
محدود میباشد و تحقیقات صورت گرفته درزمینه تمرینات همراه با انسداد بسیار اندک است. ازاینرو سوالی که مطرح می شود این است که درافرادی که تمایل و شرایط قرار گرفتن تحت فشارهای سنگین تمرین را ندارند مانند: سالمندان، افراد دارای بیماری های مفصلی، مبتلایان به بیماری های قلبی_ تنفسی و همینطور ورزشکارانی که تحت عمل جراحی بوده اند، چگونه می توان در حداقل شدت و حجم تمرین اصل افزایش بار را ایجاد نمود و در کوتاهترین زمان و با یک فشار تمرینی کم عملکرد هوازی و بی هوازی را افزایش داد؟
اخیرا تمریناتی طراحی شده است که از طریق ایجاد انسداد موضعی در عضلات فعال و با یک شدت کم برخی عملکردهای فیزیولوژیک را بهبود بخشیده اند و نشان دادند که این تمرینات در مدت زمان کوتاه 2 هفته و در شدت پائین 40 درصد 〖Vo〗_2 max، استقامت قلبی-تنفسی را افزایش می دهد(9) در ضمن رشد عضلانی هم در شدت پایین20 درصد ازحداکثرقدرت همراه با انسداد جزئی عروق ایجاد میشود(3). از طرف دیگر بیماران در دوره بازتوانی بعد از عمل جراحی، بویژه آسیب های لیگامنت صلیبی قدامی، بیماران بازتوانی قلبی و افراد سالمند نیز می توانند از فواید این تمرینات انسدادی استفاده کنند(10). بنابراین تمرین انسدادی فواید منحصر به فردی در زمینه بالینی دارد، زیرا در شدتی متناسب با فعالیت های روزانه سازگاری های تمرینی مثبت ایجاد می کند(3). حتی بعضی از تحقیقات مشخص کرده اند که این نوع تمرین برای فضا نوردان در فضا نیز می تواند سودمند باشد(11). در مجموع، تمرین انسدادی با شدت پایین می تواند فواید بسیاری در داخل و خارج از محیط های بالینی داشته باشد. همینطور نشان داده شده است که تمرین انسدادی با شدت پایین برای ورزشکاران هم مفید است. در حقیقت ورزشکاران می توانند از تمرین انسدادی به عنوان یک دوره استراحت فعال درطول چرخه ی تمرینی استفاده کنند(11). از آنجایی که تا کنون بیشتر تحقیقات گذشته به اثرات تمرین انسدادی بر پاسخهای هورمونی و سازگاریهای عضلانی پرداختهاند و تاثیر این نوع تمرین بر روی اجرای هوازی و بیهوازی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، لذا پژوهش حاضر بر آنست که اثرات تمرین تداومی رکاب زدن همراه با انسداد عروق را بر عملکرد هوازی و بیهوازی مورد بررسی قرار دهد.
اهداف تحقیق
هدف کلی
بررسی مقایسه تاثیر دوازده جلسه تمرین تداومی رکاب زدن همراه با دو فشار متفاوت انسداد موضعی عروق بر عملکرد هوازی و بی هوازی دانشجویان مرد فعال.
اهداف اختصاصی
1.مقایسه اثر دوازده جلسه تمرین تداومی رکاب زدن همراه با دو فشار متفاوت انسداد موضعی عروق بر حداکثر اکسیژن مصرفی.
2.مقایسه اثر دوازده جلسه تمرین تداومی رکاب زدن همراه با دو فشار متفاوت انسداد موضعی عروق بر مدت زمان رسیدن به خستگی.
3. مقایسه اثر دوازده جلسه تمرین تداومی رکاب زدن همراه با دو فشار متفاوت انسداد موضعی عروق بر وات حداکثر.
4. مقایسه اثر دوازده جلسه تمرین تداومی رکاب زدن همراه با دو فشار متفاوت انسداد موضعی عروق بر میانگین، حداقل و اوج توان بی هوازی.
فرضیه های تحقیق
فرض کلی تحقیق
تمرین تداومی رکاب زدن همراه با انسداد عروقی برعملکرد هوازی و بیهوازی دانشجویان مرد فعال تاثیر مستقیم معناداری دارد.
فرضيه های اختصاصی
دوازده جلسه تمرین تداومی رکاب زدن همراه با دو فشار متفاوت انسداد موضعی عروقی، تفاوت معناداری بر حداکثر اکسیژن مصرفی دارد.
دوازده جلسه تمرین تداومی رکاب زدن همراه با دو فشار متفاوت انسداد موضعی عروقی، تفاوت معناداری بر زمان رسیدن به خستگی دارد.
دوازده جلسه تمرین تداومی رکاب زدن همراه با دو فشار متفاوت انسداد موضعی عروقی، تفاوت معناداری بر وات حداکثر دارد.
دوازده جلسه تمرین تداومی رکاب زدن همراه با دو فشار متفاوت انسداد موضعی عروقی، تفاوت معناداری بر اوج، میانگین و حداقل توان بی هوازی دارد.
پیش فرض ها
آزمودنی ها همگی از سلامت جسمی و فیزیولوژیکی برخوردارند.
وسایل و ابزار مورد استفاده در این تحقیق ، اهداف تحقیق را به دقت اندازه گیری کردهاست.
کلیه آزمودنی ها دارای واحدهای درسی عملی یکسان بودند و در هیچ فعالیت ورزشی فوق برنامه ای شرکت نداشتند.
کلیه آزمودنی ها حین دوره تحقیق از یک نوع غذا که توسط دانشگاه تهیه میشد استفاده کردند.
عدم استفاده آزمودنیها از مکملهای غذایی و مواد نیروزا در طی دوره تمرینی و آزمونها.
محدودهی تحقیق
همه آزمودنیها مرد بودند.
همه آزمودنیها دانشجویان ترم سوم رشتهی تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه خوارزمی بودند.
درجه هوا و شرایط محیطی برای همه آزمودنیها یکسان بود.
زمان آزمون گیری برای هر آزمودنی ثبت شد تا هر آزمودنی فعالیت رکاب زدن را در همان زمان ثبت شده انجام دهد.
سن آزمودنی های تحقیق 19 تا 23 سال بوده است.
تعداد جلسات تمرینی برای همه آزمودنیها یکسان و 6 جلسه تمرین در هفته بود.
دوره تمرین 2 هفته بود.
محدودیتهای تحقیق
مسایل روان شناختی و سطح انگیزش آزمودنیها. از آنجایی که مسایل روانشناختی از جمله علاقه، سطح انگیزش و شرایط روحی و روانی آزمون شوندگان بر کیفیت اجرا تأثیر گذار است، محقق در نقش یک مربی علاوه بر همکاری در رفع مسایل و مشکلات روحی و روانی و فشارهای حاصل از آن، در راستای ادامه فعالیت آزمودنیها در آزمونهای مختلف از تشویقهای شفاهی استفاده کرد ولی با توجه به اصل تفاوتهای فردی و عدم اطلاع محقق از میزان علاقه و سطح انگیزش آزمودنیها برای شرکت در تمرین و آزمون، این موضوع میتوانسته بر روند تحقیق تأثیر گذار باشد که از کنترل محقق خارج بود.
تغذیه آزمودنیها. با توجه به تاثیرگذاری نوع و میزان تغذیه بر عملکرد هوازی و بیهوازی انسان و برای کاستن از تاثیرات مثبت و منفی آن از آزمودنیها خواسته شد تا رژیم غذایی 24 ساعت قبل از پیش آزمون خود را یادداشت کرده و آن را 24 ساعت قبل از آزمون نهایی اجرا کنند. همچنین از آنها خواسته شد تا قبل از آزمونها از مصرف مواد حاوی کافئین خودداری کنند.
خواب آزمودنیها. برای به حداقل رساندن این محدودیت از آزمودنیها خواسته شد شب قبل از آزمون 7 تا 8 ساعت بخوابند.
تعریف اصطلاحات و واژه ها
تمرین رکاب زدن
فعالیتی که بر روی چرخ کارسنج و به منظور سنجش کار انجام شده اجرا گردد(13). در این تحقیق آزمودنیها روی چرخ کار سنج با شدت 65% Wmax،در هفته اول و70% Wmaxدر هفته دوم، هفتهای 6 جلسه و به مدت 2 هفته رکاب زدند.
تمرین انسدادی
روش ورزشی ثبت شدهای که در آن جهت کاهش جریان خون به اندام فعال، عروق پروگزیمال عضلات فعال فشرده سازی میشوند(2). در تحقیق حاضر منظور تمرین همراه با انسداد عروق پا است. برای ایجاد انسداد، قسمت فوقانی ران آزمودنی بوسيله يك ران بند فشاري مجهز به يك كيسه پنوماتيك و با فشار 90 و 180 میلی متر جیوه است بسته میشود.
عملکرد هوازی
توانایی قلب برای راندن حجم زیاد خون غنی از اکسیژن به عضلات و متعاقب آن مصرف هر چه بیشترعضلات از آن است(2) در این پژوهش برای سنجش عملکرد هوازی از یک پروتکل وامانده ساز استفاده شد.
عملکرد بیهوازی
به فعالیتی گفته میشود که در مدت زمان کوتاه و با شدت زیاد انجام شده و از متابولیسم بیهوازی کربوهیدراتها به عنوان منبع اصلی انرژی استفاده میکند(2). در این پژوهش برای سنجش عملکرد بیهوازی از آزمون وینگیت 30 ثانیهای استفاده خواهدشد.
دانشجویان مرد فعال
دانشجویان فاقد بیماری و ناتوانی، مشغول به تحصیل در رشته تربیت بدنی که واحدهای درسی عملی یکسانی را در زمان تحقیق دارا میباشند(1). در این تحقیق منظور دانشجویان رشته تربیت بدنی با دامنهی سنی19 تا 23 سال سن میباشد.
مقدمه
در این فصل مروری خواهیم داشت برتحقیقاتی که در زمینه ی تحقیق ما، انجام شدهاند.در ابتدا به مبانی نظری موضوع پرداخته خواهد شد و سپس بر اساس اهداف این تحقیق، مروری بر تحقیقات انجام گرفته توسط سایر محققان خواهد شد.
مبانی نظری
عوامل فیزیولوژیکی تأثیر گذار بر عملکرد هوازی
حداکثر اکسیژن مصرفی
حداکثر اکسیژن مصرفی، حداکثر میزان اکسیژنی است که بدن می تواند هنگام فعالیت ورزشی مصرف کند. مرسوم است که 〖Vo〗_2 max زمانی محقق می شود که حجم اکسیژن مصرفی(〖Vo〗_2) به رغم افزایش بیشتر شدت فعالیت ورزشی به فلات برسد، نسبت تبادل تنفسی از 1/1 فراتر رود و تواتر قلبی بیشینه ای در دامنه 10± (سن – 220) ضربه در دقیقه بر آورد شده باشد(13). افزایش در 〖Vo〗_2 max پس از تمرینات هوازی به عواملی از جمله آمادگی اولیه فرد، طول مدت برنامه تمرینی و شدت تمرین بستگی دارد(14). میزان تولید آدنوزین تری فسفات در فعالیتهای استقامتی به میزان اکسیژن مصرفی در طول فعالیت بستگی دارد و توسط 〖Vo〗_2 max و درصدی از 〖Vo〗_2 max که اجرا با آن صورت میگیرد، تعیین میشود. اما در افراد تمرين كرده، همبستگي كمي بين 〖Vo〗_2 max و عملكرد هوازي وجود دارد زيرا آنان به تمرينات حساسيت كمتري نشان میدهند.
2-1-درصد حداکثر اکسیژن مصرفی
یکی از اثرات تمرین، افزایش توانایی فرد برای نگهداری درصد بیشتری از 〖Vo〗_2 max به مدت طولانی در هنگام فعالیت است. افراد تمرین کرده میتوانند 83 تا 87 درصد 〖Vo〗_2 max را به ترتیب حدود دو و یک ساعت درحین فعالیت حفظ کنند. در صورتی که، این مقادیر در افراد تمرین نکرده حدود 35 تا 50 درصد 〖Vo〗_2 max می باشد(15). بنابراین به نظر میرسد که پس از یک دوره تمرینی نه تنها مقادیر 〖Vo〗_2 max افزایش مییابد بلکه درصد استفاده از آن نیز، تغییر میکند. افزایش 〖Vo〗_2 max ، تقریباً در دو ماه اول تمرین صورت میگیرد و سپس افزایش آن کند میشود. در صورتی که تغییر در درصد استفاده از 〖Vo〗_2 max ادامه مییابد. بنابراین تغییرات عملکرد هوازی ابتدا نتیجه تغییرات 〖Vo〗_2 max و متعاقب آن بیشتر ناشی از تغییرات درصد 〖Vo〗_2 max است. 〖Vo〗_2 max توسط عوامل قلبی ـ عروقی ـ تنفسی محدود میشود، در حالی که درصد 〖Vo〗_2 max که به مدت طولانی حفظ میشودو مرتبط با سازگاریهای عضلانی است(15).
عوامل تعیین کننده〖Vo〗_2 max
ظرفیت انتشار ریوی
خون سرخرگی افرادی که در سطح دریا فعالیت میکنند به خوبی از اکسیژن اشباع میشود و حتی در حین فعالیت بیشینه، در صد اشباع اکسیژن سرخرگی( %Sao2 ) حدود 95% حفظ میشود(15). بر اساس نظر محققین، سیستم ریوی تنها در شرایط خاص یک عامل محدود کننده 〖Vo〗_2 max به شمار میرود(16). حداکثر برون ده قلبی افراد تمرین کرده نسبت به افراد تمرین نکرده بالاتر میباشد(25 در برابر 10 لیتر در دقیقه) این امر منجر به کاهش زمان عبور گلبولهای قرمز در مویرگهای ریوی شده و در نتیجه، احتمالا زمان کافی برای اشباع شدن خون از اکسیژن قبل از خارج شدن از مویرگهای ریوی وجود ندارد. در تحقیقی که توسط باست5 صورت گرفته است 〖Vo〗_2 max ورزشکاران نخبه و غیرنخبه در شرایط معمولی و در شرایطی که 26% از هوای دمی را اکسیژن تشکیل میداد، اندازه گیری شد. در شرایط هیپراکسیک، 〖Vo〗_2 max گروه تمرین کرده از 1/70 به 8/74 میلی لیتر بر کیلوگرم در دقیقه و هم چنین اشباع اکسیژن سرخرگی از 6/90% به 9/95% افزایش یافت، در صورتی که هیچ یک از این تغییرات در گروه تمرین نکرده مشاهده نشد و 〖Vo〗_2 max آنها در هر دو شرایط 5/56 میلی لیتر بر کیلوگرم در دقیقه ثابت ماند(15). به هر حال به نظر میرسد که ظرفیت انتشار ریوی فقط برای ورزشکاران یک عامل موثر برای افزایش حداکثر اکسیژن مصرفی باشد.
حداکثر برون ده قلبی
براساس نظر هیل6، حداکثر برون ده قلبی، مهمترین شاخصی است که تفاوت 〖Vo〗_2 max افراد را توجیه میکند(17). دامنه تغییرات زیاد در مقادیر 〖Vo〗_2 max افراد تمرین کرده و تمرین نکرده ناشی از تغییر در حجم ضربهای و برداشت اکسیژن توسط عضلات فعال است. یکی از سازگاریهایی که به دنبال تمرینات استقامتی ایجاد میشود، افزایش انتقال اکسیژن به عضلات فعال است. چنان چه در حین فعالیت، حداکثر ضربان قلب ثابت بماند، بهبود در برداش
