
پسآزمون، غدای ثابت و مشخص شده توسط محقق را میل نمایند (پیوست شمارة 6).
ب- اندازهگيريهاي تنسنجي
اندازهگيري قد: برای اندازهگیری قد از قد سنج با مارک seca ساخت کشور آلمان استفاده شد. جهت اندازهگیری دقیق قد، فرد بدون کفش به صورت صاف و کشیده بر روی دستگاه قرار گرفته به طوری که وزن بدن به طور مساوی روی هر دو پا تقسیم شده و چشمها موازی سطح افق باشد. سپس در انتهای بازدم معمولی، خطکش افقی دستگاه طوری روی سر قرار گرفته که مماس با کاسه سر بوده و با خطکش عمودی زاویة قائمه بسازد. بدین طریق، قد فرد بر حسب سانتیمتر به دست میآید.
اندازهگیری شاخصهای تن سنجی: در این پژوهش برای اندازگیری شاخصهای تن سنجی که شامل BMI، WHR، درصد چربی و وزن هستند از آنالیز امپدانس الکتریکی بافت70 به کمک دستگاه آنالیز ترکیب بدن با مارک Inbody 720 ساخت کشور کره جنوبی استفاده شد. این تکنیک سریع، غیر تهاجمی و نسبتاً ارزان قیمت بر این پایهاستوار است که بافتهای کم چربی دارای حجم زیادی آب و الکترولیت هستند، بنابراین مسیر مناسبی برای عبور جریان الکتریکی میباشند. اما بافتهای پرچربی درصد بسیار کمی از میزان آب را دارا هستند و در نتیجه جریان و سیگنالهای الکتریکی را به خوبی هدایت نمیکنند. بنابراین با عبور یک سیگنال الکتریکی با فرکانس بالا و کم انرژی (فرکانس 50 کیلوهرتز) میزان مقاومت موجود در مسیر جریان محاسبه میشود. در این سیستم سینهی پاها، پاشنهی هر دو پا، کف دستها و زیر شست انگشتان هر دو دست بعد از تمیز شدن روی الکترودها قرار میگیرند و جریان الکتریکی پس از عبور از بدن از الکترود دیگر خارج شده و میزان ولتاژ در الکترود دوم اندازهگیری میشود که این ولتاژ و مقاومت اندازهگیری شده به طور مستقیم با میزان حجم آب بدن، بافتهای کم چربی و در نهایت چربی بدن ارتباط دارد. شایان ذکر است در این پژوهش به منظور دستیابی به نتایج دقیق تر کنترلهای زیر صورت گرفت:
-آزمودنیها 12 ساعت قبل از استفاده از دستگاه هیچ نوع غذایی و تا یک ساعت قبل، هیچ نوع مایعاتی مصرف نکرده بودند.
-آزمودنیها تا 24 ساعت قبل از اجرای آزمون هیچ فعالیتی نداشته و در حال استراحت بودند.
-آزمودنیها با مثانهی خالی از دستگاهاستفاده نمودند.
-اندازهگیری از کلیه آزمودنیها در ساعات 8 تا 10 صبح انجام پذیرفت.
اندازهگيري حداکثر اکسیژن مصرفی : حداکثر اکسیژن مصرفی افراد با استفاده از دستگاه تردمیل تکنو جیم و انجام تست ناختون71 اندازهگیری شد. تست ناختون طراحی شده برای افراد سالمند است. این تست شامل 11 مرحلهاست که در هر مرحله بر میزان سرعت یا شیب افزوده میشود که در مرحله اول با سرعت 2/1 مایل بر ساعت و شیب صفر شروع و در نهایت در مرحله آخر با سرعت 3 مایل در ساعت و شیب 20 درصد به پایان میرسد. این تست حداکثر اکسیژن مصرفی را بر حسب میلیلیتر بر کیلوگرم بر دقیقه محاسبه میکند.
ج- نمونههاي خوني و تجزيۀ آنها
نمونهگيري خوني توسط یک کارشناس مجرب علوم آزمایشگاهی در مراحل پيشآزمون و پسآزمون انجام شد. پیش از شروع برنامه تمرینی و مکملدهی برای بررسی متغیرهای انعقادی، از تمام آزمودنیها بعد از 12 ساعت ناشتایی نمونهگیری خونی جهت تعیین مقادیر فیبرینوژن، تعدادپلاکت، PT و PTT انجام شد. در مرحلة اول برای انجام تستها، از همة آزمودنیها خواسته شد تا 2 روز قبل از آزمون، هیچ فعالیت جسمی سختی انجام ندهند. پس از این مرحله، آزمودنیها به مدت هشت هفته تحت تأثیر برنامه تمرینی و مکملدهی قرار گرفتند و بعد از سپری شدن این مدت و گذشت 48 ساعت بعد از آخرین جلسة تمرین و آخرین روز مصرف مکمل مجدداٌ از همة آزمودنیها خونگیری به عمل آمد.
در هر نوبت نمونه گیری خونی مقدار 10 سيسي خون از ورید آنتیکوبیتال بازويي72 دست چپ آزمودنیها در حالت نشسته و در وضعیت استراحت گرفته شد. فیبرینوژن، PT و PTT از روش انعقادی کواگلوتاسیون73 و به وسیلة دستگاه کواگولومتر تماماتوماتیک Sinnowa اندازهگیری شد. برای اندازهگیری تعداد پلاکتها از دستگاه سلکانتر74 تماماتوماتیک Erma ساخت کشور ژاپن استفاده شد. کیتهای مورد استفاده برای اندازهگیری فیبرینوژن و پلاکت از شرکت مهسایاران ساخت کشور ایران، و کیتهای استفاده شده برای PT و PTT از شرکت فیشر آمریکا بود.
پروتکل تمرین
در پژوهش حاضر، همهی مراحل تمرینی در استخر و در منطقه کمعمق آب انجام شد. روند کار شامل گرمکردن، حرکات کششی، ایروبیک، انعطافپذیری و سپس سردکردن و ریکاوری بود. در طول تمرینها ضربان قلب از 55 درصد ضربان قلب بیشینه شروع و در پایان تمرینها به 70 درصد ضربان قلب بیشینه افزایش مییافت. مدت زمان برنامه تمرین در هر جلسه 45 دقیقه بود. برای کنترل شدت تمرینها ضربان قلب 3بار در هر جلسه و به ترتیب قبل و بعد از تمرینهای ایروبیک و یک بار در زمان سردکردن از طریق نبض رادیال اندازهگیری شد. برای در نظر گرفتن اصل اضافه بار در طول دورهی تمرینی ابتدا از افزایش تعداد حرکتها، سپس کم کردن زمان استراحت و افزایش سرعت انجام حرکات استفاده شد. در انجام تمرینها اصل تنوع نیز رعایت شده است (84). گروه چای سبز گروه بي تمرين بودندو گروه تمرین در آب و تمرین در آب+چای سبز به مدت هشت هفته هر هفته سه جلسه بهصورت مشخص شده در جدول (3-1) به فعالیت پرداختند.
جدول(3-1) پروتکل تمرین در گروه تمرین و تمرین+چای سبز
زمان
گرم کردن
تمرینات ایروبیک
بازیافت
سرد کردن
دو هفته اول
راه رفتن با پای خم و دست خم دورتا دور استخر (5دقیقه)
راه رفتن با دست پای صاف درداخل آب (15دقیقه) 55 درصد ضربان قلب بیشینه
حرکات کششی و درازکشیدن در آب (10دقیقه)
حرکات کششی راه رفتن با پای صاف و خم، درازکشیدن در آب (15دقیقه)
دو هفته دوم
راه رفتن در آب با پای خم دویدن درآب (5دقیقه)
راه رفتن تند داخل آب (20دقیقه) 60 درصد ضربان قلب بیشینه
حرکات کششی و درازکشیدن در آب (10دقیقه)
حرکات کششی راه رفتن با پای صاف و خم، درازکشیدن در آب (10دقیقه)
دوهفته سوم
راه رفتن درآب با پای خم (5دقیقه)
ایروبیک داخل آب (20دقیقه) 65 درصد ضربان قلب بیشینه
راه رفتن در آب و انجام حرکات کششی (5 دقیقه)
حرکات کششی راه رفتن با پای صاف و خم، درازکشیدن در آب (10دقیقه)
دو هفته چهارم
راه رفتن در آب با پای خم و راه رفتن به پهلو (5 دقیقه)
ایروبیک داخل آب (20دقیقه) 70 درصد ضربان قلب بیشینه
راه رفتن در آب و انجام حرکات کششی (10دقیقه)
حرکات کششی راه رفتن با پای صاف و خم، درازکشیدن در آب (10دقیقه)
پروتکل مکمل دهی
آزمودنیها به طورتصادفي به سه گروه تمرین در آب و تمرین در آب+چای سبز و چای سبز بدون تمرین تقسيم شدند. گروه چای سبز و گروه تمرین در آب+ چای سبز، روزانه سه نوبت (صبح، ظهر و شب) در ساعات مشابه و یک ساعت قبل از مصرف وعده غذایی 200 میلیلیتر چای سبز (2 گرم پودر برگ خشک چای سبز در 200 میلیلیتر آب 80 درجه) مصرف كردند (30).
ملاحظات تغذیه ای
از آزمودنیها خواسته شد تا در هفته قبل از شروع دوره هشت هفتهای مصرف چای سبز و در مدت این هشت هفته از چای سیاه استفاده نکنند. تغذیه افراد متفاوت بود ولی با این حال سعی شد مواد غذایی روز قبل از آزمایش کاملا مشابه باشد.
ملاحظات اخلاقی
در اين مطالعه از ذكر نام و نامخانوادگي افراد در نتيجه تحقيق جلوگيري شده و فقط از نتایج کلی بهرهبرداری شد. موافقت نامهاي از چگونگي انجام مراحل تحقيق و با علم به بيضرر بودن روشهاي بهكار رفته در آن تهيه و در اختيار آزمودنيها قرار گرفت تا بهصورت آگاهانه و داوطلبانه در مطالعه شركت نمايند. همچنين دو نفر آموزش دیده مراقب آزمودنیها بودند تا در موقع اجراي تست ناختون مشکلی برایشان رخ ندهد و در صورت بروز مشکلی خاص، مراقبتهای ویژه از آنان به عمل آید.
پیشفرضهای پژوهش
1. تمامی آزمودنیها با انگیزه مطلوب در پژوهش شرکت کرده و با محقق همکاری کردند.
2. آزمودنیها حداکثر تلاش و توانایی خود را در انجام منظم تمرینات به کار گرفتند.
3. آزمودنیها چای سبز را در مقدار و زمان مشخص شده مصرف کردند.
4. ابزار و وسایل اندازهگیری در این تحقیق از روایی و پایایی قابل قبول برخوردار بودند.
محدويتهاي پژوهش
1. با وجود تلاش براي ايجاد شرايطي عاري از تنش و هيجان به هنگام اجراي تحقيق، كنترل كامل هيجانات و حالات روحي و رواني آزمودنيها ميسر نبود.
2. امکان بررسی تفاوتهاي فردي و ژنتيكي افراد نبود.
روش آماری پژوهش
تجزیه و تحلیل دادههای حاصل با استفاده از نرم افزار آماریSPSS نسخه 16؛ ابتدا براي تعيين نرمال بودن گروهها، آزمون کلوموگروف- اسمیرنف به عمل آمد، که نتیجه آزمون برای همه متغیرها بیانگر طبیعی بودن دادهها بود. در ادامه، برای تعیین همگن بودن از آزمون لون استفاده شد، که این آزمون همگنی واریانسهای همه متغیرها را اثبات نمود. سپس برای تعیین تفاوت بین دو مرحله آزمون (پیشآزمون و پسآزمون) در هر گروه از آزمون تی همبسته و برای مشخص نمودن تفاوت بینگروهها از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه استفاده گردید. در نهایت، در صورت معنیدار بودن تفاوت بینگروهها، از آزمون تعقیبی توکی جهت مشخص کردن تفاوت بینگروهها، استفاده شد.
مقدمه
در این فصل به توصیف و تجزیه و تحلیل اطلاعات میپردازیم. بدین منظور در بخش اول بهبررسی نرمال بودن متغیرها پرداخته میشود و در بخش دوم تحلیل آماری دادهها، تدوین فرضیههای پژوهش و آزمون فرضیات مورد بررسی قرار گرفته است.
توصیف آماری دادهها
تعداد 27 زن یائسه میانسال با دامنه سن 65-50 سال در این تحقیق به عنوان آزمودنی شرکت کردند. درجداول4-1و 4-2 مشخصات آماری آزمودنيها شامل: سن، قد، وزن، نمایه توده بدنی (BMI)، نسبت دور کمر به دور باسن (WHR)، درصد چربی بدن (PBF)، حداکثر اکسیژن مصرفی (VO2max)، مقدار فیبرینوژن، زمان پروترومبین (PT)، زمان نسبی ترومبوپلاستین (PTT) و تعداد پلاکت نشان داده شده است.
جدول 4-1: آماره های گرایش به مرکز و پراکندگی برای متغیرهای سن و اندازه های تن سنجی پیش از اعمال متغیر مستقل
متغیرها
گروهها
میانگین ± انحراف معیار
حداقل
حداکثر
سن
(سال)
تمرین در آب
64/5±71/56
50
65
مکمل
6/4±16/55
50
60
تمرین در آب و مکمل
35/4±33/58
53
65
قد
(cm)
تمرین درآب
19/5± 88/155
151
168
مکمل
20/5± 154
146
162
تمرین درآب و مکمل
9/7± 6/155
145
168
وزن
(kg)
تمرین در آب
11/9± 93/68
4/57
5/83
مکمل
8/10±88/76
8/63
3/94
تمرین در آب و مکمل
1/10± 73/73
4/61
1/93
BMI
(Kg/m2)
تمرین در آب
05/3±45/28
5/25
9/33
مکمل
07/5±31/33
60/26
3/39
تمرین در آب و مکمل
9/3± 17/31
9/25
39
WHR
تمرین در آب
037/0±98/0
93/0
03/1
مکمل
09/0± 10/1
96/0
25/1
تمرین در آب و مکمل
04/0± 03/1
97/0
11/1
PBF
تمرین در آب
48/4±41/43
30/37
3/50
مکمل
94/3± 65/49
42
20/53
تمرین در آب و مکمل
58/3± 42/44
2/39
4/51
جدول 4-2: آماره های گرایش به مرکز و پراکندگی برای متغیر های فیبرینوژن، PT، PTT، تعداد پلاکت وVO2maxپیش از اعمال متغیر مستقل
متغیرها
گروهها
میانگین ± انحرافمعیار
حداقل
حداکثر
فیبرینوژن
(میلیگرم در دسیلیتر)
تمرین در آب
76/49±78/265
193
372
مکمل
92/124±75/277
135
484
تمرین در آب و مکمل
5/66±3/281
233
448
PT
(ثانیه)
تمرین در آب
26/0±71/12
5/12
1/13
مکمل
2/0±66/12
5/12
13
تمرین در آب و مکمل
2/0± 76/12
5/12
1/13
PTT
(ثانیه)
تمرین در آب
44/4±55/33
30
40
مکمل
36/6±75/37
30
48
تمرین در آب
