9 به گماردن کاتبان……………………………………………………………………………………50
2-1-3- نظارت مستقیم رسول خدا 9 برنگارش وحی…………………………………………………………………….51
2-1-4- حفظ و نگهداری «کامل» قرآن در عصر پیامبر 9…………………………………………………………….51
2-2- بررسی حفظ و نگهداری بعد از پیامبر 9……………………………………………………………………………….53
2-3- رد ادعاهای مخالفان حفظ و نگهداری………………………………………………………………………………………..54
2-3-1- کشف تناقض در ادعای نولدکه………………………………………………………………………………………………55
2-3-2- تحریف قرآن در زمان پیامبر 9 و خلفا………………………………………………………………………………55
2-3-3- از بین رفتن برخی آیات توسط حَجاج…………………………………………………………………………………..56
2-3-4- روایات دال بر تحریف به زیادت و نقصان……………………………………………………………………………….56
3-2-3-2-4-4- نقد و بررسی عملکرد «صغیر» در عرضهی موضوعات اصلی سازمان‌دهی قرآن…………………………………………………………………………………………………………………………57
1- عملکرد ناموفق نقد و بررسی شکلی ……………………………………………………………………………………………….58
1-1- کمبود موضوعات داخلی……………………………………………………………………………………………………………..59
1-2- فزونی مباحث غیر مرتبط…………………………………………………………………………………………………………..60
1-3- عدم عرضهی یکجای مباحث……………………………………………………………………………………………………..60
2- نقد و بررسی محتوایی ……………………………………………………………………………………………………………………61
2-1- عملکرد موفق………………………………………………………………………………………………………………………………62
2-1-1- تفکیک صحیح دو برداشت از معنای جمع……………………………………………………………………………63
2-1-2- اعتقاد به سازمان‌دهی کل قرآن در زمان پیامبر 9……………………………………………………………63
2-1-3- اصالت و اعتبار ترتیب قرآن کنونی………………………………………………………………………………………..64
2-1-4- مخالفان سازمان‌دهی قرآن در زمان پیامبر 9……………………………………………………………………65
2-1-5- اعتقاد به شخصی بودن جمع ابوبکر……………………………………………………………………………………….65
2-2- عملکرد ناموفق…………………………………………………………………………………………………………………………….67
2-2-1- عدم مانعیت عنوان………………………………………………………………………………………………………………….68
2-2-2- عرضهی ناقص تعریف اصطلاحی سازمان‌دهی……………………………………………………………………….68
2-2-3- طرح ناقص اولین سازمانده…………………………………………………………………………………………………….68
2-2-4- پذیرش صریح و انکار تلویحی توقیفی دانستن سازمان‌دهی………………………………………………….69
2-2-5- دوگانگی در سخن از قرآن علی 7……………………………………………………………………………………..70
2-2-6- عدم داوری روایات جمع در زمان عمر……………………………………………………………………………………72
3-2-3-2-4-5- نقد و بررسی نحوه عملکرد «صغیر» در عرضه مباحث کیفیت تلفظ و تأثیر لهجه‌ها……………………………………………………………………………………………………………..73
1- نقد و بررسی شکلی…………………………………………………………………………………………………………………………74
1-1- رعایت ترتیب فصول؛ تنها عملکرد موفق شکلی…………………………………………………………………………75
1-2- عملکرد ناموفق……………………………………………………………………………………………………………………………76
1-2-1- کمبود موضوعات اساسی………………………………………………………………………………………………………..77
1-2-2- عدم عرضهی یکجای مباحث………………………………………………………………………………………………….77
2- نقد و بررسی محتوایی……………………………………………………………………………………………………………………..79
2-1- عملکرد موفق………………………………………………………………………………………………………………………………80
2-1-1- ارائه تحلیلی مختصر و مفید بر حدیث احرف سبعه……………………………………………………………..81
2-1-2- بررسی ادعای اختلاف قرائات در زمان رسول خدا 9………………………………………………………..82
2-1-3- نقد شروط پذیرش و صحت قرائات………………………………………………………………………………………..82
2-1-4- تفکیک قرائات از قرآن……………………………………………………………………………………………………………83
2-2- عملکرد ناموفق…………………………………………………………………………………………………………………………….84
2-2-1- اعضا و عملکرد کمیته منتخب عثمان……………………………………………………………………………………85
2-2-2- سکوت پیرامون جایگاه علی7 در عملکرد عثمان………………………………………………………………85
3-2-3-2-4-6- نقد و بررسی نحوه عملکرد «صغیر» در عرضه مباحث اصلاح شیوه نگارش………………………………………………………………………………………………………………………86
1- عملکرد موفق نقد و بررسی شکلی…………………………………………………………………………………………………..87
1-1- عرضه مستقل فصل اصلاح شیوه نگارش…………………………………………………………………………………….88
1-2- انسجام در ارائه مباحث……………………………………………………………………………………………………………….88
2- عملکرد موفق در نقد و بررسی محتوایی…………………………………………………………………………………………89
2-1- تعریف؛ حسن مطلع فصل…………………………………………………………………………………………………………..90
2-2- انتقاد از فرضیهی توقیفی بودن رسم‌الخط قرآن…………………………………………………………………………90
2-3- نقص و بداوت خط و عدم سرایت به قرآن………………………………………………………………………………….91
2-4- تقدس زدایی و اعتقاد به جواز مخالفت با رسم‌الخط………………………………………………………………….91
2-5- تأکید بر محفوظ ماندن شکل قرآن در طول قرن‌ها…………………………………………………………………..92
2-6- تمایز فرایند زبان و خط………………………………………………………………………………………………………………92
3-2-4- نقد و بررسی نتیجه‌گیری نهایی مؤلف……………………………………………………………………………………93
3-2-5- نقد و بررسی منابع و نحوهی به‌کارگیری آن‌ها………………………………………………………………………94
4- نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………………………95
5- عرضهی نموداری عملکرد مؤلف……………………………………………………………96
6- پی‌نوشت‌ها………………………………………………………………………………………….99
7- فهرست منابع و مآخذ………………………………………………………………………….119
1- کلیات
1- طرح مساله
2- پیشینه
3- اهمیت و ضرورت
4- هدف
5- فرضیه
6- روش
7-اصطلاحات1
1-1- طرح مسئله
ازآنجاکه تاریخ قرآن‌پژوهان و ازجمله «صغیر» در عرضه موضوعات اصلی تاریخ قرآن در کتاب‌هایشان وحدت رویه نداشته‌اند، لذا سؤال اصلی در این پایان‌نامه این است: نقاط قوت و ضعف (شکلی و محتوایی) عملکرد «صغیر» در عرضه موضوعات اصلی تاریخ قرآن چیست؟
1-2- پیشینه
الف) به نظر می‌رسد اولین کسی (حداقل در ایران) که پیرامون تاریخ قرآن «صغیر» تحقیق نموده آقای مهدوی راد باشد. او در «سیر نگارش‌های علوم قرآنی» با توصیف کتاب حاضر به دو وصف کم‌برگ اما پربار، به بررسی تجلیل گونه آن پرداخته، می‌گوید: “به هنگام نشر مجدّد کتاب به گونه افست در ایران گزارشی کوتاه از محتوای آن را ارائه دادم که اکنون با اندکی بازنگری آن را می‌آورم.” (مهدوی راد، 1384ش، ص: 245) وی با برشماری فصول و عناوین برجستهی هر یک، کتاب را معرفی کرده است.
ب) پایان‌نامه‌ای با عنوان ترجمه و تحقیق فصل ششم تاریخ قرآن «صغیر» در سال 1373 در دانشگاه آزاد اسلامی تهران، به راهنمایی سید محمدباقر حجتی و تحقیق و تدوین سیده صغری حسینی در این زمینه دفاع شده است. این پایان‌نامه به ترجمه مبحث صیانت القرآن یا تحریف ناپذیری، در شش فصل طبق همان تقسیم‌بندی موردنظر «صغیر» اقدام نموده است.
ج) دکتر قاسم فایز عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران نیز ترجمه‌ای از 3 فصل آغازین کتاب با عنوان «تاریخ قرآن؛ وحی، نزول و جمع» ارائه داده است. گویا ایشان نیز به ضعف ساختار کتاب پی برده، از
