
به شرايط ميتوان از آزمونهاي سنتي و يا ترکيبي از آزمون سنتي و مجازي استفاده کرد. در صورت استفاده از آزمون مجازي، فراگيران در محيط مجازي به سؤالات خود پاسخ داده و بعد از اتمام آزمون از نتيجه ارزيابي خود مطلع ميشوند. همچنين در صورتي که برخي از سؤالات جوابهاي نادرست داده باشد راهنماييهاي لازم به وي صورت خواهد گرفت.
2-12. مزايا و معايب استفاده از شبيهسازي آموزشي
2-12-1. مزايا
1- شبيهسازي از پيچيدگي زياد بسياري از وظايف يادگيري که در دنياي واقعي وجود دارد ميکاهد، به نحوي که دانشآموزان ميتوانند فرصت تسلط بر مهارتهايي را به دست بياورند که در دنياي واقعي امکان کسب آن نيست.
2- شبيهسازي امکان يادگيري شاگردان از بازخورد به خود را به وجود ميآورد، يعني کارآموز به وسيلهي شبيهسازي ميتواند رفتارهاي اصلاح گرانهي ضروري را نه تنها با شنيدن توضيحات شفاهي بلکه با تمام حواس خود ياد بگيرد.
3- بعضي از فعاليتهاي آموزشي خاص که بسيار مفيد نيز هستند را نميتوان مستقيماً در کلاس درس اجرا کرد يا به نمايش گذاشت، چرا که داراي معايبي از قبيل گراني، خطرناکي، زمان بر بودن، غيراخلاقي بودن يا غيرممکن بودن ميباشند. ميتوان اين فعاليتهاي آموزشي را به طرق ارزان، ايمن، اخلاقي، و کافي در محيطي عملي شبيهسازي نمايد.
4- داشتن قدرت فشردن زمان: بدين ترتيب که به وسيله شبيهسازي ممکن است چندين سال از فعاليت يک سيستم را در چند ثانيه ملاحظه و بررسي نمود. در نتيجه، بررسي کننده قادر است چندين طرح از يک سيستم را در يک فرصت کوتاه مطالعه نموده و نتايج عملکرد آنها را مقايسه نمايد.
5- داشتن قدرت گسترش زمان: تغييراتي که به علت بالا بودن سرعت در سيستمهاي واقعي قابل مشاهده نيستند، در اين روش قابلکنترل و بررسي ميباشند، مثلاً با کند نمودن زمان شارش بار الکتريکي ميتوان رفتار و سرعت الکترونها را در يک مدار الکتريکي، بررسي و تکرار نمود (مه آبادي، 1391:7).
از ديگر ويژگيهاي آموزش به روش شبيهسازي ميتوان به موارد ذيل نيز اشاره نمود:
* در تمام سنين ميتوان از شبيهسازي استفاده کرد.
* هم در دروس نظري وهم در دروس عملي و مهارتي ميتوان استفاده کرد.
* در فراگيران ميتواند ايجاد انگيزه کند.
* سرعت يادگيري افزايش مييابد.
* تعامل و مشارکت ميان دانشآموزان و مربي ايجاد ميشود.
* فرصتي براي تفکر در فعاليتها به وجود ميآيد.
2-12-2. معايب و محدوديتها
* امکان شبيهسازي در همه چيز نيست.
* ايجاد يک مدل خوب گران و پرهزينه است و نياز به زمان و تخصص زيادي دارد.
* نتايج در شبيهسازي به صورت عددي ارايه ميشود و در نتيجه احتمال بزرگ شدن اعداد وجود دارد و لذا در اندازهگيري دقت کم ميشود.
* کسب اطلاعات درباره موضوع شبيهسازي شده به سختي انجام ميگيرد و ممکن است اطلاعات
جمعآوري شده صحيح و دقيق نباشد (مه آبادي، 1391:8).
2-13. پيشرفت درسي
براي اين که مفهوم پيشرفت درسي روشن شود، ابتدا بايد مفهوم افت تحصيلي که واژهاي در مقابل آن به شمار ميآيد روشن گردد، افت تحصيلي، افت عملکرد تحصيلي و درسي دانشآموزان از سطحي رضايتبخش به سطحي نامطلوب است چنان چه فاصل? قابلتوجهي بين استعداد بالقوه و استعداد بالفعل فرد در فعاليتهاي درسي مشهود باشد، چنين فاصلهاي را افت تحصيلي مينامند (غلامعلي،1375). روشن است که افت تحصيلي فقط در مردود که و يا تجديد خلاصه نميشود و در مورد هر دانشآموزي که يادگيريهاي او کم تر از توان و استعداد بالقوه و حد انتظار باشد صدق ميکند بنابراين حتي دانشآموزان تيزهوش نيز ممکن است دچار افت تحصيلي گردند با روشن شدن مفهوم افت تحصيلي اکنون ميتوان مفهوم پيشرفت درسي را به صورت شفاف دريافت. چنان چه آموختههاي آموزشگاهي فرد در يک درس خاص متناسب با توان و استعدادهاي بالقو? او باشد يا آموختههاي فرد متناسب با توان و استعداد وي بوده، در يادگيري فاصلهاي بين توان بالقوه و بالفعل او نباشد، ميتوانيم بگوييم که دانشآموز به پيشرفت درسي نائل گرديده است (عصاره ،1377).
2-14. عوامل موثر در پيشرفت درسي و تحصيلي دانشآموزان
عوامل موثر در پيشرفت درسي و تحصيلي دانشآموز فراواناند که در مجموعهاي از عوامل فردي، آموزشگاهي (مدرسهاي)، خانوادگي و اجتماعي طبقهبندي ميشوند.
مهمترين عواملي که موثر در پيشرفت درسي و تحصيلي شناسايي شدهاند عبارتند از:
1- وضعيت فرهنگي خانوادهي دانشآموز
2- آموزشهاي تقويتي
3- انجام تکاليف درسي و کار در خانه
4- وضعيت حرفهاي معلم (عصاره،1377).
5- استفاده از تکنولوژي آموزشي و فناوريهاي نوين
همان طور که ملاحظه ميشود اولين و مهمترين عامل موثر در پيشرفت درسي جو و فضاي فرهنگي حاکم بر خانواده است؛ و نه توان و بضاعت اقتصادي آن. آن چه امروز در نزد مردم به عنوان مهمترين عامل موثر در پيشرفت درسي و تحصيلي فرزندان شهرت دارد امکان اقتصادي خانواده براي تأمين تسهيلات مورد نياز براي تحصيل مطلوب تر باشد، اما در پژوهش فوق فضاي فرهنگي که شامل نگرش اولياء به نحو? زندگي، چگونگي تحصيل فرزندان، علاقمندي آنان به پيشرفت درسي و تحصيلي، چگونگي گذراندن اوقات فراغت و نحو? استفاده از اين اوقات فراغت به نفع غنيسازي فرهنگي و از جمله ميزان مطالع? کتابهاي غيردرسي، توجه والدين به برنام? تربيتي فرزندان و … ميباشد، به عنوان عامل موثر و اوليه مرتبط با پيشرفت درسي و تحصيلي فرزندان معرفي گرديده است. آموزشهاي تقويتي به عنوان ملاک و شاخص بعدي موثر در پيشرفت درسي و تحصيلي مورد شناسايي قرار گرفته است و اين امر نيز مفهوم و معناي روشني دارد. چنان چه والدين و خانوادههاي محترم با معلمين و دبيران فرزندان واقف شوند و با راهنمايي مربيان گرامي نسبت به تأمين آموزشهاي تقويتي مورد نياز همت گمارند. در حقيقت آموزشهاي تقويتي مورد نياز، دانشآموز را نسبت به کاستيهاي درسي و تحصيلي تقويت ميکند، مشکلات آموزشي آنان را در موارد مربوط کاهش ميدهد و دانشآموزان به رشد و پيشرفت قابل قبول نائل ميشوند، مشروط بر آن که چنين آموزشهايي اولاً با راهنمايي مربيان در موارد مورد نياز باشد و ثانياً از روي برنامه و با خبرگي کامل توسط افراد آشنا به فنون تدريس و يادگيري انجام پذيرد.
شاخص سوم، انجام تکاليف درسي و کار در خانه است، امروز از انجام تکاليف درسي در خانه به عنوان يک عامل تکميل کننده و تقويت کنندهي کار در مدرسه ياد ميشود و چنانچه اين امر که مکمل يادگيري در مدرسه و تمرين در خصوص آموزشهاي مدرسهاي و هم چنين انتقال و تعميم مواد درسي فراگرفته شده به جامعه و دنياي عملي است که دانشآموز با آن سر و کار دارد، به خوبي انجام پذيرد، قادر است يادگيري را تکميل و پيشرفت درسي و تحصيلي را مطلوب نمايد انجام تکاليف که با نظر دبيران و معلمان انجام ميپذيرد قصد دارد کارايي و توانايي دانشآموزان را در مواد و متوني که در آموزشگاه فراگرفتهاند با کار عملي توسط آنان مورد ارزيابي قرار دهد؛ بنابراين اولاً تکاليف بايد توسط خود دانشآموزان انجام شود تا ميزان توانايي و کارايي آنان روشن شود و چنان چه نقط? ضعف و کاستي خاصي در آن مادهي درسي دارند، مرتفع گردد.
ثانياً معلمين گرامي بايد تکاليف را با دقت مورد بررسي قرار دهند و دانشآموزان بدانند که تکاليفشان مورد بررسي قرار ميگيرد تا تلاش و تکاپوي لازم به انجام رسانند بعضي از خانوادهها براي دلسوزي و کمک به فرزندان، تکاليف فرزندان را خود انجام ميدهند که اين امر هم خوداتکايي و استقلال فرزندان را مخدوش مينمايد و هم اجازه نميدهد وضعيت تحصيلي و کاستيهاي مربوط به فرزندان روشن شود. از سوي ديگر دبيران و معلمان در بررسي تکاليف دانشآموزان ( که ميتواند به علت محدود بودن وقت کلاس به صورت تصادفي و هر بار در مورد تکاليف عدهاي از دانشآموزان انجام پذيرد) انتظار نداشته باشند که همهي تکاليف به خوبي و صد در صد بر طبق نظر آنها انجام شده باشد و با برخوردي تشويق کننده نسبت به انجام تکليف و به نوعي مطلوب نقاط مشکلدار تکاليف را روشن و دانشآموز را به عنايت براي رفع آن مشکلات تشويق نمايند يادآوري اين نکته ضروري است که نحوهي برخورد دبيران و معلمان با تکاليف دانشآموزان نقش بسيار مؤثري در انجام تکاليف خود دانشآموزان، خوداتکايي و استقلال آنان و در نتيجه پيشرفت تحصيلي آنها خواهد داشت خانوادههاي گرامي هم بايد با اطلاع از وضعيت تحصيلي فرزند خود و آگاهي از چگونگي کمک به او که در سايهي همکاري و هم آهنگي با مربيان انجام خواهد گرفت، بستر و فضاي لازم را براي انجام تکاليف فراهم کنند و به جاي دخالت و يا انجام تکاليف فرزند، فقط نظارت و مساعدت لازم را براي انجام کار توسط خود او به عمل آورند. يادآوري اين نکته نيز ضروري است که اولاً فرزندان ما بايد از برنامهاي معين براي کار تحصيلي در خانه برخوردار باشند که بر اساس آن انجام وظيفه کنند و ثانياً نبايد بيش از دو تا سه ساعت براي فرزندان دبستاني و راهنمايي و بيش از 4 ساعت براي فرزندان دبيرستاني انتظار کار و انجام تکاليف درسي از آن داشته باشيم و حتماً بايد به برنامهي اوقات فراغت نيز توجه لازم را مبذول کنيم همان طوري که در شاخص سوم ملاحظه ميشود علاوه بر انجام تکاليف درسي کار در خانه هم بر پيشرفت تحصيلي و ذهني فرزندان ما تأثير دارد. اين امر از آن جا ناشي ميشود که کار در منزل براي فرزندان ما نوعي گذراندن اوقات فراغت به شمار ميآيد و معمولاً از انجام کار، به خصوص اگر مورد علاقه آنان باشد، لذت ميبرند. چنان که ميدانيم اوقات فراغت و گذراندن صحيح آن توسط فرزندان باعث خلاقيت، سرور و نشاط آنان ميشود. عامل چهارمي که بر پيشرفت دانشآموزان تأثير ميگذارد و وضعيت حرفهاي معلم است. نقش معلم از ديرباز در تعليم و تربيت مورد توجه و به عنوان اصليترين عامل تربيت مورد توجه و به عنوان اصليترين عامل تربيت مورد تاکيد قرار گرفته است امروز هم عليرغم پيشرفتها و تحولات همه جانبهي رسانهها و تجهيزات آموزشي، با وجود آن که در برنامهريزيهاي درسي تا حدودي معلم محوري جاي خود را به برنامه محوري و يا دانشآموز محوري داده است نه تنها از نقش موثر معلم در يادگيري و پيشرفت تحصيلي کاسته نشده، بلکه به عنوان يکي از عوامل اصلي و موثر در يادگيري و پيشرفت تحصيلي در تمام نظامهاي تطبيقي آموزش و پرورش در سراسر جهان قلمداد ميگردد. در نظامهاي موفق آموزش و پرورش در جهان امروز، مهمترين ابزار توفيق، وجود معلمان و دبيراني است که به لحاظ حرفهاي از شرايط مطلوبي برخوردار هستند. وضعيت حرفهاي معلم به ميزان علم و تخصص، تجربه، علاقه، و پاي بندي به تلاشهاي حرفهاي و شغلي او مربوط ميگردد. تحقيق انجام شده نشان داده است که دبيران موفق، يعني دبيراني که دانشآموزان آنان با دانشآموزان ديگر به لحاظ پيشرفت تحصيلي تفاوت معناداري داشتهاند، از نظر حرفهاي، علمي و تخصصي نسبت به ساير همکاران خود از درجهي تحصيلي بالاتري برخوردار بودهاند. (مدرک کارشناسي) در مقايسه با مدرک (کارداني) و ديپلم، سنشان از چهل سال به بالا بوده است، حدود 20 سال تجرب? کاري داشتهاند، به کار خود علاقمند و با اصول روانشناسي يادگيري و حس ارتباط با دانشآموز خود آشنا بودهاند. البته موارد بالا بدين معني نيست که اگر معلمي تجربهي زير 20 سال داشت يا سنش کم تر از 40 سال بود، يا درج? تحصيلي او ليسانس نبود نميتواند معلم موفقي باشد، بلکه مفهوم آن است که معلمين يا دبيراني که شاخصهاي حرفهاي بالاتري دارند در کار تدريس خود موفقترند و دانشآموزان آنها در مقايسه با ساير دانشآموزان مشابه که معلمان آنان چنين ويژگيهايي را ندارند، از پيشرفت بيش تري در امور تحصيلي برخوردارند. بنابراين با توجه به نقش حرفهاي معلمان و دبيران که بر پيشرفت تحصيلي فرزندان ما موثر ميباشد جا دارد خانوادههاي گرامي به تأثير اين نقش توجه داشته باشند و براي ثبتنام فرزندان خود در مدارس، توجه لازم را به وجود
