اي به كار مي رود درخت اخذ تصميم است. در تصميم هاي چند مرحله اي، كه كا ر تصميم گيري در گروي اخذ مجموعه اي از تصميم هاي متوالي است شيوه مذكور، روشي بسيار مفيد و مؤثر است.
2-2-10- چگونگی اثر گذاری معیارهای انتخاب سهام بر یکدیگر
بررسی اثر گذاری معیارها بر یکدیگر در این تحقیق بر دو مبنا استوار است.اول آن دسته از معیارهایی که بر اساس تحقیقات پیشین اثر گذاری آنها بر یکدیگر بررسی شده است و دوم آن دسته از معیارهایی که بر اساس تجزیه و تحلیل نسبت های مالی بر یکدیگر موثرند.در اینجا به بررسی اثر گذاری معیارهایی پرداخته می شود که کمتر ملموس می باشند.
برای تعیین روابط آنها از برخی مطالعات صورت گرفته از جمله مطالعات ریلی و همکاران(Reilly,et al.,2003)، لی و همکارانش (Lee, et al., 2008)، ادیریسینگ و همکاران (Edirisinghe, et al., 2008) و تهرانی(1385) استفاده شده است.
با بررسي اجزاي سيستم دوپانت ميتوان نشان داد كه شركت ميتواند گردش حقوق صاحبان سهام را با افزايش گردش كل داراييها)افزايش كارآيي(و افزايش نسبت اهرمي )افزايش استفاده از بدهي(افزايش دهد. همچنين ريسك مالي يك شركت بستگي به ريسك تجاري آن دارد. اگر ريسك تجاري موسسه پايين باشد، سرمايهگذاران ريسك مالي بالاتر را ميپذيرند. براساس مدل گوردون، نسبت سود تقسيمي بر نسبت قيمت به درآمد موثر است. با توجه به روابط مدل CAPM، نرخ تنزیل كه يكي از سه جزء اصلي مدل گوردون ميباشد تحت تاثير بتاي بازار و نرخ بهره بدون ريسك
ميباشد. همچنين نرخ رشد كه تابعي از نسبت سود تقسيمي است، بر نسبت قيمت به درآمد موثر واقع ميشود. يقيناً ريسكهاي مختلف بر نسبتهاي بازار موثرند. لي و همكاران (Lee, et al., 2008) بيان مي كنند، هنگامي كه شركت جريان نقدي ثابت و بيشتري براي آينده پيشبيني ميكند اقدام به پرداخت سود نقدي بيشتري مينمايد، لذا يكي از پارامترهاي اثرگذار بر نسبت فوق، رشد درآمدهاي شركت ميباشد. از ديگر پارامترهاي اثرگذار بر سياست تقسيم سود، اهرم مالي ميباشد به گونهاي كه اهرم مالي بزرگتر منجر به پرداخت سود نقدي بيشتر به سهامداران ميشود. شركتهايي كه نسبت بازده حقوق صاحبان سهام نسبتا بالايي داشته باشند، هر سهم خود را چند برابر ارزش دفتري ميفروشند.
2-2-11- نقش اطلاعات در بازار سرمایه
برای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی نیاز به اطلاعاتی است که بتوان با کمک آنها منابع موجود و در دسترس را به نحوی مطلوب تخصیص داد. یکی از مهمترین عوامل در تصمیم گیری صحیح، اطلاعات مناسب و مرتبط با موضوع تصمیم است که اگر به درستی فراهم و پردازش نشوند، اثرات منفی برای فرد تصمیم گیرنده در پی خواهد داشت. از سوی دیگر، نوع و چگونگی دستیابی به اطلاعات نیز حائز اهمیت است. در صورتیکه اطلاعات مورد نیاز به صورتی نامتقارن در بین افراد توزیع شود (انتقال اطلاعات به صورت نابرابر بین مردم صورت گیرد)، می‌تواند نتایج متفاوتی را نسبت به موضوعی واحد سبب شود. بنابراین، قبل از اینکه خود اطلاعات برای فرد تصمیم گیرنده مهم باشد، این کیفیت توزیع زمانی اطلاعات است که باید به صورت دقیق مورد ارزیابی قرار گیرد. در بازار سرمایه، پایه اولیه معاملات را وجود اطلاعات مرتبط، شکل می‌دهد و از این رو است که اطلاعات را گرانبهاترین دارایی در بازار سرمایه می‌دانند. .
معمولا زمانی که اطلاعات تازه‌ای از وضعیت شرکتها در بازار منتشر می‌شود، این اطلاعات از سوی تحلیلگران، سرمایه گذاران و سایر استفاده‌کنندگان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و بر مبنای آن، تصمیم گیری نسبت به خرید و یا فروش سهام صورت می‌پذیرد. این اطلاعات و نحوه واکنش به آنها بر رفتار استفاده‌کنندگان، به خصوص سهامداران بالفعل و بالقوه تاثیر گذاشته و باعث افزایش و یا کاهش قیمت و حجم مبادلات سهام می‌شود. زیرا نحوه برخورد افراد با اطلاعات جدید، نوسانات قیمت‌ها را شکل می‌دهد. بنابر این، در صورت انتشار محرمانه و ناهمگون اطلاعات، واکنش‌های متفاوتی را از سوی سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه شاهد می‌باشیم که این امر تحلیل‌های نادرست وگمراه کننده‌ای را از وضعیت جاری بازار به همراه خواهد داشت.
آنچه در بازارهای سرمایه باید مورد توجه قرار گیرد این است که بسیاری از افرادی که اقدام به سرمایه گذاری میکنند، مردم عادی هستند که تنها راه دسترسی آنها به اطلاعات مهم شرکتها، اطلاعیه‌هایی می‌باشد که از جانب شرکتها در قالب گزارش‌های حسابداری و صورت‌های مالی منتشر می‌شود. اگرچه، هدف نهایی حسابداری نیز تامین نیازهای اطلاعاتی استفاده‌کنندگان از خدمات حسابداری است. با توجه به اینکه در بند اول مفاهیم نظری و گزارشگری مالی استاندارد حسابداری ایران، هدف اصلی از ارائه اطلاعات حسابداری کمک به تصمیم گیری‌های اقتصادی افراد است، خود می‌تواند گویای اهمیت این امر باشد. باید توجه داشت در شرایطی که دستیابی به اطلاعات پرهزینه باشد، سرمایه گذاران مجبورند از طریق برآوردهای ذهنی، تحلیل‌های خود را درباره سود دهی آتی شرکت، جریانات نقدی و… شکل دهند. در نتیجه، افرادی که از نظر اطلاعاتی نسبت به سایرین در موقعیت بهتری قرار داشته باشند، قادر به برآوردهای بهتری نیز خواهند بود و به دلیل این موقعیت اطلاعاتی، بر عرضه و تقاضای بازار تاثیر گذاشته و نوسانات قیمت‌های سهام را منجر می‌شوند.
با توجه به تحقیقاتی که دیاموند و ورچیا در سال 1991 انجام داده‌اند
زمانی که انتقال اطلاعات مربوط به سهم شرکتی خاص به صورت نابرابر بین مردم صورت گیرد، ارزش ذاتی آن سهم با ارزشی که سرمایه گذاران در بازار سرمایه برای سهام مورد نظر قائل می‌شوند متفاوت خواهد بود. درنتیجه، ارزش واقعی سهام شرکتها با ارزش مورد انتظار سهامداران تفاوت خواهد داشت. بنابراین، اطلاعات در بازارهای سرمایه باید به نحوی باشد که تمامی‌سرمایه‌گذاران امکان دسترسی به اطلاعات را داشته باشند.
با توجه به مطالب فوق می‌توان بیان نمود که در صورت نبود ساختاری مناسب برای ارائه و افشای اطلاعات در بازارهای مالی، سرمایه‌های افراد عادی که در این بازارها اقدام به سرمایه‌گذاری میکنند همواره مورد مخاطره قرار خواهد گرفت که به نظر می‌رسد این موضوع در قانون جدید سرمایه به این مساله توجه جدی خواهد شد تا اطلاعات به طور متقارن منتشر شود.
2-2-12- ماهیت اصلی در تصمیمات سرمایه گذاری
بازده : چرا سرمایه گذاری می کنیم ؟ در یک عبارت ساده می توان گفت که سرمایه گذاران می خواهند از پول خود ، سودی را کسب نمایند . وجه نقد دارای یک هزینه فرصت از دست رفته است در صورتی که یک وجه نقد را نگهداری کنید فرصت کسب سود از طریق ان وجه نقد را از دست خواهید داد . بعلاوه در یک فضای تورمی قدرت خرید پول کاهش می یابد . به عبارت دیگر وقتی نرخ تورم بالا باشد قدرت خرید به سرعت کاهش می یابد .
ریسک : سرمایه گذاران دوست دارند بازده آنها تا جایی که امکان داشته باشد زیاد باشد ، ولی باید توجه داشت که میزان بازده تحت تاثیر ریسک قراردارد .
سلب مسئولیت در خصوص ریسک سرمایه گذاری بدین معنی است که سرمایه گذاران از احتمال خطر و ریسک ضرر در انجام سرمایه گذاری آگاهی داشته باشند، بنابراین،انجام اینگونه سرمایه گذاری ها فقط باید در چهارچوب پذیریش و قبول ریسک سرمایه گذاری صورت گیرد. تعریف ریسک سرمایه گذاری آن است که تنها، پولی در این بازار سرمایه گذاری شود که برای سرمایه گذار جنبه حیاتی و ضروری نداشته باشد، چنانچه از میزان ریسک انجام سرمایه گذاری بدرستی آگاهی ندارید، اقدام به انجام این سرمایه گذاری نکنید .
ریسک و ارزش سرمایه گذاری در واقع دو فاکتور مهم هستند بهترین شرکتها آنهایی هستند که ارزش سرمایه گذاری بالاتر و ریسک کمتری داشته باشند ولی خب معمولا این دو فاکتور بصورت متضاد هم عمل میکنند یعنی هرچه ریسک کمتر می شود ارزش سرمایه گذاری هم کمتر خواهد شد و بالعکس . .
بهمین دلیل این قانون وضع شده که سود بیشتر = ریسک بالاتر
2-2-13- تصمیم به سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار
هر چند سرمایه گذاری در بورس با خرید یک ورقه بهادار آغاز می شود، اما خرید این دارایی مالی نیازمند بررسی و تحلیل دقیق از وضعیت حال و آینده آن است.
سرمایه گذار در بازار اوراق بهادار ریسک می پذیرد و با توجه به آن به دنبال بازده بیشتر است، بنابراین مهمترین عاملی که در تحلیل سرمایه گذاری موثر است بازده و ریسک آن در مقایسه با سایر فرصت های سرمایه گذاری است.
به همین ترتیب، بازده و ریسک هر ورقه بهادار در مقایسه با سایر اوراق بهادار، تعیین کننده هستند، به عبارت دیگر هدف هر سرمایه گذار آن است که از میان اوراق بهادار، ورقه بهاداری را انتخاب کند که در صورت داشتن ریسک مساوی نسبت به سایر اوراق بهادار، بیشترین بازده و در صورت داشتن بازده مساوی نسبت به سایرفرصتهای سرمایه گذاری، حداقل ریسک را داشته باشد.
با توجه به منطق یاد شده، در ادامه، برخی از عواملی که می توانند در انتخاب یک ورقه بهادار از میان
اوراق بهادار موجود موثر باشند، توضیح داده می شوند.
بدیهی است که این نکات جنبه عام دارد و ممکن است درجه اهمیت آن ها با توجه به خط مشی و دید سرمایه گذاران متفاوت باشد.
سودآوری یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر قیمت سهام شرکت، وضعیت سود آوری شرکت و به طور مشخص درآمد هر سهم شرکت است.
در واقع، سود از منابع درآمدی سرمایه گذاران است و هر سرمایه گذار به نسبت تعداد سهمی که در اختیار دارد از آن بهره مند می شود.
شرکتهای سهامی موظفند پس از بررسی صورت های مالی سالانه، بخشی از درآمدهای شرکت را پس از کسر هزینه ها، شامل هزینه های عملیاتی و غیر عملیاتی مالیات و زیان سال های گذشته، برای تقسیم بین سهامداران پیشنهاد کنند.
نسبت قیمت به درآمد
از آنجا که قیمت سهام شرکت های مختلف با هم تفاوت دارند، درآمد هر سهم (EPS) که امکان مقایسه وضعیت سهام یک شرکت با سایر شرکت ها را فراهم می کند از اهمیت زیادی برخوردار است.
برای مقایسه سود آوری شرکت ها با یکدیگر از نسبت قیمت به سود هر سهم یاP/E استفاده می شود.
همچنین نسبت P به E بیانگر مدت زمان بازگشت اصل سرمایه از محل سودهای تحصیل شده شرکت است.
هرچه این نسبت کمتر باشد بیانگر بازده بیشتر سهام شرکت خواهد بود. البته باید توجه داشت نسبت درآمد به قیمت یکی از فاکتورهای تصمیم گیری برای خرید سهام است و باید در کنار عوامل دیگر مورد ارزیابی قرار گیرد.
ثبات نسبی سودآوری سود هر سهم عامل مهمی در انتخاب سهام برای سرمایه گذاری است اما استناد به سود هر سهم در یک سال خاص مبنای مناسبی برای ارزیابی سهام نیست زیرا ممکن است سود سال بعد کمتر و یا بیشتر باشد.
معیار مهمی که در استفاده از نسبت بازده جاری سهام باید مد نظر قرار گیرد قدرت نسبی سود آوری هر سهم در سال های مختلف است.
هر چه میزان انحراف سود آوری سال های گذشته با سودهای احتمالی سال آینده بیشتر باشد، ریسک سهم بالاتر خواهد بود و بر عکس هر چه روند سود دهی سال های گذشته و آتی از ثبات بیشتری برخوردار باشد ریسک سرمایه گذاری بر روی آن سهم کمتر خواهد بود.
2-2-14- تعریف سرمایه‌گذاری
تعریف ساده، اما فراگیر از سرمایه‌گذاری عبارت است از،” به تعویق انداختن مصرف فعلی برای دستیابی به مصرف بیشتر در آینده”. صندوق‌های بازنشستگی نمونه‌هایی هستند که مصرف را به تعویق می‌اندازند. هنگامی که کارکنان تمام دستمزد خود را در زمان حاضر دریافت نمی‌کنند، و بخشی از آن را در صندوق بازنشستگی نگهداری میکنند، در واقع مصرف خود را به تعویق می‌اندازند. به همین شیوه، هنگامی که افراد سهام یا دیگر دارایی‌های مالی می‌خرند، در حال به تعویق انداختن مصرف هستند، یعنی سرمایه‌گذاری میکنند. خرید خانه ( بخشی از بهای خرید نقدی و بخشی دیگر با دریافت وام پرداخت می‌شود) به جای اجاره خانه (فقط بخش نقدی بهای خرید به عنوان ودیعه اجاره پرداخت شود و وامی دریافت نشود) را می‌توان به همین‌گونه تفسیر نمود. چون، عمر خانه بیشتر از مدت زمان پرداخت وام خرید خانه است، بخشی از پرداختهای فعلی بهای خرید بابت استفاده از خانه‌ی
