مالكيت مديريتي، مالكيت نهادي و نوع حسابرس و هزینه‌های نمايندگي با استفاده از معيار نسبت به‌کارگیری دارایی‌ها
رگرسيون حداقل مربعات عادي
نتايج نشان داد هزینه‌های نمايندگي بنگاه‌هاي سابقاً دولتي به‌گونه‌ای معنی‌دار بعد از خصوصی‌سازی افزایش‌یافته است؛ و با سازوكارهاي تمركز مالكيت، استقلال هیئت‌مدیره، مالكيت مديريتي و نهادي رابطه معنی‌داری دارد.
تاریخ
محقق
متغیرها
مدل
نتایج
1390
عثمانی و همکاران
درصد مالکان نهادی، درصد اعضای غیرموظف در هیئت‌مدیره و نوع حسابرس به‌عنوان متغیرهای مستقل و درماندگی مالی به‌عنوان متغیر وابسته
رگرسیون ساده، لجستیک و چندگانه
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در کل دوره و در تک‌تک سال‌های پژوهش رابطه معنادار و منفی بین درصد اعضای غیرموظف هیئت‌مدیره و درماندگی مالی وجود دارد. این یافته‌ها همچنین رابطه قابل‌توجه و معناداری را بین درصد مالکان نهادی و نوع حسابرس با درماندگی مالی نشان نداد.
1390
هاشم و خرم
درصد مالکيت سرمایه‌گذاران نهادي، درصد مالکيت سهام مديران، درصد اعضاي غیرموظف هیئت‌مدیره، نسبت بدهي کوتاه‌مدت به کل بدهي و هزینه‌های نمايندگي
تجزیه‌وتحلیل پانلي
نتايج به‌دست‌آمده حاکي از آن بود که در سطح اطمينان 95 درصد، بين درصد مالکيت سرمایه‌گذاران نهادي، درصد مالکيت سهام مديران، درصد اعضاي غیرموظف هیئت‌مدیره، نسبت بدهي کوتاه‌مدت به کل بدهي و هزینه‌های نمايندگي رابطه منفي و معنی‌داری وجود دارد. نتايج تحقيق با فرض وجود ارتباط بين نسبت بدهي شرکت‌ها با هزینه‌های نمايندگي مطابقت ندارد.
1389
مراد زاده فرد و دیگران
جریان نقدی آزاد شرکت با ارزش بازار سهام
داده‌های ترکیبی
در سطح کل شرکت‌ها بین جریان نقدی آزاد شرکت و قیمت سهام در سطح خطای 5 درصد ارتباط معناداری وجود ندارد و این نتیجه‌گیری در سطح صنایع مختلف نیز صدق می‌کند، فقط در صنایع کانی غیرفلزی ارتباط معناداری وجود دارد.
1388
فخاری و علی تبار
تقسیم سود و حاکمیت شرکتی
داده‌های ترکیبی
رابطه معکوس معناداری بین شاخص حاکمیت شرکتی و تقسیم سود وجود دارد.
مدل مفهومی تحقیق
در این تحقیق از مدل لی و همکاران (2013) استفاده شده است. اینان تحقیق خود را در مورد رابطه بین حاکمیت شرکتی بر مبنای تئوری نمایندگی و نگهداشت وجه نقد به انجام رسانیده‌اند. این مدل خود بر پایه مدل اصلاح‌شده‌ای از مدل پیشنهادی دنیس و اوسوبو (2008) تعریف‌شده که از آن برای بیان تغییرات در وجه نقد استفاده شده است. طی سال‌های اخیر از این مدل تعدیل‌شده در تحقیق‌هایی چون لانگ (2005)، کارپاویوس (2012) برای تعیین ارتباط بین حاکمیت شرکتی و نگهداشت وجه نقد است. در تحقیق اینان نگهداشت وجه نقد سهام به‌عنوان متغیر وابسته و حاکمیت شرکتی به‌عنوان متغیر مستقل بوده است. مدل تحقیق آن‌ها به‌صورت زیر می‌باشد:
LIQ=α+β_1 〖GOV〗_1+β_2 〖GOV〗_2+β_3 〖GOV〗_3+β_4 〖GOV〗_4+β_5 〖Size〗_(i,t)+β_6 〖Volatility〗_(i,t)+β_7 〖Price〗_(i,t)+β_8 〖Float〗_(i,t)+β_9 〖Voiume〗_(i,t)+ε
یادآور می‌شود لی و همکاران (2013) از متغیرهای اندازه شرکت، نوسان بازده, قیمت سهم, گردش سهام و حجم معاملات به‌عنوان متغیر کنترلی یاد کرده‌اند. درحالی‌که در انجام تحقیق خود هیچ نوع کنترلی بر این متغیرها توسط محققین اعمال نشده است و همانند متغیرهای جدایی نقش رئیس هیئت‌مدیره از مدیرعامل ، میزان مالکیت و نفوذ دولت، میزان سهام شناور آزاد و سهامداران نهادی که مستقل تلقی شده‌اند، در کنار هم به‌عنوان متغیرهای تعریف‌شده در رابطه خطی فوق‌الذکر آورده شده است. در تحقیق حاضر به جهت ایفای نقش متغیرهای مستقل به همه این متغیرهای ، متغیر مستقل اطلاق شده است.
در این تحقیق مشابه کار لی و همکاران (2013) معادله فوق‌الذکر به‌عنوان یک رابطه پارامتریک تعریف‌شده که در آن مقادیر متغیرهای مستقل و تابعی بر مبنای عملکرد تاریخی شرکت‌ها در یک بازه 5 ساله تعیین و 9β و …و 2β و 1β و α به‌عنوان پارامترهای مجهولی تلقی شده که با استفاده از رگرسیون خطی مرکب و تحلیل داده‌های تابلویی برآورد شده‌اند.
فصل سوم:
روش تحقیق
مقدمه
در این فصل ابتدا در مورد روش تحقیق بحث می‌شود، سپس با جامعه آماری، حجم نمونه و روش اندازه‌گیری و همچنین ابزار جمعآوری اطلاعات آشنا شده و درنهایت پس از تشریح متغیرهای تحقیق و شیوه سنجش آن‌ها، در مورد روش تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و نحوه آزمون فرضیات بحث می‌شود.
روش کلی تحقیق
روش تحقيق مورداستفاده در اين تحقيق از جهت هدف، روش گردآوری داده‌ها و استنتاج و نهایتاً طرح تحقيق به‌صورت زير بوده است:
روش تحقيق از جهت هدف: با توجه به اینکه تحقیق حاضر با به‌کارگیری مدل‌ها، روش‌ها و نظریه‌های موجود در راستای تبيين و حل مسائل مبتلا به یا بهبود وضعیت در قلمرو تحقيق انجام‌گرفته، از جهت هدف “کاربردی” است.
روش تحقيق از جهت روش استنتاج: با عنایت به اینکه از جامعه آماری (شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران) نمونه تصادفي انتخاب‌شده است، روش استنتاج در بيان مشاهدات نمونه‌ای، “توصيفي ” و در تعميم مشاهدات نمونه‌ای به شرکت‌های منتخب بورسي به‌عنوان جامعه آماري “تحليلي یا استقرایی ” است.
روش تحقيق از جهت طرح تحقیق: نهایتاً با عنایت به اینکه داده‌های اصلی تحقیق در کار میدانی بر مبنای عملکرد گذشته و داده‌های تاریخی(Historical Data) مندرج در صورت‌های مالی به‌دست‌آمده است، طرح تحقیق ” پس رویدادی ” است.
جامعه آماری
جامعه آماری مربوط به این تحقیق شامل شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار بوده است که شرایط زیر را دارا باشند:
1) سهام شرکت از سال 88 تا 92 در بورس اوراق بهادار تهران معامله‌شده باشد.
2) نماد معاملاتي شرکت به تابلوي غیررسمی منتقل نشده باشد.
3) نماد معاملاتی شركت فعال و براي حداقل یک‌بار در سال معامله‌شده باشد.
4) سال مالی شرکت به پایان اسفندماه ختم شود و در دوره موردمطالعه تغییر سال مالی نداده باشد.
5) اطلاعات مالی شرکت در دوره موردمطالعه در دسترس باشد.
6) شرکت باید در گروه شرکت‌های واسطه‌گری مالی نباشد.
حجم نمونه و کفایت آن
حجم نمونه موردنظر با استفاده از جدول مورگان به‌دست‌آمده است. جدولی که به نام جدول مورگان معروف است يکي از پرکاربردترين روش‌ها براي محاسبه حجم نمونه آماري است. جدول مورگان درواقع حاصل زحماتی است که Robert v. Krejcie و Daryle w. Morgan کشیده‌اند و به ازای مقادیر مختلف از اندازه‌های جامعه با استفاده از فرمول کوکران نمونه را برآورد کرده‌اند.
شرکت‌هایي كه اطلاعات موردنیاز جهت محاسبه متغیرهای تحقیق را ارائه ننموده‌اند، از جامعه مطالعاتی حذف و درنهایت 160 شرکت به‌عنوان جامعه مطالعاتی تحقیق برای یک دوره 5 ساله انتخاب شدند. سپس با توجه به جدول مورگان، تعداد نمونه موردنظر 113 شرکت می‌باشد که با استفاده از روش تصادفی ساده، نمونه تحقیق را به دست آوردیم.
بنابراین حجم نهایی نمونه 565 سال-شرکت بوده است که به‌عنوان داده‌ها در آزمون فرضیه‌ها استفاده‌شده است.
روش نمونه‌گیری و دلیل انتخاب
به جهت عدم استفاده از متغيرهاي كنترلي در تحقيق، روش نمونه‌گیری در اين تحقيق، روش تصادفي ساده بوده است. بدين منظور جامعه آماري به شرح تعریف‌شده در بند 3-4 با اعداد 1 تا 160 کدگذاری شده و با استفاده از شبیه‌سازی كامپيوتري در اين بازه، 113 عدد انتخاب گرديد. در انتها بر اساس فهرست كدگذاري شرکت‌ها، شرکت‌های متناظر با كدهاي انتخاب‌شده به‌عنوان نمونه تصادفي آماري انتخاب و داده‌هاي خام عملكردي در ارتباط با آن‌ها گردآوري شد.
روش گردآوری داده‌ها
1) روش مطالعه کتابخانه‌ای : ازاین‌روش برای تبیین مبانی نظری تحقیق و گردآوری پیشینه تحقیق استفاده می‌شود . در این راستا کتاب‌ها ، پایان‌نامه‌ها ، و مقاله‌های فارسی و انگلیسی موردبررسی و استفاده قرارگرفته است .
2) روش مطالعه اسناد و مدارک : به‌منظور دستیابی به داده‌های موردنیاز برای پردازش فرضیه‌های تحقیق ، از روش مطالعه اسناد و مدارک با توجه به اطلاعات ارائه‌شده شرکت‌ها استفاده شده است . در این راستا ، صورت‌های مالی و یادداشت‌های توضیحی شرکت‌ها مورداستفاده قرارگرفته است .
3) کاوش اینترنتی : برای تبیین بخشی از مبانی نظری تحقیق و گردآوری پیشینه تحقیق استفاده شده است .
ابزار گردآوری داده‌ها
الف) فیش : برای ثبت و ضبط مطالب به‌دست‌آمده در بررسی اسناد و مدارک در مطالعات کتابخانه‌ای که اعتبار و پایایی خود را در سطح بالایی حفظ می‌کند ، استفاده شده است.
ب) جدول : جهت تلخیص داده‌ها با استفاده از اطلاعات شرکت‌ها و با توجه به اسناد و مدارک ارائه‌شده توسط آن‌ها به سازمان بورس اوراق بهادار تهران از جداول تلخیص داده‌ها استفاده شده است .
پایایی و اعتبار ابزار تحقیق
الف ) پایایی ابزار تحقیق : پایایی یعنی تکرارپذیری نتایج اندازه‌گیری . یعنی اگر اندازه‌گیری تکرار شود همان نتایج قبلی به دست آید . به‌طورکلی اگر مبدأ زمانی یک متغیر، تغییر کند و میانگین و واریانس و کوواریانس آن تغییری نکند، در آن صورت متغیر پایاست و در غیر این صورت متغیر، نا پایا خواهد بود. در پژوهش حاضر برای تشخیص پایایی از آزمون ADF فیشر استفاده شده است .
ب ) اعتبار ابزار تحقیق : برای تعیین اعتبار محتوایی ، در تحقیقات پس رویدادی از منابع یا مدارک ممیزی شده و نیز استفاده از منابع موازی که همدیگر را تائید کنند استفاده می‌شود ، که این کار دقت و اعتبار را بالا می‌برد . در این تحقیق هم برای تعیین اعتبار به مطالعه و بررسی صورت‌های مالی و یادداشت‌های پیوست صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی استناد شده است .
روش‌ها و ابزار تجزیه‌وتحلیل داده‌ها
در این تحقیق جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به ترتیب از ابزار و روش‌های زیر استفاده شده است:
1) روش‌های آماری:
که در چهار دسته روش‌های توصیفی، روش‌های تحلیل پیش‌فرض‌ها ، روش‌های تعیین ارتباط بین متغیرها و نهایتاً روش‌های تعمیم‌یافته‌ها از نمونه به جامعه آماری تقسیم می‌شوند.
الف) روش‌های توصیفی :
که در این تحقیق از جدول توزیع فراوانی ، نمودار میله‌ای و هیستوگرام ، نمودار پراکندگی ، شاخص‌های آماری میانگین ، انحراف معیار ، حداقل و حداکثر ، ضرایب چولگی و کشیدگی استاندارد برای توصیف نمونه آماری و توصیف داده‌ها استفاده شده است.
ب) روش‌های تحلیل پیش‌فرض‌ها :
ازآنجاکه به تبعیت از تحقیقات مشابه و مرتبط در این تحقیق نیز از رگرسیون خطی مرکب استفاده شده و در این تحلیل رگرسیونی از داده‌های عملکردی سال‌های (1388-1392) به‌عنوان یک بازه زمانی 5 ساله و درنتیجه به روش داده‌های تابلویی(DATA Panel ) استفاده شده است،پیش‌فرض‌های این روش به شرح زیر ارزیابی شده است :
یک)ارزیابی نرمال بودن توزیع متغیرها: ازاین‌روش برای ارزیابی نرمال بودن توزیع متغیرهای وابسته و مستقل تحقیق استفاده شده و آزمون مورداستفاده با آماره جارگ-برا بوده و در مواردی که فرض نرمال بودن برقرار نبوده از تبدیل لگاریتم مجذورات متغیر بهره گرفته‌شده است.
دو)ارزیابی نرمال بودن توزیع باقی‌مانده‌ها: در این راستا از مقایسه هیستوگرام توزیع خطاها با منحنی متناظر نرمال استاندارد استفاده شده است. تقریباً صفر بودن میانگین و یک بودن انحراف معیار توزیع خطاها حاکی از انطباق توزیع خطاها بر توزیع نرمال تلقی شده است.
سه)آزمون ثبات واریانس‌ها: در این زمینه از آزمون وایت با فرض صفر همسانی یا برابری واریانس‌ها و نمودار پراکندگی استفاده شده است
چهار)استقلال خطی متغیرهای مستقل: به‌منظور ارزیابی استقلال خطی متغیرهای مستقل و به تعبیری برقراری فرض جمع‌پذیری از تحلیل همبستگی خطی پیرسون استفاده شده است که در آن به صفر میل کردن ضرایب همبستگی حاکی از قابل‌اغماض بودن تأثیرات متقابل متغیرها و به تعبیری استقلال خطی متغیرهای مستقل بوده است.
پنج) همسان‌سازی داده‌ها: در مواردی که داده‌های مربوط به یک متغیر به‌صورت مطلق و بر مبنای ارزش
