راستا باید سازوکارهای مناسبی برای به‌روز کردن سیستم ایجاد شود.
ح) ارزیابی دانش: نحوه رسیدن به هدف‌های معین و استفاده از نتایج آن به‌عنوان بازخور، برای تعیین یا اصلاح هدف، به این بخش مربوط است. با نگاه به نتایج بعضاً کیفی این فرایند، ضروری است، آن‌ها را با توجه به نتایج کمی و هزینه‌های انجام شده در این زمینه، مورد ارزیابی قرار داد.
2-18-27- مدل مدیریت دانش Nonaka&Takeuchi
نوناکا و تاکچی 92موفقیت شرکت‌های ژاپنی را در تحقق خلاقیت و نوآوری مطالعه کردند. آن‌ها پی بردند که این موفقیت به‌هیچ‌وجه حاصل دانش آشکار نیست. از دیدگاه آن‌ها، نوآوری سازمانی اغلب حاصل دانش پنهان است. در این مدل طیف پنهان / آشکار اشکال دانش و مدل فرد / گروه / سازمان یا سه سطحی تسهیم دانش، هر دو به منظور خلق دانش و نوآوری مورد نیازند. نوناکا و تاکچی بحث می‌کنند که اساس موفقیت شرکت‌های ژاپنی در نوآوری، مدیریت دانش پنهان است. نوناکا و تاکچی مدیریت دانش را به عنوان فرایند خلق دانش در نظر می‌گیرند. طبق این مدل خلق دانش همیشه از فرد شروع می‌شود. طبق نظر نوناکا و تاکچی چهار حالت تبدیل دانش وجود دارند که موتور فرایند خلق دانش را ایجاد می‌کنند. خلق دانش فرایند اجتماعی بین افراد است که در آن تبدیل دانش نه یک فرایند یک‌طرفه بلکه فرایندی تعاملی و مارپیچی است. در این مدل دانش پنهان می‌تواند از طریق فرایند اجتماعی شدن به دانش پنهان دیگران و از طریق فرایند بیرونی کردن به دانش آشکار تبدیل می‌شود. هم چنین دانش آشکار می‌تواند از طریق فرایند ترکیب کردن به دانش آشکار دیگران و از طریق فرایند درونی کردن به دانش پنهان دیگران تبدیل شود.93 فرایندهای تبدیلی فوق که چهار مرحله مدل نوناکا و تاکوچی را تشکیل می‌دهند به ترتیب عبارت‌اند از: 1. اجتماعی کردن 2. بیرونی کردن 3. ترکیب کردن 4. درونی کردن. [29]
2-19- فناوری‌های مدیریت دانش
تحقیقات نشان می‌دهد سازمان‌هایی که رویکردی برای مدیریت سرمایه فکری خود ندارند تنها از 20 درصد دانش موجود در عمل استفاده کرده‌اند. درحالی‌که موفقیت حال و آینده در رقابت بین سازمان‌ها تا حد کمی مبتنی بر تخصیص استراتژیک منابع فیزیکی، مالی و تا حد زیادی مبتنی بر مدیریت استراتژیک خواهد بود. (بروکینگ، 1996، بنتیس، 1996)94
2-19-1- مدیریت محتوا
امروزه تعداد شرکت‌هایی که سیستم مدیریت محتوا را به‌منظور ثبت تجارب موفق، درس‌های آموخته، دانش توسعه محصول، دانش مشتریان، دانش مدیریت منابع انسانی و دانش روش‌ها راه‌اندازی کرده‌اند رو به افزایش است. تیم‌های محتوا، نقشه‌های دانش، متنی کردن جریان کار می‌توانند استفاده مجدد محتوا را به‌طور مؤثر تضمین کنند. سیستم‌های پیشرفته مدیریت محتوا شامل ویژگی‌های اکتشاف بدون مرز، الگوهای تألیف، حفظ انسجام صفحات و پیوندهای شبکه، بازنگری دوره‌ای، آرشیو، کنترل نسخه، تعیین قواعد، شاخص‌ها، ممیزها، دسترسی مجاز، و اصلاحات اجرایی می‌شود. استراتژی مدیریت دانش چورون شامل تسهیم تجارب موفق، الگوبرداری داخلی و خارجی، شبکه‌سازی، ابزارهای برنامه‌ریزی جدید و نرم‌افزار پیگیری کار می‌شود. این موارد از طریق نقشه منابع تجارب موفق، برنامه جامع فرایند، کنفرانس سالانه کیفیت و اینترانت لینک اطلاعات جهانی به نمایش گذاشته می‌شود. طبق نظر رایان اسکیاندری یک پلت فرم خوب طراحی‌شده باید بتواند انواع منابع و الگوهای مختلف دسترسی محتوا را مدیریت کند. منابع محتوا شامل کتابخانه‌های سازمانی، فعالیت‌های پروژه و راهنماهای پرسنلی می‌شود. محتوا می‌تواند ساختارمند یا غیرساختارمند شود. بخشی از آن در طی فعالیت‌های دانشی به هنگام (ازجمله، طوفان فکری برخط) ایجاد، تجزیه‌وتحلیل می‌شود. (قلیچ لی، ب. 1391)
2-19-2- طبقه‌بندی دانش
ابزارهای خودکار مانند طبقه‌بندی رایانه‌ای نیز به اقدامات مدیریت دانش کمک می‌کنند. طبقه‌بندی دانش با اهداف و استراتژی‌های کسب‌وکار متناسب شود. فعالیت‌های طبقه‌بندی دانش سه نوع است:95
استفاده از ابزارهایی با طبقه‌بندی از قبل انجام‌شده
استفاده از ابزارهایی با انجام طبقه‌بندی به‌طور خودکار و پویا
استفاده از مجموعه ابزارهای فوق همراه با مداخلات انسانی
2-19-3- گروه‌افزار
ویژگی‌های مطلوب گروه‌افزارها در مدیریت دانش عبارت‌اند از:96
برقراری پیوند
نقشه‌کشی دانش
نظرسنجی
خلق گروهی اسناد
درجه‌بندی
اطلاعیه
مدیریت دسترسی
2-19-4- گروه‌های تسهیم تجربه برخط
وارد و پیارد (2002) معتقدند که گروه‌های تسهیم تجربه بر خط به‌منظور خلق و تبادل دانش و توسعه قابلیت‌های اعضای خود به وجود می‌آیند. هم‌چنین دانپورت و پروساک (2003) بحث می‌کنند که گروه تسهیم تجربه گروهی معمولاً غیررسمی و خودسازمان یافته از افراد است که دانش را با یکدیگر تسهیم می‌کنند و بر مبنای منافع، مسائل و علایق مشترک در مورد فعالیت‌های خاص برانگیخته می‌شوند. کلینز (2003) تصریح می‌کند که اعضای این گروه‌ها به‌ندرت ازلحاظ میزان دانش یکسان‌اند. همه گروه‌های تجربه درگیر فعالیت‌های مرتبط با دانش‌اند. با وجود این ماهیت این فعالیت‌ها متفاوت است. بر این اساس این محققان گروه‌های تسهیم تجربه را به دو نوع تقسیم می‌نمایند:
گروه تسهیم دانش که در آن حداقل برخی افراد آمادگی دارند دانش خود را با سایر اعضا تسهیم کنند. دانشی که تسهیم می‌شود ممکن است از نظر نوع (دانش پنهان یا دانش آشکار یا ترکیبی از هر دو) متفاوت باشد. ویژگی گروه‌های تسهیم دانش این است که حداقل برخی از اعضا (یا همه) در طی فعالیت‌های گروه از دیگران دانش به دست می‌آورند. نوع دیگر گروه توسعه دانش است که فعالیت‌هایش آشکارا تسهیم دانش را افزایش نمی‌دهد بلکه محیطی را فراهم می‌کند که در آن افراد دانش خود را توسعه دهند.97
2-19-5- پرتال‌های سازمانی
پرتال‌ها نشان دهند چهره مدیریت دانش بوده، به خلق محیط کاری بر اساس نیاز تک‌تک افراد سازمان کمک می‌کنند. یک پرتال خوب طراحی شده می‌تواند یک کانال تحویل درخواست‌های مدیریت دانش در هر زمان و مکانی باشد. پرتال‌های دانش نقطه تعامل و هماهنگی برای همکاری (تقویم، فرد یابی)، اجرا (هوشمندی کسب‌وکار) و مدیریت اطلاعات (دارایی‌های دیجیتالی، تجسم‌بخشی به داده‌ها) هستند.98
2-19-6- تحلیل وطراحی شبکه‌های اجتماعی
در محیط‌های سازمانی استفاده از تحلیل شبکه‌های اجتماعی به عنوان ابزار مؤثری برای نقشی کشی جریان‌های دانشی و شناسایی شکاف‌های آن در حال افزایش است. تحلیل شبکه اجتماعی می‌تواند به منظور تقویت جریان‌های موجود و بهبود یکپارچگی دانش پس از فعالیت‌هایی مثل ادغام و خرید مورد استفاده واقع گردد و روش‌های مورد استفاده می‌تواند کیفی (مثل نظرسنجی از کارکنان) یا کمی (مثل تحلیل مراودات ازجمله پست الکترونیک یا تماس‌های تلفنی و یا مصنوعات اطلاعاتی مثل اسناد و مدارک) باشد.99 کاربردهای مستقیم تحلیل شبکه‌های اجتماعی عبارت‌اند از:
طراحی مجدد فرآیند
توسعه نقشه
بهبود همکاری بین جستجو کنندگان و تأمین‌کنندگان دانش
2-19-7- یادگیری الکترونیکی
یکی از تحولات اخیر در مدیریت دانش، هم‌گرائی روزافزون جامعه مدیریت دانش با جامعه یادگیری الکترونیکی است. در حقیقت مفهوم مدیریت دانش می‌تواند با اهداف یادگیری الکترونیکی برای تحقق یک هدف بزرگ‌تر مانند ایجاد سازمان یادگیرنده یکپارچه شود. مدیریت دانش و مدیریت یادگیری دو رشته مکمل‌اند که می‌توانند از ایجاد یک سازمان نوآور و چابک حمایت کنند. یادگیری الکترونیکی باید با گروه‌های تسهیم تجربه ادغام شود. مدیران باید قادر باشند نیازهای آموزشی را مبتنی بر اهداف کسب‌وکار تعیین کنند و برنامه‌های یادگیری مناسب را برای کارکنان تدارک ببینند.100
2-19-8- سیستم‌های مدیریت نوآوری و ایده101
مدیریت کانال نوآوری، ارتقای بازار ایده‌ها یا مرکز ایده از جمله رویکردهای خلاقانه‌ای هستند که پیشتازان مدیریت دانش از آن‌ها استفاده می‌کنند. مدیریت دانش هم‌چنین به سازمان‌ها برای افزایش قابلیت نوآوری از طریق بهبود دسترسی به کارشناسان، استفاده از نوآوری‌های گذشته و خلق شرایط “فرصت برنامه‌ریزی شده102” کمک می‌کند. مک‌ال‌روی نویسنده کتاب مدیریت دانش جدید معتقد است که روح نوآوری نه فقط در تحقیق و توسعه بلکه هم چنین باید در استراتژی‌های کسب‌وکار، مدل‌های سازمانی و ساختارهای عملیاتی دمیده شود.
2-20- مروری بر تحقیقات حوزه مدیریت دانش زنجیره تأمین
مدیریت دانش به عنوان ابزاری که می‌تواند دانش موجود در زنجیره تأمین محصول (کالا یا خدمات) را گردآوری کرده و نظم و پویایی بخشد و سپس در کل زنجیره تأمین اشاعه دهد، اهمیت یافته است. این امر ما را بر آن داشت تا نقش چرخه مدیریت دانش را در راستای بهبود بهره‌وری زنجیره تأمین تجارت الکترونیکی G2C مورد پژوهش قرار دهیم، اما با توجه به اینکه اکثر پژوهش‌ها در چند سال اخیر متمرکز بر بررسی نقوش مختلف مدیریت دانش بر زنجیره‌های تأمین غیر از تجارت الکترونیکی G2C بوده است و هم چنین به‌طور اخص پژوهش‌های سال‌های اخیر در حوزه تجارت الکترونیکی، بیشتر متمایل به تجارت الکترونیکی B2B و B2C می‌باشد لذا توجه شایسته به این حوزه از دانش نگردیده است. بنا به دلایل ذکرشده، سابقه و پیشینه پژوهش به‌طور اختصاصی در حوزه مدیریت دانش زنجیره تأمین تجارت الکترونیکی G2C در دسترس نمی‌باشد و این پژوهش، پیشینه حوزه‌های نام‌برده را به‌طور مجزا مورد نقد و بررسی قرار داده و از نتایج آن‌ها در پژوهش جاری استفاده و در جهت برطرف نمودن کاستی‌های موجود، راه‌کارهایی نیز ارائه نموده است.
شکل (2-1) نمودار جزئیات راه‌کارهای مدیریت دانش (تاج‌فر، آ; هوشمند، ه; میرزائی‌ونی، س. 1393)103
کورسو و پااولوچی روابط بین روش‌های مختلف انتقال دانش و الگوی استفاده از نرم‌افزارهای ICT را با در نظر گرفتن پیامدهای اقتصادی که باعث کشف روابط بین سرمایه‌گذاری در حوزه ICT و رشد و توسعه یک شرکت می‌گردد مورد بررسی قرار داده‌اند.104 [31][30]
تــــاه و کــــر توسعه یک متد با رویکرد دانش‌محور و با قابلیت اشتراک‌گذاری برای مدیریت ریسک را مورد بررسی قرار دادند.105 [32]
وو موضوع مشکلات هماهنگی در زنجیره تأمین را ارائه نمود و نحوه طراحی سیستم‌های چند عامله برای بهبود اطلاعات و به اشتراک‌گذاری دانش مورد تأکید وی قرار داشت.106 [33]
اسپکمان، اسپیر و کامائوف عوامل تسهیل یادگیری زنجیره تأمین را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. آن‌ها نشان دادند ارتباط بین متغیرهای رابطه‌ای مانند اعتماد، ارتباطات، تعهد و عملکرد بر بهبود عملکرد زنجیره تأمین تأثیرگذار خواهد بود.107 [34]
جوهانسون و واهن به ارائه یک مدل شبکه‌ای از فرایند بین‌المللی شدن شرکت‌ها پرداختند. تأکید آن‌ها بر اهمیت یادگیری برای ورود به بازار کشورهای جدید می‌باشد.108 [35]
بکــر و زیرپــلی تحقیقات خویش را بر روی موضوع انتقال دانش در فعالیت‌های برون‌سپاری و به‌طور خاص بررسی استراتژی‌های برون‌سپاری جهت بهبود یکپارچه‌سازی دانش انجام دادند.109 [36]
چوی، بــودنی و ونک سرمایه‌های فکری سازمان را در قالب مدیریت مالکیت فکری و اهمیت استراتژی‌های آن در موفقیت شرکت‌های بزرگ مورد پژوهش قرار دادند.110 [37]
هولت بروگ و برگ فرآیند انتقال دانش در سازمان‌های چندملیتی را مورد تحقیق قرار دادند و دریافتند که منابع دانش داخلی و خارجی و مؤلفه‌های جریان دانش توسط متغیرهای مختلف تحت تأثیر قرار می‌گیرند.111 [38]
سیواکومـــار و روی مفهوم افزونگی دانش را به عنوان یک فاکتور بسیار مهم در ایجاد ارزش زنجیره تأمین بیان نموده‌اند.112 [39]
هالت، کچن و اسلاتر به برتری برخی زنجیره‌های تأمین نسبت به دیگر زنجیره‌های تأمین پرداختند و بیان نمودند هرچه حافظه زنجیره بیشتر تمایل به کسب دانش در آن بیشتر خواهد بود این امر فعالیت‌های کسب دانش و توزیع اطلاعات را شکل می‌دهد.113 [40]
بنابر نظر بسیاری از صاحب‌نظران، دانش ضمنی به‌سادگی کدگذاری نمی‌شود. به‌عبارت‌دیگر، استخراج دانش سازمانی و سازمان‌دهی آن از راه‌های ملموس‌تری مانند مستندسازی، برگزاری
