از آنها بايد مورد توجه قرار گيرند تا اعتبار پژوهش دچار خدشه نشود.
ابزار اصلي براي گردآوری داده ها در اين پژوهش دو پرسشنامه استاندارد شامل: 1- پرسشنامه کارآفرینی سازماني 2- پرسشنامه عملکرد مي‌باشد.
3-9 مشخصات پرسشنامه
همانگونه که بيان شد ابزار اصلي براي گردآوری داده ها در اين پژوهش دو پرسشنامه استاندارد شامل: 1- پرسشنامه کارآفرینی سازماني 2- پرسشنامه عملکرد مي باشد. علاوه بر 2 بخش فوق، بخشي هم به سوالاتي در خصوص مشخصات فردي پاسخ‌دهنده شامل جنسيت، سن، تحصيلات و سنوات خدمت اختصاص داده شده است. براي طراحي پرسشنامه کارآفرینی سازماني مطابق مدل یونگیو وانگ با چهار متغير ریسک‌پذیری تجارت جدید، نوآوری، خودبهبودی، پیش‌دستی استفاده شد.
جدول 3-3 توزيع سوالات مربوط به کارآفرينی سازماني
متغير مورد بررسي
شاخص‌هاي مورد بررسي
مولفه‌ها
شماره سوالات
کارآفرینی سازماني
ریسک‌پذیری تجارت جدید
پیگیری تجارت جدید در صنایع جدید که با تجارت جاری در ارتباط هستند
1
توسعه خطوط تجاری در صنعت جاری
2
کشف خلاهای جدید برای محصولات در بازارهای جاری
3
اقدامات جسورانه برای حداکثر نمودن احتمال بهره‌برداری از موقعیت‌های پر مخاطره
4
خودبهبودی
تلاش شرکت در جهت بازسازی ایده‌ها و هدف‌های اصلی
5
فعالیت‌های هماهنگ‌کننده میان واحدها برای ارتقا نوآوری شرکت
6
افزایش استقلال داخلی واحدهای مختلف برای ارتقا نوآوری
7
ایجاد رویه‌هایی برای تست ایده‌های جدید نوآوری
8
ایجاد تغییر و تحول در مدل کسب و کار در جهت رقابت
9
نوآوری
سرمایه‌گذاری شرکت برای فعالیت‌های مربوط به توسعه محصولات جدید
10
تعداد محصولات جدید اضافه شده بوسیله شرکت
11
سرمایه‌گذاری در توسعه فن‌آوری‌های اختصاصی (مالکانه)
12
توانایی شرکت برای تولید محصولات جدید
13
تاکید شرکت به پیش‌قدمی پیشرفت‌های فن‌آورانه در صنعتش
14
ارائه طرح‌ها و اندیشه‌های نو درراستای تولید بهترمحصولات
15
پیش‌دستی
فن‌آوری‌های جدید
16
وضع رقابتی (بی‌اثر کردن موقعیت رقبا)
17
پیشگامی شرکت در تولید و معرفی محصولات جدید به بازار
18
شیوه تصمیم گیری (تهاجمی، جسورانه)
19
پرسشنامه عملکرد از نظريه براساس نظریات نارور و اسلاتر و میلر با دو متغير عملکرد مالی و عملکرد تولیدی استفاده شده است.
جدول 3-4 توزيع سوالات مربوط به عملکرد
متغير مورد بررسي
شاخص‌هاي مورد بررسي
مولفه‌ها
شماره سوالات
عملکرد
مالی
رشد سود (در برابر میانگین صنعت )
21
تغییر سود (در پنج سال گذشته)
23-22
ROI (در برابر متوسط صنعت)
20
تولیدی
کیفیت محصول (در برابر رقبای اصلی)
25-27
بهره وری (در برابر رقبای اصلی)
26-28
زمان انتظار بازار (در برابر میانگین صنعت )
24
از مقياس ليکرت براي سنجش متغيرهاي کارآفرینی سازماني و عملکرد در صنایع کاشی و سرامیک استفاده شده است. پيوستار پاسخ‌ها همانطور که در جدول ملاحظه مي‌شود بر پايه طيفي از ( خيلي زياد، زياد، متوسط، کم، خيلي کم) رتبه‌بندي شده و به ترتيب نمره‌هاي يک، دو، سه، چهار و پنج به هر گزينه اختصاص يافته است.
جدول 3-5 طيف ارزش دهي پاسخ‌ها
خيلي زياد
زياد
متوسط
کم
خيلي کم
5
4
3
2
1
3-10 روايي يا اعتبار95 ابزار اندازه گيري
مقصود از روايي آن است که وسيله اندازه‌گيري بتواند خصيصه و ويژگي مورد نظر را اندازه بگيرد (خاکي، 1387، 288).
در واقع، روايي با اين مساله سروکار دارد که يک ابزار اندازه‌گيري تا چه حد چيزي را اندازه‌گيري مي‌کند که ما فکر مي‌کنيم (بيابانگرد، 1384 : 336). جهت تعيين اعتبار ابزار اندازه‌گيري، از سه روش اعتبار محتوا96 ، اعتبار ملاکي97 و اعتبار سازه98 استفاده مي‌شود.
در پژوهش حاضر، از روش اعتبار يا روايي مفهومي استفاده شده است . زيرا هنگامي که اعتبار تجربي امکان پذير نباشد يا مشکل بتوان از طريق تجربي يا عملي براي يک اندازه يا بافته اعتبار کسب کرد اعتبار مفهومي استفاده شده است و در واقع از طريق گواه و معيار‌ها محقق در پي آن بر مي‌آيد که نشان دهد که روا است مفهومي را اندازه گرفت ( خاکي، 1382: 288 ).
در اين پژوهش ابزار جمع‌آوري داده‌ها (پرسشنامه)، که در تهيه آن از شاخص‌هاي استاندارد شده بين‌المللي استفاده شده است، بنابراين پرسشنامه مورد نيز به عنوان يکي از ابزار جمع‌آوري داده‌هاي اين پژوهش نيز داراي اعتبار مناسب بوده و در واقع اعتبار آن به طريق محتوايي حاصل شده است. اعتبار محتواي يک آزمون معمولا توسط افرادي متخصص در موضوع مورد مطالعه تعيين مي‌شود. اصطلاحات پرسشنامه مذکور نيز با مشورت و صلاحديد اساتيد متخصص و روش پژوهش صورت گرفته است. بنابراين اعتبار محتوايي اين پرسشنامه توسط اساتيد راهنما و مشاور و چند تن از افراد صاحب‌نظر مورد تاييد قرار گرفته است و از اعتبار لازم برخوردار مي‌باشد.
3-11 پايايي99 ابزار اندازه‌گيري پژوهش
منظور از پايايي آن است که اگر ابزار اندازه‌گيري را در يک فاصله زماني کوتاه چندين بار و به گروه‌هاي واحدي از افراد بدهيم نتايج حاصل نزديک به هم باشد (خاکي، 1382، 24 5). براي اندازه‌گيري پايايی از شاخصي به نام “ضريب پايايي” استفاده مي‌کنيم و اندازه‌ي آن معمولا بين صفر تا يک تغيير مي‌کند. ضريب پايايي صفر معرف عدم پايايي و ضريب پايايي يک، معرف پايايي کامل است (بازرگان و ديگران، ،1383 166).
در اين پژوهش به منظور تعيين پايايي آزمون از روش آلفاي کرونباخ استفاده شده است. اين روش براي محاسبه هماهنگي دروني ابزار اندازه‌گيري که خصيصه‌هاي مختلف را اندازه‌گيري مي‌کند به کار مي‌رود.
براي محاسبه ضريب آلفاي کرونباخ ابتدا بايد واريانس نمره‌هاي هر زير مجموعه سوال‌هاي پرسشنامه و واريانس کل را محاسبه کرد. سپس با استفاده از فرمول زير مقدار ضريب آلفا را محاسبه مي‌کنيم:
كه در آن : k = تعداد سوال‌هاي پرسشنامه يا آزمون، S2 = واريانس کل پرسشنامه يا آزمون، Si2 = واريانس سوال يا گويه ام است
معمولا آلفاي کمتر از 0.6 پايايي ضعيف، 0.6 تا 0.8 قابل قبول و بالاتر از 0.8 نشان دهنده پايايي بالا مي‌باشد. بديهي است که هرچه اين عدد به يک نزديکتر باشد بهتر است. بنابراين به منظور اندازه‌گيري قابليت اعتماد، از روش آلفاي کرونباخ و با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام گرديده است.
با استفاده از نرم‌افزار ضريب آلفاي کرونباخ براي سنجش پايايي پرسشنامه براي تمامي 175 نفري که به عنوان نمونه انتخاب شده اند 0.927 محاسبه شده و چون اين مقدار بيشتر از 70% است پرسشنامه پايايي لازم برخوردار است.
جدول 3-6 آلفاي کرونباخ کل پرسشنامه
تعداد سوال
آلفاي کرونباخ
28
0.927
در جدول 3-7 ضريب آلفاي کرونباخ براي هر شاخص محاسبه شده است.
جدول 3-7 ضريب آلفاي کرونباخ براي هر شاخص
نام شاخص
آلفاي کرونباخ
ریسک‌پذیری تجارت جدید
0.925
خودبهبودی
0.919
نوآوری
0.916
پیش‌دستی
0.929
مالی
0.920
تولیدی
0.914
اين اعداد نشان‌دهنده آن است که پرسشنامه مورد استفاده، از قابليت اعتماد و يا به عبارت ديگر از پايايي لازم برخوردار مي باشد.
3-12 روش‌هاي تجزيه و تحليل داده‌هاي پژوهش
پردازش داده‌ها معمولا در دو سطح انجام مي‌شود:
3-12-1 توصيف داده‌ها (روش‌هاي توصيفي):
در مرحله توصيف داده‌ها جامعه مورد مطالعه، با توجه به متغيرهاي مورد نظر توصيف شده، تصويري از وضعيت موجود ارائه ميگردد. براي تبين اين وضعيت از آمار توصيفي، که طيف نسبتا گسترده‌اي تشکيل مي‌دهد، استفاده ميگردد.
در اين پژوهش ، توصيف داده‌ها با جداول توزيع فراواني, شاخص‌هاي مرکزي و پراکندگي ميانه, ميانگين, واريانس, انحراف از معيار و نمودار صورت گرفته است.
3-12-2 تجزيه و تحليل و تبيين داده‌ها (روش‌هاي استنباطي)
روش آماري مورد استفاده آمار استنباطي در اين پژوهش آزمون کولموگروف-اسميرنوف، روش ضريب همبستگي پيرسون، تحليل رگرسيون چندگانه مي باشد.
که توضيحات مختصري در مورد اين روش ها ارائه ميگردد.
