تاریخ 17 شهریور 1307 بانک ملی رسماً افتتاح شد و فعالیت خود را آغاز کرد. بانک ملی ایران در ابتدای تاسیس، یک بانک تجاری عادی بود، ولی حدود فعالیت و ماهیت عملیّات بانک ملی ایران با بازخرید حق انتشار اسکناس از بانک شاهنشاهی در خرداد 1309 از سوي دولت ایران و واگذاری آن به بانک ملی دراسفند همان سال، تغییر یافته و به سرعت روبه توسعه نهاد. اسکناس‌های جدید بانک ملی از اول فروردین 1311 به جریان گذاشته شد و بانک ملی از این تاریخ با حفظ وضع موجود خود به عنوان یک بانک تجاری، عملاً به بانک مرکزی ایران تبديل شد اساسنامه قانونی سال 1317 و قوانین و تصویب نامه‌های بعدی، وظایف و مسئوولیت‌های بیشتری از قبیل: حفظ ارزش پول، حفظ موازنه ارزی، تنظیم اعتبارات کشور، نظارت بر فعالیت سایر بانکها و به طور خلاصه انجام کلیه وظایف یک بانک مرکزی و رهبری وهدایت اقتصاد کشور را به عهده بانک ملی ایران واگذار نمود و موجبات توسعة آن را بیش از پیش فراهم ساخت.
پس از تاسیس بانک ملی، بانکهای دیگری همچون: بانک کشاورزی، بانک اعتبارات، بانک صادرات ایران، بانک رفاه کارگران و غیره ایجاد شد. به گونه‌ای که در سال 1339 تعداد کل بانکهای کشور27 بانک بود که از این تعداد،10 بانک، دولتی و 17 بانک، خصوصی بودند.
برای نظارت بر فعالیت بانکها و هدایت عملیات بانکی، قانون بانکداری در سال 1334 به تصویب رسید که، تا تصویب قانون پولی و بانکی کشور مصوب 1339 لازم‌الاجرا بود.
باتوجه به فعالیت دوگانه بانک ملی به عنوان یک بانک تجاری و همچنین انجام وظایف یک بانک مرکزی، فکر تاسیس یک بانک مستقل که تنظیم حجم پول و اعتبارات و نظارت بر سیستم بانکی را به عهده داشته باشد، مورد توجه واقع شد.
در سال 1339 قانون بانکی و پولي کشور به تصویب رسیدکه به موجب بند 1 ماده 28 آن به منظور حفظ ارزش پول و تنظیم اعتبارات، موسسة مستقلی به نام بانک مرکزی ایران تشکیل می‌شد که دارای حق انحصاری انتشار اسکناس و پول فلزی خواهد بود». البته این قانون بعداً اصلاح شد و قانون جدید پولی و بانکی کشور در سال 1351 به تصویب مجلس شورای ملی رسید. مادة 10 قانون مزبور، بانک مرکزی را مسئول تنظیم و اجرای سیاست پولی و اعتباری براساس سیاست کلی اقتصادی کشور دانسته و هدف بانک را نیز حفظ ارزش پول و موازنة پرداخت‌ها و تسهیل مبادلات بازرگانی و کمک به رشد اقتصادی کشور دانسته‌است.
حسب بند «ج» مادة یاد شده، بانک مرکزی دارای شخصیت حقوقی است و در مواردی که در قانون پیش‌بینی نشده است، تابع قوانین و مقررات مربوط به شرکت‌های سهامی خواهد بود و بند« د» نیز مقرر داشته که بانک مرکزی جز در مواردی که قانون به روشني مقرر کرده باشد، مشمول قوانین و مقررات عمومی مربوط به وزارتخانه‌ها و شرکتها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و همچنین مشمول مقررات قسمت بانکداری این قانون نمی‌باشد.
قانون پولی و بانکی کشور مصوب 1351 هم اکنون نیز لازم الاجراست. به علاوه، بعد از پیروزی انقلاب اسلامي و با توجه به هدف اسلامی کردن فعالیت‌های بانکی، قانون عملیات بانکی بدون ربا در سال 1362 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. در حال حاضر فعالیت‌های بانکها براساس دو قانون یادشده، انجام میشود. ( کلیه مطالب بالا برگرفته از کتاب حقوق بانکی نوشته علیرضا مسعودی می باشد)
2-4-2- مدیریت دانش در بانکداری
امروزه صنعت بانکداری و میزان توسعه آن بهعنوان یکی از شاخص‌های مهم در اقتصاد مطرح می‌باشد. آنها از یک سو به‌منظور رعایت استانداردهای کنترل ریسک و از سوی دیگر برای مدیریت صحیح مجموعه خود نیازمند دسترسی به‌موقع به اطلاعاتی هستند که در داخل یا خارج سازمان تولید میشود. از سویی بانکها و موسسات مالی بر جمعآوری، پردازش، آنالیز و تهیه اطلاعات تکیه دارند تا نیاز مشتریان را برآورده کنند و در نتیجه با کسب رضایت مشتری، افزایش درآمد حاصل گردد. بانکها در میان اولین پذیرندگان تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات بودند و از مزایای آن در فعالیت‌های روزانه خود استفاده کرده‌اند. در سراسر دنیا بانکها و موسسات مالی به سیستم و تکنولوژی اطلاعات بسیار وابسته شده‌اند، به‌طوریکه یکی از فاکتورهای کلیدی موفقیت آنها کاربرد و گسترش کارآمد سیستم اطلاعات در حوزه‌های مختلف می‌باشد.
تحقیقات بر روی 300 بانک اروپایی نشان می‌دهد که تا ابتدای سال 2000، بانکها با درک ضعیف و رویکرد محافظه‌کارانه، تنها بر تکنولوژی اطلاعات تمرکز داشته‌اند و نسبت به فرهنگ سازمانی جهت بهره‌گیری بهینه از این تکنولوژی بی‌توجه بوده‌اند. این دیدگاه سبب تأخیر در توسعه مدیریت دانش در بخش بانکداری شده است. از سال 2005 با تغییرات سریع تکنولوژی، ارتقای انتظارات مشتریان و رقابت شدید، بانکها به رشد در جنبه‌های گوناگون شامل مدیریت دانش هدایت شدند. با این حال تنها 20% از بانکهای اروپای غربی از نرم‌افزارهای کاربردی مدیریت دانش استفاده می‌کردند. با افزایش رقابت، بانکها درک کردند که برای بقا در فضای رقابتی باید لزوماً به مدیریت دانش و توسعه زیرساخت‌های آن توجه کنند، از جمله دلایل لزوم پیاده‌سازی مدیرت دانش در بانکها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- پاسخ‌گویی به تغییرات سریع تکنولوژی، ارتقاء انتظارات مشتریان و رقابت شدید سازمانهای خصوصی و خارجی بانکها
2- دسترسی به اطلاعات کارآمد و به‌موقع در همه فرآیندهای سازمان شامل برنامه‌ریزی، کنترل، تصمیم‌گیری و ارزیابی
3- استفاده از استعدادهای موجود
4- نتایج کارآمدتر و کاهش ریسک ناشی از تصمیم‌گیری بر پایه دانش
5- افزایش نوآوری و بهبود عملکرد
6- حجم زیادی از داده در محصولات و خدمات چندگانه (حسابها، وامها، بیمه، مشاورههای مالی) و در نقاط تعاملی مختلف (ATM) ، اینترنت، موبایل
در نتیجه بانکها تمرکز صرف خود از تکنولوژی را به منابع انسانی تغییر داده و دریافتند که تنها جذب و نگهداری کارکنان با استعداد مهم نیست بلکه ایجاد استراتژی برای استفاده از این استعدادها در سازمان نیز حائز اهمیت است، که این امر با پیاده‌سازی مدیریت دانش مقدور است.
در حال حاضر مدیریت دانش به عنوان یک اولویت در برنامه بانکها مطرح است و دسترسی به اطلاعات کارآمد و به موقع را در همه فرآیندها شامل برنامه‌ریزی، کنترل، تصمیم‌گیری و ارزیابی تسهیل می‌کند. و مدیران را در تدوین استراتژی، فعالیت‌های تاکتیکی و عملیاتی به بهترین صورت برای دستیابی به اهداف مطلوب سازمان کمک می‌کند، که سبب افزایش رضایت مشتری، مدیریت منابع انسانی و در نهایت بهبود عملکرد سازمانی شده است.
در برنامههای پیاده‌سازی مدیریت دانش در بانکها باید در نظر داشت شاخص‌های سخت همچون زیرساخت IT، پایگاههای داده و برنامههای نرمافزاری بهخوبی توسعه یافتهاند زیرا بهشدت به IT وابستهاند. این در حالی است که توجه شاخص‌های نرم همچون توسعه منابع انسانی، ارتقای فرهنگ یادگیری در بانکها وجود ندارد یا
2-4-3- معرفی بانک انصار
بانک انصار یکی از بانکهای خصوصی ایران است. این مؤسسه در ابتدا با نام صندوق پس‌انداز و قرض الحسنه انصار المجاهدین اولین شعبه خود رابا نام شعبه شهید رجایی در بهارستان تهران افتتاح نمود. سپس به مؤسسه مالی و اعتباری انصار تغییر نام داد، و در خرداد سال ۱۳۸۹باکسب مجوز از بانک مرکزی تبدیل به یازدهمین بانک خصوصی ایران تحت نام بانک انصار شد. این بانک در حال حاضر دارای 630 شعبه است. بانک انصار وابسته به بنیاد تعاون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده‌است.
بانک انصار در تاریخ 1389/8/3 با شماره 374528 در اداره ثبت شرکتها و موسسات غیر تجاری به ثبت رسید و شخصیت حقوقی آن شکل گرفت و نهایتاً با نامه شماره 59204 تاریخ 1389/3/20 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بعنوان یازدهمین بانک خصوصی کشور فعالیت خود را آغاز نمود.
کمک به ایجاد فضای رقابتی سالم ، تشویق پس انداز و سرمایه گذاری ، حفظ حقوق سرمایه گذاران ، ایجاد زمینه رشد و توسعه اقتصادی از اهم مواردی است که مورد توجه مدیران و کارکنان خدوم این بانک می باشد.
2-5 جمع بندی فصل دوم
در عصر حاضر، برخورداری از اطلاعات و مدیریت دانش، به موقعیتی استوار برای ادامه حیات در سازمانهای پویا و نوآور تبدیل شده و حتی توان رقابت در بازارها و تجارت منوط به کسب، توسعه و بهروز بودن دانش فردی و سازمانی است. تا حدی که دانش جزئی از سرمایه تلقی میشود از اینرو مدیریت هوشیار بر آن است که هر چه بیشتر و بهتر از ابزاری بهنام دانش برای رویارویی و مقابله با عوامل عدم اطمینان، حفظ موقعیت و ایجاد خلاقیت و نوآوری جهت گسترش عرضه رقابتی، استفاده نماید. این امر مستلزم این است که سازمانها با ارج نهادن به مدیریت دانش، آنرا بهعنوان یک نیاز ضروری، جهت پیشگامی در عرصه رقابتی در زمره برنامههای الویتدار خود قرار دهد. سازمانها به وسیله فعالیتهاي مدیریت دانش به راندمان مدیریتی بهتري دست یافته و اطلاعات صحیح و به موقعی به افراد منتقل کنند و همچنین سطوح رضایت مدیریتی را افزایش دهند. موفقیت سازمانها به طور فزاینده اي به این موضوع وابسته است که چطور سازمان می تواند به طور موثر دانش را بین کارکنان سطوح مختلف سازمانها جمع آوري ، ذخیره بازیابی کند.
از طرف دیگر سازمانهای خصوصی براي موفقيت و رقابت در محيط پر فراز و نشيب نياز به استفاده از استراتژي‌هاي قابل انطباق و هوشمندي را مشتمل بر رويه‌ها و فرآيندهاي مديريت دانش دارند. لذا مديريت دانش به عنوان يکي از راه‌هاي دستيابي به عملکرد مطلوب در سازمانها براي موفقيت و رقابتي بودن در محيط امروزي الزامي است. که بانک انصار نیز با توجه به گسترش صنعت بانکداری نیز از این امر مستثنی نیست
فصل سوم
روش شناسی پژوهش
1-3- مقدمه
از آغاز تاريخ بشر، انسان درصدد پي بردن به قاعده و نظم موجود در پديده‌ها و رويدادهاي جهان اطراف خود بوده است و بدين جهت به كشف قوانين، اصول و نظريه‌هاي حاكم بر پديده‌ها و رويدادها نايل آمده است. ثبات و استمرار وقوع پديده‌ها امري منطقي است كه علم بر پاية آن بنا شده است. به عبارت ديگر، در استفاده از روش علمي براي پيش‌بيني وقوع پديده‌ها در جهان فرض آن است كه اين پديده‌ها اتفاقي، دمدمي و بي‌نظم نبوده و قابل پيش‌بيني است. زيرا در غير اين صورت انجام پژوهش علمي غيرممكن مي‌گرديد (سرمد و ديگران، 1384، ص 20).
تحقيق عبارت است از فرآيند جستجوي منظم براي مشخص كردن يك موقعيت نامعين، بنابراين تحقيق فرآيندي است كه از طريق آن مي‌توان درباره موضوعات ناشناخته به جستجو پرداخت و نسبت به آن شناخت لازم را كسب كرد. در اين فرآيند از چگونگي گردآوري شواهد و تبديل آنها به يافته‌ها، تحت عنوان روش‌شناسي تحقيق ياد مي‌شود. اين سؤال كه چگونه داده‌ها گردآوري شود و مورد تفسير قرار گيرند، به طوري كه ابهام حاصل از آنها به حداقل ممكن كاهش يابد، مربوط به روش‌شناسي تحقيق است. پاسخ به اين سؤال را مي‌توان با توجه به قواعد و اصول مورد استفاده در پژوهش‌هاي علوم انساني و ديدگاه‌هاي فلسفي زيربنايي آنها به دست آورد (همان منبع، ص 22).
3-2- روش تحقيق
بررسي و تحليل نقادانه شيوه‌هاي خاص تطبيق عام تئوري در هر يك از فنون ويژة علمي، وظيفة شاخه‌اي از فلسفة علم است كه روش‌شناسي خوانده مي‌شود. وجود روشي خاص براي هر فن و حتي بودن روش‌هاي مختلفي درادوار مختلف تاريخ آن فن، در اين تلقي از روش‌شناسي مي‌گنجد.
دستيابي به هدف‌هاي تحقيق (يعني نظريه‌سازي) ميسر نخواهد بود، مگر زماني كه جستجوي شناخت با روش‌شناسي درست صورت پذيرد (خاكي، 1387، ص 193). روش، مجموعه‌اي از شيوه‌ها و تدابيري است كه براي شناخت حقيقت و بركناري از خطا به كار برده مي‌شود. روش، خط‌مشي معقول و منظمي براي دستيابي به هدف معيني مي‌باشد و روش علمي به انتخاب تكنيك‌ها در علم اطلاق مي‌گردد (ازكيا و دربان آستانه، 1382، ص 107).
روش تحقيق مجموعه‌اي از قواعد، ابزار و راه‌هاي معتبر (قابل اطمينان) و نظام يافته براي بررسي
