دوم) بهتر از رابطه خطی قادر است ارتباط بين ريسک سيستماتيک و بازده سهام را تبيين کند. اين بدان معناست که فرض خطی بودن ارتباط بين ريسک سيستماتيک و بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران رد میشود و هيچ ارتباط خطی بين ريسک سيستماتيک و بازده سهام در نمونه انتخابی وجود ندارد.
فروغی و همکاران (1393) توجه به نارسایی مدل‌های سنتی درزمینهٔ ی تخمین نرخ بازده مورد انتظار سهام‌داران، در سال‌های اخیر مدل جدیدی برای محاسبه‌ی نرخ بازده مذکور مطرح‌شده است. در این راستا هدف اصلی پژوهش حاضر، محاسبه‌ی نرخ بازده مورد انتظار سهام‌داران بر مبنای روش هزینه‌ی سرمایه‌ی ضمنی ترکیبی (CICC) و هم‌چنین بررسی تأثیر ویژگی‌های شرکت (اندازه، ارزش دفتری به ارزش بازار، نرخ رشد دارایی‌ها و اهرم مالی) بر بازده مذکور است. نمونه‌ی آماری شامل 80 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، در بازه زمانی 1380 تا 1390 است. در این پژوهش برای آزمون فرضیه‌ها از مدل‌های رگرسیون چندگانه بر اساس داده‌های ترکیبی استفاده‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اندازه، ارزش دفتری به ارزش بازار و اهرم مالی بر بازده مورد انتظار به روش CICC تأثیر مثبت و معنادار دارد. هم‌چنین نرخ رشد دارایی‌ها بر بازده مذکور تأثیر منفی و معناداری دارد.
جمع‌بندی ادبیات تحقیق
در این قسمت پیشینه مربوط به تحقیقات مرتبط و مشابه به‌صورت جدول شماره 2-1 خلاصه گردیده و طی آن به ازای این تحقیقات محققین، متغیرها، مدل و نتایج آن‌ها مطرح‌شده است.
جدول(2-1): خلاصه تحقیقات صورت گرفته در زمینه تحقیق حاضر
تاریخ
محقق
متغیرها
مدل
نتایج
1393
فروغی و همکاران
نرخ بازده مورد انتظار سهام‌داران و هزینه‌ی سرمایه‌ی ضمنی ترکیبی (CICC)، اندازه، ارزش دفتری به ارزش بازار، نرخ رشد دارایی‌ها و اهرم مالی
رگرسیون چندگانه بر اساس داده‌های ترکیبی
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اندازه، ارزش دفتری به ارزش بازار و اهرم مالی بر بازده مورد انتظار به روش CICC تأثیر مثبت و معنادار دارد. هم‌چنین نرخ رشد دارایی‌ها بر بازده مذکور تأثیر منفی و معناداری دارد.
1393
مهر آرا و همکاران
ريسک سيستماتيک و بازدهی سهام و مدل قيمت‌گذاری دارايی سرمايه‌ای
رگرسیونی
بين ريسک سيستماتيک و بازده سهام آن‌ها ازنظر آماری رابطه معناداری وجود دارد. همچنين، يافته‌ها نشان می‌دهد که رابطه غیرخطی (درجه دوم) بهتر از رابطه خطی قادر است ارتباط بين ريسک سيستماتيک و بازده سهام را تبيين کند.
1393
شهبازی و مشایخی
نسبت بدهي، اندازه و هزينه سرمايه شرکت و محافظه‌کاری از نوع مشروط و غیرمشروط
رگرسیون داده‌هاي پانل
داد بين نسبت بدهي و محافظه‌کاری در هر دو نوع مشروط و غیرم شروط رابطه مثبت و معناداري وجود دارد که مؤید اين فرضيه است که قراردادهاي بدهي يکي از مهم‌ترین منابع تقاضا براي محافظه‌کاری به شمار می‌روند.
1392
ایمنی
عدم تقارن اطلاعاتی و کیفیت سود و هزینه سرمایه سهام عادی
رگرسیون چند متغیره
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد فرضیه اصلی این تحقیق مبنی بر وجود رابطه معنی‌دار بین عدم تقارن اطلاعاتی و کیفیت سود با هزینه سرمایه سهام عادی در سطح اطمینان 95% رد میشود، اگرچه با واردکردن متغیرهای کنترلی در مدل، این فرضیه پذیرفته میشود.
1391
پارسایی
نقد شوندگی، برگشت‌پذیری بلندمدت سرمایه، رشد بالقوه، سطح قیمت سهام، ارزش شرکت، اهرم مالی، اندازه شرکت و ریسک سیستماتیک
رگرسیون چند متغیره
بین نقد شوندگی، رشد بالقوه، سطح قیمت سهام، ارزش شرکت و اندازه شرکت با بازده مورد انتظار تخمین زده شده بر اساس مدل هزینه سرمایه ضمنی رابطه‌ای مثبت و معنی‌دار وجود دارد.
تاریخ
محقق
متغیرها
مدل
نتایج
1390
صفری بیدسکان
هزینه سرمایه و اهرم عملیاتی و اهرم مالی
رگرسیون چند متغیره
نتایج این پژوهش نشان داد که در بورس اوراق بهادار تهران رابطه بین هزینه سرمایه با اهرم عملیاتی و اهرم مالی از صنعتی به صنعت دیگر متفاوت است؛ به‌عبارت‌دیگر رابطه هزینه سرمایه با اهرم عملیاتی و اهرم مالی در صنعتی مثبت، در صنعت دیگر مثبت و معنادار، در صنعت دیگر منفی و در صنعت دیگری منفی و معنادار است
1390
جانجاني
سود و اجزاي آن و بازده سهام
رگرسیون چند متغیره
نتايج بر اساس روش ترکيبي حاکي از آن است که اجزاي سود هر دو داراي محتواي اطلاعاتي هستند اما جزء نقدي سود نسبت به جزء تعهدي آن محتواي اطلاعاتي بيشتري است. همچنين نتايج اين پژوهش نشان می‌دهد که شرکت‌هاي با کيفيت سود بالا بازده مثبت و شرکت‌هاي با کيفيت سود پايين بارده منفي کسب می‌کنند
1390
رسا پور
سود هر سهم و هزینه سرمایه
رگرسیونی
نتایج تحقیق نشان داد که بین سود هر سهم و هزینه سرمایه رابطه معناداری وجود ندارد.
1390
ساسانی و کرمی
کيفيت سود و هزينه حقوق صاحبان سهام
رگرسيون ترکيبي
با افزايش كيفيت سود شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران، هزينه حقوق صاحبان سهام كاهش می‌یابد. اين نتيجه حاكي از اين است كه كيفيت سود در كاهش و یا افزايش هزينه حقوق صاحبان سهام شرکت‌ها يك عامل مؤثر و معنادار می‌باشد.
1389
رحیمی و کردستانی
کیفیت حسابرسی و هزینه سرمایه سهام عادی و مدیریت سود
رگرسيون
يافتههاي حاصل از آزمون فرضيه‌ها رابطه بين كيفيت حسابرسي با هزينه سرمايه سهام عادي و مديريت سود را تأیید نميكند.
تاریخ
محقق
متغیرها
مدل
نتایج
1389
خلیلی عراقی
ساختار سرمايه و هزينه سرمايه ضمني
رگرسيون ترکيبي
نتايج حاصل از تجزیه‌وتحلیل استنباطي نشان می‌دهد كه:هزينه سرمايه ضمني بر ريسك سيستماتيك شركت تأثيرگذار بوده
است. هزينه سرمايه ضمني بر ريسك غیر سیستماتیک تأثيرگذار نبوده است. هزينه سرمايه ضمني بر اهرم مالي شركت تأثيرگذار بوده است. هزينه سرمايه ضمني بر اهرم عملياتي تأثيرگذار بوده است. هزينه سرمايه ضمني بر سود هر سهم تأثيرگذار نبوده است.
2014
فيو و همکاران
فراواني گزارش‌هاي مالي، اطلاعات نامتقارن و هزينه سرمايه
رگرسيون ترکيبي
نتايج تحقيق آن‌ها نشان داد كه فراواني گزارش‌هاي مالي بيشتر باعث كاهش اطلاعات نامتقارن و هزينه سرمايه خواهد شد و باگذشت زمان تأثیر آن بر كاهش اطلاعات نامتقارن و هزينه سرمايه بيشتر خواهد شد.
2011
آرمسترانگ و همکاران
عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه
رگرسيونی
نتایج نشان می‌دهد که میزان رقابت بازار یکی از متغیرهای مهم در بررسی ارتباط بین عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه می‌باشد.
2009
لي و همكاران
كيفيت حسابرسي و هزينه سرمايه
رگرسيونی
نتايج نشان داد كه كيفيت حسابرسي بالاتر موجب كاهش قابل‌ملاحظه‌ی رابطه‌ي مثبت جمع اقلام تعهدي با هزينه سرمايه مي‌شود.
2009
اولر و پیکونی
نرخ بازده دارایی‌های عملیاتی آینده و نرخ بازده سهام و عملکرد شرکت
رگرسيون ترکيبي
نرخ بازده دارایی‌های عملیاتی آینده و نرخ بازده سهام یک سال آتی این، شرکت‌ها در هنگام انحراف از وجه نقد بهینه برآوردي، هم براي شرکت‌هایی که وجه نقد بیش‌ازحد نگهداري می‌کنند و هم براي شرکت‌هایی که وجه نقد کمتر از حد بهینه نگهداري می‌کنند، شروع به کاهش می‌کند (رابطه معکوس دارد).
تاریخ
محقق
متغیرها
مدل
نتایج
2009
چانگ
متغیرهاي کلان اقتصادي (نرخ بهره، بازده سود تقسیمی و صرف نکول) بر تغییرات بازده سهام (شامل میانگین شرطی، واریانس و احتمالات موقت)
رگرسيون ترکيبي
آن‌ها دریافتند که نرخ بهره و بازده سود تقسیمی به نظر می‌رسد نقش مهمی را در پیش‌بینی واریانس شرطی ایفا کنند و عملکرد بیرون از نمونه تا اندازه زیادي درزمانی که اثرات این دو متغیر بر نوسان پذیري نادیده گرفته میشود، کاهش می‌یابد. به‌علاوه، این سه متغیر کلان هیچ‌گونه نقشی را در پیش‌بینی احتمالات موقت بازي نمی‌کنند.
2008
هوگس، جينگ ليو و جان ليو
بازدهي مورد انتظار و هزينه سرمایه ضمني
رگرسيونی
هزينه سرمايه ضمني با بازدهي مورد انتظار تفاوت دارد.
2007
لارا و همكاران
محافظه‌کاری حسابداري شرطي و هزينه سرمايه
رگرسيونی
یافته‌های اين تحقيق نشان از يك رابطه منفي قوي بين محافظه‌کاری شرطي و هزينه سرمايه دارد
2004
لافوند و ديگران
هزينه سرمايه و هفت ويژگي كيفي سود شامل: تعهدي بودن، پايدار بودن، قابليت پیش‌بینی، هموار بودن، مربوط بودن به‌موقع بودن و محافظه‌کارانه بودن سود
رگرسيون ترکيبي
شرکت‌هایی كه به ميزان كمتري از ویژگی‌های كيفي بهره می‌برند، هزينه سرمايه بالاتري را تجربه می‌کنند. هزينه سرمايه بيشتر تحت تأثیر ویژگی‌های كيفي ناشي از اطلاعات حسابداري به‌خصوص ويژگي تعهدي بودن می‌باشد. اين نتايج با كنترل متغيرهاي اندازه شركت، جريان وجه نقد و تغييرات فروش و افزايش سرمايه انجام گرفت.
مدل مفهومی تحقیق
در اين بخش به بنيان نظري تحقيق حاضر بر مبناي مدل پژوهش برگرفته از پژوهش هوگس و همکاران (2013) به‌صورت زیر برآورد شده است. الگوي مورداستفاده در ارتباط با متغيرهاي تحقيق، نحوه اندازه‌گیری متغيرها و رابطه بين آن‌ها اشاره‌شده است.
الف) رابطه كلي:
با منظور نمودن اثرات متغیرهای مستقل بر کارایی سرمایه‌گذاری، به‌طوری‌که در مدل تحقیق طی فصل سوم گفته میشود، رابطه اصلی بین متغیرها به‌صورت پارامتریک زیر تعریف‌شده بود:
2 LEV +β3SIZE+ ε β +1E(R)β+α = Re
ب) متغیر وابسته:
Re : هزینه سرمایه ضمنی: هزینه سرمایه ضمنی از طریق فرمول زیر محاسبه میشود:
r_e=(γ-1)/2+√(((γ-1)/2)^2+(eps_1 (g_2-(γ-1)))/p_0 )
که در آن:
g2=(eps2 _ eps1)/eps1
γ= رشد سود بلندمدت
g=رشد سود کوتاه‌مدت
P=قیمت هر سهم در ابتدای دوره
:eps1 سود هر سهم در ابتدای دوره
eps2 : سود هر سهم در انتهای دوره
ج) متغیرهای مستقل:
E(R) : بازده مورد انتظار: بازده مورد انتظار بر اساس مدل CAPM محاسبه میشود:
E(Ri)= β(E (Rm) –Rf(+ Rf
که در آن:
بازده مورد انتظار شرکت:E(Ri)
بازده بدون ریسک:Rf
ضریب بتا: β
بازده مورد انتظار بازار:E (Rm)
نرخ بازده بدون ریسک در این پژوهش برابر با 22 درصد می‌باشد،که برابر با نرخ سود سپرده می‌باشد.
SIZE :اندازه شرکت: کل دارایی‌ها SIZE=log
LEV :
اهرم مالی: مجموع دارایی‌ها / مجموع بدهی‌ها LEV=
در اين تحقيق جهت برآورد رابطه تابعي بين متغيرها از روش رگرسيون خطي مركب مبتني بر تحليل داده‌های تابلويي استفاده شده است.
فصل سوم:
روش تحقیق
مقدمه
در این فصل ابتدا در مورد روش تحقیق بحث میشود، سپس با جامعه آماری، حجم نمونه و روش اندازه‌گیری و هم‌چنین ابزار جمع‌آوری اطلاعات آشنا شده و درنهایت پس از تشریح متغیرهای تحقیق و شیوه سنجش آن‌ها، در مورد روش تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و نحوه آزمون فرضیات بحث میشود.
روش کلی تحقیق
روش تحقيق مورداستفاده در اين تحقيق از جهت هدف، روش گردآوری داده‌ها و استنتاج و نهایتاً طرح تحقيق به‌صورت زير بوده است:
روش تحقيق از جهت هدف: با توجه به اینکه تحقیق حاضر با به‌کارگیری مدل‌ها، روش‌ها و نظریه‌های موجود در راستای تبيين و حل مسائل مبتلابه یا بهبود وضعیت در قلمرو تحقيق انجام‌گرفته، از جهت هدف “کاربردی ” است.
روش تحقيق از جهت روش استنتاج: با عنایت به اینکه از جامعه آماری (شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران) نمونه تصادفي انتخاب‌شده است، روش استنتاج در بيان مشاهدات نمونه‌ای، “توصيفي ” و در تخمين مشاهدات نمونه‌ای به شرکت‌هاي منتخب بورسي به‌عنوان جامعه آماري “تحليلي يا استقرایی ” است.
روش تحقيق از جهت طرح تحقیق: نهایتاً با عنایت به اینکه داده‌های اصلی تحقیق در کار میدانی بر مبنای عملکرد گذشته و داده‌های تاریخی (Historical Data) مندرج در صورت‌های مالی به‌دست‌آمده است، طرح تحقیق ” پس رویدادی ” است.
جامعه آماری
جامعه آماری مربوط به این تحقیق شامل شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار بوده است که شرایط زیر را دارا باشند:
1) سهام شرکت از سال
