
آوردن نمره مربوط به هر زیر مقیاس باید امتیاز همه عبارات مربوط به زیر مقیاس مورد نظر را با هم جمع، و سپس بر تعداد عبارات (18) تقسیم کرد تا نمره میانگین آن زیر مقیاس به دست آید.
پایایی ECR-R با روش باز آزمایی در طول یک دوره 8 هفته ای بیشتر از 70/0 و با روش آلفای مبتنی بر تکنیکهای تئوری پاسخ (IRT) برای مقیاسهای اضطرابی و اجتنابی بیشتر از 90/0 گزارش شده است. در پژوهش حاضر برای محاسبه پایایی مقیاسهای اجتنابی و اضطرابی ECR-R از روش آلفای کرونباخ استفاده شد.
ضرایب آلفای کرونباخ خرده مقیاسهای سبکهای دلبستگی
عامل
ضریب آلفا
اضطرابی
867/0
اجتنابی
862/0
2-4-3- پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت:
این پرسشنامه شامل 58 ماده است که احساسات، عقاید یا واکنشهای فرد را توصیف میکند و آزمودنی باید با این مواد با علامت گذاری در خانه به من شبیه است ( بلی ) یا به من شبیه نیست (خیر) پاسخ دهد. مواد هر یک از زیر مقیاس ها عبارت اند از: مقیاس عمومی 26 ماده، مقیاس اجتماعی 8 ماده، مقیاس خانوادگی 8 ماده، مقیاس آموزشگاهی 8 ماده و مقیاس دروغ سنج، 8 ماده (کوپر اسمیت 1967).
پایایی و روایی
بررسی ها در ایران وخارج از کشور بیانگر آن است که این آزمون از پایایی و روایی قابل قبولی برخوردار است. در پژوهشهای متعددی به روایی و پایایی بالای پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت اشاره شده است (واتکینز واستیلا، 1980، چی 1985؛ برینکمن و همکاران، 1989؛ به نقل از به پژوه، خانجانی و حیدری 1386).
کوپر اسمیت و همکاران (1967 ) ضریب بازآزمایی 88/0 را بعد از 5 هفته و ضریب بازآزمایی 70 /0 را بعد از 3 سال برای این مقیاس به دست آورده اند.
در مطالعه شکر کن و نیسی (1373) که بر روی دانش آموزان سال اول تا سوم دبیرستانهای نجف آباد انجام گردید، ضرایب اعتبار از طریق روش همبسته کردن نمرههای آزمون با معدل سال آخر آنان محاسبه گردید. ضرایب به دست آمده برای پسران 69/0 و برای دختران 71/0بودند. که در سطح 001/0 معنی دار بوده است. همچنین ضرایب پایایی آزمون به روش بازآزمایی برای دانش آموزان پسر و دختر به ترتیب 90 % و92/0 گزارش شده است.
علامه (1384) نیز با اجرای این مقیاس بر روی یک نمونه دانش آموزی، پایایی این مقیاس را باروش تنصیف 83/0 و با روش آلفای کرونباخ 84/0 برآورد کرده است.
روش اجرا و نمره گذاری
پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت را میتوان به طور فردی یا گروهی اجرا کرد. شکل آموزشگاهی در مورد کودکان و نوجوانان مدرسهای از 8 سال به بالا به کار میرود. شکل بزرگسالان، مربوط به اشخاصی است که تحصیلات عمومی خود را به پایان رسانده اند. مدت اجرای تست تقریباً 10 دقیقه است بهتر است که آزمایشگر در خلال اجرای تست، از هر گونه توضیح و تبیینی خودداری کند. از به کار بردن اصطلاح عزت نفس باید اجتناب گردد. به این نکته توجه شود که روی پاسخنامه،این اصطلاح در عنوان گذاشته نشده است. شیوهی نمرهگذاری این آزمون به صورت صفر و یک است. به این معنا که در برخی از سوالها پاسخ بلی یک نمره و پاسخ خیر صفر میگیرد. و باقی سوالها به طور معکوس نمرهگذاری میشوند (جدول1 ). حداکثر نمره کلی عزت نفس مساوی 50 میباشد.
شیوه نمرهگذاری پرسشنامه
مقیاس ها
سوال ها
عزت نفس عمومی
بلی
1-4-19-27-38-39-43-47
خیر
3-7-10-12-13-15-18-24-25-30-31-34-35-48-51-55-56-57
عزت نفس خانوادگی
بلی
9-20-29
خیر
6-11-16-22-44
عزت نفس اجتماعی
بلی
5-8-14-28
خیر
21-40-49-52
عزت نفس شغلی / تحصیلی
بلی
33-37-42-46
خیر
2-17-23-54
مقیاس دروغ
بلی
26-32-36-41-45-50-53-58
تفسیر نمرات: جدول 2
میزان عزت نفس
نمرات
عزت نفس ضعیف
26 و کمتر
عزت نفس متوسط
43-27
عزت نفس قوی
44 و بیشتر
ضرایب آلفای کرونباخ متغیر عزت نفس و خرده مقیاسهای آن
عامل
ضریب آلفا
عزت نفس ( کل )
828/0
عزت نفس عمومی
7/0
عزت نفس خانوادگی
682/0
عزت نفس اجتماعی
593/0
عزت نفس شغلی/تحصیلی
647/0
5-3- ملاحظات اخلاقی:
– تكميل پرسشنامه بدون نام صورتگرفت.
– اهميت موضوع تحقيق براي شرکت کنندگان در پژوهش شرح داده شد و علاقه و اعتماد آنها برای شرکت در پژوهش جلب گرديد.
– شرکتکنندگان در صورت عدم تمایل به همکاری میتوانستند از طرح خارج شوند.
– به همگی آنان این اطمینان داده شد که اطلاعات شخصی آنان محفوظ خواهد ماند.
6-3- روش اجرا:
به منظور انجام این پژوهش و گردآوری دادهها، پژوهشگر با مراجعه به دادگستری و دفاتر وکلا و جلب رضایت و اعتماد زنان متقاضی طلاق و توضیح در مورد اهداف پژوهش به ترتیب پرسشنامههای سبک دلبستگی و عزت نفس و همچنین اطلاعات جمعیت شناختی در یک پرسشنامه مستقل را جهت تکمیل به آنها ارایه داد. در مورد اطلاعات کتابخانهای از کتب، مجلات، مقالات، پایان نامههای قبلی و گستره جهانی وب(اینترنت) استفاده شد.
7-3- روش تجزیه وتحلیل اطلاعات:
پرسشنامهها پس از تکمیل شدن توسط شرکت کنندگان در پژوهش، وارد نرم افزار آماریSpss – 18 شد و با استفاده از آمارههای مقتضی در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور تجزيه و تحليل داده ها در اين تحقيق از روشهاي آماري زير استفاده شد:
1- روش هاي آمار توصيفي مانند محاسبه فراوانی، درصد، ميانگين، انحراف معیار.
2- روش مقایسه میانگینها (MANOVA) و آزمون Tتست مستقل.
ضمنا براي كليه فرضيه ها سطح معني داري 5 صدم در نظر گرفته شده است.
فصل چهارم
يافتههای پژوهش
در اين فصل يافتههای پژوهش به صورت توصیفی و استنباطی جهت تجزیه و تحلیل متغیرهای پژوهش سبکهای دلبستگی (اضطرابی، اجتنابی)، عزت نفس کل و خرده مقیاسهای آن (عزت نفس عمومی، عزت نفس خانوادگی، عزت نفس اجتماعی و عزت نفس شغلی / تحصیلی) ارائه میشوند. در اين راستا جهت آزمون فرضیههای پژوهش، پس از بررسی يافتههای توصيفی و ماتريس همبستگی متغيرهای پژوهش، از تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) استفاده شده است.
1-4- یافتههای توصیفی مربوط به متغیرهای پژوهش
یافتههای توصیفی متغیرهای پژوهش؛ سبکهای دلبستگی (اضطرابی، اجتنابی)، عزتنفس کل و خرده مقیاسهای آن (عزتنفس عمومی، عزتنفس خانوادگی، عزتنفس اجتماعی و عزت نفس شغلی/ تحصیلی) مربوط به گروههای زنان متقاضی طلاق و عادی به تفکیک گروه در جداول 1-4 و 2-4 آورده شده است.
جدول1-4 : یافتههای توصیفیمتغیرهای سبکهای دلبستگی (اضطرابی، اجتنابی)، عزت نفس کل و خرده مقیاسهای آن (عزت نفس عمومی، عزت نفس خانوادگی، عزت نفس اجتماعی و عزت نفس شغلی/تحصیلی) مربوط به زنان عادی (80= N )
متغير
مجموع
میانگین
انحرافاستاندارد
حداقل
حداکثر
دلبستگی – اضطرابی
17/232
9/2
13/1
1
78/5
دلبستگی – اجتنابی
94/242
03/3
98/0
83/0
33/5
عزت نفس ( نمره کل )
2933
66/36
79/4
24
48
عزت نفس عمومی
1472
4/18
36/3
8
26
عزت نفس خانوادگی
481
01/6
52/1
2
8
عزت نفس اجتماعی
506
32/6
4/1
2
8
عزت نفس شغلی/تحصیلی
474
92/5
28/1
2
8
جدول 2- 4 : یافتههای توصیفی متغیرهای سبکهای دلبستگی ( اضطرابی، اجتنابی )، عزت نفس کل و خرده مقیاسهای آن (عزت نفس عمومی، عزت نفس خانوادگی، عزت نفس اجتماعی و عزت نفس شغلی/ تحصیلی) مربوط به زنان متقاضی طلاق (80= N )
متغير
مجموع
میانگین
انحرافاستاندارد
حداقل
حداکثر
دلبستگی – اضطرابی
78/309
87/3
18/1
44/1
06/6
دلبستگی – اجتنابی
22/212
65/2
13/1
1
83/5
عزت نفس ( نمره کل )
2372
65/29
88/6
15
46
عزت نفس عمومی
1209
11/15
74/3
8
25
عزت نفس خانوادگی
383
78/4
74/1
1
8
عزت نفس اجتماعی
401
01/5
64/1
1
8
عزت نفس شغلی/تحصیلی
379
73/4
5/1
2
8
یافتههای توصیفی نشان میدهند که میانگین نمرات متغیرهای سبک دلبستگی اضطرابی، عزت نفس و کلیه خرده مقیاسهایش (عزت نفس خانوادگی، عزت نفس اجتماعی و عزت نفس شغلی/ تحصیلی) در زنان عادی، نسبت به زنان متقاضی طلاق، بالاتر شده و میانگین نمره سبک دلبستگی اجتنابی زنان متقاضی طلاق از زنان عادی بالاتر شده است.
2-4- بررسی فرضیههای پژوهش
به منظور داشتن بینش بهتر نسبت به متغیرهای پژوهش، در ابتدا ضرایب همبستگی متغیرهای پژوهش جهت بررسی رابطه بین این متغیرها در زنان متقاضی طلاق و زنان عادی به تفکیک گروه در جداول 3–4 و 4- 4 ارائه میگردد.
جدول 3-4 : ماتريس همبستگي متغيرهاي مورد مطالعه در زنان متقاضی طلاق (80= N)
متغير
1
2
3
4
5
6
7
(1) دلبستگی – اضطرابی
1
(2) دلبستگی – اجتنابی
149/0
1
(3) عزت نفس ( نمره کل )
**314/0-
**5670/-
1
(4) عزت نفس عمومی
**3520/-
**5160/-
**9430/
1
(5) عزت نفس خانوادگی
1010/-
**4430/-
**7130/
**5420/
1
(6) عزت نفس اجتماعی
1270/-
**4130/-
**7760/
**6160/
**552/0
1
(7)عزتنفسشغلی/تحصیلی
**3440/-
**4430/-
**7050/
**6350/
**307/0
**402/0
1
0010/p**
همانطور که در جدول 3-4 مشهود است، متغیر سبک دلبستگی اجتنابی با دیگر متغیرهای پژوهش، همبستگی منفی و معنیدار برقرار کرده است. متغیر عزت نفس شغلی نیز با کلیه متغیرهای پژوهش همبستگی معنی داری برقرار نموده است. دلبستگی اضطرابی نیز با متغیرهای عزت نفس (نمره کل)، عزت نفس عمومی و عزت نفس شغلی، همبستگی منفی و معنیدار برقرار کرده است.
جدول 4-4 : ماتريس همبستگي متغيرهاي مورد مطالعه در زنان عادی (80= N)
متغير
1
2
3
4
5
6
7
(1) دلبستگی – اضطرابی
1
(2) دلبستگی – اجتنابی
**302/0
1
(3) عزت نفس ( نمره کل)
**433/0-
181/0-
1
(4) عزت نفس عمومی
**416/0-
141/0-
**913/0
1
(5) عزت نفس خانوادگی
**413/0-
166/0-
**726/0
**542/0
1
(6) عزت نفس اجتماعی
* 222/0-
089/0-
**726/0
**509/0
**455/0
1
(7)عزتنفسشغلی/تحصیلی
* 234/0-
192/0-
**688/0
**510/0
**338/0
**461/0
1
001/0p** 005/0p*
در جدول 3-4 مشهود است که، متغیر سبک دلبستگی اضطرابی با دیگر متغیرهای پژوهش، همبستگی منفی و معنیدار برقرار کرده است. متغیر عزت نفس شغلی نیز با کلیه متغیرهای پژوهش همبستگی معنی داری برقرار نموده است. ولی متغیر دلبستگی اضطرابی با هیچکدام از متغیرهای پژوهش، رابطه معنی داری برقرار نکرده است. عزت نفس شغلی/ تحصیلی نیز با دیگر متغیرهای پژوهش رابطه معنی داری برقرار نموده است.
1-2-4- فرضیه اول: بین سبکهای دلبستگی زنان متقاضی طلاق و زنان عادی تفاوت معنی دار وجود دارد.
به منظور بررسی تفاوت زنان متقاضی طلاق و زنان عادی در متغیرهای سبک دلبستگی اضطرابی و سبک دلبستگی اجتنابی از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شده است که نتایج این تحلیل در جداول 5-4 و 6-4 ارائه میگردد.
جدول 5-4 : اثر پیلایی و لامبدای ویلکز
Value
مقدار F
درجه ازادی
سطح معناداری
توان آماری
اثر پیلای
203/0
98/19
1
001/0
97/0
لامبدای ویلکز
797/0
98/19
1
001/0
1
جدول 6-4 : تحلیل واریانس چند متغیره برای بررسی تفاوت سبکهای دلبستگی در زنان متقاضی طلاق و زنان عادی
منبع
درجه آزادی
مجموع مربعات
میانگین مربعات
مقدار F
سطح معنی داری
توان آماری
سبکهای دلبستگی
اضطرابی
1
65/1835
65/1835
2/1356
0001/0
1
اجتنابی
1
85/1294
85/1294
9/1147
0001/0
1
گروه
اضطرابی
1
64/37
64/37
8/27
0001/0
1
اجتنابی
1
89/5
89/5
23/5
024/0
968/0
درون گروهی(خطا)
اضطرابی
158
85/213
35/1
اجتنابی
158
22/178
13/1
کل
اضطرابی
160
15/2087
اجتنابی
160
97/1478
همانطور که یافتههای جداول 5-4 و 6-4 نشان میدهند، مقادیر F تحلیل واریانس با 0001/0=P و 0010/=P معنادار بوده و این
