سنجش و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است.
1. پرسشنامه مربوط به گردشگران
2. پرسشنامه مربوط به روستاییان جامعه محلی
3. پرسشنامه مربوط به مسئولین و دست اندرکاران بالادست و پائین دست روستای افراچال
3-2-2 روش و ابزار گردآوری اطلاعات
در روش کتابخانه ای و اسنادی، در رابطه با مبانی نظری، ادبیات تحقیق و آمارها و اطلاعات، از کتابخانهها، گزارش‌های آماری، نمایه مجلات، بولتن‌های خبری، سایت‌های آماری و همچنین سایتهای اینترنتی مربوط به موضوع تحقیق استفاده شده است. در روش میدانی، جمع آوری اطلاعات از جامعه هدف (گردشگران، جامعه محلی، مسئولین و دست اندرکاران محلی) از طریق تکمیل پرسشنامه، انجام مصاحبه و مشاهده مستقیم انجام گرفت.
جدول 3- 1: ابزار گرد آوری اطلاعات به طور خلاصه، مأخذ:یافته‌های پژوهش،1393
1
کتابخانهای و اسنادی
کتابخانه‌ها، گزارش‌های آماری، نمایه مجلات، بولتن‌های خبری، سایت‌های آماری و همچنین سایتهای اینترنتی مربوط به موضوع تحقیق
2
میدانی
پرسشنامه و مصاحبه(گردشگران، جامعه محلی، مسئولین و دست اندرکاران محلی)
3-2-3 سطوح اندازه‌گیری
آشنایی با سطوح اندازه‌گیری، محقق را در انتخاب روشهای آماری مناسب برای توصیف و تحلیل داده‌ها کمک خواهد کرد مفاهیم و متغیرهای مورد استفاده در علوم اجتماعی و انسانی با چهار مقیاس سنجیده می شوند که از نظر میزان دقت به سطوح اسمی1، ترتیبی2، فاصلهای3 و نسبی4 تقسیم می گردند (کلانتری،1382:90 ). در این پژوهش ار تمام سطوح اندازه‌گیری برای پرسشنامه‌ها(گردشگران، جامعه محلی، مسئولین و دست اندرکاران محلی) استفاده شده است (همان، 91). در شکل 2 نمودار سطوح اندازه‌گیری را مشاهده می کنید.

نمودار 3- 1: نمودار سطوح اندازه‌گیری مقیاس‌ها، گردآوری و ترسیم : نگارنده

مقیاس لیکرت
معروفترین مقیاس مجموع که در تحقیقات، کاربرد زیادی دارد مقیاسی است که به وسیله ی لیکرت ساخته شده و به نام خود او معروف شده است. این مقیاس و مجموع عبارات متشکله ی آن را می توان برای سنجش توانایی، حساسیت، عقیده و باور داشت، رضایتمندی، ارزش‌ها و نگرش‌های افراد، در مورد مسائل مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی، خانوادگی و غیره به کار برد.

جدول 3- 2: مقیاس ترتیبی یا طبقاتی لیکرت گردآوری و ترسیم : نگارنده
خیلی زیاد
زیاد
تاحدی(متوسط)
کم
خیلی کم
5
4
3
2
1
3-3 جامعه آماری و تعداد نمونه
روستای