
ارزانتر، کاهش کیفیت و کمیت محصول یا افزایش قیمت محصول ایجاد نمیگردد.
با توجه به شرایط نامناسب سایر بنگاههای صنعت، این بنگاه با افزایش تولید سهم بازاری خود را افزایش داده و قدرت رقابتپذیری خود را حفظ مینماید.
جدول (4-21 ) وضعیت مالی بنگاه A و B پس از اتخاذ استراتژیهای مدیریتی ناشی از کاهش نرخ ارز را نشان میدهد. طبق این جدول بنگاه A (که جهت تامین مالی اقدام به اخذ وام نموده بود) پس از یکسال مواجه به سود 830000 تومان بوده و قیمت سهم این بنگاه در بازار 108.3 تومان بوده و هزینه تامین مالی آن نیز 1270000 تومان میباشد. این در حالی است که بنگاه B (که جهت تامین مالی اقدام انتشار اوراق مشارکت ارزی قابل تبدیل به سهام نموده بود) پس از یکسال مواجه با سود 5970000 تومان بوده و قیمت سهم این بنگاه در بازار 160 تومان بوده و هزینه تامین مالی آن نیز برای سال اول 1530000 تومان میباشد.
جدول (4-21): وضعیت مالی بنگاه A و B پس از اتخاذ استراتژیهای مدیریتی ناشی از کاهش نرخ ارز
مشخصات/ بنگاه
A
B
تعداد سهام منتشره
1,000,000
1,000,000
قیمت سهم
108.3
160
نسبت حقوق صاحبان سهام به بدهی ها
0.7
0.7
نرخ دلار
800
800
قیمت جهانی 1 واحد محصول (دلار)
3
3
تولید سالانه
2,000
8,000
فروش ارزی
3,600,000
18,000,000
فروش ریالی
,500,000
1,500,000
درآمد کل
5,100,000
19,500,000
تعداد نهاده داخلی
2,000
8,000
هزینه داخلی هر نهاده
1,500
1,500
هزینه کل
4,270,000
13,530,000
هزینه استراتژی
*1270000
** 1,530,000.
سود عملیاتی
830,000
5,970,000
* اصل وام با سود سالیانه، ** سود ثابت اوراق مشارکت ارزی قابل تبدیل به سهام
حال اگر برخی از دارندگان اوراق تمایل به تبدیل اوراق خود نمایند، میتوانند در نرخهای جدید مالک سهم بیشتری شوند. در مثال فوق قبل از افزایش نرخ ارز دارنده ورقه میتوانست در ازای اعطای یک ورقه، معادل 7.69 سهم بدست بیاورد و قیمت تبدیل 130 تومان بود. اما در حال حاضر ارزش جاری ورقه با نرخ دلار جدید همان 1000 تومان یا بیشتر (زیرا در نتیجه افزایش قیمت سهام پایه، قیمت ورقه بیشتر از قیمتی اسمی آن میباشد) میباشد و قیمت تبدیل نیز بر حسب مشخصات روی ورقه به 117.7 تومان کاهش یافت. لذا در شرایط حاضر دارندگان اوراق میتوانند در ازای واگذاری اوراق، بیش از 8.5 سهم بدست بیاورند و از محل کاهش نرخ ارز منفعت کسب نمایند. البته سهامداران بنیادی شرکت جهت حفظ “سهم مدیریتی خود در شرکت” میتوانند به این افراد سهام عادی بدون حق رای یا سهام ممتاز بدون حق را نیز بدهند. همچنین آنها میتوانند مجموعهای از سهام پایه (نظیر سهام عادی، سهام عادی بدون حق رای، سهام ممتاز و….) با صرفهای تبدیل مختلف به وی پیشنهاد نمایند.
بنابراین در هنگام تبدیل اوراق، ارزش اوراق در شرایط کاهش نرخ ارز بر حسب ارزش ریالی محاسبه شده و قیمت تبدیل با ضریب منصفانهای تعدیل پیدا میکند که منافع هر دو دارنده اوراق و ناشر را تامین نماید.
نکته پایانی نیز این که با افزایش قیمت سهام پایه در فوق، مجدداً قیمت اوراق ارزی قابل تبدیل به سهام افزایش مییابد که این افزایش بدلیل افزایش سهام پایه (نمودار 4-20) بوده و مجدداً منافع دارندگان این اوراق افزایش مییابد. تصویر (4-6) وضعیت رویه ذکر شده در فوق را نشان میدهد.
شکل (4-6): انتشار اوراق قابل تبدیل ارزی برای بنگاه صادرکننده محصول
تبیین مدل عملیاتی
اوراق مشارکت قابل تبدیل صرف نظر دو نوع تشریح شده در بخش قبل، بر حسب “نوع اعمال اختیار” ميتوان به سه دسته كلي تقسيم نمود؛ اوراق مشارکت قابل تبدیل با اختیار فروش، اوراق مشارکت قابل تبدیل با اختیار خرید و اوراق مشارکت قابل تبدیل بدون اختیار خرید و فروش. در ادامه به تشريح فرآيند انتشار هر يك از اين موارد ميپردازيم.
1- نوع اول: اوراق مشارکت قابل تبدیل با اختیار فروش230
نهادهاي فعال در انتشار اين نوع اوراق عبارتند از: 1. باني یا فروشنده؛ 2. واسط؛ 3.امين؛ 4. عامل تبدیل و پرداخت؛ 5. ضامن؛ 6. شركت تامين سرمايه؛ 7.موسسه رتبه بندي اعتباري.
در ادامه فرآيند انتشار اوراق دسته اول بیان شده است:
مرحله 1: عرضه به بازار اولیه
1- باني اقدام به انتخاب امين مينمايد.
2- واسط توسط امين تاسيس ميشود.
3- ارزش طرح مشارکتی (ریالی- ارزی) بانی نزد شرکت بورس توسط بانی تعيين و به تاييد امين و واسط ميرسد.
4- واسط جهت اخذ مجوز انتشار از سازمان، اقدام به ارائه اطلاعات و مدارك مورد نياز مينمايد.
5- موسسه رتبهبندي اعتباري، اوراق مشارکت ارزی قابل تبدیل را رتبهبندي ميكند.
6- واسط اقدام به تعيين شركت تامين سرمايه مينمايد.
7- بانی با معرفی ضامن به واسط و سازمان، اقدام به عقد توافقنامه بین بانی- ضامن و ضامن – واسط میکند.
8- واسط اميدنامه اوراق را به عموم عرضه ميكند و از طريق شركت تامين سرمايه اقدام به پذيرهنويسي اوراق مشارکت ارزی قابل تبدیل نموده و به وكالت از طرف سرمایهگذاران امور مربوط به طرح را مديريت ميكند.
شایان ذکر است از آنجایی که دارایی طرح مشارکتی قابل تقسیم نیست،* فرايند انتشار به صورت زير است.
1. واسط در خواست انتشار اوراق از طريق تعهد پذيرهنويسي را به شركت تامين سرمايه ميدهد.
2. شركت تامين سرمايه مبلغي معادل كل ارزش اوراق را به حساب مشترك امين و واسط واريز مينمايد.
3. شركت تامين سرمايه اقدام به انتشار اوراق و دريافت وجوه از سرمايهگذاران مي نمايد.
9- واسط با پرداخت وجوه بدست آمده به بانی، دارايي طرح مشارکتی را به وكالت از سرمايهگذاران خريداري مينمايد
10- اسناد و مدارك مثبت مالكيت طرح به وكالت از سرمايه گذاران در اختيار امين قرار ميگيرد.
11- باني سود علیالحساب اوراق را در موعدهاي مقرر به امين پرداخت ميكند.
شکل (4-7): مرحله 1: عرضه به بازار اولیه
مرحله 2: تبدیل اوراق یا اعمال اختیار فروش
با توجه به ویژگی این نوع اوراق، اگر تا پیش از سررسید، سرمایهگذاری تمایل به اعمال یا تبدیل اوراق داشته باشد، مدل عملیاتی دو فرآیند فوق به صورت زیر میباشد.
الف) اعمال اختیار فروش اوراق توسط سرمایهگذاران
با توجه به ویژگی این نوع اوراق، اگر تا پیش از سررسید، سرمایهگذاری تمایل به اعمال موقعیت اختیار فروش نماید، مراحل زیر بایستی سپری گردد.
1- ارائه درخواست اعمال اختیار فروش توسط سرمایهگذار به عامل تبدیل و پرداخت (شرکت سپردهگذاری مرکزی)
2- ابطال اوراق و درخواست مبلغ اصل سرمایهگذاری از واسط
شکل (4-8): اعمال اختیار فروش
ب) درخواست تبدیل اوراق به سهام
1- ارائه درخواست تبدیل توسط سرمایهگذار به عامل تبدیل و پرداخت (شرکت سپردهگذاری مرکزی)
2- ابطال اوراق و انتقال مالکیت سهام سرمایهای بانی به سرمایهگذار
3- ارسال صرف تبدیل به بانی
شکل (4-9): تبدیل اوراق به سهام
مرحله 3: سررسید اوراق
در سررسید با توجه به مفاد امید نامه اوراق مشارکت ارزی قابل تبدیل یا به سهام تبدیل شده یا بازخرید میشود که این بستگی به توافقی که در زمان اتشار اوراق در اساسنامه یا امیدنامه شرکت مندرج شده بود، دارد.
الف) تبدیل اوراق
در سررسید عامل تبدیل و پرداخت، بلافاصله با توجه به نسبت تبدیل و قیمت تبدیل، اوراق را ابطال نموده و با اخذ کارمزد، مالکیت سهام سرمایهای بانی را نزد شرکت بورس به سرمایهگذار منتقل مینماید. همچنین عامل تبدیل و پرداخت پس از کسر کارمزدهای مربوطه، موضوع را به واسط انتقال داده و واسط نیز آن را به بانی منتقل مینماید.
شکل (4-10): تبدیل در سررسید
ب) بازخرید اوراق
در سررسید عامل تبدیل و پرداخت، با جمعآوری اوراق و ابطال آن، درخواست پرداخت اصل سرمایه از واسط نموده و واسط نیز مبلغ مذکور را از بانی یا ضامن دریافت و به عامل تبدیل و پرداخت منتقل مینماید، عامل تبدیل و انتقال بطور همزمان اوراق را ابطال و اصل سرمایه (از طریق واحد پایاپایی) پس از کسر کارمزد به حساب سرمایهگذار بدهکار مینماید.
شکل (4-11): بازخرید در سررسید
نوع دوم: اوراق مشارکت قابل تبدیل با اختیار خرید231
مرحله 1: عرضه اولیه
عرضه اولیه این اوراق همانند اوراق نوع اول میباشد. به عبارتی در فرایند انتشار مراحل 11گانه فوق سپری میگردد:
مرحله 2: تبدیل اوراق یا اعمال اختیار خرید
با توجه به ویژگی این نوع اوراق، اگر تا پیش از سررسید، سرمایهگذاری تمایل به تبدیل اوراق و یا بانی تمایل به بازخرید اوراق را داشته باشد، مدل عملیاتی دو سناریو فوق به صورت زیر میباشد.
الف) اعمال اختیار خرید اوراق توسط بانی
با توجه به ویژگی این نوع اوراق، اگر تا پیش از سررسید، بانی تمایل به اعمال موقعیت اختیار خرید نماید، مراحل زیر بایستی سپری گردد.
1- ارائه درخواست اعمال اختیار خرید توسط بانی به عامل تبدیل و پرداخت
2- جمع آوری و ابطال اوراق و بازپرداخت اصل سرمایهگذار
فرایند کلی مراحل فوق به صورت شکل (4-12) ارائه شده است.
شکل (4-12):اعمال اختیار خرید
ب) درخواست تبدیل اوراق به سهام
همانند اوراق نوع اول بوده و از تکرار آن پرهیز میگردد
مرحله 3: سررسید اوراق
همانند اوراق نوع اول بوده و از تکرار آن پرهیز میگردد.
3- نوع سوم: اوراق مشارکت قابل تبدیل بدون اختیار خرید و فروش
فرایند عرضه اولیه، بازار ثانویه و سرسید همانند دو نوع قبلی میباشد با این تفاوت که بخشهای «الف» مرحله (2) هر دو نوع بالا در این فرآیند حذف میگردد.
فرآیند تامین مالی پروژههای دولتی نیز بصورت فوق است. البته در این رابطه ملاحظات زیر مورد توجه است.
سازوکار تعیین امین و واسط همان سازوکار یک بنگاه خصوصی است.
مدل عملیاتی مراحل 1، 2 و 3 همانند قبل است
تفاوت در دو حوزه مشهود است:
1- ناشر یک نهاد دولتی است که شخصیت حقوقی قابل پذیرش در بازار بورس را ندارد.
2- در صورت تبدیل اوراق به سهام نیز دو وجه محتمل است؛
الف) طرح موردنظر در سررسید قابلیت تبدیل به شخصیت حقوقی مستقل و قابل انتقال را دارد که در اینصورت سهام آن به سرمایه گذار واگذار می شود (تحقق اهداف خصوصیسازی).
ب) قابلیت تبدیل طرح به شخصیت حقوقی مستقل امکان پذیر نیست در این صورت سهام ضامن منتقل می شود.
بنابراین این اوراق میتوانند هم توسط بخش دولتی (پروژههای ایجادی و توسعهای) و هم توسط بخش خصوصی (پروژههای ایجادی و توسعهای) منتشر گردد.
4-4 جمعبندی
در فصل چهارم با توجه به مبانی نظری و دادههای آماری موجود به برآورد مدلها و تجزیه و تحلیل آنها براساس گامهای 7 گانه پرداخته شد. در گام نخست مدل میانگین (ARIMA) سری زمانی بازدهی شاخص صنایع منتخب برآورد گردید. در گام دوم ضمن بررسی اثر ARCH به برآورد مدلهای واریانس شرطی سری زمانی شاخص صنایع منتخب پرداخته شد. در این گام شاخص 6 صنعت از 17 صنعت مورد مطالعه فاقد اثر واریانس شرطی بود که به تخمین مدل میانگین آنها اکتفا گردید. در گام سوم نیز طبق مدل طراحی شده (ترکیب مدل خانواده GARCH و سوئیچینگ مارکوف) صنایع بر حسب 6 مدل خانواده GARCH و بر حسب 3 توزیع نرمالی، t و GED تخمین زده شد. در گام چهارم به بررسی آزمون نرمالیتی مدلهای برآورد شده پرداخته شد و با استفاده از آزمون جارک-برا مشخص شده که هیچ یک از صنایع دارای توزیع نرمال نمیباشند. همچنین ضمن انتخاب توزیع مناسب برای هر یک از مدلها، مجدداً با استفاده از آزمون
