وَعْدَكَ الْحَقُّ وَ أَنتَ أَحْكَمُ الحَاكِمِينَ? (هود/45)
و نوح پروردگار خود را ندا کرد و گفت: پروردگارا! پسرم از خاندان من است و قطعاً وعده تو راست است و تو بهترين داوراني.
? وَ إِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ‌هاذَا الْبَلَدَ ءَامِنًا وَ اجْنُبْنىِ وَ بَنىَِّ أَن نَّعْبُدَ الْأَصْنَامَ? (ابراهيم/35)
و آنگاه که ابراهيم گفت: پروردگارا! اين شهر را ايمن گردان و من و فرزندانم را از پرستش بتان دور بدار.
?هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قَالَ رَبِّ هَبْ لىِ مِن لَّدُنكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سمَيعُ الدُّعَاءِ? (ال عمران/38)
اينجا بود که زکريا پروردگارش را بخواند و عرضه داشت: بارالها! از جانب خود فرزندي پاک عطايم کن که تو شنواي دانايي.
? وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَ ذُرِّيَّتِنَا قُرَّةَ أَعْينٍُ وَ اجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا? (فرقان/74)
و کساني‌اند که مي‌گويند: پروردگارا! به ما از همسران و فرزندانمان روشني چشم عطا کن و ما را پيشواي پرهيزکاران گردان.
* دعا براي مؤمنان
? رَّبِّ اغْفِرْ لىِ وَ لِوَالِدَىَّ وَ لِمَن دَخَلَ بَيْتىَِ مُؤْمِنًا وَ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ لَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا تَبَارَا? (نوح/28)
پروردگارا! بر من و بر پدر و مادرم و هر کس که با ايمان به خانه‌ي من درآيد و بر مردان و زنان با ايمان ببخشاي و ظالمان را جز هلاکت و تباهي ميفزاي.
? رَبَّنَا اغْفِرْ لىِ وَ لِوَالِدَىَّ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ? (ابراهيم/41)
پروردگارا! من و پدر و مادرم و همه‌ي مؤمنان را در آن روز حساب بر پا مي‌شود بيامرز.
* در بهشت متنعّم بودن
? وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لىِ عِندَكَ بَيْتًا فىِ الْجَنَّةِ وَ نَجِّنىِ مِن فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنىِ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ? (تحريم/11)
و خدا براي کساني که ايمان آورده‌اند، همسر فرعون را مثل آورده، آنگاه که گفت: پروردگارا! براي من نزد خويش در بهشت خانه‌اي بساز و مرا از (شر) فرعون و عمل او نجات ده و مرا از مردم ستمکار برهان.
? رَبَّنَا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتىِ وَعَدتَّهُمْ وَ مَن صَلَحَ مِنْ ءَابَائهِمْ وَ أَزْوَاجِهِمْ وَ ذُرِّيَّتِهِمْ إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ? (غافر/8)
پروردگارا! و آنان و هر که از پدران و همسران و فرزندانشان را که به صلاح آمده‌اند، به بهشت‌هاي جاوداني که وعده شان داده‌اي داخل کن، همانا تو خود شکست ناپذير و حکيمي.
* روزي اهل مکه
? وَ إِذْ قَالَ إِبْرَاهِمُ رَبِّ اجْعَلْ‌هاذَا بَلَدًا ءَامِنًا وَ ارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ ءَامَنَ مِنهُم بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الاَخِرِ قَالَ وَ مَن كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِيلًا ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلىَ عَذَابِ النَّارِ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ? (بقره/126)
و آنگاه که ابراهيم عرضه داشت: پروردگارا! اين مکان را شهر امني قرار ده و مردمش را از نعمت‌هاي فراوان روزي رسان، مردمي که به خدا و روز واپسين ايمان آرند. فرمود: اما آنکه کافر شود، اندکي برخوردارش مي‌کنم، سپس او را به سوي عذاب آتش مي‌کشانم و چه بد سرنوشتي است.
* زياد شدن نورانيت
? يَأَيهُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ تُوبُواْ إِلىَ اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا عَسىَ رَبُّكُمْ أَن يُكَفِّرَ عَنكُمْ سَيِّاتِكُمْ وَ يُدْخِلَكُمْ جَنَّاتٍ تجَرِى مِن تحَتِهَا الْأَنْهَارُ يَوْمَ لَا يخُزِى اللَّهُ النَّبىَِّ وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعَى بَينَْ أَيْدِيهِمْ وَ بِأَيْمَانهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَ اغْفِرْ لَنَا إِنَّكَ عَلىَ كُلِّ شىَْءٍ قَدِيرٌ? (تحريم/8)
اي کساني که ايمان آورده‌ايد! به درگاه خدا توبه کنيد، توبه‌اي راستين و خالص؛ اميد است که پروردگارتان بدي‌هايتان را از شما بزدايد و شما را به باغ‌هايي که از پاي درختانش نهرها جاري است درآورد. روزي که خدا، پيامبر و کساني را که ايمان آورده‌اند خوار نسازد. نورشان پيشاپيش آنها و سمت راستشان مي‌شتابد. مي‌گويند: پروردگارا! نورمان را براي ما کامل گردان و ما را بيامرز که بي‌ترديد تو بر هرچيزي قادري.
* زياد شدن علم و دانش
? فَتَعَلىَ اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ وَ لَا تَعْجَلْ بِالْقُرْءَانِ مِن قَبْلِ أَن يُقْضىَ إِلَيْكَ وَحْيُهُ وَ قُل رَّبِّ زِدْنىِ عِلْمًا? (طه/114)
پس بلند مرتبه است خدا آن فرمانرواي حق و در خواندن قرآن پيش از آنکه وحي آن بر تو پايان يابد شتاب مکن، و بگو: پروردگارا! بر دانشم بيفزاي.
? رَبَّنَا وَ اجْعَلْنَا مُسْلِمَينِْ لَكَ وَ مِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَ أَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَ تُبْ عَلَيْنَا إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ? (بقره/128)
پروردگارا! ما را تسليم فرمان خود گردان و از نسل ما امتي فرمانبردار خويش پديد آور، و آداب عبادي ما را به ما نشان ده و بر ما ببخشاي؛ بي‌ترديد تويي توبه پذير مهربان.
* سربلندي و آبرومندي در روز قيامت
? رَبَّنَا وَ ءَاتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلىَ رُسُلِكَ وَ لَا تخُزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّكَ لَا تخُلِفُ المْيعَادَ? (آل عمران/194)
پروردگارا! و آنچه بر (زبان) پيامبرانت به ما وعده کردي به ما ارزاني دار، و ما را در روز رستاخيز رسوا مگردان، مسلماً تو خلف وعده نمي‌کني.
* شرح صدر
? قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لىِ صَدْرِى? (طه/25)
گفت: پروردگارا! سينه‌ام را وسعت بخش.
* صبروثبات قدم در مسير حق
? وَ لَمَّا بَرَزُواْ لِجَالُوتَ وَ جُنُودِهِ قَالُواْ رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبرْاً وَ ثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَ انصُرْنَا عَلىَ الْقَوْمِ الْكَفِرِينَ? (بقره/250)
وچون با جالوت و سپاه او رويارويي شدند گفتند: پروردگارا! بر ما شکيبايي ببار، و قدم‌هايمان را استوار ساز، و بر قدم کافر پيروزمان گردان.
* طلب صفاي باطن نسبت به ديگران
? وَ الَّذِينَ جَاءُو مِن بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَ لِاخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْايمَانِ وَ لَا تجَعَلْ فىِ قُلُوبِنَا غِلاًّ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ? (حشر/10)
و کساني که پس از آنان (و بعد از فتح مکه) آمدند، مي‌گويند: پروردگارا! ما و آن برادران ما را که در ايمان بر ما پيشي گرفتند بيامرز، و در دلهايمان نسبت به کساني که ايمان آورده‌اند (هيچ‌گونه) کينه‌اي مگذار. پروردگارا! به راستي تو رئوف و مهرباني.
* طلب رحمت الهي و رشد
? إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلىَ الْكَهْفِ فَقَالُواْ رَبَّنَا ءَاتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً وَ هَيئِّْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا? (کهف/10)
آنگاه که آن جوانان به سوي غار پناه بردند و گفتند: پروردگارا! ما را از جانب خود رحمتي عطا کن و در کارمان براي ما رشد و تعالي فراهم ساز.
* طلب ياور و وزير
? وَ اجْعَل لىِّ وَزِيرًا مِّنْ أَهْلىِ*هَارُونَ أَخِى*اشْدُدْ بِهِ أَزْرِى*وَ أَشْرِكْهُ فىِ أَمْرِى*كىَْ نُسَبِّحَكَ كَثِيرًا*وَ نَذْكُرَكَ كَثِيرًا* إِنَّكَ كُنتَ بِنَا بَصِيرًا? (طه/29-35)
و براي من دستياري از کسانم قرار ده * هارون برادرم را * پشت من را بدو محکم کن * و او را در کارم شريک ساز * تو را فراوان تسبيح گوييم * و تو را بسيار ياد کنيم * بي‌ترديد تو بر حال ما ناظر بوده‌اي.
* طلب توفيق برشکر نعمتها و اعمال شايسته
? فَتَبَسَّمَ ضَاحِكاً مِّن قَوْلِهَا وَ قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنىِ أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتىِ أَنْعَمْتَ عَلىََّ وَ عَلىَ وَالِدَىَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صَلِحًا‌ترضَئهُ وَ أَدْخِلْنىِ بِرَحْمَتِكَ فىِ عِبَادِكَ الصَّلِحِينَ? (نمل/19)
سليمان از گفتار او تبسمي کرد و خنديد و گفت: پروردگارا! مرا بر آن دار تا نعمتي را که به من و پدر و مادرم ارزاني داشته‌اي شکر کنم و عمل صالحي که ميپسندي انجام دهم، و مرا به رحمت خويش در جمع بندگان شايسته‌ات در آور.
? وَ وَصَّيْنَا الْانسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهًا وَ وَضَعَتْهُ كُرْهًا وَ حَمْلُهُ وَ فِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شهَرًا حَتىَّ إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنىِ أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتىِ أَنْعَمْتَ عَلىََّ وَ عَلىَ وَالِدَىَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا‌ترضَئهُ وَ أَصْلِحْ لىِ فىِ ذُرِّيَّتىِ إِنىِّ تُبْتُ إِلَيْكَ وَ إِنىِّ مِنَ الْمُسْلِمِينَ? (احقاف/15)
و انسان را به نيکي درباره پدر و مادرش سفارش کرديم، مادرش با دشواري به او باردار شد و با دشواري او را بر زمين نهاد، و بارداري و از شير گرفتنش سي ماه است، تا آنکه به رشد کامل خود برسد و چهل ساله شود، مي‌گويند: پروردگارا! در دلم افکن نعمتي را که به من و پدر و مادرم ارزاني داشته‌اي سپاس گويم و کار شايسته‌اي انجام دهم که تو ميپسندي، و فرزندانم را برايم شايسته گردان. به راستي من به درگاهت توبه آوردم و من از فرمانبردارانم.
* طلب سلطنت بي نظير
? قَالَ رَبِّ اغْفِرْ لىِ وَ هَبْ لىِ مُلْكاً لَّا يَنبَغِى لِأَحَدٍ مِّن بَعْدِى إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ? (ص/35)
گفت: پروردگارا! مرا ببخش و حکومتي به من ارزان دار که هيچ کس را پس از من سزاوار نباشد. همانا اين تويي که بسيار بخشنده‌اي.
* طلب روزي
? قَالَ عِيسىَ ابْنُ مَرْيَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنزِلْ عَلَيْنَا مَائدَةً مِّنَ السَّمَاءِ تَكُونُ لَنَا عِيدًا لّأِوَّلِنَا وَ ءَاخِرِنَا وَ ءَايَةً مِّنكَ وَ ارْزُقْنَا وَ أَنتَ خَيرُ الرَّازِقِينَ? (مائده/114)
عيسي بن مريم گفت: خداوندا!اي پروردگار ما! از آسمان مائده‌اي براي ما بفرست که هم عيدي براي اولين و آخرين ما باشد و هم نشانه‌اي از سوي تو، و به ما روزي بخش که تو بهترين روزي دهندگاني.
? رَّبَّنَا إِنىِّ أَسْكَنتُ مِن ذُرِّيَّتىِ بِوَادٍ غَيرْ ذِى زَرْعٍ عِندَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُواْ الصَّلَوةَ فَاجْعَلْ أَفْدَةً مِّنَ النَّاسِ تهَوِى إِلَيهِمْ وَ ارْزُقْهُم مِّنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ? (ابراهيم/37)
پروردگارا! من برخي فرزندانم را در دره‌اي بي آب و علف در جوار خانه‌ي مکرم تو اسکان دادم؛ پروردگارا! تا نماز بر پا دارند. پس دل‌هايي از مردم را خواهان آنان گردان و از ميوه‌ها روزيشان ده تا شکر گذارند.
* طلاقت زبان و سخن آوري
? وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانىِ*يَفْقَهُواْ قَوْلىِ? ( طه/27-28)
و گره از زبانم بگشاي * تا سخنم را دريابند.
* طلب حکم
? رَبِّ هَبْ لىِ حُكْمًا وَ أَلْحِقْنىِ بِالصَّالِحِينَ? (شعراء/83)
پروردگارا! مرا حکمتي عطا کن و مرا به نيکان ملحق گردان.
* طلب هدايت از خداوند و بازنگشتن به گمراهي
? اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ*صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لَا الضَّالِّينَ? (حمد/6-7)
ما را به راه راست هدايت فرما * راه آنان که موهبتشان دادي، نه راه غضب شدگان و نه گمراهان.
? رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَ هَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ? (آل عمران/8)
گويند: بارالها! دل‌هاي ما را پس از آنکه هدايت‌مان کردي ملغزان، و ما را از نزد خويش رحمتي بخشاي که همانا تو بيسار بخشنده‌اي.
* طلب نعمت الهي در دنيا و آخرت
? وَ مِنْهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَا ءَاتِنَا فىِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فىِ الاَْخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ? (بقره/201)
و برخي از آنها مي‌گويند: پروردگارا! ما را (هم) در دنيا نيکي عطا کن و (هم) در آخرت و ما را از عذاب آتش نگاه دار.
? وَ اكْتُبْ لَنَا فىِ‌هاذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فىِ الاَخِرَةِ إِنَّا هُدْنَا إِلَيْكَ قَالَ
