منابع پایان نامه با موضوع سرمایه فرهنگی، آموزش عالی، روش‌شناسی، پیش دانشگاهی

خانواده‌ها بر موفقیت تحصیلی فرزندان تأثیرگذار است. به این صورت که، خانواده‌هایی که منابع فرهنگی زیادی در اختیار دارند به کودکانشان کمک می‌کند، در مدارس، بر برنامة درسی، نسبت به خانواده‌هایی که از سرمایه فرهنگی کمتری برخودار هستند، تسلط بیشتری داشته باشند. همچنان که سرمایه فرهنگی خانواده‌ها رابطه‌ای دو سویه با آموزش عالی دارد، هویت نقش جنسیتی نیز از این قاعده مستثنی نیست. برای روشن شدن مطلب می‌توان گفت که سرمایه فرهنگی خانواده، از یک سو زمینۀ حضور فرزندان را در آموزش عالی فراهم می‌کند و از سوی دیگر آموزش عالی نیز باعث افزایش و ارتقای سرمایه فرهنگی آنها می‌شود. همچنین هویت نقش جنسیتی از یک سو، باعث گرایش جوانان به آموزش عالی و دانشگاه می‌شود و از سوی دیگر آموزش عالی، شکل‌گیری هویت جنسیتیِ جدیدی را در آنها رقم می‌زد. لذا با توجه به مطالب فوق می‌توان رابطۀ گرایش به آموزش عالی، سرمایه فرهنگی و هویت نقش جنسیتی را به صورت مدل زیر نشان داد.

شکل 3. مدل تحقیق
2-12-1 فرضیه‌های تحقیق
فرضیه یک: رابطه معناداری بین متغیر درونی و بیرونی نگرش به آموزش عالی و سرمایه فرهنگی با توجه به جنسیت وجود دارد.
فرضیه دو: رابطه معناداری بین متغیر درونی و بیرونی نگرش به آموزش عالی و هویت نقش جنسیتی با توجه به جنسیت وجود دارد.
فرضیه سه: رابطه معناداری بین سرمایه فرهنگی و هویت نقش جنسیتی با توجه به جنسیت وجود دارد.
فرضیه چهار: ابعاد سرمایه فرهنگی در بین دختران پیش بینی کننده متغیر درونی و بیرونی نگرش به آموزش عالی است.
فرضیه پنجم: ابعاد سرمایه فرهنگی در بین پسران پیش بینی کننده متغیر درونی و بیرونی نگرش به آموزش عالی است.
فرضیه ششم: ابعاد هویت نقش جنسیتی در بین دختران پیش بینی کننده نگرش درونی و بیرونی به آموزش عالی است.
فرضیه هفتم: ابعاد هویت نقش جنسیتی در بین پسران پیش بینی کننده نگرش درونی و بیرونی به آموزش عالی است.
فرضیه هشت: آیا سرمایه فرهنگی و هویت نقش جنسیتی پیش بینی کننده نگرش درونی به آموزش عالی است.
فرضیه نه: آیا سرمایه فرهنگی و هویت نقش جنسیتی پیش بینی کننده نگرش بیرونی به آموزش عالی است.

فصل سوم: روش شناسی تحقیق (متدولوژی)

3-1روش
روش‌شناسی وسیله شناخت هر علم است. روش‌شناسی در مفهوم مطلق خود به روش‌هایی گفته می‌شود که برای رسیدن به شناخت علمی از آن‌ها استفاده می‌شود و روش‌شناسی هر علم نیز روش‌های مناسب و پذیرفته آن علم برای شناخت هنجارها و قواعد آن است. روش‌های شناخت را باید از روش‌ها و فنون اجرای آن‌ها متمایز دانست، چرا که اجرای هر قاعده پس از شناخت آن قاعده ممکن می‌گردد (ضیائی‌بیگدلی، 1384: 7).
این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش‌نامه صورت گرفته است. داده‌های مورد نیاز با تکنیک‌های چندگانه گردآوری و با استفاده از تکنیک‌های کمی مورد تحلیل قرار گرفته است، به طوری که با استفاده از تکنیک‌های تحلیل چند متغیری از جمله تحلیل رگرسیون، سهم هر یک از دو متغیر مستقل تحقیق در تبیین و پیش‌بینی تغییرات متغیر وابسته تعیین و مشخص شده است.
3-1-1 جامعه آماری
دانش آموزان پیش دانشگاهی شهر یزد درسال تحصیلی 1393-1394 جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهند. تعداد دانش آموزان پیش دانشگاهی شهر یزد 6373 نفر است.
3-1-2 حجم نمونه
تعداد نمونه پژوهش 362 نفر از دانش‌آموزان پیش‌دانشگاهی شهر یزد هستند که از این تعداد به نسبت برابر 181 نفر مرد و 181 نفر زن پرسشنامه پژوهش را تکمیل کردند.
3-1-3 نمونه‌گیری
روش نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای است؛ ابتدا از میان کل ناحیه‌های آموزش و پرورش شهر یزد تعدادی به صورت تصادفی انتخاب شدند، سپس در درون هر ناحیه چند دبیرستان به صورت تصادفی انتخاب گردید160 و سپس در درون دبیرستان‌های منتخب 362 نفر از آنان (تعداد 181 نفر دختر و 181 نفر پسر) به عنوان نمونه انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند.

T = 1.96
P = 50%
q = 50%
N = 6373
d = 0.05% خطای نمونه گیری
3-2 تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه های کلیدی
3-2-1 نگرش
نگرش عبارت است از نظم معيني در احساسات، افکار و آمادگي فرد براي تاثير گذاشتن در برخي از جنبه هاي محيط خود. بر اساس روش فوق، مي توان گفت که نگرش شامل سه قسمت احساسات، افکار و آمادگي براي عمل است که هر کدام به ترتيب در حوزه هاي عاطفي، شناختي و رفتاري، جاي دارند. نگرش يا گرايش ذهني عبارت است از احساس موافق يا مخالفي که آدمي بنا به احساس و انديشه اکتسابي پيشين خود نسبت به شخصي، شيئي و يا امري نشان مي دهد. هر آنچه که خوب يا بد، زشت يا زيبا تلقي مي شود. خواه شيئي مادي، يک شخص، گروهي افراد، يک موسسه، شيوه رفتار، راه و رسم يا ويژگي هاي مربوطه به آن باشد، آن را موضوع يا مورد نگرش مي نامند (پارسا، 1375: 186).
3-2-2 آموزش عالی
آموزش عالی به بالاترین سطحی از آموزش گفته می‌شود که در دانشگاه‌ها، کالج‌ها و موسسات فن‌آوری، ارائه می‌شود. آموزش‌عالی در ایران در حال حاضر زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان، و آموزش پزشکی (برای علوم مربوط به درمان و بهداشت) اداره و سازماندهی می‌شود. آموزش عالی در حال حاضر در ایران، شامل آموزش‌های دانشگاهی منتهی به مدارک کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری است. امروزه دانشگاه‌ها و مؤسسه آموزش عالی فراوانی در ایران در حال فعالیت هستند.
آموزش عالي نهادي اجتماعي است كه از ديرباز براي انجام سه رسالت آموزش، پژوهش و خدمات پديد آمده و در سال هاي اخير رسالت هاي جديدي از جمله كارآفريني نيز به آن افزوده شده است. در بين تمامي عناصر و خرده نظام هاي آموزش عالي، از برنامه هاي درسي به عنوان مهم ترين عنصر و به منزله قلب اين نظام ياد مي شود زيرا بنياد ي ترين ابزار فراهم آورنده دانش، تجربه و مهارت هاي دانشجويان براي عرضه خدمات به جامعه است. نهاد اجتماعی اموزش عالی به عنوان موتور محركه اقتصادي جوامع و يكي از اساسي ترين عوامل توسعه فرهنگي و اجتماعي كشورها قلمداد مي شود. (نیلی، 1389: 58- 57) لذا وقتی از آموزش عالی سخن به میان می‌آید، مقصود از آن وجود نهاد‌های اجتماعی لازم برای پرورش و تولید افرادی دانشمند161 در امور مختلف علمی، فنی، پزشکی و اجتماعی است که هر کدام از آنان بتوانند به طور بالقوه این چرخ را بگردانند یا به عرصۀ جامعه وارد شوند. (اعتماد امامی، 1382: 279)
دو نگرش کلی نسبت به آموزش عالی وجود دارد یکی انگیزش درونی یا فرامادی و دیگری بیرونی و مادی. انگیزش درونی یا فرامادی به عزت نفس، رشد شخصی، تحقق ذات و… مربوط می شود در حالی که انگیزش بیرونی و مادی به کسب پایگاه اجتماعی، پذیرش اجتماعی، نیازهای ارتباطی و… می پردازد. (رستگار خالد، 1390: 141)
3-2-3 سرمایه فرهنگی
واژۀ سرمایه، تأکید بر این امر دارد که مولد است و «شما را قادر می‌سازد تا ارزشی به وجود آورید، کاری انجام دهید، به هدفی نایل شوید، مأموریتی را در زندگی انجام داده و نقشی در جهان ایفا کنید» (شارع پور خوش‌فر، 1381: 66) واگت162 بر این عقیده است که «سرمایه ثروتی مولد است که شخص می تواند برای ایجاد درآمد یا منابع اضافی دیگر به کار برد» (واگت، 1933: 29)
برداشت بوردیو163 از سرمایه، از معنای پولی سرمایه در اقتصاد وسیع‌تر است. در حقیقت، سرمایه منبعی عام است که می‌تواند شکل پولی و غیرپولی و همچنین ملموس و غیرملموس به خود گیرد (انهییرر و گرهاردز164، 1995: 826).
ترنر165 سرمایه فرهنگی166 را مجموعۀ نمادها، عادات، منش‌ها، شیوه‌های زندگی که به طرز غیررسمی بین افراد شایع است، تعریف می‌کند. کالینز167، سرمایه فرهنگی را شامل «منابعی نظیر مکالمات از پیش اندوخته در حافظه، شیوۀ زبانی، انواع خاص دانش یا مهارت، حق ویژۀ تصمیم‌گیری و حق دریافت احترام می‌داند» (ملاحسنی، 1381: 300) سرمایه فرهنگی شامل گرایش‌ها و عادت‌های پابرجا و تثبیت‌شده در طول فرایند جامعه‌پذیری و نیز صلاحیت‌های تحصیلی و فرهیختگی است. (نوغانی، 1383: 17) همچنین سرمایه فرهنگی قدرت شناخت و قابلیت استفاده از کالاهای فرهنگی در هر فرد تعریف شده است. (فکوهی، 1381: 300)
کاتسیلین و رابینسون168 (1990) سرمایه فرهنگی را قابلیت افراد در فرهنگ پایگاهی بالای جامعه و رفتارها، عادت‌ها و نگرش‌های وابسته به آن تعریف می‌نمایند. آنها سرمایه فرهنگی را با حضور افراد در تئاترها و سخنرانی‌ها و بازدید از موزه‌ها و گالری‌های هنری سنجیدند. (لری و واینینگر169، 2003: 606).
به تعبیر بوردیو170 «اگر در صدد فهم جهان اجتماعی هستیم، باید ایده سرمایه، انباشت آن و تأثیرات آن را مجدداً به جهان اجتماعی معرفی کنیم» (شارع پور حوش‌فر، 1381: 134)
پیر بوردیو و ژان کلود پاسرون171، در تحقیقی که بر اساس فرضیه عدم تساوی سرمایه فرهنگی انجام داده اند، چنین نتیجه‌گیری می‌کنند که نابرابری فرهنگی فقط با رفتار و اعمال فرهنگی که برای افراد و گروه ها مقدور است، مشخص می‌شود. تئاتر رفتن، مجله و روزنامه خواندن، سینما رفتن، دوربین عکاسی داشتن و امثال آنها می‌توانند به عنوان نشانه ها و امکانات سرمایه فرهنگی به شمار آیند که به طور یکسان در دسترس همه نیست. بوردیو معتقداست که سرمایه اقتصادی می‌تواند برای صاحب خود، سرمایه فرهنگی و اجتماعی ایجاد کند و سرمایه فرهنگی نیز با کارکرد خود، سرمایه اقتصادی را به وجود آورد. (روح الامینی، 1377: 117)
.بوردیو سرمایه فرهنگی را شکل غالب سرمایۀ نمادین در جوامعی می‌داند که در آنها نظام مدرسه و هنرِ نوشتن گسترش یافته است. در چنین جوامعی، سرمایه نمادین دارای مشخصاتی پایدار است و در قالب کتاب‌ها، عناوین نهادینه شده مثل مدارک تحصیلی و غیره ترسیم می‌گردد. (جانعلیزاده و چوب‌بستنی، 1389: 238- 217)
بوردیو در نظریه سرمایه فرهنگی خود مدعی است سرمایه فرهنگی می‌تواند به سه شکل ظاهر شود. 1- تجسم یافته که شامل تمامی اشیاء و کالاهای فرهنگی (میزان آشنایی و فعالیت های هنری مانند موسیقی، خط و نقاشی، ورزش، زبان خارجی و ..)
2- عینیت یافته که شامل مؤلفه های نرم افزاری (کتاب، تابلوهای نقاشی، عضویت در کتابخانه،) وسایل سخت افزاری (کامپیوتر، اینترنت، ماهواره، دوربین)
3- نهادینه شده که مربوط به انواع مدارک تحصیلی، گواهی نامه‌های معتبر فنی و حرفه ای است. (بوردیو، 1997: 42).
3-2-4 هویت نقش جنستی
مفهوم هویت نقش جنسیتی172 مجموعه انتظاراتی است درباره رفتاری که برای افراد دارنده آن جنسیت مناسب تلقی می شود این نتظارات بسته به نحوۀ تعریف مردانگی و زنانگی فرق دارد(استفانی173، 1382: 33) همچنین شامل نگرش ها و رفتارهایی است که برای مردان و زنان در فرهنگی خاص مناسب قلمداد می شود(گولومبوک و فی وش174، 1382: 11) هر جامعه ای از زنان و مردان انتظار دارد که نقش های جنسیتی یا الگوهای رفتار، تعهدات و امتیازات خاصی را که مناسب برای هر جنس به نظر میرسد ایفا نمایند و از آنجا که پایگاههای اجتماعی منعکس کنندۀ جنس ها عموماً نابرابر می باشند لذا نقش های جنسیتی معمولاً منعکس کننده و تقویت کننده هر گونه طبقه بندی جنسی است که وجود دارد(رابرتسون175، 1372: 276). یکی از مهمترین وجوه هویت انسانی ، هویت جنسی است. این که انسانی زن نامیده می شود یا مرد پس از هستی و حیات او مهمترین وجه شناسایی و ارزش گذاری هر فرد توسط خود و محیط پیرامون فرد است. پس این نقشها به کودک آموخته می شود و اورا در جهت تقویت رفتارهای متناسب با جنسیت او تشویق می کنند ( موحد و همکاران ، 1391).
ﻳـﻮرﺑﺮگ176 (1974) عنوان می‌کند، ﻫﻮﻳﺖ ﺟﻨسی ﻛﻪ ﺑﺨﺶ مهمی از ﻫﻮﻳﺖ ﻫﺮ اﻧﺴﺎن را ﺗﺸﻜﻴﻞ می‌دﻫﺪ، ﺑﺎزﺗﺎب ﺗﺼﻮﻳﺮی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻓﺮد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ زن ﻳﺎ ﻣﺮد از ﺧﻮد دارد. ﻓﺮد ﻣﻲآﻣﻮزد ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮد ﻳﺎ زن آﻓﺮﻳﺪه ﺷﺪه اﺳـﺖ، ﺑﻪ ﺷﻴﻮۀ ﺧﺎصی ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﺪ، رﻓﺘﺎر و اﺣﺴﺎس ﺧﺎصی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﻮﯾﺖ ﺟﻨﺴﯽ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻋﻮﺍﻣﻠﯽ ﭼﻮﻥ ﻧﮕﺮﺵ ﻫﺎﯼ ﻭﺍﻟﺪﯾﻦ،