
ا انتخاب میگردد.
1-13) تعاريف واژگان کليدي (تعاریف عملیاتی واژگان)
تعاریف عملیاتی:
برخي از واژهها واصطلاحاتي كه به طور رايج در اين تحقيق مورد استفاده قرار ميگيرند، به صورت زير تعريف ميشوند. تعريف اصطلاحات از يك سو موجب جهتدهي بحث و از سوي ديگ موجب پيشگيري برداشتهاي متفاوت خوانندگان از اصطلاحات كاربردي ميشود.
جريـان وجه نقد
عبارت است از افزايش يـا كاهش در مبلـغ وجه نقد ناشي از معاملات با اشخاص حقيقي يا حقوقي مستقل از شخصيت حقوقي واحـد تجـاري و ناشي از سايـر رويدادها (سازمان حسابرسي، 1385).
جريانهاي وجه نقد ناشي از فعاليتهاي عملياتي
شامل جريانهاي نقدي ورودي و خروجي ناشي از فعاليتهاي عملياتي (فعاليتهاي اصلي و مستمر مولد درآمد عملياتي) و نيز آن دسته از جريانهاي نقدي است كه ماهيتاً به طور مستقيم قابل ارتباط با ساير طبقات جريانهاي نقدي صورت جريان وجوه نقد نباشد (سازمان حسابرسي، 1385).
حساسيت جريان نقدي وجه نقد
حساسیت جریان نقدی وجه نقد اشاره به درصد تغییرات در سطوح نگهداری وجه نقد در قبال تغییراتدر جریانهای نقدی دارد (آلمیدا و همكاران2004).
حساسیت نامتقارن جریان های نقدی
حساسیتجریانهاینقدي نسبت به داراییهای نقدی در زمانی که شرکت در محیطی با جریان نقدي مثبت34 قرار میگیرد، منفی میباشد (ریدیک و ویتد، 2009)و از سوی دیگر این حساسیت در زمانی که شرکت با جریان نقدي منفی35 مواجه میشود، مثبت میباشد(بائو و همكاران، 2012).
محدودیتهای مالی
شامل مواردی میگردد که از داخل و یا خارج از شرکت نشاًت گرفته و مانع ورود جریانهای نقدی بوده و یا باعث خروج جریانهای نقدی از شرکت میگردند (ویتد و وُو، 2006). مانند: شاخص WW (ویتد و وُو، 2006)، میزان سود تقسیمی (ارسلان و همکاران، 2006)، اندازه شرکت (ارسلان و همكاران، 2006؛ ازکان و ازكان،2004) و امتیاز کل تعدیلی شرکت ها (بائو و همكاران، 2012).
جریانهای نقد آزاد:
جریان نقد آزاد از جمله معیارهای مبتنی بر اطلاعات حسابداری است که برای اندازهگیری عملکرد مورد استفاده قرار میگیرد و وجه نقدی را نشان میدهد که شرکت پس از انجام مخارج لازم برای نگهداری یا توسعه داراییها، در اختیار دارد (مراد زاده و همکاران، 1389).
داراييهاي نقدي
برابر با وجه نقد موجود در صندوق و حسابهاي بانكي بعلاوه سرمایهگذاریهای کوتاهمدتي كه يك شركت براي پاسخگويي به نيازهايكوتاهمدت براي وجوه نقد نگهداري مينمايد (هارفورد و همكاران، 2008؛ بائو و همكاران 2012).
1-14)ساختار پژوهش
فصل اول: همانطوری که از نظر گذشت، دراین فصل هدف تحقیق به عنوان گامی درجهت توسعه تحقیقات اثباتی برای درک بهتررابطه بين حساسیت نامتقارن جریانهای نقدی و نگهداشت وجوه نقد شرکتها با تاکید بر محدودیت های مالی،بیان و سپس موضوع تحقیق تشریح و توجیه اهمیت آن مطرح گردید. درنهایت خلاصهای از روش انجام تحقیق، ارائه شد.
فصل دوم: دراین فصل به طور فشرده نگاهی به مبانی نظری پشتوانهی انجام این تحقیق دارد وبا بررسی یافتههایتجربی درباره موضوع این تحقیق وموارد مشابه به بررسی اهمیت وتشریح تئوریک متغیرهای مورد استفاده پرداخته شده و سپس پیشینه مختصری از تحقیقات انجام شده قبلی درارتباط با موضوع تحقیق درسطح داخلی وبینالمللی ارائه میشود.
فصل سوم: دراین فصل به تبیین روش تحقیق پرداخته میشود. فرضیههای تحقیق، تعریف عملیاتی متغیرها، جامعه آماری، روش پردازش دادهها، مدل مورد استفاده وروش تجزیه وتحلیل دادهها توضیح داده خواهند شد.
فصل چهارم: این فصل به تجزیه وتحلیل یافتهها واطلاعات اختصاص مییابد و در دو بخش آمارههای توصیفی و استنباط آماری، ابتدا نگاهی کوتاه به آمارههای پراکندگی دادههای جمعآوری شده خواهد داشت و سپس مدلهای مختلف تجزیه و تحلیل رگرسیون ارائه ونتایج آزمونهای آماری بیان میگردد.
فصل پنجم: دراین فصل ابتدا نتایج تشریح و مورد ارزیابی قرارگرفته، و با یافتههای تحقیقات مشابه قبلی مقایسه میشود. سپس محدودیتهای احتمالی برای تعمیم نتایج ارائه میگردد. درخاتمه زمینههایی برای تحقیقهای آتی مطرح میگردد.
1-14) خلاصه فصل
دراین فصل موضوع تشریح شد ومسأله ارائه گردید وضمن تبیین اهمیت وضرورت آن، اهداف تشریح شد. درادامه با طرح فرضیه وروش اجرای تحقیق، برخی از اصطلاحات کلیدی مورد استفاده تعریف گردید ودرپایان خلاصهای از ساختار کلی تحقیق بیان شد.
فصل دوم
مروری بر ادبيات تحقيق
به طور کلی مطالب این فصل در دو بخش اصلی زیر ارائه خواهد شد:
1- بخش مبانی نظری 2- بخش پیشینه تحقیق
در بخش اول مفاهیم جریانهای نقدی بهخصوص انواع جریانهای نقدی و ديدگاههاي مختلف ارائه و سپس عوامل تاثیرگذار بر پيش بيني جريانهاي نقدي آتي نگاشته میشود و در ادامه مطالبي در مورد وجوه نقد یک شرکت و تئوريهاي مربوطه ارائه كرده و در نهایت در بخش دوم تحقیقات انجام شده در خارج و داخل ایران در این خصوص ارائه شده است.
بخش اول: مبانی نظری تحقیق
2-1) جریانهای نقدی
2-1-1) اهمیت جریانهای نقدی
استفادهکنندگان صورتهای مالی نیازمند اطلاعات در خصوص چگونگی ایجاد و مصرف وجه نقد توسط واحد تجاری هستند. این نیاز صرفنظر از ماهیت فعالیتهای واحد تجاری و تلقی یا عدم تلقی وجه نقد به عنوان محصول واحد تجاری وجود دارد، چرا که علیرغم تفاوت این واحدها از لحاظ فعالیتهای اصلی درآمدزا، نیازها به وجه نقد عمدتاً از دلایل مشابهی ناشی میشود به عبارت دیگر واحدهای تجاری جهت هدایت عملیات، تسویه تعهدات و پرداخت سود سهام تماماً به وجه نقد نیاز دارند (جايارامن36، 2008؛ كورانا و همكاران37، 2006). در واقع شركتهايي با محدوديت مالي بيشتر نياز داخلي بيشتري به توليد جريان هاي نقدي بالاتر براي خنثي كردن اثرات تقسيم سود (كايا و سو38 2009)، و سرمايهگذاري (مينتون و اسكارند39 1999) دارند. وجوه نقد از این نظر دارای اهمیت است که نشان دهنده قدرت خرید عمومی است و در مبادلات اقتصادی به سهولت میتواند به سازمانها و یا اشخاص مختلف جهت رفع نیازهای خاص شان و در تحصیل کالا و خدمات انتقال یابد (اورپورت و زنگ40، 2009).
2-1-2) اندازهگیریهای حسابداری از طریق جریانهای نقدی آتي
جریانهای نقدی در یک واحد تجاری از اساسیترین رویدادهایی است که اندازهگیریهای حسابداری بر اساس آنها انجام میپذیرد و چنین تصور میشود که بستانکاران و سرمایهگذاران نیز تصمیماتشان را بر همین اساس اتخاذ مینمایند (كال و همكاران41، 2009). اگرچه صورت جریان وجوه نقد اطلاعاتی را درباره جریانهای وجه نقد واحد تجاری طی دوره مالی مورد گزارش ارائه میکند، لیکن اطلاعات مزبور جهت ارزیابی جریانهای نقدی آتی وجه نقد کفایت نمیکند. برخی جریانهای نقدی وجه نقد ناشی از معاملاتی است که در دورههای مالی قبل رخ داده و بعضاً انتظار میرود منجر به جریانهای وجه نقد دیگری در یکی از دورههای آتی گردد. بدین لحاظ برای ارزیابی جریانهای وجه نقد آتی، صورت جریان وجه نقد معمولاً باید توأم با صورتهای عملکرد مالی و ترازنامه و به طور کلی اقلام تعهدی به کار گرفته شده در صورتهای مالی مورد استفاده قرار گیرد (هاشمی،1383،31).
هريبار و كالينس42 (2002)، نشان دادند كه اقلام تعهدی (اقلام پرداخت نشده) معرف مبالغ تخصیص داده شده به دوره تجاری از بابت دریافتها و پرداختهای آتی مورد انتظار برای خدمات است و اقلام انتقالی به دورههای آتی مبین مبالغ تخصیص داده شده به دورههای جاری و آتی از بابت دریافتیها و پرداختیهای گذشته برای کالاها و خدمات میباشد. اقلام سود و ترازنامه که بر مبنای حسابداری تعهدی اندازهگیری شده است مبنای مفیدی از سنجش کارایی موسسه و اطلاعاتی مرتبط با پیشبینی فعالیت آتی واحد تجاری و پرداخت سود سهام فراهم مینماید (بارس و همكاران43، 2001).
2-1-3) اطلاعات تاریخی (اقلام تعهدی) و جريانهاي نقدي
اطلاعات تاریخی (اقلام تعهدی) مربوط به جریان وجوه نقد میتواند در قضاوت نسبت به مبلغ ، زمان و میزان اطمینان از تحقق جریانهای وجوه نقد آتی به استفادهکنندگان صورتهای مالی کمک کند. اطلاعات مزبور بیانگر چگونگی ارتباط بین سودآوری واحد تجاری و توان جهت ایجاد وجه نقد و در نتیجه مشخص کننده کیفیت سود تحصیل شده توسط واحد تجاری است (دشو44، 1994). علاوه بر این لرك و ويلينگر45 (2008)، نشان دادند كه، تحلیلگران و دیگر استفادهکنندگان اطلاعات مالی اغلب به طور رسمی یا غیر رسمی مدلهایی را برای ارزیابی و مقایسه ارزش فعلی جریانهای وجه نقد که میتواند جهت کنترل میزان دقت ارزیابیهای گذشته مفید واقع شود و رابطه بین فعالیتهای واحد تجاری و دریافتها و پرداختهای آن را نشان دهد را مورد استفاده قرار میدهند. پون و گرنگر46 (2003)، نشان دادند كه مدلهاي پيش بيني خوب بايد در مقابل عوامل برون زاي تاثيرگذار مقاوم بوده و به صورت واقع گرايانه برآورد و آزمون شوند. مطالعات متعددي در ارتباط با بررسي مفيد بودن اقلام تعهدي در پيشبيني جريانهاي نقدي عملياتي آتي توسط، بوون و همكاران47 (1986)، كيم و كروس48 (2005)، يودر49 (2007)، لرك و ويلينگر50 (2008)، ليو و همكاران51 (2010) و فرنسيس و اسون52 (2012) صورت گرفته است.
اطلاعات تاریخی (اقلام تعهدی) گردش وجوه نقد همانند جریانات وجوه نقد بودجه شده اطلاعات مرتبطی را به تنهایی و یا به عنوان مکمل گزارشهاي مرسوم مالی برای سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و بستانکاران به منظور ارزیابی شرکت و پیشبینی سودهای پرداختی مورد انتظار فراهم مینمایند (يودر53، 2007).
2-1-4) رابطه جريانهاي نقدي جاري و آتي و سطح سرمايهگذاري شركتها
اگر يك شركت بخواهد در عرصه تجارت باقي بماند، خالص جريانهاي نقدي حاصل از فعاليتهاي عملياتي آن در بلندمدت بايد مثبت باشد. شركتي كه جريانهاي نقدي ناشي از عملياتش منفي باشد، قادر نخواهد بود همواره از ساير منابع، وجه نقد لازم را تامين كند. در حقيقت، توان شركت در تامين وجه نقد از طريق فعاليت هاي سرمايهگذاري يا مالي، تا حد زيادي به توانايي آن در تامين وجه نقد از محل عمليات عادي شركت بستگي دارد. اعتباردهندگان و سهامداران حاضر نيستند در شركتي سرمايهگذاري كنند كه از فعاليتهاي عملياتي آن وجوه نقد كافي فراهم نميشود و در مورد پرداخت سود سهام، بهره و بدهيهايش در سررسيد اطمينان وجود ندارد (تالانه و مرادزاده، 1382).
2-1-5) اهداف جريانهاي نقدي (مدیریت نقدینگی، توانایی واریز بدهیها و انعطافپذیری مالي)
يكي از اهداف ارائه اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی، ارزیابی نقدینگی و توانایی واحد تجاری در پرداخت تعهداتش میباشد (كايا و ساچ54، 2009). نقدینگی عبارت است از توانایی نسبی در تبدیل داراییها به وجه نقد میباشد (ادگي55، 2007) و گاهی اوقات به عنوان میزان نزدیکی داراییها به وجوه نقد قلمداد میشود (كيم و همكاران56، 1998) و همچنین به ارتباط بین بدهیهای کوتاهمدت و اقلام نقد و نزدیک به نقد نیز اطلاق میگردد (بائوم و همكاران57، 2006). توانایی واریز تعهدات در مفهوم وسیعتر به توانایی وصول وجه نقد یا داشتن وجوه قابل دسترسی جهت هر هدف که ممکن است از طرف موسسه مورد نیاز باشد اطلاق میگردد (باتس و همكاران58، 2009). در معنای دقیقتر توانایی در پرداخت تعهدات عبارت است از توانایی واحد تجاری در پرداخت تعهدات خود در سررسید (دنيس و شيبيكو59، 2010). مفهوم انعطافپذیری مالی به معنای توانایی واحد تجاری در تحصیل وجه نقد طی زمان کوتاه به منظور بهرهجویی از فرصتهای مناسب و یا در برخورد با وقایع پیشبینی نشده است (گاني و همكاران60، 2007). هر سه مفهوم فوقالذکر در ارتباط با یکدیگر میباشد. لیکن مفهوم انعطافپذیری دارای مفهوم گستردهتر از توانایی در پرداخت تعهدات و مفهوم توانایی در پرداخت تعهدات دارای
