با شاخصه‌هايي همچون شرايط تاريخي، شرايط جغرافيايي، شرايط فرهنگي، شرايط اقليمي، شرايط جغرافياي سياسي ايراني داشتن تاکيد مي‌کنند که: الگوي ايراني طراحان آن متفکران ايراني هستند. ما نمي‌خواهيم اين الگو را از ديگران بگيريم، ما مي‌خواهيم آنچه را که خودمان لازم مي‌دانيم، مصلحت کشورمان مي‌دانيم، آينده‌مان را مي‌توانيم با آن تصوير و ترسيم کنيم، اين را در يک قالبي بريزيم
4-25-6 ) پيشرفت
منظور از پيشرفت وجود حرکت، تکاپو و جهش از وضع موجود به سمت رسيدن به وضع مطلوب يعني چشم‌انداز يا اهداف بلند‌مدت و ميان‌مدت است، در اين الگو، ايستايي، رکود، توقف و ترديد راه ندارد و اين پيشرفت بايد در مقايسه با رقباي ما مشهود و ملموس باشد، رشد و تعالي انسان محقق شود.
4-26) اهداف تشکيل نشست‌هاي انديشه راهبردي
رهبر معظم انقلاب، سلسله نشست‌هايي را با اين عنوان ترتيب دادند و از قاطبه صاحبنظران مربوطه دعوت کردند و نظرات آنان را شنيدند و ديدگاه‌هاي برخي را نيز به طور مکتوب گرفتند و تاکيد نمودند که طراحي الگوي ايراني اسلامي پيشرفت بايد به گفتمان عمومي تبديل شود، در عين حال ولي‌امر مسلمين سه هدف اصلي را برجسته دانستند:
1- درگير شدن متفکران و انديشه ورزان در مسائل کلان کشور: مقصود ما. . در درجه اول اين است که متفکران کشور، انديشه‌ورزان کشور، خودشان را درگير مسائل کلان کشور بکنند. (10/9/89) بديهي است تدوين الگوي ايراني اسلامي پيشرفت يکي از مسائل کلان کشور است.
2- ايجاد يک فرهنگ و يک گفتمان در جامعه: هدف دوم اين است که يک فرهنگ و يک گفتمان، اول در ميان نخبگان و به تبع آن در سطح عموم جامعه به وجود بيايد. . متاسفانه جامعه نخبگاني ما هنوز در بخش‌هاي مهمي از اين مسئله به يک نتيجه صحيح و درست نرسيده‌اند، که اين بايد اتفاق بيفتد و به حول و قوه الهي اتفاق خواهد افتاد. (همان)
3- ريل‌گذاري و جاده‌سازي براي اداره کشور در ده‌ها سال آينده: اين جلسات به ريل گذاري و جاده سازي منتهي خواهد شد. اين کار متعلق به اشخاص و مقامات نيست، کار متعلق به بنده نيست، اين کار همه است، همه ما در زمينه اين کاري که دارد انجام مي‌گيرد، مسئوليت داريم، هرکدام به قدر توانائي‌هاي خودمان، ظرفيت‌هاي خودمان، سعه و شعاع قدرتي که در اختيار ما هست، در اين زمينه مسئوليم، که بايد انشاء الله دنبال کنيم.
4-26-1) پيش‌فرض‌ها
تهيه اين الگوي جامع چند پيش‌فرض اساسي دارد. يکي اينکه محصول اين کار، آني و زود بازده نيست و نبايد انتظار داشت در يک يا چند جلسه به نتيجه برسد بلکه يک کار بلند مدت است دوم اينکه نتيجه اين تلاش‌ها يک سند بالادستي براي نظام خواهد بود و نسبت به همه اسناد برنامه‌اي کشور و سند چشم انداز بيست‌ساله و سياستگذاري‌هاي خرد و کلان کشور اولويت دارد سوم اينکه اين الگو منعطف است و جمود و توقف درآن راه ندارد و راهبردهاي آن به حسب شرايط واقتضائات زمان تغيير مي‌کند و حک و اصلاح مي‌شود.
4-27) عرصه‌هاي پيشرفت
الگوي اسلامي ايراني پيشرفت از جامعيت لازم برخوردار خواهد بود و تمامي ابعاد و عرصه‌هاي مورد نياز کشور را شامل مي‌شود. رهبر معظم انقلاب در بيانات خويش در نخستين جلسه نشست‌هاي راهبردي تدوين الگو، مهمترين عرصه‌هاي پيشرفت را در چند محور اساسي دسته‌بندي نمودند:
4-27-1) پيشرفت در عرصه تفکر، منطق و بصيرت
ما بايستي جامعه را به سمت يک جامعه متفکر حرکت دهيم، اين هم درس قرآني است، البته اين از مجموعه نخبگان شروع خواهد شد، بعد سرريز خواهد شد به آحاد مردم.
4-27-2) پيشرفت در عرصه علم
البته علم هم خود، محصول فکر است. خوشبختانه چندسالي است که اين حرکت شروع شده، نوآوري علمي و حرکت علمي و به سمت استقلال علمي حرکت کردن.
4-27-3) پيشرفت در عرصه زندگي و کارو تلاش
همه چيزهايي که در زندگي يک جامعه به عنوان مسائل اساسي و خطوط اساسي مطرح است، در همين عنوان مي‌گنجد. مثل امنيت، عدالت، رفاه، استقلال، عزت ملي، آزادي، تعاون، حکومت، اينها همه زمينه‌هاي پيشرفت است، که بايد به اينها پرداخته شود.
4-27- 4) پيشرفت در عرصه معنويت، ايمان و اخلاق
که از همه اينها مهم‌تر است و روح همه اينهاست. ما بايستي اين الگو را جوري تنظيم کنيم که نتيجه آن اين باشد که جامعه ايراني ما به سمت معنويت بيشتر پيش برود. . بايد براي همه روشن شود که معنويت نه با علم، نه با سياست، نه با آزادي، نه با عرصه‌هاي ديگر، هيچ منافاتي ندارد، بلکه معنويت روح تمام اينهاست. البته نمونه کامل اين دنيا در دوران ظهور حضرت بقيه الله (ارواحنافداه) اتفاق خواهد افتاد. (رهبرمعظم انقلاب، 10/9/89).
4-28) الزامات مهم طراحي الگوي پيشرفت اسلامي
اسلامي بودن الگوي پيشرفت مانند هر مقوله ديگر داراي شاخصه‌ها، و الزاماتي است که بدون مراعات دقيق آنها در فرايند طراحي و اجرا نمي‌توان مدعي اسلامي بودن شد. برخي از مهمترين اين الزامات عبارتند از:
4-28-1) اعتقاد به توحيد و مبدا عالم:
اين اولين مسئله است. مهمترين مشکل دنيايي که امروزه رنگين ترينش در غرب متجلي است، جدايي از خدا و اعتقاد به خدا و التزام به اعتقاد به خداست. (بقره/156، حشر/24، فتح/4، حشر/24)
4-28-2) توجه کامل به معاد، محاسبه و زندگي پس از مرگ
ملتي که به حساب و کتاب “فمن يعمل مثقال ذره خيرا يره و من يعمل ذره شرا يره ” باور دارد و در برنامه عملي‌اش لحاظ کند در زندگي‌اش تحول اساسي پديد مي‌آيد. (زلزال/7و8، عنکبوت/64) جهاد و ايثار بدون اعتقاد به معاد معنا پيدا نمي‌کند.
4-28-3 ) نگاه اسلامي به رستگاري و محور بودن انسان
انسان، محور است. همه اين مسائلي که ما داريم بحث مي‌کنيم، مسئله عدالت، امنيت، رفاه، عبادت، براي اين است که فرد انسان سعادتمند شود و اينها از مقدمات نجات و سعادت انسان هستند. و هدف نهايي عبارت است از رستگاري انسان. (مائده/2، حديد/25، بلد8-10)
4-28-4 ) پيوستگي دنيا و آخرت
دنيا مزرعه آخرت است. (ارشاد القلوب، 1368، ص89) دنيا و آخرت دوروي يک سکه هستند، کافر همين حالا توي جهنم است اما نمي‌فهمد. (توبه/49).
4-28-5 ) توجه به نگاه اسلام به امر حکومت
صلاح فردي در امر حکومت در اسلام، بسيار مهم و اساسي است، هرکس به هر اندازه‌اي از مديريت که مي‌خواهد مباشرت کند، بايستي صلاحيت آن را در خويش به وجود بياورد يا در خودش ببيند و بپذيرد، بدون اين، عمل نامشروعي انجام داده است. (دخان/31) در امر حکومت، اسراف، علو و استعلاء و استئثار، دست به دست کردن بيت‌المال بين خودشان و. . ممنوع و مردود است.
4-28-6 ) نگاه اسلامي و نگاه غير مادي به اقتصاد
بسياري از اين مشکلاتي که در دنيا پيش آمده، به خاطر نگاه مادي به مسئله اقتصاد و مسئله پول و مسئله ثروت است. اسلام براي ثروت اهميت قائل است، اعتبار قائل است، توليد ثروت در اسلام مطلوب است، منتها با نگاه الهي و معنوي. نگاه الهي و معنوي اين است که از اين ثروت براي فساد، براي ايجاد سلطه، براي اسراف نبايد استفاده کرد، از اين ثروت بايستي براي سود جامعه بهره برد.
4-28-7) عدالت محوري
يکي از ارکان اصلي اين الگو بايد حتما مسئله عدالت باشد. اصلا عدالت معيار حق و باطل حکومتهاست. يعني در اسلام اگر شاخص عدالت وجود نداشت حقانيت و مشروعيت زير سوال است. (رهبر معظم انقلاب اسلامي، 10/9/89)
4-29) ديگرالزامات تحقق الگوي اسلامي ايراني پيشرفت
1. تحول در علوم اجتماعي و علوم انساني مبتني بر آموزه‌هاي وحياني.
2. شناسايي و سازماندهي صاحبنظران مسلمان.
3. برنامه ريزي براي آموزش و ترويج الگوي طراحي شده.
4. حفظ استقلال جمهوري اسلامي ايران.
5. حفظ وحدت و استحکام اجتماعي اقشار مختلف و تمامي مسلمانان.
6. تدريجي بودن تحقق آن.
7. استفاده از تجارب موفق در جهان.
8. مبارزه همه‌جانبه با نظام سلطه و افشاي ماهيت آن.
9. ايجاد اميدواري در مردم به ويژه جوانان.
10. حمايت از محرومين و مستضعفان جهان.
11. تقويت فرهنگ کار و تلاش وجهاد اقتصادي.
12. تلاش براي تحقق عدالت اجتماعي در همه ابعاد.
13. حفظ و تحکيم بنيان خانواده و پايه‌ريزي نظام تعليم و تربيت اسلامي.
14. تاسيس حلقه‌هاي فکري و کرسي‌هاي نظريه‌پردازي و توسعه همه‌جانبه علم، فناوري و تفکر. (عليرضا علي احمدي، ، 1390، ص129)
4-30) دلايل ايجاد مرکز الگوي اسلامي ايراني پيشرفت براي نخبگان
دردوم خرداد 1390 رهبر معظم انقلاب اسلامي طي حکمي مرکز الگوي اسلامي ايراني پيشرفت را تاسيس و آقاي دکتر صادق واعظ زاده را به رياست مرکز و رئيس شوراي عالي آن مصوب کردند در اين حکم اعضاي شوراي عالي مرکز نيز تعيين گرديدند که عبارتند از: حجج اسلام علي‌اکبر رشاد، احمد واعظي، سيد‌حسين مير‌معزي، و آقايان دکتر پرويز داودي، سيد‌منصور خليلي عراقي، محمد‌هادي زاهدي وفا، هادي اکبر‌زاده، سعيد جبل عاملي، سيد‌حبيب‌الله مير‌غفوري.
در نخستين جلسه شوراي عالي مرکز که در 18 خرداد 1390 برگزار شد حدود و گستره الگوي اسلامي ايراني پيشرفت و روش‌شناسي تحقيق و تدوين آن مورد بحث قرار گرفت و بر استفاده از ظرفيت‌هاي گسترده فکري و تخصصي کشور و توجه به کار‌هاي پژوهشي انجام شده و در دست انجام تاکيد شد. همچنين آئين نامه داخلي شوراي عالي مرکز نيز به تصويب رسيد.
تاکنون چندين همايش موضوعي و تخصصي در اين رابطه برگزار شده و صاحبنظران رشته‌هاي مختلف حوزوي و دانشگاهي نظرات و ديدگاه‌هاي خود را ارائه کرده‌اند.
پيش از تاسيس مرکز الگوي اسلامي ايراني پيشرفت دو نشست صميمي از سوي رهبر معظم انقلاب با عنوان نشست انديشه‌هاي راهبردي در حضور معظم‌له و با شرکت نخبگان و کارشناسان رشته‌ها و عرصه‌هاي مرتبط اعم از حوزوي و دانشگاهي تشکيل شد، نشست اول در مورخ 10/9/89 و نشست دوم در 1/3/90 برگزار شدند محتواي نشست اول در مباحث پيشين اين نوشتار مورد بحث قرار گرفت و معظم له در نشست دوم به طور مبسوط به ضرورت توجه همه جانبه به مقوله عدالت و جايگاه آن در مکتب حيات‌بخش اسلام و معارف نوراني وجاودان قرآن کريم و ضرورت عنايت بدان در الگوي اسلامي ايراني پيشرفت تاکيد و تصريح نمودند.
4-31) نقاط افتراق و اشتراک توسعه و پيشرفت
در مباحث مطرح شده از سوي رهبر معظم انقلاب اسلامي، پيشرفت غير از توسعه قلمدادگرديد، در بيانات معظم‌له به نقاط افتراق و اشتراک دو مفهوم توسعه و پيشرفت اشاره شده است که اهم آن مطالب به اختصار ارائه مي‌شود.
الف) مهمترين نقاط افتراق پيشرفت و توسعه عبارتند از:
4-31-1) عدالت
پيشرفت همراه با عدالت است اما توسعه همواره منهاي عدالت بوده است در غرب به عدالت توجه نمي‌شود و حتي عدالت اجتماعي را مانع توسعه مي‌دانند.
4-31-2 ) الگوي بومي يا غربي
در توسعه، منظور غربي‌ها از توسعه يافتگي مترادف با غربي شدن است، کشورتوسعه يافته کشوري است که کاملا در تمامي ابعاد و عرصه‌ها، فرهنگ و هنجارهاي غربي را پذيرفته و بکار بسته است. و از نگاه آنان کشور در حال توسعه به کشوري اطلاق مي‌شود که در حال پذيرش و تحقق و کاربست فرهنگ غرب است اما الگوي پيشرفت، خاستگاه بومي و اسلامي دارد، درآن استقلال همه‌جانبه محقق مي‌شود.
4-31-3 ) نگاه به انسان
در اسلام هدف از پيشرفت رستگاري و رشد و تکامل و تعالي و آسايش انسان است و انسان را خليفه و جانشين خداوند مي‌داند و در قانونگذاري، برنامه‌ريزي و اجرا به نيازهاي اساسي انسان توجه دارد. اما در توسعه غربي انسان جايگزين خدا قلمداد مي‌شود و خواست انسان را معيار حق مي‌دانند، نسبت به انسان تنها نگاه مادي و ابزاري و دنيوي دارند و به اخلاق و معنويت توجه ندارند.
ب) وجوه اشتراک پيشرفت و توسعه
1. روح خطر پذيري
2. روح ابتکار و خلاقيت
3. اقدام و انضباط
اين‌گونه امور در هر جامعه‌اي براي پيشرفت و توسعه لازم و ضروري هستند.
4-31-4) پيشنهاد کابردي
براساس تاکيدات مصرح رهبر معظم انقلاب اسلامي مبني بر وظيفه همگاني در ايجاد فرهنگ و گفتمان پيشرفت اسلامي ايراني در سراسر کشور و ضرورت تحقق مطالبات معظم‌له شايسته است مسئولان، نخبگان، هاديان، مربيان و
