اول به پرداخت جزاي نقدي درجه هشت و درصورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم مي شود.”
2-2-3-4 حق بر آموزش و پرورش
قانون “تامین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی” مصوب 1353 مفصل ترین قانون در سطح داخلی است که به تفصیل حقوق آموزشی و تحصیلی اطفال و لزوم حمایت از این حق را طی مواد خود بیان کرده است.
براساس ماده 4 قانون مذکور هر یک از پدر و مادر یا سرپرست قانونی کودک و نوجوان کمتر از 18 سال که با داشتن امکانات مالی از تهیه موجبات تحصیل کودک و نوجوان واجد تحصیل مشمول این قانون امتناع کند مجرم محسوب شده است.
در سال 1381 نیز با تصویب قانون حمایت از کودکان و نوجوانان و در ماده 4 این قانون مقرر شده است : “ممانعت از تحصیل کودکان ممنوع است” و برای آن مجازات حبس و جزای نقدی تعیین شده است.
3-2-3-4 حق بر سلامت و بهداشت
کودکان به دلیل وضعیت آسیب پذیری که از نظر وابستگی به اطرافیان در تامین نیازها در آن به سر می برند به شدت در معرض آسیب های گوناگون به خاطر عدم رعایت اصول بهداشتی در اثر بی توجهی اولیای قانونی و سایر افراد جامعه قراردارند. از این رو حمایت های ویژه از آن ها در برابر اهمال و سهل انگاری مذکور ضروری است.
ماده 6 قانون “طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیردار مصوب 1320 مقرر می دارد: “ولی یا سرپرست صغیر مکلف است که در درمان بیماری های آمیزشی صغیر که تحت سرپرستی آن هاست اقدام کند، چنانچه ولی یا سرپرست در فراهم کردن وسایل درمان مسامحه کند و بیماری ضغیر به حال سرایت باقی بماند، ولی یا سرپرست به حبس از 11 روز تا یک ماه و به کیفر نقدی از 50تا 500 ریال محکوم می شود.”
همچنین براسا ماده 4 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب 1381 “… نادیده‌گرفتن عمدی سلامت و بهداشت روانی و جسمی … ممنوع و مرتکب به سه ماه و یک روز تا شش ماه حبس و یا تا ده میلیون (۱۰۰۰۰۰۰۰) ریال جزای نقدی محکوم میگردد.
4-2-3-4 بهره برداری از کودکان برای تکدی گری
براسا ماده 713 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 “هرکس طفل صغیر یا غیر رشیدی را وسیله تکدی قراردهد به 3 ماه تا 2 سال حبس و استرداد کلیه اموالی که از طریق مذکور به دست آورده است محکوم خواهد شد.”
5-2-3-4 مصرف، خرید و فروش مواد مخدر
مطابق با ماده 3 قانون حمایت از کودکان مصوب 1381 : ” هرگونه خرید، فروش، بهره‌کشی و به کارگیری کودکان به منظور ارتکاب اعمال خلاف ازقبیل قاچاق، ممنوع و مرتکب، حسب مورد علاوه بر جبران خسارات وارده‌به شش ماه تا یک سال زندان و یا به جزای نقدی از ده میلیون (۱۰۰۰۰۰۰۰) ریال تا بیست میلیون (۲۰۰۰۰۰۰۰) ریال محکوم خواهد شد.”
نتیجه گیری و پیشنهادات
در وحله اول باید گفت مشخص کردن سن کودکی در حقوق ایران باوجود تمام نظریه ها دارای اما و اگرهایی است و با معیارهای جهانی و یافته های روانشناسی و گاها حتی با معیارهای اسلامی تطابق ندارد لذا پیشنهاد میشود قانون گذار به این امر توجه ویژه نماید.
در بسیاری از موارد قوانینی که شامل حال کودکان و اطفال می شود با قوانین بزرگسالان یکسان است.
در موارد بسیاری رویکرد قانونگذار در حمایت از کودکان رویکرد تخفیفی است که این رویکرد زمینه ساز ارتکاب بیشتر بزه بر روی کودکان میگردد و به سلامت روحی و روانی کودک آسیب های جدی وارد می آورد.
لذا پیشنهاد می گردد قانونگذار با بازبینی قوانینی از این دست و اصلاح آنها گامهای محکمتری در حمایت از کودکان بردارد.
بسیاری از آسیب های معنوی کودکان در درون خانواده و به جهت وضعیت اقتصادی، معشیتی، فرهنگی، اخلاقی ، تربیتی و اعتقادی خانواده ایجاد میشود که این امر میطلبد مسئولین امر تلاش هرچه بیشتر خود را در ارتقای سطح اقتصادی، رفاهی، آموزشی، فرهنگی و اعتقادی بکارگیرند.
فهرست منابع و مآخذ
منابع فارسی
کتب
1-اردلان،علی.هلاکوی نائینی،کورش.محسنی تبریزی،علیرضا.جزایری، علیرضا.«ارتباط جنسی برای بقاء،پیامد فرار دختران از منزل»،فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی،شماره 5، 1381
2-اسحاقی،محمد.مجازات پدر و مادر در جرم کشتن فرزند.تهران،انتشارات سـفیر.ج 1، 1380 هــ ش.
3-آشوری،محمد.آیین دادرسـی کـیفری.تهران،انتشارات سمت.چ2، 1367 هـ ش.
4-آقابیگلولی،عباس،سید کاظم رسول‌زاده طباطبایی،حسن موسوی چلک. کودک‌آزاری،چاپ اول،تهران: انتشارات آوند دانش. 1380
5-امامی،سید حـسن،حقوق مدنی.تهران،کتاب‌فروشی اسلامیه.1352 هـ ش.
6-آمدی ،عبد الواحد ، غرر الحکم و درر الحکم ،تهران ، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1377
7-امینی،علیرضا،آیتی،سید محمد رضا،تحریر الروضه فی شرح اللمـعه،تهران،انتشارات سـمت،1380 ه ش
8-جعفری لنگرودی، محمد جعفر، دانشنامه حقوقی، تهران، گنج دانش، 1370
9-جلیلی،بهروز. «آیا زمـان مـرگ فرانرسیده است؟».ششمین همایش بیماریهای کودکان. 1374
10-خامنه ای ، سید علی ، پزشکی در آینه اجتهاد ، 1374
11-رسایی‌نیا،ناصر.مجموعه آراء وحدت رویـه هـیأت عـمومی دیوانعالی کشور از سـال 75 تـا 87.تهران،نشر سمن.1378 هـ ش.
12-شکوهی یـکتا،محسن..مبانی تـعلیم و تـربیت اسلامی.تهران:نشر آموزش و پرورش. 1363
13-صانعی،پرویز.حقوق جزای عمومی.تهران،انتشارات گنج دانش.چ 5، 1372هـ ش.
14-صفایی،سید حسین و امامی،اسد اللّه.حقوق خانواده.تهران،انتشارات دانشگاه تهران.چ 1، 1367هـ ش.
15-فیض،علیرضا.مقارنه و تطبیق در حـقوق جـزای عمومی اسـلام.تهران،انتشارات وزارت فـرهنگ و ارشـاد اسلامی.1368هـ ش.
16-قائمی،علی.تربیت و بازسازی کودکان،تهران:نشر امیری. 1368
17-کاتوزیان ، ناصر ، حقوق مدنی خانواده ، تهران ، نشر یلدا ، 1375
18-همو.قانون مدنی در نـظم حـقوق کنونی.تهران،نشر دادگستر.چ 2، 1372هـ ش.
19-محقق داماد، سید مصطفی، قواعد فقه (بخش اول مـدنی)، تـهران، مرکز نشر علوم اسلامی، چاپ اول، 1361
20-مدنی،سعید. کودک‌آزاری در ایران.چاپ اول،تـهران:نشر اکنون. 1383
21-مطهری ، مرتضی ، پیرامون جمهوری اسلامی ، تهران ، صدرا ، 1364
22-همو ، آشنایی با قرآن ، صدرا ، تهران ، 1418 ﻫ
23-همو ، تعلیم و تـربیت در اسـلام ، تهران ، انتشارات الزهراء ، 1362
24-مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1367
25-نوایی‌نژاد،شکوه.سه گفتار درباره‌ی راهنمایی و تربیت فرزندان،تهران،نشر اولیاء و مربیان.1372هـ ش.
26-نوربها،رضا.زمینه‌ی جزای عمومی.تهران،انتشارات کانون وکلای دادگـستری مـرکز.چ 1، 1369 هـ ش.
مقالات و پایان نامه ها
1-اسد الهی،عبد الرحیم.برات‌وند،محمود،الگوی مـجرمانه شرارت در کودکان آزاردیده-مطالعه موردی مجرمین شرارت زندان‌های خوزستان»، فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی،شماره91، 1384.
2-باقی،عماد الدین،«گونه‌شناسی حقوق پایمال‌شده کودکان در ایران»، فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی،شماره 91، 1384.
3-حرم پنـاهی ، محسن ، « تلقیح مصنوعی» ، فـصلنامه فـقه اهل بیت (ع) ، تابستان 1376 ، شماره 10
4-حسینی،سید حسن،«وضعیت کودکان کار و خیابان در ایـران»،فصلنامه علمی و پژوهـشی رفاه اجتماعی،شماره91، 1384.
5-زینالی،حمزه.نوآوری‌های قانون حمایت از کودکان و نوجوانان و چالش‌های فـراوان آنـ.فصلنامه رفاه اجتماعی.دانشگاه عـلوم بـهزیستی و تـوانبخشی.سال دوم.شماره‌ی 7، 1382.
6-کاهانی،علیرضا.کودک‌آزاری جسمانی عمومی.تهران،مجله‌ی پزشکی قانونی.شماره‌ی 10 سـال 1375.
7-موسوی بجنوردی ، سید محمد ، « بخش استفتاءات » ، مجله رهنمون ، بهار 1371 شماره 2 و3
منابع عربی
کتب
1- قرآن کریم
2- ابن ابی الحدید ، شـرح نـهج البلاغه ، 20 جلدی، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، بی‍تا
