
) استفاده میشود، بازده بازار سهام است (مارگولیس و همکاران،2009). هرچند که این مطالعات میتواند نتایج گمراهکنندهای را ایجاد کند چرا که در بازار کارا، انتظار میرود که بازدهها تنها تغییرات در عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت(CSR) منعکس کند. اگر سطح عملکرد مسئولیت اجتماعی ثابت باقی بماند یا تغییرات در CSRبرای واحد تجاری نسبتا اندک باشد، در این حالت مطالعات مبتنی بر بازدهها منجربه این برداشت نادرست میشود که CSR بر عملکردهای تاثیر ندارد. تحقیقاتی متعددی دیگری در زمینه تاثیرات CSR صورت گرفته است. به عنوان مثال شارفمن و فرنالدو9(2008) والگول و همکاران10(2011) نشان دادند که واحد تجاری با سطح بالای CSR هزینه سرمایه کمتری دارند. یافتههای آنها منجر به طرح سوالاتی در زمینه ملاحظات مربوط به واحدهای تجاری با CSR بالا که در بلندمدت بازده کمتری تولید میکردند، باشد. بازدههای بلندمدت برای واحدهایتجاری با عملکرد بالای مسئولیت اجتماعی CSR برای جریانهای نقدیآتی مورد انتظار کمتر است چرا که ریسک پایینتر بازار و نه عملکرد ضعیفتر مدیریت در ارتباط هستند. بنابراین، اگر CSRهزینه سرمایه واحدتجاری را کاهش دهد، تمرکز صرف بر بازده برای نشان دادن تاثیر مالی CSR ممکن است گمراهکنند باشد. بنابراین،برای درک تاثیرات مالی CSR توجه به بازده سهام و ارزش شرکت به طور همزمان ضروری است. تحقیقاتی نسبتا کمی برآوردهای خود را بر مبنای ارزش شرکت انجام دادهاند اما تحقیقاتی اخیری که از این مفهوم استفاده کردهاند، نشان دادند که شاخصهای CSR ارتباط مثبتی با ارزش شرکت دارد(گونستیرو همکاران11،2011؛ جووهارجونز12،2011؛ کیم و استات من13،2012؛ گرگوری و ویتاکر14،2013). تمرکز بر ارزش واحدتجاری به شدت مربوط به سرمایهگذاران است، اما با درک بیشتر درباره منبع ارزش نیز ارتباط دارد. با استفاده از مدل ارائه شده توسط گرگوری و ویتاکر(2013)، که ابزارهای آزمون ارتباط بین شاخصهای CSR و ارزش واحدتجاری مناسبتری را نسبت به بکارگیریQ توبین پیشنهاد میدهد، تلاش شده است تاثیرجداگانه و همزمان هریک بر ارزش واحدتجاری و چگونگی تاثیر CSR بر ریسک بررسی شود. به علاوه ، با توجه به اینکه واحدتجاری با CSR بالا ممکن است در هنگام سرمایهگذاری در CSR هزینههای اولیه بالاتری را محتمل شوند اما در بلندمدت در مقایسه با واحدتجاری با CSR پایین عملکرد بهتری از خود نشان میدهند(روسو و فوتس15،1997؛ بارنت16،2007؛ شارفمن و فرنالدو 2008)،
استراتژیهای CSR میتواند از طریق کاهش ریسک خاص واحدتجاری جریان وجوه نقد را بهبود بخشد. به عنوان مثال سیاستهای جلوگیری از آلودگی ریسک جریمه یا هزینههای پاکسازی را کاهش میدهد و ارتباط خوب با کارمندان میتواند ریسک اخراج نیروی کار را کاهش دهد.گودفری و همکاران17(2009) بحثهای مربوط به کاهش ریسک خاص واحدتجاری توسط CSR راگسترش دادند از طریق ارائه شواهدی مبنی بر اینکه ارتباطات خوب با سهامداران منجر به ایجاد سرقفلی میشود و در نتیجه نوسان جریان وجه نقد در هنگام وقوع رویداد منفی کاهش مییابد.چویی و وانگ(2009) استدلال کردند که ارتباط مثبت سهامداران نه تنها در کسب مزایای رقابتی به شرکت کمک میکند بلکه در بلندمدت منجر به سود نیز میشود. از دیدگاه ابزاری مشارکت در استراتژی CSRشکلی از سرمایهگذاری است که مستلزم هزینههای اولیه برای دستیابی به مزایای مالی آتی است(برانکو و رودریگز18،2006). بر این اساس تاثیر آن بر جریان وجوه نقد آتی در بلند مدت مثبت بوده اما جریان وجوه نقد در کوتاه مدت بطور معکوس تحت تاثیر قرار میگیرد. از این رو هدف از این تحقیق بررسی ارتباط مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش شرکت بر اساس تاثیرات بر جریان وجه نقد، ریسک و رشد، میباشد. و به دنبال این مهم هستیم که آیا متغیرهای جریان وجه نقد، ریسک و رشد بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش شرکت تاثیرگذار میباشد.
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش
در حال حاضر در کشور ما مفهوم مسئوليت پذيري اجتماعي در بين مديران ارشد سازمان هاي ايراني بسيار ناآشنا و غريب است و سازمان هاي ايراني اغلب به علت مالكيت دولتي و فقدان احساس نياز به ايجاد ذهنيت مثبت در بين مشتريان خود، در جهت به كارگيري اصول مسئوليت پذيري اجتماعي تمايل چنداني نشان نمي دهند. و در مقابل تعيين ارزش شركت ، نقش كليدي دارد. به همین علت انجام این تحقیق به دلیل روند خصوصی شدن اکثر شرکتها اهمیت خاصی دارد و میتوان با انجام این تحقیق، ارتباط مسئولیت اجتماعی شرکت با ارزش شرکت را مشخص کرد تا افراد بهتر تصمیم گیری کنند و توجه مدیران را نسبت به این امر مهم جلب کنند تا مسئولیتی را که نسبت به اجتماع وجود دارد را به نحو احسن انجام دهند. با این حال در این تحقیق به دنبال تاثیرگذاری متغیرهای جریان نقد عملیاتی ، ریسک و رشد بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت با ارزش شرکت میباشیم.
1-4- هدف پژوهش
هر پژوهش برای دستیابی به اهداف خاص صورت میگیرد، این اهداف خود را در قالب مساله پژوهش نمودار می سازد و از طریق آن آشکار میشود اهداف پژوهش میتواند به صورت کلی یا فرعی مطرح شود (خاکی، 1386).
هدف اصلی از ایجاد شرکت سهامی ، افزایش ثروت سهامداران آن شرکت است که مدیریت شرکت وظیفه نهایی به چنین هدفی را دنبال میکند . بنابراین با توجه به مسئولیت اجتماعی شرکتها که نشانگر این است که شرکتها علاوه بر ایجاد درآمد و افزایش ثروت به دنبال مفید بودن در برابر افراد جامعه میباشد و هرچقدر شرکتها بتوانند این مسئولیتی که بر عهده دارند بهتر انجام وظیفه کنند میتوانند ایجاد اطمینان خاطری برای سرمایهگذاران و دیگر افرادی که میل به سرمایهگذاری در چنین شرکتها را دارند بوجود آورند و با این کار بتوانند ارزش شرکت را افزایش دهند.و بر همین اساس هدف کلی از این تحقیق بررسی ارتباط مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و همچنین تاثیر متغیرهای جریان نقد عملیاتی، ریسک و رشد بر این رابطه است با توجه به هدف کلی اهداف جزئی زیر قابل تعیین میباشد:
هدف اول: تعیین ارتباط بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت .
هدف دوم: تعیین تاثیرگذاری جریاننقد بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت .
هدف سوم: تعیین تاثیرگذاری ریسک سیستماتیک بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت
هدف چهارم: تعیین تاثیرگذاری رشد شرکت بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت .
1-5- سؤالهاي پژوهش
نظر به اینکه هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی ارتباط مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش شرکت بر اساس تاثیرات بر جریان وجه نقد، ریسک و رشد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است، برای رسیدن به این هدف، سؤالهای اصلی زیر طراحی شده است:
سوال اول: آیا بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت رابطه مثبت معناداری وجود دارد؟.
سوال دوم: آیا جریاننقد بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت تاثیر معناداری دارد؟.
سوال سوم: آیا ریسک سیستماتیک بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت تاثیر معناداری دارد؟.
سوال چهارم: آیا رشد شرکت بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت تاثیر معناداری دارد؟.
1-6- فرضيههاي پژوهش
یک فرضیه، یک حدس مبتنی بر دانش با تجربه در مورد حل یک مسئله است و آن را می توان بعنوان یک رابطه فرضی بین دو متغیر می دانست که به صورت گزاره های قابل آزمون ارائه میشود. بیان مسئله تنها به صورت کلی پژوهش را هدایت میکند و تمام اطلاعات ویژه پژوهشی را در بر ندارد. بنابراین مسئله هرگز بصورت کلی پژوهش را هدایت میکند و تمام اطلاعات ویژه پژوهشی را در بر ندارد، بنابراین مسئله هرگز به صورت علمی حل نخواهد شد مگر اینکه به فرضیه یا فرضیاتی تبدیل شود (خاکی، 1384).
شركت ها براي انجام وظايف خود نسبت به تمام ذينفعان بايستي هزينه هايي را بپردازند. مديران براي ايجاد ذهنيت مناسب ذينفعان اين هزينه ها را متحمل مي شوند و معتقدند جلب رضايت جامعه باعث رغبت جامعه به شركت شده و عملكرد آن را بهبود مي بخشد. مسئوليت اجتماعي شركت بر اساس ابعادي كه دارد مي تواند بهره وري كاركنان را از طريق افزايش علاقه آنها و ايجاد حس مسئوليت در آن ها، افزايش دهد. به طوري كه كاركنان احساس ارزشمند بودن نمايند و كارهاي محوله را به درستي انجام دهند كه اين باعث افزايش كاركرد مفيد كاركنان خواهد شد. معمولا دولت از شركت هايي كه به مسئوليت هاي خود نسبت به جامعه عمل ميكنند، حمايت مالي و يا غير مالي مي نماييد و تشويقاتي براي چنين شركت هايي در نظر ميگيرد. شركت هايي كه منافع جامعه را در نظر ميگيرند، مورد حمايت مردم قرار ميگيرند، حمايت هاي مردمي مي تواند تصوير رقابتي شركت را بهبود بخشد و عملكرد مالي را تحت تاثير قرار مي دهد. عملكرد مالي شركت بر اساس سودي كه شركت به دست آورده سنجيده مي شود. افزايش سود مي تواند بر اساس اعتماد جامعه به شركت حاصل شود. مردم و دولت از شركتي كه منافع آن ها را در نظر ميگيرند، حمايت خواهند كرد و اين باعث بهبود عملكرد مالي شركت ميشود و به تبع آن ارزش شركت افزايش مي يابد ارزش شركت در افزايش قيمت سهام دخيل است و رفاه سهامداران را حداكثر مي كند (ويديانا19،2013)
فرض اول: بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت رابطه مثبت معناداری وجود دارد.
فرض دوم: جریاننقد بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت تاثیر معناداری دارد.
فرض سوم: ریسک سیستماتیک بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت تاثیر معناداری دارد.
فرض چهارم: رشد شرکت بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و ارزش شرکت تاثیر معناداری دارد.
1-7- متغيرهاي پژوهش
1-7-1- متغيرهاي مستقل
متغیر مستقل :
در این تحقیق مسئولیت اجتماعی شرکت به عنوان متغیر مستقل میباشد
كه بر این اساس ( CSR) متغير مستقل مورد استفاده در اين پژوهش، مسئوليت اجتماعي سازمان شاخص هاي محيط زيست، تنوع رهبري سازمان، مشاركت خواهد بود و به صورت زير سنجيده میشود:
1- تنوع در تعداد اعضاي هيئت مديره:
از لگاريتم طبيعي تعداد اعضاي هيئت مديره20 حاصل مي شود
2- محيط زيست:
الف: نسبت دارايي هاي ثابت به كل دارايي ها21
ب iso status: اگر شركت داراي استاندارد ايزو 14000 باشد عدد يك و در غير اين صورت عدد صفر در نظر مي گيريم
1-7-2- متغير وابسته
در این تحقیق ارزش شرکت به عنوان متغیر وابسته میباشد که بر اساس نسبت كيو توبين سنجيده خواهد شد
1-7-3- متغير تعدیلگر
نسبت جریان نقد عملیاتی: نسبت جریان نقد عملیاتی به دارایی های اول دوره
ریسک سیستماتیک:
روش براي اندازه گيري بتا آنست كه كوواريانس بين بازده دارايي ( Ri,t ) مورد نظر و بازده پرتفوي بازار( Rm,t ) را محاسبه و و مقد ار حاصله را بر واريانس بازده پرتفوي بازارتقسيم نمود . به زبان رياضي مي توان اين مهم را به شكل زيربیان کرد.(فاف و همکاران22، 1999).
رشد شرکت:
لگاريتم طبيعي نسبت ارزش بازار حقوق صاحبان (MTBR) سهام به ارزش دفتري حقوق صاحبان سهام در مطالعات اخير به عنوان معيار رشد شركت بكار رفته است (لانگ و همکاران 23، 2003)
1-7- 4- متغيرهاي كنترلي
در پژوهش حاضر باتوجه به پیشینه ارزش شرکت، متغیرهای کنترلی شامل اهرم مالی، اندازه شرکت میشوند.
1-8- روش انجام پژوهش
1-8-1- روش پژوهش و گردآوري دادهها
پژوهش حاضر از نوع پژوهشهاي کاربردی و همبستگی24 است. در روش همبستگی به بررسی میزان تغییرات یک یا چند عامل در اثر تغییرات یک یا چند عامل دیگر، از طریق محاسبه ضریب همبستگی پرداخته میشود. این روش زمانی استفاده میشود که تعداد متغیرهای بازیگر در موقعیت آزمایش زیاد باشد، به طوری که از طریق روش تحقیق تجربی، کنترل و دستکاری آنها امکان پذیر نباشد (نادری و سیف نراقی، 1372: 63 و 79).
در اين پژوهش براي جمعآوري دادهها و اطلاعات از روش كتابخانهاي و ميداني استفاده شده
