
هر فرد پنج درصد افزایش یافت. هنگامى که فناورى وب جهانى در اکثر بخش هاى خصوصى به کار گرفته شد، دولت از این حرکت عقب ماند، لذا توجه دولت به این مسأله معطوف شد که ارائه خدمات به شهروندان به صورت الکترونیک بسیار آسان تر خواهد بود. با شروع فعالیت های تجاری در اینترنت، تبلیغات اینترنتی نیز پا به عرصه گذاشت. به نظر میرسد اولین شیوه برای تبلیغ، استفاده از پست الکترونیک بوده باشد. اما با اضافه شدن فن آوری وب به اینترنت، تبلیغات اینترنتی به شکل امروزی آن آغاز گردید. در سال ۱۹۹۴ اولین بنر تبلیغاتی-که امروزهم عمولترین و مشهورترین مدل تبلیغ در اینترنت است – درپایگاه اینترنتی هات وایر1 به کار گرفته شد. از این سال به بعد بود که تبلیغات اینترنتی به عنوان تکنیکی موثر و کارا برای تبلیغات مورد توجه بازاریابان قرار گرفت. به مرور زمان انواع جدیدی از مدل های تبلیغات در اینترنت شکل گرفتند و میزان هزینه های تبلیغاتی به طور مداوم افزایش پیدا کرد(Kollmann,1998).
2-6- تجارت الکترونیک
از آنجایی که بازاریابی الکترونیک در فضای کسب و کار تجارت الکترونیک شکل می گیرد ابتدا به تشریح تجارت الکترونیک پرداخته شده است. تجارت الكترونيك واژهاي است كه امروزه در مقالات و ادبيات بازرگاني و تجارت و رسانههاي عمومي بسيار به گوش ميرسد. اين پديده نوين هم به علت نوپا بودن و هم به علت كاربردها و زمينههاي بسيار متنوع فعاليت، نزد مراجع گوناگون تعاريف مختلفي دارد. همچنين تجارت الكترونيك پديدهاي چند رشتهاي است كه ازطرفي با پيشرفتهترين مفاهيم فناوري اطلاعات و ازسوي ديگر با مباحثي مثل بازاريابي و فروش، مباحث مالي و اقتصادي و حقوقي پيوستگي دارد. از اينرو تعابير گوناگوني از آن پديد آمده است(Lee,2005).
برخي فكر ميكنند تجارت الكترونيك به معني انجام امور تجاري بدون استفاده از اسناد و مدارك كاغذي است. برخي ديگر تبليغات بر روي اينترنت و حتي خود اينترنت را مترادف با تجارت الكترونيك ميدانند. برخي ديگر تصور ميكنند تجارت الكترونيك يعني سفارش دادن كالاها و خدمات و خريد آنها بهوسيله رايانه. همه ديدگاههاي بالا بخشي از مفهوم تجارت الكترونيك را پوشش ميدهند اما كامل نيستند(McCole,2004).
سازمانها و موسسات علمي و تحقيقاتي و مراكز تجاري معتبر جهاني و پژوهشگران فعال در زمينه تجارت الكترونيك چندين تعريف از تجارت الكترونيك ارائه كردهاند.
تعريف لينچ و ليندكوئيست: تجارت الكترونيك به معناي مبادله محصولات و خدمات درمقابل پول با استفاده از تواناييهاي اينترنت است.
كالاكوتا و وينسون دو پژوهشگر مشهور تجارت الكترونيك در كتاب خود به نام « مرزهاي تجارت الكترونيك » آن را اينطور تعريف ميكنند: تجارت الكترونيك واژه معادلي است براي خريدوفروش محصولات، خدمات و اطلاعات بهوسيله زيرساختارهاي شبكهاي (Li,2002).
گروه كاري فناوري زيرساختارهاي اطلاعاتي و كاربرد آن يك تعريف كاركردي از تجارت الكترونيك ارائه ميكند: تجارت الكترونيك ارتباطات، مديريت دادهها و خدمات ايمني را يكپارچه ميسازد تا كاربران تجاري در سازمانهاي گوناگون بتوانند به صورت خودكار اطلاعات را مبادله كند(Lichtenthala,2003).
ولاديمير زواس در مقاله خود بهنام ساختار و آثار كلان تجارت الكترونيك بيان ميدارد: تجارت الكترونيك به معني سهيم شدن در اطلاعات، حفظ ارتباطات تجاري و هدايت مبادلات بازرگاني بهوسيله شبكههاي ارتباطي است.
باتوجه به تعاريف فوق شايد بتوان تجارت الكترونيك را اينطور تعريف كرد كه: تجارت الكترونيك به معني اطلاعرساني، تبليغات و خريدوفروش كالاها و خدمات و حفظ و برقراري روابط تجاري ازطريق سيستمهاي مخابراتي و ابزارهاي پردازش دادهها است (Madeja,2003).
ويژگي اصلي همه اين فعاليتها تسهيل فرايندهاي تجاري، حذف فرايندهاي غيرضروري در انجام امور بازرگاني و كاهش هزينهها ازطريق بهبود و افزايش هماهنگي، كاهش هزينههاي اداري به ويژه هزينه مكاتبات و كاغذبازي و بهبود دسترسي به بازار و افزايش تنوع براي مشتريان به معناي عام است.
مهمترين ويژگي تجارت الكترونيك از ديدگاه بازاريابي، برقراري ارتباط سازمان يا فرد با كل مخاطبان و سازگار ساختن محصولات و خدمات با نيازهاي فرد – فرد آنهاست. برآيند اين عمل رقابت شديد، تنوع عرضهكنندگان و محصولات و خدمات آنها و درنتيجه كاهش هزينهها و افزايش رضايتمندي مشتريان است(Martin,1996).
. نكته مهمي كه بايد به آن توجه داشت اين است كه موضوع تجارت الكترونيك، موضوع فناوري و دانش فني نيست. در بحث تجارت الكترونيك بيشتر هدف شناخت الگوهاي جديد تجارت و ارتباطات موجود در محيط الكترونيكي است. همچنين بايد توجه داشت كه تجارت الكترونيك مجموعهاي است از فناوريهاي مخابراتي، پردازش و ذخيره دادهها در ارتباط با بازارها، سازمانها، مشتريان، واسطهها و سيستمهاي پرداخت الكترونيكي (Legarreta,2004).
تجارت الكترونيك به شيوه امروزي در دهه 1960 برمبناي شكل گرفت. درواقع مبادله الكترونيك دادهها را ميتوان پدر تجارت الكترونيك امروزي بهحساب آورد. با گذشت زمان و پديدآمدن ابزارهاي ذخيره و بازاريابي و پردازش دادهها و دسترسي عامه مردم و سازمانها و همچنين پيشرفت فناوريهاي مخابراتي و شبكههاي رايانهاي گسترده، فرصتي پديد آمد كه بازيگران صحنه تجارت آن را بسيار سودمند يافتن(Smithee,2004) .
تجارت الكترونيك نيم قرن پيش در برلین ایرلفت2 ريشه گرفت. اين فعاليت به مبادله الكترونيك دادهها بدل گرديد يعني تبادل اسناد استاندارد شده الكترونيكي مربوط به مبادلات از يك رايانه به رايانه ديگر. اگرچه، آنچه هماكنون ميتوان نام تجارت الكترونيك سنتي بر آن نهاد تنها محدود نميشده است و دامنه گستردهاي از شكلهاي گوناگون پيام، رمزينه و پروندهها را در حاشيه ارسال رايانهاي اسناد، دربرميگيرد (Monsuwe,2004).
طي بيست سال گذشته يكي از روندهاي عمده در گسترش تجارت الكترونيك، كاهش چشمگير قيمت سختافزارهاي رايانهاي و مهمتر از آن ايجاد استانداردهاي جهاني براي توسعه سختافزارها بوده است. چنين فرايندي را استانداردسازي يكپارچه سيستمهاي باز مينامند. درمورد نرمافزارها نيز چنين روندي وجود داشته است اما استانداردهاي نرمافزاري هنوز به اندازه استانداردهاي سختافزاري يكپارچه و سازگار نيستند (Shergill,2005).
روند بعدي پس از يكپارچهسازي و استانداردكردن، پديدآمدن امكانات شبكهاي و توانايي ارتباط ميان سيستمهاي گوناگون رايانهاي بوده است. شبكههاي ارتباطي به اين ترتيب مهمترين نقش را در اطلاعرساني و سهيم شدن در اطلاعات بازي كردهاند (Shama,2004).
مهمترين اين شبكهها در دهه 1960 جهت انجام همكاريهاي تحقيقاتي ميان واحدهاي نظامي گوناگون در وزارت دفاع آمريكا شكل گرفت. اين شبكه كه رپانت نام داشت مبناي اوليه اينترنت امروزي بهشمار ميرود (Ranchhod,2000).
امروزه به لطف كاهش چشمگير قيمت سختافزارها و انعطافپذيري و سازگاري استانداردهاي نرمافزاري، امكان مبادله اطلاعات در سطح جهان با هزينههاي اندك براي عامه مردم فراهم شده است. مبناي اصلي و بنيادي تجارت الكترونيك دسترسي سريع، ارزان و آسان به اطلاعات است.
2-7- تعریف بازاریابی الکترونیک
اهمیت برنامهریزی برای بازاریابی در چند سال اخیر رشد فزایندهای داشته است. در بازاریابی ابتدا باید هویت هر مشتری را مشخص کنید و خصوصیات هر یک از آنها را به طور مجزا مورد بررسی قرار دهید. هرچه میزان ارتباط برقرارشده میان شما و مشتریتان نزدیکتر و صمیمیتر باشد، به همان نسبت میتوانید آنها را به سازمان خود وابسته کنید. برقراری این ارتباط صمیمی نیازمند کسب اطلاعات دقیق از مشتریانتان است .(Santosa,2005)
بازاریابی اینترنتی – بازاریابی الکترونیک – امکانات و تسهیلات جدیدی را برای رسیدن به این هدف فراهم آورده است.
بازاریابی الکترونیک فرآیندی بیشتر از بازاریابی سنتی از طریق فناوری اینترنت است. این روش ارتباط دوجانبه میان شما و مشتریانتان برقرار میکند (Pitta,2005).
در این بخش چند سوال اساسی دربارهی بازاریابی نوین مورد بررسی قرار میگیرد: ” بازاریابی الکترونیک چیست؟ “، ” چه امکاناتی را در اختیار سازمانها میگذارد؟” و “چگونه ارتباط متقابل شما و مشتری را حفظ خواهد نمود؟ “، سپس عواملی با اهمیت در بازاریابی الکترونیک معرفی میشوند.
چگونه یک مشتری جدید پیدا کنیم؟ (جذب مشتری) و چگونه این مشتری جدید را حفظ کنیم؟(حفظ مشتری). اینها سوالاتی هستندکه در بازاریابی الکترونیک مطرح هستند. (Palumbo,1998).
بازاریابی الکترونیک همان اهداف بازاریابی سنتی را دنبال میکند، با این تفاوت که بازاریابی الکترونیک با به کارگیری ابزارها و روشهای نوین فناوری جدید به دنبال نوآوری است.
میتوان بازاریابی الکترونیک را به این شکل تعریف کرد:
اداره ارتباط متقابل مشتری در یک محیط پیشرفتهی رسانهای به منظور کسب سود برای شخص یا سازمان مربوط.
بازاريابي الکترونيک به معناي استفاده از اطلاعات و برنامه هايي است که جهت برنامه ريزي و اجراي مفاهيم، توزيع، ترفيع و قيمت گذاري کالاها و خدمات بکار مي روند و سبب انجام معاملاتي مي گردد که اهداف فردي و سازماني را تامين خواهد کرد (Pandit1996).
بازاريابي الکترونيک بر عمليات بازاريابي سنتي تاثيرات زيادي دارد و تکنولوژي هاي بازاريابي الکترونيک بسياري از استراتژي هاي بازاريابي را دگرگون مي کند. هنگامي که شرکت ها هزينه ها را از طريق بازاريابي الکترونيک کاهش مي دهند مي توانند محصول را با قيمت کم تري به مشتري ارائه کنند. بازاريابي الکترونيک از طريق صرفه جويي در زمان خريدار و ايجاد سهولت در خريد هزينه ها را کاهش مي دهد (Novak,2001).
در حقيقت بازاريابي الکترونیک به اين ديدگاه اشاره دارد که چطور اينترنت مي تواند در کنار رسانه هاي سنتي براي ارائه خدمات به مشتريان استفاده شود و به اين بحث اشاره دارد که چطور فرايندها و ارتباطات بازاريابي داخلي و خارجي مي توانند از طريق تکنولوژي ارتباطي و اطلاعاتي بهبود پيدا کنند.
E-marketing (بازاريابي الکترونيک) يک اصطلاح عمومي تر از Online Marketing است. در این بحث بازاریابی الکترونیک و اینترنتی به یک مفهوم بکار می رود و تنها به کاربرد تکنولوژي اينترنت براي دست يابي به هدف هاي بازاريابي اشاره دارد (Pavlou,2001).
از آنجايي که بازاريابي الکترونيک روي اينترنت اتفاق مي افتد، ساختار، خصوصيات و مزاياي اينترنت اثر بسياري روي نقاط قوت بازاريابي الکترونيک دارند به عنوان مثال ساختار اينترنت امکان دسترسي جهاني به اطلاعات و خدمات را امکان پذير مي سازد.
Meffert خصوصيات مختلفي را با يکديگر در آميخته و مزاياي بازاريابي الکترونيک را ارائه مي کند:
1-فرسايش (تحليل) زنجيره ارزش سنتي بعلت وجود زنجيره ارزش جديد و رسانه اي مثل تجارت موسيقي از طريق اينترنت
2-شفافيت بالا در بازار
3-اثرات شبکه اي استفاده از يک platform و فايق آمدن بر قانون سنتي
4-اثرات بيشتر و عميق تر به علت قابليت دسترسي زماني و مکاني وتوانايي بالا براي ديالوگهاي فردي
5-کاهش هزينه هاي تماس و تراکنش
6-انعطاف پذيري بالا و کاهش اطلاعات غير متقارن
7-کارايي و اثر بخشي در فروش
در سطح بين الملل بازاريابي بين الملل جدا از اينکه يک گزينه باشد تبديل به يک الزام استراتژيک شده است. کسب و کارهايي که تنها به بازار خانگي يا Domestic Market خود قناعت مي کنند، در
