آزمايش حداقل در يکي آزمون‌هاي پيش، پس و پيگيري داراي تفاوت معنادار هستند زيرا آزمون اسپرسيتي اسامد در سطح 001/0 معنادار است. همچنين در جدول بالا اثر عامل زمان و گروه نشان مي‌دهد کليه افراد تحت درمان در طي زمان بهبود يافته‌اند.
جدول 4-4
نتايج آزمون‌هاي تحليل واريانس چند متغيري براي مقايسه بازداری پاسخ بر اساس متغير گروه
منبع واريانس
نام آزمون
مقدار
df فرضيه
df خطا
F
سطح معناداري
اثر اصلي بازداری پاسخ
اثر پيلايي
89/0
2
7
60/30
001/0
لامبداي ويلکز
10/0
2
7
60/30
001/0
اثر هتلينگ
74/8
2
7
60/30
001/0
بزرگ‌ترين ريشه روي
74/8
2
7
60/30
001/0
در جدول 4-4 نتايج آزمون‌هاي تحليل واريانس چندمتغيري اثر پيلايي، لامبداي ويلکز، اثر هتلينگ و بزرگ‌ترين ريشه روي براي مقايسه بازداری پاسخ بر اساس متغير گروه مشاهده مي‌شود. بر اساس اطلاعات جدول 4-4 مي‌توان گفت که گروه‌ها در بازداری پاسخ با يکديگر متفاوت‌اند. يعني حداقل بين يکي از آزمون‌هاي (پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري) بازداری پاسخ در گروه‌هاي آزمايش و کنترل تفاوت وجود دارد. لازم به يادآوري است که معنادار بودن آزمون‌هاي تحليل واريانس چند متغيري نشان نمي‌دهد که بين کدام آزمون (پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري) در گروه آزمايش و کنترل تفاوت وجود دارد. براي بررسي اين تفاوت‌ها مقايسه‌هاي دوتايي انجام شد که نتايج آن‌ها در جدول 4-5 درج شده است.
جدول 4-5
مقايسه‌هاي دوگانه گروه‌هاي آزمايش و کنترل در پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري بازداری پاسخ
منبع تغييرات
مقايسه‌ها
مجموع مجذورات
درجه آزادي
ميانگين مجذورات
F
سطح معناداري
عامل زمان
پيش آزمون- پس آزمون
250
1
250
29/63
001/0
پس آزمون- پيگيري
5/62
1
5/62
66/16
004/0
عامل زمان*گروه
پيش آزمون- پس آزمون
4/230
1
4/230
32/58
001/0
پس آزمون- پيگيري
5/22
1
5/22
6
04/0
خطا
پيش آزمون- پس آزمون
6/31
8
95/3
–
–
پس آزمون- پيگيري
30
8
75/3
–
–
همان گونه که از جدول 4-5 مشاهده مي‌شود بين نمره پيش آزمون و پس آزمون گروه آزمايش تفاوت معناداري وجود دارد، اين نتيجه نشان مي‌دهد که آموزش مهار تکانه بر افزايش بازداری رفتاری موثر است. همچنين جدول مذکور نشان مي‌دهد که بين نمره‌هاي پس آزمون و پيگيري گروه آزمايش تفاوت وجود دارد. بدين معني که افراد گروه آزمايش که در پس آزمون نمره‌هاي زيادي در بازداری رفتاری گرفته بودند، در آزمون پيگيري، افت شديدي نشان دادند به گونه اي که اين ميزان افت از نظر آماري معنادار است. علاوه بر اين يافته نشان مي‌دهد آموزش کارکردهاي اجرايي بر افزايش بازداری رفتاری کودکان ADHD در طول زمان از پايداري مناسبي برخوردار است.
فرضیه دوم: آموزش مهار تکانه باعث افزایش توجه و کاهش فزون کنشی کودکان دارای نقص توجه و بیش فعالی می‌شود.
توجه:به منظور بررسي فرضيه دوم پژوهش نمره‌هاي شرکت کنندگان در تکميل آزمون کانرز مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند که نتايج آن در جداول زير ارايه شده است. براي بررسي اين متغير از آزمون اندازه‌گيري‌هاي مُکرر استفاده شد. در جدول 4-6 نتايج آزمون موچلي براي بررسي شرايط و مفروضه‌هاي به کارگيري اندازه‌گيري‌هاي مُکرر ارائه شده است.
جدول 4-6
نتايج آزمون کرويت مُوچلي (مُوخلي) براي بررسي شرايط و مفروضه‌هاي به کارگيري اندازه‌گيري‌هاي مُکرر
آزمون کرويت‌موچلي
شاخص‌ها
W موچلي
مجذور خي
Df
سطح معناداري (sig)
43/0
77/5
2
05/0
نتايج جدول 4-6 نشان مي‌دهند که آزمون کرويت موچلي معنادار هستند از آنجاي که آزمون کرويت موچلي معنادار است بايد نتايج به‌دست جاي آزمون فرض برقراري کُرويت از آزمون- گيسر استفاده شود. نتايج اين آزمون‌ها در جدول 4-7 ارائه شده است.
جدول 4-7
نتايج آزمون‌هاي اثرات درون آزمودني براي گروه‌هاي آزمايش و کنترل
آزمون
مجموع مجذورات
درجه آزادي
ميانگين مجذورات
F
سطح معناداري
گرين هائوس- گيسر
66/121
280/1
02/95
80/15
002/0
عامل*گروه
06/130
28/1
58/101
89/16
001/0
خطا
6/61
24/10
013/6
–
–
نتايج بدست آمده نشان مي‌دهد که گروه‌هاي کنترل و آزمايش حداقل در يکي آزمون‌هاي پيش، پس و پيگيري داراي تفاوت معنادار هستند زيرا آزمون گرين هائوس گيسر در سطح 002/0 معنادار است. همچنين در جدول بالا اثر عامل زمان و گروه نشان مي‌دهد کليه افراد تحت آموزش در طي زمان بهبود يافته‌اند.
جدول 4-8
نتايج آزمون‌هاي تحليل واريانس چند متغيري براي مقايسه توجه بر اساس متغير گروه
منبع واريانس
نام آزمون
مقدار
df فرضيه
df خطا
F
سطح معناداري
اثر اصلي توجه
اثر پيلايي
92/0
2
7
33/43
001/0
لامبداي ويلکز
07/0
2
7
33/43
001/0
اثر هتلينگ
38/12
2
7
33/43
001/0
بزرگ‌ترين ريشه روي
38/12
2
7
33/43
001/0
در جدول 4-8 نتايج آزمون‌هاي تحليل واريانس چندمتغيري اثر پيلايي، لامبداي ويلکز، اثر هتلينگ و بزرگ‌ترين ريشه روي براي مقايسه توجه بر اساس متغير گروه مشاهده مي‌شود. بر اساس اطلاعات جدول 4-8 مي‌توان گفت که گروه‌ها در توجه با يکديگر متفاوت‌اند. يعني حداقل بين يکي از آزمون‌هاي (پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري) توجه در گروه‌هاي آزمايش و کنترل تفاوت وجود دارد. لازم به يادآوري است که معنادار بودن آزمون‌هاي تحليل واريانس چند متغيري نشان نمي‌دهد که بين کدام آزمون (پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري) در گروه آزمايش و کنترل تفاوت وجود دارد. براي بررسي اين تفاوت‌ها مقايسه‌هاي دوتايي انجام شد که نتايج آن‌ها در جدول 4-9 درج شده است.
جدول 4-9
مقايسه‌هاي دوگانه گروه‌هاي آزمايش و کنترل در پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري توجه
منبع تغييرات
مقايسه‌ها
مجموع مجذورات
درجه آزادي
ميانگين مجذورات
F
سطح معناداري
عامل زمان
پيش آزمون- پس آزمون
5/202
1
5/202
78/98
001/0
پس آزمون- پيگيري
5/2
1
5/2
26/0
62/0
عامل زمان*گروه
پيش آزمون- پس آزمون
1/260
1
1/260
87/126
001/0
پس آزمون- پيگيري
5/62
1
5/62
57/6
03/0
خطا
پيش آزمون- پس آزمون
4/16
8
05/2
–
–
پس آزمون- پيگيري
76
8
5/9
–
–
همان گونه که از جدول 4-9 مشاهده مي‌شود بين نمره پيش آزمون و پس آزمون گروه آزمايش تفاوت معناداري وجود دارد، اين نتيجه نشان مي‌دهد که آموزش مهار تکانه بر افزايش توجه موثر است. همچنين جدول مذکور نشان مي‌دهد که بين نمره‌هاي آزمون پس آزمون و پيگيري گروه آزمايش تفاوتي قابل ملاحظه وجود ندارد بدين معني که افراد گروه آزمايش که در پس آزمون نمره‌هاي بالايي در توجه گرفته بودند تقريبا همان نمره‌ها را در آزمون پيگيري، کسب کردند. اين يافته نشان مي‌دهد آموزش کارکردهاي اجرايي بر افزايش دامنه توجه کودکان ADHD در طول زمان از پايداري مناسبي برخوردار است.
فزون کنشی: به منظور بررسي فرضيه دوم پژوهش نمره‌هاي شرکت کنندگان در تکميل آزمون کانرز مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند که نتايج آن در جداول زير ارايه شده است. براي بررسي اين متغير از آزمون اندازه‌گيري‌هاي مُکرر استفاده شد. در جدول 4-6 نتايج آزمون موچلي براي بررسي شرايط و مفروضه‌هاي به کارگيري اندازه‌گيري‌هاي مُکرر ارائه شده است.
جدول 4-6
نتايج آزمون کرويت مُوچلي (مُوخلي) براي بررسي شرايط و مفروضه‌هاي به کارگيري اندازه‌گيري‌هاي مُکرر
آزمون کرويت‌موچلي
شاخص‌ها
W موچلي
مجذور خي
Df
سطح معناداري (sig)
۴۵/0
77/۶
2
05/0
نتايج جدول 4-6 نشان مي‌دهند که آزمون کرويت موچلي معنادار هستند از آنجاي که آزمون کرويت موچلي معنادار است بايد نتايج به‌دست جاي آزمون فرض برقراري کُرويت از آزمون- گيسر استفاده شود. نتايج اين آزمون‌ها در جدول 4-7 ارائه شده است.
جدول 4-7
نتايج آزمون‌هاي اثرات درون آزمودني براي گروه‌هاي آزمايش و کنترل
آزمون
مجموع مجذورات
درجه آزادي
ميانگين مجذورات
F
سطح معناداري
گرين هائوس- گيسر
۷6/۱1
280/1
02/۸5
80/15
002/0
عامل*گروه
۲6/۱۲0
28/1
58/1۲1
89/16
001/0
خطا
6/۴1
۸4/10
013/6
–
–
نتايج بدست آمده نشان مي‌دهد که گروه‌هاي کنترل و آزمايش حداقل در يکي آزمون‌هاي پيش، پس و پيگيري داراي تفاوت معنادار هستند زيرا آزمون گرين هائوس گيسر در سطح 002/0 معنادار است. همچنين در جدول بالا اثر عامل زمان و گروه نشان مي‌دهد کليه افراد تحت آموزش در طي زمان بهبود يافته‌اند.
جدول 4-8
نتايج آزمون‌هاي تحليل واريانس چند متغيري براي مقايسه فزون کنشی بر اساس متغير گروه
منبع واريانس
نام آزمون
مقدار
df فرضيه
df خطا
F
سطح معناداري
اثر اصلي فزون کنشی
اثر پيلايي
92/0
2
7
33/43
001/0
لامبداي ويلکز
07/0
2
7
33/43
001/0
اثر هتلينگ
38/12
2
7
33/43
001/0
بزرگ‌ترين ريشه روي
38/12
2
7
33/43
001/0
در جدول 4-8 نتايج آزمون‌هاي تحليل واريانس چندمتغيري اثر پيلايي، لامبداي ويلکز، اثر هتلينگ و بزرگ‌ترين ريشه روي براي مقايسه فزون کنشی بر اساس متغير گروه مشاهده مي‌شود. بر اساس اطلاعات جدول 4-8 مي‌توان گفت که گروه‌ها در توجه با يکديگر متفاوت‌اند. يعني حداقل بين يکي از آزمون‌هاي (پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري) فزون کنشی در گروه‌هاي آزمايش و کنترل تفاوت وجود دارد. لازم به يادآوري است که معنادار بودن آزمون‌هاي تحليل واريانس چند متغيري نشان نمي‌دهد که بين کدام آزمون (پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري) در گروه آزمايش و کنترل تفاوت وجود دارد. براي بررسي اين تفاوت‌ها مقايسه‌هاي دوتايي انجام شد که نتايج آن‌ها در جدول 4-9 درج شده است.
جدول 4-9
مقايسه‌هاي دوگانه گروه‌هاي آزمايش و کنترل در پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري فزون کنشی
منبع تغييرات
مقايسه‌ها
مجموع مجذورات
درجه آزادي
ميانگين مجذورات
F
سطح معناداري
عامل زمان
پيش آزمون- پس آزمون
5/202
1
5/202
78/98
001/0
پس آزمون- پيگيري
5/2
1
5/2
26/0
62/0
عامل زمان*گروه
پيش آزمون- پس آزمون
1/260
1
1/260
87/126
001/0
پس آزمون- پيگيري
5/62
1
5/62
57/6
03/0
خطا
پيش آزمون- پس آزمون
4/16
8
05/2
–
–
پس آزمون- پيگيري
76
8
5/9
–
–
همان گونه که از جدول 4-9 مشاهده مي‌شود بين نمره پيش آزمون و پس آزمون گروه آزمايش تفاوت معناداري وجود دارد، اين نتيجه نشان مي‌دهد که آموزش مهار تکانه بر کاهش فزون کنشی موثر است. همچنين جدول مذکور نشان مي‌دهد که بين نمره‌هاي آزمون پس آزمون و پيگيري گروه آزمايش تفاوتي قابل ملاحظه وجود ندارد بدين معني که افراد گروه آزمايش که در پس آزمون نمره‌هاي بالايي در توجه گرفته بودند تقريبا همان نمره‌ها را در آزمون پيگيري، کسب کردند. اين يافته نشان مي‌دهد آموزش کارکردهاي اجرايي بر کاهش فزون کنشی توجه کودکان ADHD در طول زمان از پايداري مناسبي برخوردار است.
فرضیه سوم: آموزش کارکردهای اجرایی باعث افزایش بازداری پاسخ کودکان دارای نقص توجه و بیش فعالی می‌شود.
به منظور بررسي فرضيه سوم پژوهش نمره‌هاي شرکت کنندگان در تکميل آزمون استروپ مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند که نتايج آن در جداول زير ارايه شده است. براي بررسي اين متغير از آزمون اندازه‌گيري‌هاي مُکرر استفاده شد. در جداول 4-13 نتايج آزمون موچلي براي بررسي شرايط و مفروضه‌هاي به کارگيري اندازه‌گيري‌هاي مُکرر ارائه شده است.
جدول 4-13
نتايج آزمون کرويت مُوچلي (مُوخلي) براي بررسي شرايط و مفروضه‌هاي به کارگيري اندازه‌گيري‌هاي مُکرر
آزمون کرويت‌موچلي
شاخص‌ها
W موچلي
مجذور خي
Df
سطح معناداري (sig)
85/0
10/1
2
57/0
نتايج جدول 4-13 نشان مي‌دهند که آزمون کرويت موچلي معنادار نيست. از آنجاي که آزمون کرويت موچلي
