
شده است. در صورتی که بین مشاهدات، ناهمگنی یا تفاوتهای فردی وجود داشته باشد، از روش دادههای تابلوئی و در غیر اینصورت، از روش دادههای تلفیقی (ادغام شده) استفاده میشود. زیرا دادهها فقط روی هم انباشت شدهاند و تفاوتی بین آنها لحاظ نشده است. در آزمون قابلیت ادغام، فرضیه صفر بیانگر یکسان بودن عرض از مبدأها (دادههای تلفیقی) و فرضیه مقابل، نشاندهنده ناهمسانی عرض از مبدأها (دادههای تابلوئی) است. جدول شماره 4-3 نتایج حاصل از آزمون قابلیت ادغام برای مدل شاخص مدیریت سود را نشان میدهد.
جدول 4-3: نتايج حاصل از آزمون قابلیت ادغام مدل شاخص مدیریت سود
آماره آزمون
درجه آزادی
معناداري
684/2
(885 ,126)
000/0
چنانچه جدول شماره 4-3 نشان ميدهد، مقدار معناداري آماره F كوچكتر از 05/0 است كه برتري استفاده از روش دادههای تابلوئی در برابر روش دادههای ادغام شده را نشان ميدهد. از آنجا که فرضیه صفر آزمون قابلیت ادغام پذیرفته نشده است (روش دادههای تابلوئی مرجح شناخته شده است)، این پرسش مطرح میشود که مدل مورد بررسی، در قالب کدام یک از روشهای اثرات ثابت یا اثرات تصادفی قابل برآورد است؟ بنابراین، برای انتخاب یکی از روشهای اثرات ثابت و اثرات تصادفی، از آزمون هاسمن استفاده شده است. در این آزمون، فرضیه صفر عبارت است از استقلال (نبود ارتباط بین) جزء اخلال مربوط به عرض از مبدأ و متغیرهای توضیحی (روش اثرات تصادفی)، در حالی که، فرضیه مقابل حاکی از وجود همبستگی بین جزء اخلال مربوط به عرض از مبدأ و متغیرهای توضیحی است. در صورت پذیرفته شدن فرضیه صفر، از روش اثرات تصادفی و در غیر این صورت از روش اثرات ثابت استفاده میشود. جدول شماره 4-4 نتایج حاصل از آزمون هاسمن برای مدل شاخص مدیریت سود را نشان میدهد.
جدول 4-4: نتايج حاصل از آزمون هاسمن مدل شاخص مدیریت سود
آماره کايمربع
درجه آزادي
معناداري
543/50
4
000/0
همانطور كه جدول شماره 4-4 نشان ميدهد، مقدار معناداري آماره کايمربع کوچکتر از 05/0 است كه نشاندهنده مرجح بودن استفاده از روش دادههای تابلوئی اثرات ثابت در مقابل اثرات تصادفی است. بنابراين، براي برآورد مدل شاخص مدیریت سود از روش دادههای تابلوئی اثرات ثابت استفاده شده است كه نتايج حاصل از برآورد مدل رگرسيون، در جدولهاي شماره 4-5 و 4-6 ارائه شده است.
جدول 4-5: نتايج حاصل از بررسي کلي مدل شاخص مدیریت سود
ضريب تعيين
ضريب تعيين تعديلشده
آماره F
معناداري آماره F
آماره
دوربين- واتسون
817/0
731/0
857/14
000/0
175/2
در يك معادله رگرسيون چند متغيره، چنانچه هيچ رابطهاي ميان متغير وابسته و متغيرهاي مستقل و کنترلی وجود نداشته باشد، بايد تمامي ضرايب متغيرهاي مستقل و کنترلی در معادله، مساوي صفر باشد. از اين رو، بايد معنادار بودن معادله رگرسيون مورد آزمون قرار گيرد. اين كار با استفاده از آماره F انجام ميشود. همانطور که در جدول شماره 4-5 ملاحظه ميشود، مقدار آماره F و سطح معناداري مربوط به اين آماره، بيانگر اين است که فرضيه صفر آماری که همان بيمعنا بودن کل مدل (صفر بودن تمام ضرايب) است، رد ميشود و مدل رگرسيون برآورد شده، در کل معنادار است. ضريب تعيين نیز معياري است كه قوت رابطه ميان متغير وابسته و متغيرهای مستقل و کنترلی را تشريح ميكند. مقدار اين ضريب در واقع مشخصكننده آن است كه چند درصد از تغييرات متغير وابسته توسط متغيرهاي مستقل توضيح داده ميشود. در اين مدل، ضريب تعيين برابر با 817/0 است. يعني 7/81 درصد از تغييرات متغير وابسته توسط متغيرهاي مستقل و کنترلی قابل توضيح است. همچنین، مقدار آماره دوربين- واتسون مدل که برابر با 175/2 است، در فاصله بین 500/1 و 500/2 قرار دارد و نشاندهنده این است که بين خطاهاي مدل خودهمبستگي وجود ندارد. در ادامه، نتايج حاصل از بررسي ضرايب متغيرهاي مدل که در جدول شماره 4-6 ارائه شده است، توضیح داده میشود.
جدول 4-6: نتايج حاصل از بررسي ضرايب جزئي مدل شاخص مدیریت سود
متغيرها
ضرايب
خطاي استاندارد
آماره t
معناداري
معکوس داراییهای دوره گذشته
869/3017
865/1184
547/2
009/0
تغییرات درآمدها پس از کسر تغییرات حسابهای دریافتنی
005/0
002/0
031/3
000/0
خالص داراییهای ثابت مشهود
049/0-
009/0
531/5-
000/0
بازده داراییهای دوره گذشته
751/0
052/0
595/14
000/0
مقدار ثابت
074/0-
018/0
010/4-
000/0
همانطور که ملاحظه ميشود، ضرایب و سطح معناداري مربوط به آماره t متغیرهای مستقل بيانگر اين است که معکوس داراییهای دوره گذشته، تغییرات درآمدها پس از کسر تغییرات حسابهای دریافتنی و بازده داراییهای دوره گذشته دارای رابطه مثبت و معنادار و خالص داراییهای ثابت مشهود دارای رابطه منفی و معنادار با کل اقلام تعهدی است. در نهایت، همانطور که در فصل قبل بیان شد، باقیماندههای حاصل از برآورد مدل شاخص مدیریت سود به عنوان اقلام تعهدی اختیاری در نظر گرفته شده و به عنوان متغیر وابسته در برآورد مدلهای مربوط به فرضیههای پژوهش مورد استفاده قرار میگیرد.
4-3- مدلهای اصلی فرضیههای پژوهش
جدول شماره 4-7، آمار توصيفي متغير وابسته و متغيرهاي مستقل و کنترلی مدلهای اصلی مرتبط با فرضیههای پژوهش را نشان میدهد.
